ماه رجب: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
جز (لینک‌دهی)
 
(۶۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۵: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
'''ماه رجب''' هفتمین ماه قمری است که در آن به روزه‌داری، عبادت، [[دعا]] و استغفار سفارش بسیار شده‌است. این ماه از [[ماه‌های حرام]] است. در کتاب‌های دعا، دعاها و اعمالی مخصوص برای روزها و شب‌های این ماه بیان شده است. از پیامبر(ص) نقل شده که ماه رجب ماه خداوند است؛ کسی که یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد، شایسته خوشنودی بزرگ خدا است و غضب الهی از او دور می‌شود. امام صادق(ع) از پیامبر اکرم(ص) نقل فرموده که که ماه رجب ماه استغفار امت من است؛ پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خداوند آمرزنده و مهربان است.


==مناسبت‌ها==
== جایگاه ماه رجب ==
ولادت امام باقر
ماه رجب را ماه استغفار، عبادت و روزه گویند<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ۱۳۹۰، ج۲۷، ص۵۷۱.</ref> و از ماه‌های حرام است.
<ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۸، ص۳۳۲.</ref>
<ref>ابن بابويه، محمد بن على، الخصال، قم، جامعه مدرسين‏، چاپ اول، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۴۸۶.</ref>
<ref>طوسى، محمد بن الحسن، تهذيب الأحكام، تهران، دار الكتب الإسلاميه‏، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۶۱.</ref>
در روایات جایگاه ویژه‌ای برای ماه رجب بیان شده است.
* [[حضرت محمد(ص)]] فرمود: {{متن عربی|ماه رجب ماه بزرگ خدا است و هیچ ماهی در حرمت و فضیلت به آن نمی‌رسد و قتال با کافران در این ماه حرام است و رجب ماه خدا است و شعبان ماه من است و ماه رمضان ماه امت من است؛ کسی که یک روز از ماه رجب را روزه دارد مستوجب خوشنودی بزرگ خدا گردد و غضب الهی از او دور گردد و دری از درهای جهنم بر روی او بسته گردد.}}‏ <ref>ابن بابويه، محمد بن على، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، قم، دار الشريف الرضي للنشر، چاپ دوم، ۱۴۰۶ ق، ص۵۴.</ref> <ref>حسكاني، عبيد الله بن عبد الله، فضائل شهر رجب، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، چاپ اول، ۱۴۱۱ق، ص۴۹۶.</ref>
* [[امام صادق(ع)]] فرمود: حضرت رسول(ص) فرمود:ماه رجب ماه استغفار امت من است، پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خدا آمرزنده و مهربان است. در ماه رجب زیاد بگویید: {{متن عربی|أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ اسْأَلُوا اللَّهَ الْإِقَالَه وَ التَّوْبَه فِيمَا مَضَى}}‏<ref>اشعرى قمى، احمد بن محمد بن عيسى، النوادر، قم، مدرسه الإمام المهدي‏، چاپ اول، ۱۴۰۸ ق، ص۱۷.</ref>
* [[امام کاظم(ع)]] فرمود: {{متن عربی|هر که یک روز از ماه رجب را روزه بدارد آتش جهنم یک‌ساله راه از او دور شود و هر که سه روز از آن را روزه دارد بهشت او را واجب گردد.}}<ref>ابن بابويه، محمد بن على، من لا يحضره الفقيه، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ دوم، ۱۴۱۳ ق، ج۲، ص۹۲.</ref>
* روزه ماه رجب فضیلت بسیار وارد شده است و روایت شده که اگر شخص قادر بر آن نباشد هر روز صد مرتبه این تسبیحات را بخواند تا ثواب روزه آن را دریابد: {{متن عربی| سُبْحَانَ‏ الْإِلَهِ‏ الْجَلِيلِ‏ سُبْحَانَ مَنْ لَا يَنْبَغِي التَّسْبِيحُ إِلَّا لَهُ سُبْحَانَ الْأَعَزِّ الْأَكْرَمِ سُبْحَانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَ هُوَ لَهُ أَهْلٌ}}<ref>ابن بابويه، محمد بن على، الأمالي، تهران، کتابچی، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش، ص۵۴۰.</ref>


ولادت امام هادی
{| class="wikitable"
|+ مناسبت‌های ماه رجب
! ۱ رجب !! ۳ رجب !! ۱۰ رجب!! ۱۳ رجب!! ۱۳ رجب!! ۱۵ رجب!! ۱۵ رجب!! ۲۵ رجب!!۲۷ رجب
|-
| ولادت امام باقر(ع)|| شهادت امام هادی(ع) ||ولادت امام جواد(ع)||ولادت امام علی(ع)||آغاز ایام البیض||وفات حضرت زینب(س)||تغییر قبله مسلمانان||شهادت امام کاظم(ع)||بعثت پیامبر اسلام(ص)
|}


ولادت امام جواد
=== اهل‌سنت و رد فضایل ماه رجب ===
منابع اهل‌سنت نقل کرده‌اند كه [[عمر بن خطاب]] از روزه گرفتن در اين ماه باز می‌داشت. او معتقد بود اين ماه در جاهليت ماه بزرگى بود و نبايد به رسوم آنان توجه داشت. برخى فقيهان اهل‌سنت نيز روزه گرفتن تمام ماه رجب را مكروه دانسته‌اند. به عقيده برخى اهل‌سنت، ماه رجب و [[صدقه]] و [[عمره]] در آن ماه، فضيلتى افزون بر ماه‌هاى ديگر ندارد.<ref>معينى'''،''' محسن، «رجب»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳، ج۱۹، ذیل مدخل.</ref> [[ابن حَجَر عَسقلانی|ابن‌حَجَر عَسقلانی]] می‌گوید: در فضیلت روزه این ماه، یا روزه بودن چند روز معین از آن یا زنده داشتن شب مخصوصی از این ماه، حدیثی صحیح که  شایستگی استدلال داشته باشد روایت نشده است. ابن حجر می‌گوید: «[[امام ابو اسماعیل هروی|امام ابواسماعیل هروی]] قبل از من این سخن را با جزم و یقین گفته است و این سخن با سند صحیح از وی به ما رسیده است.»<ref>ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تبیین العجب فیما ورد فی فضل رجب،ص۶، به نقل از فیصل بن علی البعدانی، «[http://eslahe.com/28772/%d9%81%d8%b6%d9%84%db%8c%d8%aa-%d9%85%d8%a7%d9%87-%d8%b1%d8%ac%d8%a8-%d9%88-%d8%a8%d8%af%d8%b9%d8%aa-%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%85%d8%a7%d9%87-%d8%b1%d8%ac%d8%a8 فضلیت ماه رجب و بدعت های ماه رجب]»، سایت نوگرا، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref>


ولادت امام علی
== اعمال مخصوص روزها و شب‌های ماه رجب ==
{{نوشتار اصلی|اعمال مخصوص ماه رجب}}
در [[مفاتیح الجنان]] دعاها و اعمالی درباره برخی روزها و شب‌های ماه رجب آمده است. بعضی روزها مانند روز اول و روز نیمه رجب و [[مبعث پیامبر(ص)|روز مبعث]] و نیز شب اول و شب نیمه رجب و شب مبعث اعمال و دعاهای بیشتری دارد.<ref>قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، اسوه، ص ۱۳۹تا ۱۵۴</ref>


