ماه رجب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (شناسه اصلاح شد. برخی روایات که سند نداشت، حذف شد. تیتر لیله الرغائب چون سند معتبری ندارد، حذف شد. منابع از کتب اصلی آورده شد.) |
جز (لینک‌دهی) |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
'''ماه رجب''' هفتمین ماه قمری است که در آن به روزه‌داری، عبادت، دعا و استغفار سفارش بسیار شده‌است. این ماه از [[ماه‌های حرام]] است. در کتاب‌های دعا، دعاها و اعمالی مخصوص برای روزها و شب‌های این ماه بیان شده است. از پیامبر(ص) نقل شده که ماه رجب ماه خداوند است؛ کسی که یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد، شایسته خوشنودی بزرگ خدا است و غضب الهی از او دور می‌شود. امام صادق(ع) از پیامبر اکرم(ص) نقل فرموده که که ماه رجب ماه استغفار امت من است؛ پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خداوند آمرزنده و مهربان است. | '''ماه رجب''' هفتمین ماه قمری است که در آن به روزه‌داری، عبادت، [[دعا]] و استغفار سفارش بسیار شده‌است. این ماه از [[ماه‌های حرام]] است. در کتاب‌های دعا، دعاها و اعمالی مخصوص برای روزها و شب‌های این ماه بیان شده است. از پیامبر(ص) نقل شده که ماه رجب ماه خداوند است؛ کسی که یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد، شایسته خوشنودی بزرگ خدا است و غضب الهی از او دور می‌شود. امام صادق(ع) از پیامبر اکرم(ص) نقل فرموده که که ماه رجب ماه استغفار امت من است؛ پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خداوند آمرزنده و مهربان است. | ||
== جایگاه ماه رجب == | == جایگاه ماه رجب == | ||
ماه رجب را ماه استغفار، عبادت و روزه گویند<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ۱۳۹۰، ج۲۷، ص۵۷۱.</ref> و از ماه‌های حرام است.<ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۸، ص۳۳۲.</ref> در روایات جایگاه ویژه‌ای برای ماه رجب بیان شده است. | ماه رجب را ماه استغفار، عبادت و روزه گویند<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ۱۳۹۰، ج۲۷، ص۵۷۱.</ref> و از ماه‌های حرام است. | ||
<ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۸، ص۳۳۲.</ref> | |||
<ref>ابن بابويه، محمد بن على، الخصال، قم، جامعه مدرسين، چاپ اول، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۴۸۶.</ref> | |||
<ref>طوسى، محمد بن الحسن، تهذيب الأحكام، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۶۱.</ref> | |||
در روایات جایگاه ویژه‌ای برای ماه رجب بیان شده است. | |||
* [[حضرت محمد(ص)]] فرمود: {{متن عربی|ماه رجب ماه بزرگ خدا است و هیچ ماهی در حرمت و فضیلت به آن نمی‌رسد و قتال با کافران در این ماه حرام است و رجب ماه خدا است و شعبان ماه من است و ماه رمضان ماه امت من است؛ کسی که یک روز از ماه رجب را روزه دارد مستوجب خوشنودی بزرگ خدا گردد و غضب الهی از او دور گردد و دری از درهای جهنم بر روی او بسته گردد.}} <ref>ابن بابويه، محمد بن على، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، قم، دار الشريف الرضي للنشر، چاپ دوم، ۱۴۰۶ ق، ص۵۴.</ref> <ref>حسكاني، عبيد الله بن عبد الله، فضائل شهر رجب، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، چاپ اول، ۱۴۱۱ق، ص۴۹۶.</ref> | * [[حضرت محمد(ص)]] فرمود: {{متن عربی|ماه رجب ماه بزرگ خدا است و هیچ ماهی در حرمت و فضیلت به آن نمی‌رسد و قتال با کافران در این ماه حرام است و رجب ماه خدا است و شعبان ماه من است و ماه رمضان ماه امت من است؛ کسی که یک روز از ماه رجب را روزه دارد مستوجب خوشنودی بزرگ خدا گردد و غضب الهی از او دور گردد و دری از درهای جهنم بر روی او بسته گردد.}} <ref>ابن بابويه، محمد بن على، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، قم، دار الشريف الرضي للنشر، چاپ دوم، ۱۴۰۶ ق، ص۵۴.</ref> <ref>حسكاني، عبيد الله بن عبد الله، فضائل شهر رجب، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، چاپ اول، ۱۴۱۱ق، ص۴۹۶.</ref> | ||
