پیش نویس:در بند بودن شیطان در ماه رمضان: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ مارس ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۲۹

سؤال

مقصود از به بند کشیده شدن شیطان در ماه رمضان چیست؟ چرا خداوند در همه ایام سال این محدودیت را برای شیطان ایجاد نمی‌کند تا بندگان دچار گناه نشوند؟

در معنای «به بند کشیدن شیطان» دو احتمال وجود دارد؛ یکی احتمال معنای حقیقی و دیگری احتمال معنای مجازی. معنای حقیقی یعنی واقعاً و حقیقتاً خداوند در ایام ماه رمضان قدرت شیطان را محدود می‌کند. اما معنای مجازی یعنی واقعاً خداوند محدودیتی برای قدرت خداوند ایجاد نمی‌کند بلکه به جهت خصوصیات و ویژگی‌هایی که ماه رمضان دارد اثر وسوسه‌های های شیطان کم تر می‌شود.

درگاه‌ها

مراد از «به بند کشیدن شیاطین» در روایت

امام باقر(ع) فرموده‌اند: «پیامبر خدا(ص) رو به مردم نموده و می‌فرمود: ای مسلمانان! آن هنگام که هلال ماه رمضان سر برآورد، شیطان‌های رانده شده به زنجیر کشیده می‌شوند، درهای آسمان و درهای بهشت و درهای رحمت گشوده، و درهای دوزخ فرو بسته خواهد شد. خواسته‌ها برآورده می‌شوند، و هنگام هر افطار خداوند را آزاد شدگانی است که آنان را از آتش دوزخ برهاند، و هر شب نداگری ندا سر دهد: آیا خواهنده ای هست؟ آیا آمرزش خواهی هست؟ خدایا! هر انفاق‌گری را پاداشی جایگزین و هر بخیلی را تباهی ده.^[۱]

در معنای «به بند کشیدن شیاطین» دو احتمال وجود دارد؛ یکی معنای حقیقی و دیگری معنای مجازی.^[۲]

احتمال معنای حقیقی

با توجه به برخی روایات احتمال به بند کشیده شدن به معنای حقیقی وجود دارد. به عنوان مثال در روایتی از امام علی(ع) نقل شده است: وقتی ماه رمضان فرا رسید، رسول خدا(ص) برخاست و خداوند را حمد گفت و ستایش کرد، سپس فرمود: ای مردم، خداوند شما را از دشمنان جن و انس حمایت کرد و فرمود: «مرا فراخوانید تا برای شما اجابت کنم، و به شما وعده اجابت داد، بدانید به راستی خداوند بر هر شیطان سرکش، هفت تن از فرشتگانش را گمارده است و تا زمانی که ماه رمضان سپری نشده است نمی‌توانند آزاد گردند.^[۳] مضاف بر این که اصل در هر سخنی این است که معنای حقیقی آن اراده شده باشد.^[۴]

احتمال معنای مجازی

معنای مجازی یعنی این گونه نیست که خداوند در ماه رمضان با غل و زنجیر آزادی عمل را از شیاطین گرفته باشد. بلکه باید گفت ماه رمضان ماهی است که انسان به وسیله روزه گرفتن در آن عملاً دست و پای شیطان را می‌بندد؛ یعنی این خود انسان است که بواسطه تشنگی و گرسنگی از ورود شیطان و وسوسه‌های او جلوگیری می‌کند.^[۵] نبی اکرم(ص) در این زمینه می‌فرمایند: «إِنَّ الشَّیْطَانَ لَیَجْرِی مِنِ ابْنِ آدَمَ مَجْرَی الدَّمِ أَلَا فَضَیِّقُوا مَجَارِیَهُ بِالْجُوعِ؛^[۶] شیطان در انسان جاری می‌شود هم چون جریان خون پس با گرسنگی مجاری او را تنگ کنید.

علاوه بر این ماه مبارک رمضان به جهت خصوصیتی که دارد باعث محدودیت در عملکرد شیطان می‌شود. از جمله این خصوصیات این است که این ماه سرشار از معنویت است.^[۷]^[۸]^[۹] ماهی است که قرآن در آن نازل شده است.^[۱۰] ماهی است که شب قدر در آن قرار دارد.^[۱۱] عبادت در این ماه با ماه‌های دیگر متفاوت است و نفس کشیدن و خواب انسان عبادت محسوب می‌شود.^[۱۲] تلاوت یک آیه از قرآن برابر با تلاوت کل قرآن است.^[۱۳] از این روی شیطان نمی‌تواند در این ماه اعمال قدرت قابل توجهی داشته باشد و مجازا گفته می‌شود که شیطان در غل و زنجیر است.