آغاز ایام البیض
== اعمال مشترک ==
{{اصلی|اعمال مشترک ماه رجب}}
منابع شیعه، برخی اعمال، دعاها و ذکرها را برای ماه رجب ذکر کر


درگذشت حضرت زینب


تغییر قبله مسلمانان
ده‌اند که در تمام روزها و شب‌های ماه رجب می‌تواند خوانده شود.<ref name=":0">قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، اسوه، ص۱۳۲ تا ۱۳۹.</ref> دعای «یَا مَنْ أَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ» و دعای «یَا مَنْ یَمْلِکُ حَوَائِجَ اَلسَّائِلِینَ» از جمله دعاهای مشترک این ماه هستند. همچنین نمازهای مخصوص، اذکاری برای استغفار، از اعمالی است که برای تمام روزهای ماه رجب سفارش شده است.<ref name=":0" /> روزه در تمام روزهای ماه رجب مستحب موکد است.<ref>منتظری، حسينعلی، رساله توضيح المسائل، تهران، سرایی، ۱۳۸۱، ص۲۷۹.</ref> و نیز حج عمره در ماه رجب بسیار سفارش شده است.<ref>منتظری، حسينعلی، احكام و مناسك حج،‌ تهران، سایه، ۱۳۸۱، ص۲۳۷.</ref>
 
شهادت امام کاظم
 
سالروز بعثت پیامبر اسلام(ص)
 
==جایگاه ماه رجب==
این ماه را ماه استغفار و عبادت و روزه گویند.<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار،‌ تهران،  صدرا، ۱۳۹۰، ج۲۷، ص۵۷۱.</ref>
 
از حضرت محمد(ص) روايت شده كه ماه رجب ماه بزرگ خدا است و ماهى در حرمت و فضيلت به آن نمى‌رسد و قتال با كافران در اين ماه حرام است و رجب ماه خدا است و شعبان ماه من است و ماه رمضان ماه امت من است؛ كسى كه يك روز از ماه رجب را روزه دارد مستوجب خوشنودى بزرگ خدا گردد و غضب الهى از او دور گردد و درى از درهاى جهنم بر روى او بسته گردد.<ref>قمی، شیخ عباس،‌ کلیات مفاتیح الجنان، اسوه،‌ ص۱۳۱ و ۱۳۲.</ref>
 
از حضرت موسى بن جعفر (ع) منقول است كه هر كه يك روز از ماه رجب را روزه بدارد آتش جهنم يك‌ساله راه از او دور شود و هر كه سه روز از آن را روزه دارد بهشت او را واجب گردد. و ايضا فرمود كه رجب نام نهرى است در بهشت از شير سفيدتر و از عسل شيرين‌تر هر كه يك روز از رجب را روزه دارد البته از آن نهر بياشامد.  از امام صادق (ع) منقول است كه حضرت رسول ص فرمود كه: ماه رجب ماه استغفار امت من است پس در اين ماه بسيار طلب آمرزش كنيد كه خدا آمرزنده و مهربان است و رجب را أصب مى‌گويند زيرا كه رحمت خدا در اين ماه بر امت من بسيار ريخته مى‌شود پس بسيار بگوئيد: أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ وَ أَسْأَلُهُ اَلتَّوْبَةَ.<ref>قمی، شیخ عباس،‌ کلیات مفاتیح الجنان، اسوه،‌ ص۱۳۱ و ۱۳۲.</ref>
 
و ابن بابويه به سند معتبر از سالم روايت كرده است كه گفت: رفتم بخدمت حضرت صادق ع در اواخر ماه رجب كه چند روز از آن مانده بود چون نظر مبارك آن حضرت بر من افتاد فرمود كه آيا روزه گرفته‌اى در اين ماه گفتم نه و الله اى فرزند رسول خدا فرمود كه آن‌قدر ثواب از تو فوت شده است كه قدر آن را بغير خدا كسى نمى‌داند. به درستى كه اين ماهى است كه خدا آن را بر ماه‌هاى ديگر فضيلت داده و حرمت آن را عظيم نموده و براى روزه داشتن آن گرامى داشتن را بر خود واجب گردانيده است. پس گفتم يا ابن رسول الله اگر در باقيمانده اين ماه روزه بدارم آيا به بعضى از ثواب روزه‌داران آن فايز مى‌گردم فرمود اى سالم هر كه يك روز از آخر اين ماه روزه بدارد خدا او را ايمن گرداند از شدت سكرات مرگ و از هول بعد از مرگ و از عذاب قبر و هر كه دو روز از آخر اين ماه روزه دارد بر صراط به آسانى بگذرد و هر كه سه روز از آخر اين ماه را روزه دارد ايمن گردد از ترس بزرگ روز قيامت و از شدت‌ها و هول‌هاى آن روز و برات بيزارى از آتش جهنم به او عطا كنند.<ref>قمی، شیخ عباس،‌ کلیات مفاتیح الجنان، اسوه،‌ ص۱۳۱ و ۱۳۲.</ref>
 
و بدان كه از براى روزه ماه رجب فضيلت بسيار وارد شده است و روايت شده كه: اگر شخص قادر بر آن نباشد هر روز صد مرتبه اين تسبيحات را بخواند تا ثواب روزه آن را دريابد: سُبْحَانَ اَلْإِلَهِ اَلْجَلِيلِ سُبْحَانَ مَنْ لاَ يَنْبَغِي اَلتَّسْبِيحُ إِلاَّ لَهُ سُبْحَانَ اَلْأَعَزِّ اَلْأَكْرَمِ سُبْحَانَ مَنْ لَبِسَ اَلْعِزَّ وَ هُوَ لَهُ أَهْلٌ<ref>قمی، شیخ عباس،‌ کلیات مفاتیح الجنان، اسوه،‌ ص۱۳۱ و ۱۳۲.</ref>  
 
==لیلة الرغائب==
شب جمعه اول ماه رجب را ليلة الرغائب مى‌گويند و از براى آن عملى [نقل كرده‌اند]
 
از حضرت رسول صلى الله عليه و آله وارد شده با فضيلت بسيار كه سيد در اقبال و علامه در اجازه بنى زهره نقل كرده‌اند از جمله فضيلت او آنكه گناهان بسيار به سبب او آمرزيده شود و آنكه هر كه اين نماز را بگزارد چون شب اول قبر او شود حق تعالى بفرستد ثواب اين نماز را به سوى او به نيكوتر صورتى با روى گشاده و درخشان و زبان فصيح پس با وى گويد اى حبيب من بشارت باد تو را كه نجات يافتى از هر شدت و سختى گويد تو كيستى به خدا سوگند كه من رويى بهتر از روى تو نديدم و كلامى شيرين‌تر از كلام تو نشنيده‌ام و بويى بهتر از بوى تو نبوييدم گويد من ثواب آن نمازم كه در فلان شب از فلان ماه از فلان سال بجا آوردى آمدم امشب به نزد تو تا حق تو را ادا كنم و مونس تنهايى تو باشم و وحشت را از تو بردارم و چون در صور دميده شود من سايه بر سر تو خواهم افكند در عرصه قيامت پس خوشحال باش كه خير از تو معدوم نخواهد شد هرگز و كيفيت آن چنان است كه (: روز پنجشنبه اول آن ماه را روزه مى‌دارى چون شب جمعه داخل شود ما بين نماز مغرب و عشاء دوازده ركعت نماز مى‌گزارى هر دو ركعت به يك سلام و در هر ركعت از آن يك مرتبه حمد و سه مرتبه إِنّٰا أَنْزَلْنٰاهُ و دوازده مرتبه قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ مى‌خوانى و چون فارغ شدى از نماز هفتاد مرتبه مى‌گويى
 
