پرش به محتوا

جزع و فزع در عزاداری برای امام حسین(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
Aliazad (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Fabbasi (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۵: خط ۵:
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|امام حسین}}
{{درگاه|امام حسین}}
معنای اصلی «فزع» ترسیدن است و چون انسان گاهی از شدت ترس، بی‌تاب می‌شود، [[جزع]] هم گفته می‌شود. در احادیث وارد شده درباره عزاداری از کلمه «فزع» استفاده نشده و از جزع هم به امری ناپسند تعبیر شده است. اما درباره [[عزاداری برای امام حسین(ع) و آیه ۱۴۵ آل‌عمران|عزاداری برای امام حسین]](ع) فقط سفارش به «جزع» شده و آنرا خوب و پسندیده بر شمرده‌اند.
«فزع» به معنای ترسیدن است<ref>حسيني زبيدي، محمد مرتضى، تاج العروس من جواهر القاموس، بيروت، دار الفکر، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ج۱۱، ص۳۴۳.</ref> <ref>راغب اصفهانى، حسين بن محمد، ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ترجمه: غلامرضا خسروی حسینی، تهران، مرتضوی، چاپ دوم، ۱۳۷۴ش، ج۴، ص۵۳.</ref> و از آن‌جا که انسان گاه بر اثر شدت ترس دچار بی‌تابی می‌شود، این حالت «جزع» نامیده می‌شود و جزع به معنای بی‌تابی است.<ref>ابن دريد، محمد، جمهره اللغه، ج۱، ص۴۶۹، ذیل واژه جزع.</ref> در روایات مربوط به عزاداری، واژه «فزع» به کار نرفته و «جزع» نیز در حالت معمول، رفتاری نکوهیده دانسته شده است.<ref>برقى، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، قم، دار الكتب الإسلاميه، چاپ دوم، ۱۳۷۱ ق، ج۲، ص۳۱۴.</ref> <ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ قف ج۳، ص۲۰۹.</ref> با این حال، در خصوص [[عزاداری برای امام حسین(ع) و آیه ۱۴۵ آل‌عمران|عزاداری برای امام حسین(ع)]]، تنها موردی که «جزع» توصیه شده، همین‌جاست و روایات آن را عملی پسندیده معرفی کرده‌اند.<ref>ابن قولويه، جعفر بن محمد، كامل الزيارات، نجف اشرف، دار المرتضويه، چاپ اول، ۱۳۵۶ش، ص۱۰۰.</ref> [[امام صادق(ع)]] می‌فرماید: {{عربی|کُلُ الْجَزَعِ وَ الْبُکَاءِ مَکْرُوهٌ سِوَی الْجَزَعِ وَ الْبُکَاءِ عَلَی الْحُسَیْنِ|ترجمه=بی‌تابی و گریه، امری پسندیده نیست؛ مگر این که بی‌تابی و گریه برای حسین(ع) باشد.}}<ref>طوسی، محمد، الأمالی، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۱۶۱، مجلس ۶، حدیث۲۰.</ref>


جزع به معنی بی‌تاب شدن است.<ref>ابن دريد، محمد، جمهره اللغه، ج۱، ص۴۶۹، ذیل واژه جزع.</ref> با توجه به این که فزع کردن هم گاهی به «جزع» می‌رسد، برخی در ترجمه این واژگان گفته‌اند: «فزع» و «جزع» در عزاداری امام حسین(ع) امری پسندیده و خوب است. امام صادق(ع) می‌فرماید: {{عربی|کُلُ الْجَزَعِ وَ الْبُکَاءِ مَکْرُوهٌ سِوَی الْجَزَعِ وَ الْبُکَاءِ عَلَی الْحُسَیْنِ|ترجمه=بی‌تابی و گریه، امری پسندیده نیست؛ مگر این که بی‌تابی و گریه برای حسین(ع) باشد.}}<ref>طوسی، محمد، الأمالی، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۱۶۱، مجلس ۶، حدیث۲۰.</ref>
از آن‌جا که فزع نیز گاه به مرحله جزع می‌رسد، گفته مي شود در عزاي امام «فزع»  و «جزع» كردن خوب است. [[امام باقر(ع)]] در بیان آداب و ثواب زیارت امام حسین(ع) می‌فرماید که شخص باید اهل خانه را به گریه دعوت کند و در منزل خود با جزع و بی‌تابی بر امام حسین(ع)، مراسم سوگواری برپا دارد… .<ref>ابن قولویه، جعفر، کامل الزیارات، نجف اشرف، دار المرتضویه، چاپ اول، ۱۳۵۶، ص۱۷۵، حدیث۸.</ref> در زیارت دیگر امام حسین(ع) گفته می‌ود: {{متن عربی|أَنَا بِكُمْ لَجَزِعٌ|ترجمه=من براي مصيبت شما از جزع كنندگانم}}‏<ref>ابن قولویه، جعفر، کامل الزیارات، نجف اشرف، دار المرتضویه، چاپ اول، ۱۳۵۶، ص۲۴۳، حدیث۱۲.</ref>
 