دلیل نبود محدودیت برای شیطان در ماه‌های دیگر

بنابر احتمال معنای حقیقی

بر اساس معنای حقیقی در دلیل محدودیت شیطان در ماه رمضان می‌توان گفت اصل اولی از سوی خداوند متعال درباره شیاطین عدم به بند کشیدن آن‌ها است؛ زیرا همه آن‌ها دارای اختیار هستند و قرار دادن اختیار در آن‌ها بدین معنا است که باید رها بوده و در غل و زنجیر نباشند. ماه مبارک رمضان به جهت خصوصیات ویژه ای که اشاره شد از این اصل استثنا شده است و خداوند در این ماه شیاطین را در بند می‌کند و حداقل تاثیر آن‌ها را محدود می‌نماید ولی در غیر ماه رمضان اصل اولی که آزادی آن‌ها است اعمال می‌شود.^[۱۴]

بنابر احتمال معنای مجازی

بر اساس معنای مجازی باید گفت در غیر ماه مبارک رمضان آن عواملی که باعث محدودیت و در غل و زنجیر کشیده شدن شیاطین می‌شود یا نیست یا کمتر وجود دارد. مردم در غیر ماه رمضان کمتر روزه می‌گیرند و نیز آن خصوصیات ویژه ای که در ماه رمضان وجود دارد در غیر این ماه یافت نمی‌شود.^[۱۵]

دلیل گناه کردن بندگان در ماه رمضان با وجود محدودیت شیطان

در پاسخ به این سؤال وجوهی گفته شده است:

وجه اول این که احتمال دارد که هر ماه، شیاطین مخصوص به خود را داشته باشد و در ماه مبارک رمضان تنها شیاطین آن ماه در بند می‌شوند؛ اما سایر شیاطین مشغول فعالیت هستند.
یا منع شیاطین از گروه خاصی باشد که بنا به مصلحت و رحمت الهی مشخص می‌شود و لذا امثال کفار شیاطین آن‌ها در غل و زنجیر نیست.
یا اینکه اگر چه شیاطین در بند می‌شوند، اما ابلیس همچنان آزاد بوده و به فعالیت خویش می‌پردازد. یا اینکه در ارتکاب گناه تنها شیاطین دخیل نیستند بلکه گاه خود انسان عامل اصلی در ارتکاب گناه است و با وجود در غل و زنجیر بوده شیاطین در ماه رمضان او مرتکب گناه می‌شود.
و احتمال آخر اینکه گاه انسان قبل از ماه رمضان آنقدر مرتکب گناهان شده است که قلب و عقل خویش را سیاه نموده است و همین گناهان گذشته وی کفایت می‌کند در استمرار غفلت و ارتکاب گناه و منع شیاطین سودی به وی نمی‌رساند.^[۱۶]

پانویس

↑ کلینی، کافی، 4:‎ 67.
↑ «در بند بودن شیطان در ماه مبارک رمضان»، سایت اندیشه قم.
↑ عاملی، وسائل الشیعه، 10:‎ 304.
↑ مظفر، اصول الفقه، 47.
↑ «در بند بودن شیطان در ماه مبارک رمضان»، سایت اندیشه قم.
↑ مجلسی، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، 60:‎ 332.
↑ مجلسی، «حدیث4»، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، 97:‎ 68.
↑ ابن بابویه (شیخ صدوق)، «حدیث 61»، فضائل الأشهر الثلاثة، 77.
↑ ابن بابویه (شیخ صدوق)، «حدیث 130»، فضائل الأشهر الثلاثة، 123.
↑ کلینی، «حدیث 6»، الکافی، 2:‎ 629.
↑ طوسی، «حدیث 422»، تهذیب الأحکام، 4:‎ 152.
↑ ابن بابویه (شیخ صدوق)، فضائل الأشهر الثلاثة، 77.
↑ مکارم شیرازی، والاترین بندگان، 12.
↑ «در بند بودن شیطان در ماه مبارک رمضان»، سایت اندیشه قم.
↑ «در بند بودن شیطان در ماه مبارک رمضان»، سایت اندیشه قم.
↑ ابن طاووس، الإقبال بالأعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة، 1:‎ 73-74.