* [[امام صادق(ع)]] فرمود: حضرت رسول(ص) فرمود:ماه رجب ماه استغفار امت من است، پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خدا آمرزنده و مهربان است. در ماه رجب زیاد بگویید: {{متن عربی|أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ اسْأَلُوا اللَّهَ الْإِقَالَه وَ التَّوْبَه فِيمَا مَضَى}}<ref>اشعرى قمى، احمد بن محمد بن عيسى، النوادر، قم، مدرسه الإمام المهدي، چاپ اول، ۱۴۰۸ ق، ص۱۷.</ref> | * [[امام صادق(ع)]] فرمود: حضرت رسول(ص) فرمود:ماه رجب ماه استغفار امت من است، پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خدا آمرزنده و مهربان است. در ماه رجب زیاد بگویید: {{متن عربی|أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ اسْأَلُوا اللَّهَ الْإِقَالَه وَ التَّوْبَه فِيمَا مَضَى}}<ref>اشعرى قمى، احمد بن محمد بن عيسى، النوادر، قم، مدرسه الإمام المهدي، چاپ اول، ۱۴۰۸ ق، ص۱۷.</ref> | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۹: | ||
== اعمال مخصوص روزها و شب‌های ماه رجب == | == اعمال مخصوص روزها و شب‌های ماه رجب == | ||
{{نوشتار اصلی|اعمال مخصوص ماه رجب}} | {{نوشتار اصلی|اعمال مخصوص ماه رجب}} | ||
در [[مفاتیح الجنان]] دعاها و اعمالی درباره برخی روزها و شب‌های ماه رجب آمده است. بعضی روزها مانند روز اول و روز نیمه رجب و روز مبعث و نیز شب اول و شب نیمه رجب و شب مبعث اعمال و دعاهای بیشتری دارد.<ref>قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، اسوه، ص ۱۳۹تا ۱۵۴</ref> | در [[مفاتیح الجنان]] دعاها و اعمالی درباره برخی روزها و شب‌های ماه رجب آمده است. بعضی روزها مانند روز اول و روز نیمه رجب و [[مبعث پیامبر(ص)|روز مبعث]] و نیز شب اول و شب نیمه رجب و شب مبعث اعمال و دعاهای بیشتری دارد.<ref>قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، اسوه، ص ۱۳۹تا ۱۵۴</ref> | ||
== اعمال مشترک == | == اعمال مشترک == | ||
{{اصلی|اعمال مشترک ماه رجب}} | {{اصلی|اعمال مشترک ماه رجب}} | ||
منابع شیعه، برخی اعمال، دعاها و ذکرها را برای ماه رجب ذکر | منابع شیعه، برخی اعمال، دعاها و ذکرها را برای ماه رجب ذکر کر | ||
ده‌اند که در تمام روزها و شب‌های ماه رجب می‌تواند خوانده شود.<ref name=":0">قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، اسوه، ص۱۳۲ تا ۱۳۹.</ref> دعای «یَا مَنْ أَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ» و دعای «یَا مَنْ یَمْلِکُ حَوَائِجَ اَلسَّائِلِینَ» از جمله دعاهای مشترک این ماه هستند. همچنین نمازهای مخصوص، اذکاری برای استغفار، از اعمالی است که برای تمام روزهای ماه رجب سفارش شده است.<ref name=":0" /> روزه در تمام روزهای ماه رجب مستحب موکد است.<ref>منتظری، حسينعلی، رساله توضيح المسائل، تهران، سرایی، ۱۳۸۱، ص۲۷۹.</ref> و نیز حج عمره در ماه رجب بسیار سفارش شده است.<ref>منتظری، حسينعلی، احكام و مناسك حج، تهران، سایه، ۱۳۸۱، ص۲۳۷.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۰
سؤال
فضایل و اعمال ماه رجب چیست؟
ماه رجب هفتمین ماه قمری است که در آن به روزه‌داری، عبادت، دعا و استغفار سفارش بسیار شده‌است. این ماه از ماه‌های حرام است. در کتاب‌های دعا، دعاها و اعمالی مخصوص برای روزها و شب‌های این ماه بیان شده است. از پیامبر(ص) نقل شده که ماه رجب ماه خداوند است؛ کسی که یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد، شایسته خوشنودی بزرگ خدا است و غضب الهی از او دور می‌شود. امام صادق(ع) از پیامبر اکرم(ص) نقل فرموده که که ماه رجب ماه استغفار امت من است؛ پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خداوند آمرزنده و مهربان است.