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ اَلنَّبِيِّ اَلْأُمِّيِّ وَ عَلَى آلِهِ [وَ آلِ مُحَمَّدٍ ] پس به سجده مى‌روى و هفتاد مرتبه مى‌گويى
 
سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ اَلْمَلاَئِكَةِ وَ اَلرُّوحِ پس سر از سجده بر مى‌دارى و هفتاد مرتبه مى‌گويى
 
رَبِّ اِغْفِرْ وَ اِرْحَمْ وَ تَجَاوَزْ عَمَّا تَعْلَمُ إِنَّكَ أَنْتَ اَلْعَلِيُّ اَلْأَعْظَمُ پس باز به سجده مى‌روى و هفتاد مرتبه مى‌گويى
 
سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ اَلْمَلاَئِكَةِ وَ اَلرُّوحِ پس حاجت خود را مى‌طلبى كه إن شاء الله برآورده خواهد شد) و بدان نيز كه در ماه رجب زيارت حضرت امام رضا عليه السلام مندوب است و اختصاصى دارد [18]چنانچه عمره در اين ماه فضيلت دارد و روايت شده كه تالى حج است در فضيلت و منقول است كه: جناب علي بن الحسين عليهما السلام معتمر شده بود در ماه رجب و شبانه روز نماز در نزد كعبه مى‌گزاشت و پيوسته در سجده بود در شب و روز و اين ذكر از آن حضرت شنيده مى‌شد كه در سجده مى‌گفت
 
عَظُمَ اَلذَّنْبُ مِنْ عَبْدِكَ فَلْيَحْسُنِ اَلْعَفْوُ مِنْ عِنْدِكَ<ref>قمی، شیخ عباس،‌ کلیات مفاتیح الجنان، اسوه،‌ ص۱۳۹.</ref>
 
==اعمال مخصوص ایام و لیالی ماه رجب==
 
...
 
== اعمال مشترکه ==
آن است كه متعلق به همه ماه است و اختصاصى به روز معين ندارد و آن چند امر است:
 
اول آنكه در تمام ايام ماه رجب بخواند [دعاى يَا مَنْ يَمْلِكُ حَوَائِجَ اَلسَّائِلِينَ]
 
اين دعا را كه روايت شده حضرت امام زين العابدين عليه السلام در حجر در غره رجب خواند يَا مَنْ يَمْلِكُ حَوَائِجَ اَلسَّائِلِينَ وَ يَعْلَمُ ضَمِيرَ اَلصَّامِتِينَ لِكُلِّ مَسْأَلَةٍ مِنْكَ سَمْعٌ حَاضِرٌ وَ جَوَابٌ عَتِيدٌ اَللَّهُمَّ وَ مَوَاعِيدُكَ اَلصَّادِقَةُ وَ أَيَادِيكَ اَلْفَاضِلَةُ وَ رَحْمَتُكَ اَلْوَاسِعَةُ فَأَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَقْضِيَ حَوَائِجِي لِلدُّنْيَا وَ اَلْآخِرَةِ إِنَّكَ عَلىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
 
دوم بخواند اين دعا را كه حضرت صادق عليه السلام در هر روز ماه رجب مى‌خواندند [خَابَ اَلْوَافِدُونَ عَلَى غَيْرِكَ]
 
خَابَ اَلْوَافِدُونَ عَلَى غَيْرِكَ وَ خَسِرَ اَلْمُتَعَرِّضُونَ إِلاَّ لَكَ وَ ضَاعَ اَلْمُلِمُّونَ إِلاَّ بِكَ وَ أَجْدَبَ اَلْمُنْتَجِعُونَ إِلاَّ مَنِ اِنْتَجَعَ فَضْلَكَ بَابُكَ مَفْتُوحٌ لِلرَّاغِبِينَ وَ خَيْرُكَ مَبْذُولٌ لِلطَّالِبِينَ وَ فَضْلُكَ مُبَاحٌ لِلسَّائِلِينَ وَ نَيْلُكَ مُتَاحٌ لِلْآمِلِينَ وَ رِزْقُكَ مَبْسُوطٌ لِمَنْ عَصَاكَ وَ حِلْمُكَ مُعْتَرِضٌ لِمَنْ نَاوَاكَ عَادَتُكَ اَلْإِحْسَانُ إِلَى اَلْمُسِيئِينَ وَ سَبِيلُكَ اَلْإِبْقَاءُ عَلَى اَلْمُعْتَدِينَ اَللَّهُمَّ فَاهْدِنِي هُدَى اَلْمُهْتَدِينَ وَ اُرْزُقْنِي اِجْتِهَادَ اَلْمُجْتَهِدِينَ وَ لاَ تَجْعَلْنِي مِنَ اَلْغَافِلِينَ اَلْمُبْعَدِينَ وَ اِغْفِرْ لِي يَوْمَ اَلدِّينِ
 
سوم [بخوان در ماه رجب اَللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ صَبْرَ اَلشَّاكِرِينَ لَكَ]
 
شيخ در مصباح فرموده معلى بن خنيس از حضرت صادق عليه السلام روايت كرده كه فرمود: بخوان در ماه رجب
 
اَللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ صَبْرَ اَلشَّاكِرِينَ لَكَ وَ عَمَلَ اَلْخَائِفِينَ مِنْكَ وَ يَقِينَ اَلْعَابِدِينَ لَكَ اَللَّهُمَّ أَنْتَ اَلْعَلِيُّ اَلْعَظِيمُ وَ أَنَا عَبْدُكَ اَلْبَائِسُ اَلْفَقِيرُ أَنْتَ اَلْغَنِيُّ اَلْحَمِيدُ وَ أَنَا اَلْعَبْدُ اَلذَّلِيلُ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اُمْنُنْ بِغِنَاكَ عَلَى فَقْرِي وَ بِحِلْمِكَ عَلَى جَهْلِي وَ بِقُوَّتِكَ عَلَى ضَعْفِي يَا قَوِيُّ يَا عَزِيزُ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ اَلْأَوْصِيَاءِ اَلْمَرْضِيِّينَ وَ اِكْفِنِي مَا أَهَمَّنِي مِنْ أَمْرِ اَلدُّنْيَا وَ اَلْآخِرَةِ يَا أَرْحَمَ اَلرَّاحِمِينَ مؤلف گويد كه سيد بن طاوس نيز اين دعا را در اقبال روايت كرده و از روايت او ظاهر مى‌شود كه اين دعا جامع‌ترين دعاها است و در همه اوقات مى‌توان خواند :
 