منابع

کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷). کافی. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
عاملی، شیخ حر (۱۴۰۹). وسائل الشیعه. قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام.
مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی (۱۴۰۳). بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
ابن طاووس، علی بن موسی (۱۳۷۶). الإقبال بالأعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
پاینده، ابوالقاسم (۱۳۸۲). نهج الفصاحة. تهران: دنیای دانش.
مظفر، محمدرضا (۱۳۸۷). اصول الفقه. به کوشش عباسعلی زارعی سبزواری. قم: بوستان کتاب.
ابن بابویه (شیخ صدوق)، محمد بن علی (۱۳۹۶). فضائل الأشهر الثلاثة. به کوشش غلامرضا عرفانیان یزدی. قم: مکتبة الداوری.
طوسی، محمد بن حسن (۱۳۶۵). تهذیب الأحکام. تهران: دار الکتب الإسلامیة.
مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۸۳). والاترین بندگان. به کوشش ابوالقاسم علیان نژادی. قم: نسل جوان.
محمود امیریان (۱۴۰۳). «در بند بودن شیطان در ماه مبارک رمضان». pasokh.org. دریافت‌شده در ۴ اسفند ۱۴۰۳.

[1] کلینی، کافی، 4:‎ 67.

[2] «در بند بودن شیطان در ماه مبارک رمضان»، سایت اندیشه قم.

[3] عاملی، وسائل الشیعه، 10:‎ 304.

[4] مظفر، اصول الفقه، 47.

[5] «در بند بودن شیطان در ماه مبارک رمضان»، سایت اندیشه قم.

[6] مجلسی، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، 60:‎ 332.

[7] مجلسی، «حدیث4»، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، 97:‎ 68.

[8] ابن بابویه (شیخ صدوق)، «حدیث 61»، فضائل الأشهر الثلاثة، 77.

[9] ابن بابویه (شیخ صدوق)، «حدیث 130»، فضائل الأشهر الثلاثة، 123.

[10] کلینی، «حدیث 6»، الکافی، 2:‎ 629.

[11] طوسی، «حدیث 422»، تهذیب الأحکام، 4:‎ 152.

[12] ابن بابویه (شیخ صدوق)، فضائل الأشهر الثلاثة، 77.

[13] مکارم شیرازی، والاترین بندگان، 12.

[14] «در بند بودن شیطان در ماه مبارک رمضان»، سایت اندیشه قم.

[15] «در بند بودن شیطان در ماه مبارک رمضان»، سایت اندیشه قم.