امام باقر(ع) در ذکر پاداش و آداب زیارت امام حسین(ع) فرموده است: ... و اهل خانه را به گریه دعوت کند و در خانه خود با جزع کردن بر امام حسین مراسم سوگواری برپا کند … .<ref>ابن قولویه، جعفر، کامل الزیارات، نجف اشرف، دار المرتضویه، چاپ اول، ۱۳۵۶، ص۱۷۵، حدیث۸.</ref>  
 
{{پایان پاسخ}}


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۵۶

سؤال

جزع و فزع در عزاداری امام حسین(ع) به چه معنی است؟

درگاه‌ها


«فزع» به معنای ترسیدن است[۱] [۲] و از آن‌جا که انسان گاه بر اثر شدت ترس دچار بی‌تابی می‌شود، این حالت «جزع» نامیده می‌شود و جزع به معنای بی‌تابی است.[۳] در روایات مربوط به عزاداری، واژه «فزع» به کار نرفته و «جزع» نیز در حالت معمول، رفتاری نکوهیده دانسته شده است.[۴] [۵] با این حال، در خصوص عزاداری برای امام حسین(ع)، تنها موردی که «جزع» توصیه شده، همین‌جاست و روایات آن را عملی پسندیده معرفی کرده‌اند.[۶] امام صادق(ع) می‌فرماید: «کُلُ الْجَزَعِ وَ الْبُکَاءِ مَکْرُوهٌ سِوَی الْجَزَعِ وَ الْبُکَاءِ عَلَی الْحُسَیْنِ؛ بی‌تابی و گریه، امری پسندیده نیست؛ مگر این که بی‌تابی و گریه برای حسین(ع) باشد.»[۷]

از آن‌جا که فزع نیز گاه به مرحله جزع می‌رسد، گفته مي شود در عزاي امام «فزع»  و «جزع» كردن خوب است. امام باقر(ع) در بیان آداب و ثواب زیارت امام حسین(ع) می‌فرماید که شخص باید اهل خانه را به گریه دعوت کند و در منزل خود با جزع و بی‌تابی بر امام حسین(ع)، مراسم سوگواری برپا دارد… .[۸] در زیارت دیگر امام حسین(ع) گفته می‌ود: «أَنَا بِكُمْ لَجَزِعٌ؛ من براي مصيبت شما از جزع كنندگانم»‏[۹]

منابع

  1. حسيني زبيدي، محمد مرتضى، تاج العروس من جواهر القاموس، بيروت، دار الفکر، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ج۱۱، ص۳۴۳.
  2. راغب اصفهانى، حسين بن محمد، ترجمه و تحقيق مفردات الفاظ قرآن، ترجمه: غلامرضا خسروی حسینی، تهران، مرتضوی، چاپ دوم، ۱۳۷۴ش، ج۴، ص۵۳.
  3. ابن دريد، محمد، جمهره اللغه، ج۱، ص۴۶۹، ذیل واژه جزع.
  4. برقى، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، قم، دار الكتب الإسلاميه، چاپ دوم، ۱۳۷۱ ق، ج۲، ص۳۱۴.
  5. كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ قف ج۳، ص۲۰۹.
  6. ابن قولويه، جعفر بن محمد، كامل الزيارات، نجف اشرف، دار المرتضويه، چاپ اول، ۱۳۵۶ش، ص۱۰۰.
  7. طوسی، محمد، الأمالی، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۱۶۱، مجلس ۶، حدیث۲۰.
  8. ابن قولویه، جعفر، کامل الزیارات، نجف اشرف، دار المرتضویه، چاپ اول، ۱۳۵۶، ص۱۷۵، حدیث۸.
  9. ابن قولویه، جعفر، کامل الزیارات، نجف اشرف، دار المرتضویه، چاپ اول، ۱۳۵۶، ص۲۴۳، حدیث۱۲.