جایگاه ماه رجب
ماه رجب را ماه استغفار، عبادت و روزه گویند[۱] و از ماه‌های حرام است. [۲] [۳] [۴] در روایات جایگاه ویژه‌ای برای ماه رجب بیان شده است.
- حضرت محمد(ص) فرمود: «ماه رجب ماه بزرگ خدا است و هیچ ماهی در حرمت و فضیلت به آن نمی‌رسد و قتال با کافران در این ماه حرام است و رجب ماه خدا است و شعبان ماه من است و ماه رمضان ماه امت من است؛ کسی که یک روز از ماه رجب را روزه دارد مستوجب خوشنودی بزرگ خدا گردد و غضب الهی از او دور گردد و دری از درهای جهنم بر روی او بسته گردد.» [۵] [۶]
- امام صادق(ع) فرمود: حضرت رسول(ص) فرمود:ماه رجب ماه استغفار امت من است، پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خدا آمرزنده و مهربان است. در ماه رجب زیاد بگویید: «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ اسْأَلُوا اللَّهَ الْإِقَالَه وَ التَّوْبَه فِيمَا مَضَى»[۷]
- امام کاظم(ع) فرمود: «هر که یک روز از ماه رجب را روزه بدارد آتش جهنم یک‌ساله راه از او دور شود و هر که سه روز از آن را روزه دارد بهشت او را واجب گردد.»[۸]
- روزه ماه رجب فضیلت بسیار وارد شده است و روایت شده که اگر شخص قادر بر آن نباشد هر روز صد مرتبه این تسبیحات را بخواند تا ثواب روزه آن را دریابد: «سُبْحَانَ الْإِلَهِ الْجَلِيلِ سُبْحَانَ مَنْ لَا يَنْبَغِي التَّسْبِيحُ إِلَّا لَهُ سُبْحَانَ الْأَعَزِّ الْأَكْرَمِ سُبْحَانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَ هُوَ لَهُ أَهْلٌ»[۹]
| ۱ رجب | ۳ رجب | ۱۰ رجب | ۱۳ رجب | ۱۳ رجب | ۱۵ رجب | ۱۵ رجب | ۲۵ رجب | ۲۷ رجب |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ولادت امام باقر(ع) | شهادت امام هادی(ع) | ولادت امام جواد(ع) | ولادت امام علی(ع) | آغاز ایام البیض | وفات حضرت زینب(س) | تغییر قبله مسلمانان | شهادت امام کاظم(ع) | بعثت پیامبر اسلام(ص) |
اهل‌سنت و رد فضایل ماه رجب
منابع اهل‌سنت نقل کرده‌اند كه عمر بن خطاب از روزه گرفتن در اين ماه باز می‌داشت. او معتقد بود اين ماه در جاهليت ماه بزرگى بود و نبايد به رسوم آنان توجه داشت. برخى فقيهان اهل‌سنت نيز روزه گرفتن تمام ماه رجب را مكروه دانسته‌اند. به عقيده برخى اهل‌سنت، ماه رجب و صدقه و عمره در آن ماه، فضيلتى افزون بر ماه‌هاى ديگر ندارد.[۱۰] ابن‌حَجَر عَسقلانی می‌گوید: در فضیلت روزه این ماه، یا روزه بودن چند روز معین از آن یا زنده داشتن شب مخصوصی از این ماه، حدیثی صحیح که شایستگی استدلال داشته باشد روایت نشده است. ابن حجر می‌گوید: «امام ابواسماعیل هروی قبل از من این سخن را با جزم و یقین گفته است و این سخن با سند صحیح از وی به ما رسیده است.»[۱۱]