[16] ابن طاووس، الإقبال بالأعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة، 1:‎ 73-74.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{پیش نویس|در دست نگارش و تولید}}
 {{شروع متن}}{{سوال}}
-حضرت پيامبر مي فرمايند در ماه رمضان شيطان در بند است. خب خدايي كه می‏تواند شيطان را در ماه رمضان در بند قرار دهد پس چرا به جاي يك ماه، دوازده ماه به بند نمی‏اندازد تا بندگانش كمتر دچار گناه شوند؟
+مقصود از به بند کشیده شدن شیطان در ماه رمضان چیست؟ چرا خداوند در همه ایام سال این محدودیت را برای شیطان ایجاد نمی‌کند تا بندگان دچار گناه نشوند؟
-{{پایان سوال}}{{درگاه|امام حسین|تاریخ}}
+{{پایان سوال}}در معنای «به بند کشیدن شیطان» دو احتمال وجود دارد؛ یکی احتمال معنای حقیقی و دیگری احتمال معنای مجازی. معنای حقیقی یعنی واقعاً و حقیقتاً خداوند در ایام ماه رمضان قدرت شیطان را محدود می‌کند. اما معنای مجازی یعنی واقعاً خداوند محدودیتی برای قدرت خداوند ایجاد نمی‌کند بلکه به جهت خصوصیات و ویژگی‌هایی که ماه رمضان دارد اثر وسوسه‌های های شیطان کم تر می‌شود.{{درگاه|سنت|}}
 == مراد از «به بند کشیدن شیاطین» در روایت ==
-امام باقر(ع) فرموده اند:«پيامبر خدا(ص) رو به مردم نموده و مى ‏فرمود: اى مسلمانان! آن هنگام كه هلال ماه رمضان سر برآورد، شيطان‏‏هاى رانده شده به زنجير كشيده مى ‏شوند، درهاى آسمان و درهاى بهشت و درهاى رحمت گشوده، و درهاى دوزخ فرو بسته خواهد شد. خواسته‏‏ ها بر آورده مى ‏شوند، و هنگام هر افطار خداوند را آزاد شدگانى است كه آنان را از آتش دوزخ برهاند، و هر شب نداگرى ندا سر دهد: آيا خواهنده ‏اى هست؟ آيا آمرزش خواهى هست؟ خدايا! هر انفاق‏گرى را پاداشى جايگزين و هر بخيلى را تباهى ده.<ref>{{پک|1=کلینی|2=1407|ک=کافی|ص=67|ج=4}}</ref>
+[[امام باقر(ع)]] فرموده‌اند: «پیامبر خدا(ص) رو به مردم نموده و می‌فرمود: ای مسلمانان! آن هنگام که هلال ماه رمضان سر برآورد، شیطان‌های رانده شده به زنجیر کشیده می‌شوند، درهای آسمان و درهای بهشت و درهای رحمت گشوده، و درهای دوزخ فرو بسته خواهد شد. خواسته‌ها برآورده می‌شوند، و هنگام هر افطار خداوند را آزاد شدگانی است که آنان را از آتش دوزخ برهاند، و هر شب نداگری ندا سر دهد: آیا خواهنده ای هست؟ آیا آمرزش خواهی هست؟ خدایا! هر انفاق‌گری را پاداشی جایگزین و هر بخیلی را تباهی ده.<ref>{{پک|1=کلینی|2=1407|ک=کافی|ص=67|ج=4}}</ref>
-در معنای «به بند کشیدن شیاطین» دو احتمال وجود دارد؛ یکی معنای حقیقی و دیگری معنای مجازی.
+در معنای «به بند کشیدن شیاطین» دو احتمال وجود دارد؛ یکی معنای حقیقی و دیگری معنای مجازی.<ref>{{پک/بن|1=اندیشه1|ک=سایت اندیشه قم|ف=در بند بودن شیطان در ماه مبارک رمضان|زبان=}}</ref>
-'''احتمال معنای حقیقی:''' با توجه به برخي روايات احتمال به بند كشيده شدن به معناي حقيقي وجود دارد. به عنوان مثال در روایتی از حضرت علي(ع) نقل شده است: وقتى ماه رمضان فرا رسيد، رسول خدا(ص) برخاست و خداوند را حمد گفت و ستايش كرد، سپس فرمود: اى مردم، خداوند شما را از دشمنان جن و انس حمايت كرد و فرمود: «مرا فراخوانيد تا براى شما اجابت كنم، و به شما وعده اجابت داد، بدانيد به راستى خداوند بر هر شيطان سركش، هفت تن از فرشتگانش را گمارده است و تا زمانى كه ماه رمضان‏ سپرى نشده است نمى‏ توانند آزاد گردند.<ref>{{پک|1=عاملی|2=1409|ک=وسائل الشیعه|ص=304|ج=10}}</ref> مضاف بر این که اصل در هر سخني این است که معناي حقيقي آن اراده شده باشد.'''(منبع)'''