چهارم [مستحب است بخوانند در هر روز اين دعا را اَللَّهُمَّ يَا ذَا اَلْمِنَنِ اَلسَّابِغَةِ]
 
و نيز شيخ فرموده كه مستحب است بخوانند در هر روز اين دعا را
 
اَللَّهُمَّ يَا ذَا اَلْمِنَنِ اَلسَّابِغَةِ وَ اَلْآلاَءِ اَلْوَازِعَةِ وَ اَلرَّحْمَةِ اَلْوَاسِعَةِ وَ اَلْقُدْرَةِ اَلْجَامِعَةِ وَ اَلنِّعَمِ اَلْجَسِيمَةِ وَ اَلْمَوَاهِبِ اَلْعَظِيمَةِ وَ اَلْأَيَادِي اَلْجَمِيلَةِ وَ اَلْعَطَايَا اَلْجَزِيلَةِ يَا مَنْ لاَ يُنْعَتُ بِتَمْثِيلٍ وَ لاَ يُمَثَّلُ بِنَظِيرٍ وَ لاَ يُغْلَبُ بِظَهِيرٍ يَا مَنْ خَلَقَ فَرَزَقَ وَ أَلْهَمَ فَأَنْطَقَ وَ اِبْتَدَعَ فَشَرَعَ وَ عَلاَ فَارْتَفَعَ وَ قَدَّرَ فَأَحْسَنَ وَ صَوَّرَ فَأَتْقَنَ وَ اِحْتَجَّ فَأَبْلَغَ وَ أَنْعَمَ فَأَسْبَغَ وَ أَعْطَى فَأَجْزَلَ وَ مَنَحَ فَأَفْضَلَ يَا مَنْ سَمَا فِي اَلْعِزِّ فَفَاتَ نَوَاظِرَ [خَوَاطِرَ] اَلْأَبْصَارِ وَ دَنَا فِي اَللُّطْفِ فَجَازَ هَوَاجِسَ اَلْأَفْكَارِ يَا مَنْ تَوَحَّدَ بِالْمُلْكِ فَلاَ نِدَّ لَهُ فِي مَلَكُوتِ سُلْطَانِهِ وَ تَفَرَّدَ بِالْآلاَءِ وَ اَلْكِبْرِيَاءِ فَلاَ ضِدَّ لَهُ فِي جَبَرُوتِ شَأْنِهِ يَا مَنْ حَارَتْ فِي كِبْرِيَاءِ هَيْبَتِهِ دَقَائِقُ لَطَائِفِ اَلْأَوْهَامِ وَ اِنْحَسَرَتْ دُونَ إِدْرَاكِ عَظَمَتِهِ خَطَائِفُ أَبْصَارِ اَلْأَنَامِ يَا مَنْ عَنَتِ اَلْوُجُوهُ لِهَيْبَتِهِ وَ خَضَعَتِ اَلرِّقَابُ لِعَظَمَتِهِ وَ وَجِلَتِ اَلْقُلُوبُ مِنْ خِيفَتِهِ أَسْأَلُكَ بِهَذِهِ اَلْمِدْحَةِ اَلَّتِي لاَ تَنْبَغِي إِلاَّ لَكَ وَ بِمَا وَأَيْتَ بِهِ عَلَى نَفْسِكَ لِدَاعِيكَ مِنَ اَلْمُؤْمِنِينَ وَ بِمَا ضَمِنْتَ اَلْإِجَابَةَ فِيهِ عَلَى نَفْسِكَ لِلدَّاعِينَ يَا أَسْمَعَ اَلسَّامِعِينَ وَ أَبْصَرَ اَلنَّاظِرِينَ وَ أَسْرَعَ اَلْحَاسِبِينَ يَا ذَا اَلْقُوَّةِ اَلْمَتِينَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ خَاتَمِ اَلنَّبِيِّينَ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ وَ اِقْسِمْ لِي فِي شَهْرِنَا هَذَا خَيْرَ مَا قَسَمْتَ وَ اِحْتِمْ لِي فِي قَضَائِكَ خَيْرَ مَا حَتَمْتَ وَ اِخْتِمْ لِي بِالسَّعَادَةِ فِيمَنْ خَتَمْتَ وَ أَحْيِنِي مَا أَحْيَيْتَنِي مَوْفُوراً وَ أَمِتْنِي مَسْرُوراً وَ مَغْفُوراً وَ تَوَلَّ أَنْتَ نَجَاتِي مِنْ مُسَاءَلَةِ اَلْبَرْزَخِ وَ اِدْرَأْ عَنِّي مُنْكَراً وَ نَكِيراً وَ أَرِ عَيْنِي مُبَشِّراً وَ بَشِيراً وَ اِجْعَلْ لِي إِلَى رِضْوَانِكَ وَ جِنَانِكَ [جَنَّاتِكَ] مَصِيراً وَ عَيْشاً قَرِيراً وَ مُلْكاً كَبِيراً وَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ كَثِيراً مؤلف گويد كه اين دعايى است كه در مسجد صعصعه نيز خوانده مى‌شود
 
پنجم
 
[آمد از ناحيه مقدسه كه بخوان در هر روز از ايام رجب بِسْمِ اَللّٰهِ اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ اَللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمَعَانِي]
 
شيخ روايت كرده كه: بيرون آمد از ناحيه مقدسه بر دست شيخ كبير ابى جعفر محمد بن عثمان بن سعيد رضي الله عنه اين توقيع شريف بخوان در هر روز از ايام رجب
 