اعمال مخصوص روزها و شب‌های ماه رجب
در مفاتیح الجنان دعاها و اعمالی درباره برخی روزها و شب‌های ماه رجب آمده است. بعضی روزها مانند روز اول و روز نیمه رجب و روز مبعث و نیز شب اول و شب نیمه رجب و شب مبعث اعمال و دعاهای بیشتری دارد.[۱۲]
اعمال مشترک
منابع شیعه، برخی اعمال، دعاها و ذکرها را برای ماه رجب ذکر کر
ده‌اند که در تمام روزها و شب‌های ماه رجب می‌تواند خوانده شود.[۱۳] دعای «یَا مَنْ أَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ» و دعای «یَا مَنْ یَمْلِکُ حَوَائِجَ اَلسَّائِلِینَ» از جمله دعاهای مشترک این ماه هستند. همچنین نمازهای مخصوص، اذکاری برای استغفار، از اعمالی است که برای تمام روزهای ماه رجب سفارش شده است.[۱۳] روزه در تمام روزهای ماه رجب مستحب موکد است.[۱۴] و نیز حج عمره در ماه رجب بسیار سفارش شده است.[۱۵]
منابع
- ↑ مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ۱۳۹۰، ج۲۷، ص۵۷۱.
- ↑ كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۸، ص۳۳۲.
- ↑ ابن بابويه، محمد بن على، الخصال، قم، جامعه مدرسين، چاپ اول، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۴۸۶.
- ↑ طوسى، محمد بن الحسن، تهذيب الأحكام، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۶۱.
- ↑ ابن بابويه، محمد بن على، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، قم، دار الشريف الرضي للنشر، چاپ دوم، ۱۴۰۶ ق، ص۵۴.
- ↑ حسكاني، عبيد الله بن عبد الله، فضائل شهر رجب، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، چاپ اول، ۱۴۱۱ق، ص۴۹۶.
- ↑ اشعرى قمى، احمد بن محمد بن عيسى، النوادر، قم، مدرسه الإمام المهدي، چاپ اول، ۱۴۰۸ ق، ص۱۷.
- ↑ ابن بابويه، محمد بن على، من لا يحضره الفقيه، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ دوم، ۱۴۱۳ ق، ج۲، ص۹۲.
- ↑ ابن بابويه، محمد بن على، الأمالي، تهران، کتابچی، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش، ص۵۴۰.
- ↑ معينى، محسن، «رجب»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳، ج۱۹، ذیل مدخل.
- ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تبیین العجب فیما ورد فی فضل رجب،ص۶، به نقل از فیصل بن علی البعدانی، «فضلیت ماه رجب و بدعت های ماه رجب»، سایت نوگرا، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.
- ↑ قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، اسوه، ص ۱۳۹تا ۱۵۴
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، اسوه، ص۱۳۲ تا ۱۳۹.
- ↑ منتظری، حسينعلی، رساله توضيح المسائل، تهران، سرایی، ۱۳۸۱، ص۲۷۹.
- ↑ منتظری، حسينعلی، احكام و مناسك حج، تهران، سایه، ۱۳۸۱، ص۲۳۷.