+=== احتمال معنای حقیقی ===
+با توجه به برخی روایات احتمال به بند کشیده شدن به معنای حقیقی وجود دارد. به عنوان مثال در روایتی از [[امام علی(ع)]] نقل شده است: وقتی ماه رمضان فرا رسید، [[رسول خدا(ص)]] برخاست و خداوند را حمد گفت و ستایش کرد، سپس فرمود: ای مردم، خداوند شما را از دشمنان جن و انس حمایت کرد و فرمود: «مرا فراخوانید تا برای شما اجابت کنم، و به شما وعده اجابت داد، بدانید به راستی خداوند بر هر شیطان سرکش، هفت تن از فرشتگانش را گمارده است و تا زمانی که ماه رمضان سپری نشده است نمی‌توانند آزاد گردند.<ref>{{پک|1=عاملی|2=1409|ک=وسائل الشیعه|ص=304|ج=10}}</ref> مضاف بر این که اصل در هر سخنی این است که معنای حقیقی آن اراده شده باشد.<ref>{{پک|1=مظفر|2=1387|ک=اصول الفقه|ص=47}}</ref>
-'''احتمال معنای مجازی:''' يعني اين گونه نيست كه خداوند با غل و زنجير آزادي عمل را از شياطين گرفته باشد. بدين ترتيب در معناي اين گونه روايات مي‌توان چنين گفت:
+=== احتمال معنای مجازی ===
+معنای مجازی یعنی این گونه نیست که خداوند در ماه رمضان با غل و زنجیر آزادی عمل را از [[شیطان در قرآن|شیاطین]] گرفته باشد. بلکه باید گفت ماه رمضان ماهی است که انسان به وسیله [[آثار روزه از نگاه قرآن و روایات|روزه]] گرفتن در آن عملاً دست و پای شیطان را می‌بندد؛ یعنی این خود انسان است که بواسطه تشنگی و گرسنگی از ورود شیطان و وسوسه‌های او جلوگیری می‌کند.<ref>{{پک/بن|1=اندیشه1|ک=سایت اندیشه قم|ف=در بند بودن شیطان در ماه مبارک رمضان|زبان=}}</ref> نبی اکرم(ص) در این زمینه می‌فرمایند: «إِنَّ الشَّیْطَانَ لَیَجْرِی مِنِ ابْنِ آدَمَ مَجْرَی الدَّمِ أَلَا فَضَیِّقُوا مَجَارِیَهُ بِالْجُوعِ؛<ref>{{پک|1=مجلسی|2=1403|ک=بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار|ص=332|ج=60}}</ref> شیطان در انسان جاری می‌شود هم چون جریان خون پس با گرسنگی مجاری او را تنگ کنید.
-. ماه رمضان ماهي است كه انسان به وسيله روزه گرفتن در آن عملاً دست و پاي شيطان را مي‌بندد. يعني اين خود انسان است كه بواسطه تشنگي و گرسنگي از ورود شيطان و وسوسه‏ هاي او جلوگيري می‏ کند. در اين زمينه پيامبر (ص) مي‌فرمايند: «إِنَّ الشَّيْطَانَ لَيَجْرِي مِنِ ابْنِ آدَمَ مَجْرَى الدَّمِ أَلَا فَضَيِّقُوا مَجَارِيَهُ بِالْجُوعِ؛[3] شيطان در انسان جاري می ‏شود هم چون جريان خون پس با گرسنگي مجاري او را تنگ كنيد. اين روايت به اين امر مهم اشاره دارد كه گرسنگي و روزه گرفتن از تاثير شيطان در انسان جلوگيري می‏ کند. از همين روي است كه بسيار به كم خوري و گرفتن روزه سفارش شده است حتي در غير ماه مبارك رمضان.