بِسْمِ اَللّٰهِ اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ اَللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمَعَانِي جَمِيعِ مَا يَدْعُوكَ بِهِ وُلاَةُ أَمْرِكَ اَلْمَأْمُونُونَ عَلَى سِرِّكَ اَلْمُسْتَبْشِرُونَ بِأَمْرِكَ اَلْوَاصِفُونَ لِقُدْرَتِكَ اَلْمُعْلِنُونَ لِعَظَمَتِكَ أَسْأَلُكَ بِمَا نَطَقَ فِيهِمْ مِنْ مَشِيَّتِكَ فَجَعَلْتَهُمْ مَعَادِنَ لِكَلِمَاتِكَ وَ أَرْكَاناً لِتَوْحِيدِكَ وَ آيَاتِكَ وَ مَقَامَاتِكَ اَلَّتِي لاَ تَعْطِيلَ لَهَا فِي كُلِّ مَكَانٍ يَعْرِفُكَ بِهَا مَنْ عَرَفَكَ لاَ فَرْقَ بَيْنَكَ وَ بَيْنَهَا إِلاَّ أَنَّهُمْ عِبَادُكَ وَ خَلْقُكَ فَتْقُهَا وَ رَتْقُهَا بِيَدِكَ بَدْؤُهَا مِنْكَ وَ عَوْدُهَا إِلَيْكَ أَعْضَادٌ وَ أَشْهَادٌ وَ مُنَاةٌ وَ أَذْوَادٌ وَ حَفَظَةٌ وَ رُوَّادٌ فَبِهِمْ مَلَأْتَ سَمَاءَكَ وَ أَرْضَكَ حَتَّى ظَهَرَ أَنْ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ أَنْتَ فَبِذَلِكَ أَسْأَلُكَ وَ بِمَوَاقِعِ اَلْعِزِّ مِنْ رَحْمَتِكَ وَ بِمَقَامَاتِكَ وَ عَلاَمَاتِكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ أَنْ تَزِيدَنِي إِيمَاناً وَ تَثْبِيتاً يَا بَاطِناً فِي ظُهُورِهِ وَ ظَاهِراً فِي بُطُونِهِ وَ مَكْنُونِهِ يَا مُفَرِّقاً بَيْنَ اَلنُّورِ وَ اَلدَّيْجُورِ يَا مَوْصُوفاً بِغَيْرِ كُنْهٍ وَ مَعْرُوفاً بِغَيْرِ شِبْهٍ حَادَّ كُلِّ مَحْدُودٍ وَ شَاهِدَ كُلِّ مَشْهُودٍ وَ مُوجِدَ كُلِّ مَوْجُودٍ وَ مُحْصِيَ كُلِّ مَعْدُودٍ وَ فَاقِدَ كُلِّ مَفْقُودٍ لَيْسَ دُونَكَ مِنْ مَعْبُودٍ أَهْلَ اَلْكِبْرِيَاءِ وَ اَلْجُودِ يَا مَنْ لاَ يُكَيَّفُ بِكَيْفٍ وَ لاَ يُؤَيَّنُ بِأَيْنٍ يَا مُحْتَجِباً عَنْ كُلِّ عَيْنٍ يَا دَيْمُومُ يَا قَيُّومُ وَ عَالِمَ كُلِّ مَعْلُومٍ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ عَلَى عِبَادِكَ اَلْمُنْتَجَبِينَ وَ بَشَرِكَ اَلْمُحْتَجِبِينَ وَ مَلاَئِكَتِكَ اَلْمُقَرَّبِينَ وَ اَلْبُهْمِ اَلصَّافِّينَ اَلْحَافِّينَ وَ بَارِكْ لَنَا فِي شَهْرِنَا هَذَا اَلْمُرَجَّبِ اَلْمُكَرَّمِ وَ مَا بَعْدَهُ مِنَ اَلْأَشْهُرِ اَلْحُرُمِ وَ أَسْبِغْ عَلَيْنَا فِيهِ اَلنِّعَمَ وَ أَجْزِلْ لَنَا فِيهِ اَلْقِسَمَ وَ أَبْرِرْ لَنَا فِيهِ اَلْقَسَمَ بِاسْمِكَ اَلْأَعْظَمِ اَلْأَعْظَمِ اَلْأَجَلِّ اَلْأَكْرَمِ اَلَّذِي وَضَعْتَهُ عَلَى اَلنَّهَارِ فَأَضَاءَ وَ عَلَى اَللَّيْلِ فَأَظْلَمَ وَ اِغْفِرْ لَنَا مَا تَعْلَمُ مِنَّا وَ مَا لاَ نَعْلَمُ وَ اِعْصِمْنَا مِنَ اَلذُّنُوبِ خَيْرَ اَلْعِصَمِ وَ اِكْفِنَا كَوَافِيَ قَدَرِكَ وَ اُمْنُنْ عَلَيْنَا بِحُسْنِ نَظَرِكَ وَ لاَ تَكِلْنَا إِلَى غَيْرِكَ وَ لاَ تَمْنَعْنَا مِنْ خَيْرِكَ وَ بَارِكْ لَنَا فِيمَا كَتَبْتَهُ لَنَا مِنْ أَعْمَارِنَا وَ أَصْلِحْ لَنَا خَبِيئَةَ أَسْرَارِنَا وَ أَعْطِنَا مِنْكَ اَلْأَمَانَ وَ اِسْتَعْمِلْنَا بِحُسْنِ اَلْإِيمَانِ وَ بَلِّغْنَا شَهْرَ اَلصِّيَامِ وَ مَا بَعْدَهُ مِنَ اَلْأَيَّامِ وَ اَلْأَعْوَامِ يَا ذَا اَلْجَلاٰلِ وَ اَلْإِكْرٰامِ
 
ششم [آمد از ناحيه مقدسه اين دعا در ايام رجب اَللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِالْمَوْلُودَيْنِ فِي رَجَبٍ]
 
و نيز شيخ روايت كرده كه: بيرون آمد از ناحيه مقدسه بر دست شيخ ابو القاسم رضي الله عنه اين دعا در ايام رجب
 
اَللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِالْمَوْلُودَيْنِ فِي رَجَبٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ اَلثَّانِي وَ اِبْنِهِ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ اَلْمُنْتَجَبِ وَ أَتَقَرَّبُ بِهِمَا إِلَيْكَ خَيْرَ اَلْقُرَبِ يَا مَنْ إِلَيْهِ اَلْمَعْرُوفُ طُلِبَ وَ فِيمَا لَدَيْهِ رُغِبَ أَسْأَلُكَ سُؤَالَ مُقْتَرِفٍ مُذْنِبٍ قَدْ أَوْبَقَتْهُ ذُنُوبُهُ وَ أَوْثَقَتْهُ عُيُوبُهُ فَطَالَ عَلَى اَلْخَطَايَا دُءُوبُهُ وَ مِنَ اَلرَّزَايَا خُطُوبُهُ يَسْأَلُكَ اَلتَّوْبَةَ وَ حُسْنَ اَلْأَوْبَةِ وَ اَلنُّزُوعَ عَنِ اَلْحَوْبَةِ وَ مِنَ اَلنَّارِ فَكَاكَ رَقَبَتِهِ وَ اَلْعَفْوَ عَمَّا فِي رِبْقَتِهِ فَأَنْتَ مَوْلاَيَ أَعْظَمُ أَمَلِهِ وَ ثِقَتِهِ [ثِقَتُهُ] اَللَّهُمَّ وَ أَسْأَلُكَ بِمَسَائِلِكَ اَلشَّرِيفَةِ وَ وَسَائِلِكَ اَلْمُنِيفَةِ أَنْ تَتَغَمَّدَنِي فِي هَذَا اَلشَّهْرِ بِرَحْمَةٍ مِنْكَ وَاسِعَةٍ وَ نِعْمَةٍ وَازِعَةٍ وَ نَفْسٍ بِمَا رَزَقْتَهَا قَانِعَةٍ إِلَى نُزُولِ اَلْحَافِرَةِ وَ مَحَلِّ اَلْآخِرَةِ وَ مَا هِيَ إِلَيْهِ صَائِرَةٌ
 
هفتم [زيارت رجبيه]
 
و نيز شيخ روايت كرده از جناب ابو القاسم حسين بن روح رضي الله عنه كه نايب خاص حضرت صاحب الامر عليه السلام است كه فرمود: زيارت كن در هر مشهدى كه باشى از مشاهد مشرفه در ماه رجب به اين زيارت مى‌گويى چون داخل شدى
 
اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ اَلَّذِي أَشْهَدَنَا مَشْهَدَ أَوْلِيَائِهِ فِي رَجَبٍ وَ أَوْجَبَ عَلَيْنَا مِنْ حَقِّهِمْ مَا قَدْ وَجَبَ وَ صَلَّى اَللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ اَلْمُنْتَجَبِ وَ عَلَى أَوْصِيَائِهِ اَلْحُجُبِ اَللَّهُمَّ فَكَمَا أَشْهَدْتَنَا مَشْهَدَهُمْ [مَشَاهِدَهُمْ] فَأَنْجِزْ لَنَا مَوْعِدَهُمْ وَ أَوْرِدْنَا مَوْرِدَهُمْ غَيْرَ مُحَلَّئِينَ عَنْ وِرْدٍ فِي دَارِ اَلْمُقَامَةِ وَ اَلْخُلْدِ وَ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ إِنِّي [قَدْ] قَصَدْتُكُمْ وَ اِعْتَمَدْتُكُمْ بِمَسْأَلَتِي وَ حَاجَتِي وَ هِيَ فَكَاكُ رَقَبَتِي مِنَ اَلنَّارِ وَ اَلْمَقَرُّ مَعَكُمْ فِي دَارِ اَلْقَرَارِ مَعَ شِيعَتِكُمُ اَلْأَبْرَارِ وَ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ بِمَا صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى اَلدَّارِ أَنَا سَائِلُكُمْ وَ آمِلُكُمْ فِيمَا إِلَيْكُمُ اَلتَّفْوِيضُ وَ عَلَيْكُمُ اَلتَّعْوِيضُ فَبِكُمْ يُجْبَرُ اَلْمَهِيضُ وَ يُشْفَى اَلْمَرِيضُ وَ مَا تَزْدَادُ اَلْأَرْحَامُ وَ مَا تَغِيضُ إِنِّي بِسِرِّكُمْ مُؤْمِنٌ [مُؤَمِّمٌ] وَ لِقَوْلِكُمْ مُسَلِّمٌ وَ عَلَى اَللَّهِ بِكُمْ مُقْسِمٌ فِي رَجْعِي بِحَوَائِجِي وَ قَضَائِهَا وَ إِمْضَائِهَا وَ إِنْجَاحِهَا وَ إِبْرَاحِهَا [إِيزَاحِهَا] وَ بِشُئُونِي لَدَيْكُمْ وَ صَلاَحِهَا وَ اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ سَلاَمَ مُوَدِّعٍ وَ لَكُمْ حَوَائِجَهُ مُودِعٍ [مُودِعٌ] يَسْأَلُ اَللَّهَ إِلَيْكُمُ اَلْمَرْجِعَ وَ سَعْيَهُ [سَعْيُهُ] إِلَيْكُمْ غَيْرَ [غَيْرُ] مُنْقَطِعٍ وَ أَنْ يَرْجِعَنِي مِنْ حَضْرَتِكُمْ خَيْرَ مَرْجِعٍ إِلَى جَنَابٍ مُمْرِعٍ وَ خَفْضِ عَيْشٍ مُوَسَّعٍ وَ دَعَةٍ وَ مَهَلٍ إِلَى حِينِ [خَيْرِ] اَلْأَجَلِ وَ خَيْرِ مَصِيرٍ وَ مَحَلٍّ فِي اَلنَّعِيمِ اَلْأَزَلِ وَ اَلْعَيْشِ اَلْمُقْتَبَلِ وَ دَوَامِ اَلْأُكُلِ وَ شُرْبِ اَلرَّحِيقِ وَ اَلسَّلْسَلِ [اَلسَّلْسَبِيلِ] وَ عَلٍّ وَ نَهَلٍ لاَ سَأَمَ مِنْهُ وَ لاَ مَلَلَ وَ رَحْمَةُ اَللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ وَ تَحِيَّاتُهُ عَلَيْكُمْ حَتَّى اَلْعَوْدِ إِلَى حَضْرَتِكُمْ وَ اَلْفَوْزِ فِي كَرَّتِكُمْ وَ اَلْحَشْرِ فِي زُمْرَتِكُمْ وَ رَحْمَةُ اَللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ عَلَيْكُمْ وَ صَلَوَاتُهُ وَ تَحِيَّاتُهُ وَ هُوَ حَسْبُنَا وَ نِعْمَ اَلْوَكِيلُ
 
هشتم [دعاى يَا مَنْ أَرْجُوهُ لِكُلِّ خَيْرٍ]
 
سيد بن طاوس روايت كرده از محمد بن ذكوان كه معروف به سجاد است براى آنكه آن‌قدر سجده كرد و گريست در سجود كه نابينا شد گفت: عرض كردم به حضرت صادق عليه السلام فداى تو شوم اين ماه رجب است تعليم بنما مرا دعايى در آن كه حق تعالى مرا به آن نفع بخشد حضرت فرمود بنويس بِسْمِ اَللّٰهِ اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ بگو در هر روز از رجب در صبح
 
و شام در عقب نمازهاى روز و شب
 
يَا مَنْ أَرْجُوهُ لِكُلِّ خَيْرٍ وَ آمَنُ سَخَطَهُ عِنْدَ [مِنْ] كُلِّ شَرٍّ يَا مَنْ يُعْطِي اَلْكَثِيرَ بِالْقَلِيلِ يَا مَنْ يُعْطِي مَنْ سَأَلَهُ يَا مَنْ يُعْطِي مَنْ لَمْ يَسْأَلْهُ وَ مَنْ لَمْ يَعْرِفْهُ تَحَنُّناً مِنْهُ وَ رَحْمَةً أَعْطِنِي بِمَسْأَلَتِي إِيَّاكَ جَمِيعَ خَيْرِ اَلدُّنْيَا وَ جَمِيعَ خَيْرِ اَلْآخِرَةِ وَ اِصْرِفْ عَنِّي بِمَسْأَلَتِي إِيَّاكَ جَمِيعَ شَرِّ اَلدُّنْيَا وَ [جَمِيعَ] شَرِّ اَلْآخِرَةِ فَإِنَّهُ غَيْرُ مَنْقُوصٍ مَا أَعْطَيْتَ وَ زِدْنِي مِنْ فَضْلِكَ يَا كَرِيمُ راوى گفت پس گرفت حضرت محاسن شريف خود را در پنجه چپ خود و خواند اين دعا را به حال التجا و تضرع به حركت دادن انگشت سبابه دست راست پس گفت بعد از اين
 
يَا ذَا اَلْجَلاَلِ وَ اَلْإِكْرَامِ يَا ذَا اَلنَّعْمَاءِ وَ اَلْجُودِ يَا ذَا اَلْمَنِّ وَ اَلطَّوْلِ حَرِّمْ شَيْبَتِي عَلَى اَلنَّارِ
 
نهم [در ماه رجب صد مرتبه بگويد أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ اَلَّذِي الخ]
 
از حضرت رسول صلى الله عليه و آله روايت شده كه: هر كه در ماه رجب صد مرتبه بگويد
أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ اَلَّذِي لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ وَحْدَهُ لاٰ شَرِيكَ لَهُ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ و ختم كند آن را به صدقه ختم فرمايد حق تعالى براى او به رحمت و مغفرت و كسى كه چهار صد مرتبه بگويد بنويسد براى او اجر صد شهيد
دهم [هزار مرتبه لاٰ إِلٰهَ إِلاَّ اَللّٰهُ ]
 