+علاوه بر این ماه مبارک رمضان به جهت خصوصیتی که دارد باعث محدودیت در عملکرد شیطان می‌شود. از جمله این خصوصیات این است که این ماه سرشار از [[معنویت]] است.<ref>{{پک|1=مجلسی|2=1387|ک=بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار|ص=68|ج=97|ف=حدیث4}}</ref><ref>{{پک|1=ابن بابویه (شیخ صدوق)|2=1396|ک=فضائل الأشهر الثلاثة|ص=77|ف=حدیث 61}}</ref><ref>{{پک|1=ابن بابویه (شیخ صدوق)|2=1396|ک=فضائل الأشهر الثلاثة|ص=123|ف=حدیث 130}}</ref> ماهی است که قرآن در آن نازل شده است.<ref>{{پک|1=کلینی|2=1363|ک=الکافی|ص=629|ف=حدیث 6|ج=2}}</ref> ماهی است که [[شب قدر]] در آن قرار دارد.<ref>{{پک|1=طوسی|2=1365|ک=تهذیب الأحکام|ص=152|ف=حدیث 422|ج=4}}</ref> عبادت در این ماه با ماه‌های دیگر متفاوت است و نفس کشیدن و خواب انسان [[عبادت‌بودن خواب روزه‌دار|عبادت]] محسوب می‌شود.<ref>{{پک|1=ابن بابویه (شیخ صدوق)|2=1396|ک=فضائل الأشهر الثلاثة|ص=77}}</ref> تلاوت یک آیه از قرآن برابر با تلاوت کل قرآن است.<ref>{{پک|1=مکارم شیرازی|2=1383|ک=والاترین بندگان|ص=12}}</ref> از این روی شیطان نمی‌تواند در این ماه اعمال قدرت قابل توجهی داشته باشد و مجازا گفته می‌شود که شیطان در غل و زنجیر است.
-. ماه مبارك رمضان به جهت خصوصيتي كه خود دارد باعث به بند كشيده شدن شيطان می‏شود. اين ماه سرشار از معنويت است. ماهي است كه قرآن در آن ماه نازل شده است. ماهي است كه شب قدر در آن ماه قرار دارد. عبادت در آن ماه متفاوت است با ماه‏هاي ديگر است. در آن ماه حتي نفس كشيدن و خواب انسان عبادت است.تلاوت يك آيه از قرآن برابر با تلاوت كل قرآن است. همه اين موارد نشان از خصوصيت بي نظيري است كه اين ماه دارد و ماه‏هاي ديگر از آن بي نصيب است. از اين روي شيطان در اين ماه نمی‏تواند عرض اندامی‏داشته باشد و مجازا گفته می‏شود كه شيطان در غل و زنجير است.
+== دلیل نبود محدودیت برای شیطان در ماه‌های دیگر ==
-== دلیل نبود محدودیت برای شیطان در ماه های دیگر ==
 === بنابر احتمال معنای حقیقی ===
-اگر احتمال حقيقي بودن را در به بند كشيده شدن شيطان بپذيريم، اين سؤال را بدين ترتيب پاسخ مي‌دهيم كه: اصل اولي از سوي خداوند متعال درباره شياطين عدم به بند كشيدن آن‏ها است؛ زيرا همه آن‏ها داراي اختيار هستند و قرار دادن اختيار در آن‏ها بدين معنا است كه بايد رها باشند و ديگر كسي آن‏ها را در غل و زنجير قرار ندهد. ماه مبارك رمضان به جهت خصوصيات ويژه اي كه دارد و در بالا بدان اشاره شد، استثنا شده است و خداوند در اين ماه شياطين را در بند می‏کند و حداقل تاثير آن‏ها را محدود مي‌نمايد ولي در غير ماه رمضان اصل اولي كه آزادي آن‏ها است اعمال می‏شود.
+بر اساس معنای حقیقی در دلیل محدودیت شیطان در [[توصیف ماه رمضان به ماه خدا|ماه رمضان]] می‌توان گفت اصل اولی از سوی خداوند متعال درباره شیاطین عدم به بند کشیدن آن‌ها است؛ زیرا همه آن‌ها دارای اختیار هستند و قرار دادن اختیار در آن‌ها بدین معنا است که باید رها بوده و در غل و زنجیر نباشند. ماه مبارک رمضان به جهت خصوصیات ویژه ای که اشاره شد از این اصل استثنا شده است و خداوند در این ماه شیاطین را در بند می‌کند و حداقل تاثیر آن‌ها را محدود می‌نماید ولی در غیر ماه رمضان اصل اولی که آزادی آن‌ها است اعمال می‌شود.<ref>{{پک/بن|1=اندیشه1|ک=سایت اندیشه قم|ف=در بند بودن شیطان در ماه مبارک رمضان|زبان=}}</ref>
 === بنابر احتمال معنای مجازی ===
-اگر احتمال حقيقي بودن در كار نباشد بلكه معناي مجازي باشد. پاسخ روشن است زيرا در غيرماه مبارك رمضان آن عواملي كه باعث محدوديت و در غل و زنجيز كشيده شدن شياطين می‏شود يا نيست و يا كمتر وجود دارد. مردم در غير ماه رمضان كمتر روزه مي‌گيرند و نيز آن خصوصيات ويژه اي كه در ماه رمضان وجود دارد در غير اين ماه يافت نمی‏شود. از همين روي گفته می‏شود شياطين در غير ماه رمضان آزاد هستند.
+بر اساس معنای مجازی باید گفت در غیر ماه مبارک رمضان آن عواملی که باعث محدودیت و در غل و زنجیر کشیده شدن شیاطین می‌شود یا نیست یا کمتر وجود دارد. مردم در غیر ماه رمضان کمتر روزه می‌گیرند و نیز آن خصوصیات ویژه ای که در ماه رمضان وجود دارد در غیر این ماه یافت نمی‌شود.<ref>{{پک/بن|1=اندیشه1|ک=سایت اندیشه قم|ف=در بند بودن شیطان در ماه مبارک رمضان|زبان=}}</ref>
 == دلیل گناه کردن بندگان در ماه رمضان با وجود محدودیت شیطان ==
-در پاسخ به اين سؤال وجوهي گفته شده است. سيد بن طاووس در كتاب شريف اقبال الاعمال می‏نویسد:
+در پاسخ به این سؤال وجوهی گفته شده است:
+* وجه اول این که احتمال دارد که هر ماه، شیاطین مخصوص به خود را داشته باشد و در ماه مبارک رمضان تنها شیاطین آن ماه در بند می‌شوند؛ اما سایر شیاطین مشغول فعالیت هستند.
-احتمال دارد كه هر ماه، شياطين مخصوص به خود را دارد و در ماه مبارك رمضان تنها شياطين آن ماه در بند مي‌شوند؛ اما ساير شياطين مشغول فعاليت هستند.
+* یا منع شیاطین از گروه خاصی باشد که بنا به مصلحت و رحمت الهی مشخص می‌شود و لذا امثال کفار شیاطین آن‌ها در غل و زنجیر نیست.
+* یا اینکه اگر چه شیاطین در بند می‌شوند، اما [[ابلیس]] همچنان آزاد بوده و به فعالیت خویش می‌پردازد. یا اینکه در ارتکاب گناه تنها شیاطین دخیل نیستند بلکه گاه خود انسان عامل اصلی در ارتکاب [[گناه در قرآن|گناه]] است و با وجود در غل و زنجیر بوده شیاطین در ماه رمضان او مرتکب گناه می‌شود.
-يا منع شياطين از گروه خاصي باشد كه بنا به مصلحت و رحمت الهي مشخص می‏شود والا امثال كفار شياطين آن‏ها در غل و زنجير نيست.
+* و احتمال آخر اینکه گاه انسان قبل از ماه رمضان آنقدر مرتکب گناهان شده است که [[قلب سلیم و قلب منیب در قرآن|قلب]] و [[عقل]] خویش را سیاه نموده است و همین گناهان گذشته وی کفایت می‌کند در استمرار غفلت و ارتکاب گناه و منع شیاطین سودی به وی نمی‌رساند.<ref>{{پک|1=ابن طاووس|2=1403|ک=الإقبال بالأعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة|ص=73-74|ج=1}}</ref>
-يا اينكه اگر چه شياطين در بند مي‌شوند، اما ابليس همچنان آزاد بوده و به فعاليت خويش مي‌پردازد. يا اينكه در ارتكاب گناه تنها شياطين دخيل نيستند بلكه گاه خود انسان عامل اصلي در ارتكاب گناه است و با وجود در غل و زنجير بوده شياطين در ماه رمضان او مرتكب گناه می‏ شود.
-و احتمال آخر اينكه گاه انسان قبل از ماه رمضان آنقدر مرتكب گناهان شده است كه قلب و عقل خويش را سياه نموده است و همين گناهان گذشته وي كفايت می‏کند در استمرار غفلت و ارتكاب گناه و منع شياطين سودي به وي نمی‏ رساند. [4]
-قال رسول الله(ص): من زهد في الدنيا علّمه الله بلا تعلّم و جعله بصيراً؛ هر كس در دنيا زهد بورزد، خداوند بدون تعلم او را عالم می‏کند و به او بصيرت ميبخشد. (نهج الفصاحه، ج 1، ص 345)
-پي‌نوشت‌ها: [3]. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوارالجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (ط - بيروت)، 111جلد، دار إحياء التراث العربي - بيروت، چاپ: دوم، 1403 ق، ج60، ص332. [4]. ابن طاووس، على بن موسى، الإقبال بالأعمال الحسنة فيما يعمل مرة فى السنة (ط - الحديثة)، دفتر تبليغات اسلامى - قم، چاپ: اول، 1376ش، ج1، ص 73-74.
+== پانویس ==
-== پانویس==
+{{پانویس}}
-{{پانویس}}منابع
-* {{یادکرد کتاب|عنوان=کافی|سال=1407|پیوند=|نام=محمد بن یعقوب|نام خانوادگی=کلینی|پیوند نویسنده=|ناشر=دار الكتب الإسلامية|مکان=تهران|کوشش=|مترجم=}}
+== منابع ==
-* {{یادکرد کتاب|عنوان=وسائل الشیعه|سال=1409|پیوند=|نام=شیخ حر|نام خانوادگی=عاملی|پیوند نویسنده=|ناشر=مؤسسة آل البيت عليهم السلام|مکان=قم|کوشش=|مترجم=}}
+* {{یادکرد کتاب|عنوان=کافی|سال=1407|پیوند=|نام=محمد بن یعقوب|نام خانوادگی=کلینی|پیوند نویسنده=|ناشر=دار الکتب الإسلامیة|مکان=تهران|کوشش=|مترجم=}}
+* {{یادکرد کتاب|عنوان=وسائل الشیعه|سال=1409|پیوند=|نام=شیخ حر|نام خانوادگی=عاملی|پیوند نویسنده=|ناشر=مؤسسة آل البیت علیهم السلام|مکان=قم|کوشش=|مترجم=}}
+* {{یادکرد کتاب|عنوان=بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار|سال=1403|پیوند=|نام=محمد باقر بن محمد تقی|نام خانوادگی=مجلسی|پیوند نویسنده=|ناشر=دار إحیاء التراث العربی|مکان=بیروت|کوشش=|مترجم=}}
+* {{یادکرد کتاب|عنوان=الإقبال بالأعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة|سال=1376|پیوند=|نام=علی بن موسی|نام خانوادگی=ابن طاووس|پیوند نویسنده=|ناشر=دفتر تبلیغات اسلامی|مکان=قم|کوشش=|مترجم=}}
+* {{یادکرد کتاب|عنوان=نهج الفصاحة|سال=1382|پیوند=|نام=ابوالقاسم|نام خانوادگی=پاینده|پیوند نویسنده=|ناشر=دنیای دانش|مکان=تهران|کوشش=|مترجم=}}
+* {{یادکرد کتاب|عنوان=اصول الفقه|سال=1387|پیوند=|نام=محمدرضا|نام خانوادگی=مظفر|پیوند نویسنده=|ناشر=بوستان کتاب|مکان=قم|کوشش=عباسعلی زارعی سبزواری|مترجم=}}
+* {{یادکرد کتاب|عنوان=فضائل الأشهر الثلاثة|سال=1396|پیوند=|نام=محمد بن علی|نام خانوادگی=ابن بابویه (شیخ صدوق)|پیوند نویسنده=|ناشر=مکتبة الداوری|مکان=قم|کوشش=غلامرضا عرفانیان یزدی|مترجم=}}
+* {{یادکرد کتاب|عنوان=تهذیب الأحکام|سال=1365|پیوند=|نام=محمد بن حسن|نام خانوادگی=طوسی|پیوند نویسنده=|ناشر=دار الکتب الإسلامیة |مکان=تهران|کوشش=|مترجم=}}
+* {{یادکرد کتاب|عنوان=والاترین بندگان|سال=1383|پیوند=|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|پیوند نویسنده=|ناشر=نسل جوان|مکان=قم|کوشش=ابوالقاسم علیان نژادی|مترجم=}}
+* '''{{یادکرد وب|عنوان=در بند بودن شیطان در ماه مبارک رمضان|نشانی=https://pasokh.org/fa/Article/View/110001627/%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D9%86%D8%AF-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%86-%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%A7%D9%87-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%DA%A9-%D8%B1%D9%85%D8%B6%D8%A7%D9%86/?SearchText=%D8%AF%D8%B1%20%D8%A8%D9%86%D8%AF%20%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%86%20%D8%B4%DB%8C%D8%B7%D8%A7%D9%86&LPhrase=|تاریخ=1403|تاریخ بازبینی=4 اسفند 1403|شناسه={{شناسه یادکرد|اندیشه1}}|نویسنده=محمود امیریان|کد زبان=|وبگاه=pasokh.org}}'''
 {{شاخه
-  | شاخه اصلی =تاریخ
+  | شاخه اصلی =سنت
-  | شاخه فرعی۱ =تاریخ اسلام
+  | شاخه فرعی۱ =
-  | شاخه فرعی۲ =کربلا
+  | شاخه فرعی۲ =
   | شاخه فرعی۳ =
 }}{{تکمیل مقاله