و نيز از آن حضرت مروى است كه: كسى كه بگويد در ماه رجب هزار مرتبه لاٰ إِلٰهَ إِلاَّ اَللّٰهُ بنويسد خداوند عز و جل براى او صد هزار حسنه و بنا فرمايد براى او صد شهر در بهشت )
 
يازدهم [در وقت صبح هفتاد مرتبه و در وقت پسين نيز هفتاد مرتبه استغفار كند]
 
روايت است: كسى كه در رجب در وقت صبح هفتاد مرتبه و در وقت پسين نيز هفتاد مرتبه بگويد
 
أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ و چون تمام كرد دستها را بلند كند و بگويد
 
اَللَّهُمَّ اِغْفِرْ لِي وَ تُبْ عَلَيَّ پس اگر در ماه رجب بميرد خدا از او راضى باشد و آتش او را مس نكند به بركت رجب :
 
دوازدهم در جميع اين ماه هزار مرتبه بگويد
 
[أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ ذَا اَلْجَلاَلِ وَ اَلْإِكْرَامِ مِنْ جَمِيعِ اَلذُّنُوبِ وَ اَلْآثَامِ]
 
أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ ذَا اَلْجَلاَلِ وَ اَلْإِكْرَامِ مِنْ جَمِيعِ اَلذُّنُوبِ وَ اَلْآثَامِ تا خداوند رحمان او را بيامرزد (137:
 
سيزدهم [خواندن قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ ده هزار مرتبه يا هزار مرتبه يا صد مرتبه در ماه]
 
سيد در اقبال فضيلت بسيار از حضرت رسول صلى الله عليه و آله نقل كرده براى خواندن قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ ده هزار مرتبه يا هزار مرتبه يا صد مرتبه در ماه) (137 و نيز روايت كرده كه: هر كه در روز جمعه ماه رجب صد مرتبه قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ بخواند براى او نورى باشد در قيامت كه او را به بهشت بكشاند ) (137
 
چهاردهم [در ماه رجب يك روز روزه بدارد و چهار ركعت نماز گزارد به شكل خاصى]
 
سيد روايت كرده كه: هر كه در ماه رجب يك روز روزه بدارد و چهار ركعت نماز گزارد بخواند در ركعت اول صد مرتبه آية الكرسي و در ركعت دوم دويست مرتبه قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ نميرد تا جاى خود را در بهشت ببيند يا ديده شود براى او ) (137
 
پانزدهم [در روز جمعه ماه رجب چهار ركعت نماز كند ما بين ظهر و عصر به شكل خاصى]
 
و نيز سيد روايت كرده از حضرت رسول صلى الله عليه و آله كه: هر كه در روز جمعه ماه رجب چهار ركعت نماز كند ما بين ظهر و عصر بخواند در هر ركعتى حمد يك مرتبه و آية الكرسي هفت مرتبه و قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ پنج مرتبه پس ده مرتبه بگويد
 
أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ اَلَّذِي لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ وَ أَسْأَلُهُ اَلتَّوْبَةَ بنويسد حق تعالى براى او از روزى كه اين نماز را گزارده تا روزى كه بميرد هر روزى هزار حسنه و عطا فرمايد او را به هر آيه كه خوانده شهرى در بهشت از ياقوت سرخ و به هر حرفى قصرى در بهشت از در سفيد و تزويج فرمايد او را حور العين و راضى شود از او به غير سخط و نوشته شود از عابدين و ختم فرمايد براى او به سعادت و مغفرت الخبر )
 
شانزدهم سه روز از اين ماه را كه پنجشنبه و جمعه و شنبه باشد روزه بدارد
 
زيرا كه روايت شده هر كه در يكى از ماههاى حرام اين سه روز را روزه بدارد حق تعالى براى او ثواب نهصد سال عبادت بنويسد.
 
 
هفدهم در تمام ماه رجب شصت ركعت نماز كند به اين طريق كه در هر شب آن دو ركعت بجا آورد بخواند در هر ركعت حمد يك مرتبه و قُلْ يٰا أَيُّهَا اَلْكٰافِرُونَ سه مرتبه و قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ يك مرتبه و چون سلام دهد دستها را بلند كند و بگويد
لاٰ إِلٰهَ إِلاَّ اَللّٰهُ وَحْدَهُ لاٰ شَرِيكَ لَهُ لَهُ اَلْمُلْكُ وَ لَهُ اَلْحَمْدُ يُحْيِي وَ يُمِيتُ وَ هُوَ حَيٌّ لاٰ يَمُوتُ بِيَدِهِ اَلْخَيْرُ وَ هُوَ عَلىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ وَ إِلَيْهِ اَلْمَصِيرُ وَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ اَلْعَلِيِّ اَلْعَظِيمِ اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ اَلنَّبِيِّ اَلْأُمِّيِّ وَ آلِهِ و بكشد دستها را به صورت خود از حضرت رسول صلى الله عليه و آله مروى است كه كسى كه اين عمل را بجا آورد حق تعالى دعاى او را مستجاب گرداند و ثواب شصت حج و شصت عمره به او عطا فرمايد )
هيجدهم [در يك شب از ماه رجب بخواند صد مرتبه قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ در دو ركعت نماز]
از حضرت رسول صلى الله عليه و آله مروى است كه: كسى كه در يك شب از ماه رجب بخواند صد مرتبه قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ در دو ركعت نماز پس گويا صد سال روزه گرفته در راه خدا و حق تعالى در بهشت صد قصر به او مرحمت فرمايد هر قصرى در جوار پيغمبرى از پيغمبران عليهم السلام )
 
 
نوزدهم [در يك شب از شبهاى رجب ده ركعت نماز كند بخواند در هر ركعتى]
و نيز از آن حضرت مروى است كه: هر كه در يك شب از شبهاى رجب ده ركعت نماز كند بخواند در هر ركعتى حمد و قُلْ يٰا أَيُّهَا اَلْكٰافِرُونَ يك مرتبه و توحيد سه مرتبه بيامرزد حق تعالى هر گناهى كه كرده الخبر )
بيستم [در هر شب و هر روز از اين سه ماه بخواند سه مرتبه حمد و آية الكرسي با چهار قل]
علامۀ مجلسى در زاد المعاد فرموده كه از حضرت امير المؤمنين عليه السلام منقول است كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله فرمود كه: هر كه در هر شب و هر روز ماه رجب و شعبان و رمضان سه مرتبه هر يك از حمد و آية الكرسي و قُلْ يٰا أَيُّهَا اَلْكٰافِرُونَ و قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ و قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ اَلْفَلَقِ و قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ اَلنّٰاسِ بخواند و سه مرتبه بگويد
 
سُبْحٰانَ اَللّٰهِ وَ اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ وَ لاٰ إِلٰهَ إِلاَّ اَللّٰهُ وَ اَللَّهُ أَكْبَرُ وَ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ اَلْعَلِيِّ اَلْعَظِيمِ و سه مرتبه بگويد
 
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ و سه مرتبه بگويد
 
اَللَّهُمَّ اِغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ اَلْمُؤْمِنَاتِ و چهار صد مرتبه بگويد
 
أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ خداوند تعالى گناهانش را بيامرزد اگر چه به عدد قطره‌هاى باران و برگ درختان و كف درياها باشد الخبر)<ref>قمی، شیخ عباس،‌ کلیات مفاتیح الجنان، اسوه،‌ ص۱۳۲ تا ۱۳۹.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =
  | شاخه اصلی =ماه‌ها
  | شاخه فرعی۱ =
  | شاخه فرعی۱ =رجب
  | شاخه فرعی۲ =
  | شاخه فرعی۲ =
  | شاخه فرعی۳ =
  | شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =شد
  | تیترها =
  | تیترها =شد
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۰

سؤال

فضایل و اعمال ماه رجب چیست؟

ماه رجب هفتمین ماه قمری است که در آن به روزه‌داری، عبادت، دعا و استغفار سفارش بسیار شده‌است. این ماه از ماه‌های حرام است. در کتاب‌های دعا، دعاها و اعمالی مخصوص برای روزها و شب‌های این ماه بیان شده است. از پیامبر(ص) نقل شده که ماه رجب ماه خداوند است؛ کسی که یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد، شایسته خوشنودی بزرگ خدا است و غضب الهی از او دور می‌شود. امام صادق(ع) از پیامبر اکرم(ص) نقل فرموده که که ماه رجب ماه استغفار امت من است؛ پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خداوند آمرزنده و مهربان است.

جایگاه ماه رجب

ماه رجب را ماه استغفار، عبادت و روزه گویند[۱] و از ماه‌های حرام است. [۲] [۳] [۴] در روایات جایگاه ویژه‌ای برای ماه رجب بیان شده است.

  • حضرت محمد(ص) فرمود: «ماه رجب ماه بزرگ خدا است و هیچ ماهی در حرمت و فضیلت به آن نمی‌رسد و قتال با کافران در این ماه حرام است و رجب ماه خدا است و شعبان ماه من است و ماه رمضان ماه امت من است؛ کسی که یک روز از ماه رجب را روزه دارد مستوجب خوشنودی بزرگ خدا گردد و غضب الهی از او دور گردد و دری از درهای جهنم بر روی او بسته گردد.»‏ [۵] [۶]
  • امام صادق(ع) فرمود: حضرت رسول(ص) فرمود:ماه رجب ماه استغفار امت من است، پس در این ماه بسیار طلب آمرزش کنید که خدا آمرزنده و مهربان است. در ماه رجب زیاد بگویید: «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ اسْأَلُوا اللَّهَ الْإِقَالَه وَ التَّوْبَه فِيمَا مَضَى»‏[۷]
  • امام کاظم(ع) فرمود: «هر که یک روز از ماه رجب را روزه بدارد آتش جهنم یک‌ساله راه از او دور شود و هر که سه روز از آن را روزه دارد بهشت او را واجب گردد.»[۸]
  • روزه ماه رجب فضیلت بسیار وارد شده است و روایت شده که اگر شخص قادر بر آن نباشد هر روز صد مرتبه این تسبیحات را بخواند تا ثواب روزه آن را دریابد: «سُبْحَانَ‏ الْإِلَهِ‏ الْجَلِيلِ‏ سُبْحَانَ مَنْ لَا يَنْبَغِي التَّسْبِيحُ إِلَّا لَهُ سُبْحَانَ الْأَعَزِّ الْأَكْرَمِ سُبْحَانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَ هُوَ لَهُ أَهْلٌ»[۹]
مناسبت‌های ماه رجب
۱ رجب ۳ رجب ۱۰ رجب ۱۳ رجب ۱۳ رجب ۱۵ رجب ۱۵ رجب ۲۵ رجب ۲۷ رجب
ولادت امام باقر(ع) شهادت امام هادی(ع) ولادت امام جواد(ع) ولادت امام علی(ع) آغاز ایام البیض وفات حضرت زینب(س) تغییر قبله مسلمانان شهادت امام کاظم(ع) بعثت پیامبر اسلام(ص)

اهل‌سنت و رد فضایل ماه رجب

منابع اهل‌سنت نقل کرده‌اند كه عمر بن خطاب از روزه گرفتن در اين ماه باز می‌داشت. او معتقد بود اين ماه در جاهليت ماه بزرگى بود و نبايد به رسوم آنان توجه داشت. برخى فقيهان اهل‌سنت نيز روزه گرفتن تمام ماه رجب را مكروه دانسته‌اند. به عقيده برخى اهل‌سنت، ماه رجب و صدقه و عمره در آن ماه، فضيلتى افزون بر ماه‌هاى ديگر ندارد.[۱۰] ابن‌حَجَر عَسقلانی می‌گوید: در فضیلت روزه این ماه، یا روزه بودن چند روز معین از آن یا زنده داشتن شب مخصوصی از این ماه، حدیثی صحیح که  شایستگی استدلال داشته باشد روایت نشده است. ابن حجر می‌گوید: «امام ابواسماعیل هروی قبل از من این سخن را با جزم و یقین گفته است و این سخن با سند صحیح از وی به ما رسیده است.»[۱۱]

اعمال مخصوص روزها و شب‌های ماه رجب

در مفاتیح الجنان دعاها و اعمالی درباره برخی روزها و شب‌های ماه رجب آمده است. بعضی روزها مانند روز اول و روز نیمه رجب و روز مبعث و نیز شب اول و شب نیمه رجب و شب مبعث اعمال و دعاهای بیشتری دارد.[۱۲]

اعمال مشترک

منابع شیعه، برخی اعمال، دعاها و ذکرها را برای ماه رجب ذکر کر


ده‌اند که در تمام روزها و شب‌های ماه رجب می‌تواند خوانده شود.[۱۳] دعای «یَا مَنْ أَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ» و دعای «یَا مَنْ یَمْلِکُ حَوَائِجَ اَلسَّائِلِینَ» از جمله دعاهای مشترک این ماه هستند. همچنین نمازهای مخصوص، اذکاری برای استغفار، از اعمالی است که برای تمام روزهای ماه رجب سفارش شده است.[۱۳] روزه در تمام روزهای ماه رجب مستحب موکد است.[۱۴] و نیز حج عمره در ماه رجب بسیار سفارش شده است.[۱۵]

منابع

  1. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ۱۳۹۰، ج۲۷، ص۵۷۱.
  2. كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۸، ص۳۳۲.
  3. ابن بابويه، محمد بن على، الخصال، قم، جامعه مدرسين‏، چاپ اول، ۱۳۶۲ش، ج۲، ص۴۸۶.
  4. طوسى، محمد بن الحسن، تهذيب الأحكام، تهران، دار الكتب الإسلاميه‏، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۱۶۱.
  5. ابن بابويه، محمد بن على، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، قم، دار الشريف الرضي للنشر، چاپ دوم، ۱۴۰۶ ق، ص۵۴.
  6. حسكاني، عبيد الله بن عبد الله، فضائل شهر رجب، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، چاپ اول، ۱۴۱۱ق، ص۴۹۶.
  7. اشعرى قمى، احمد بن محمد بن عيسى، النوادر، قم، مدرسه الإمام المهدي‏، چاپ اول، ۱۴۰۸ ق، ص۱۷.
  8. ابن بابويه، محمد بن على، من لا يحضره الفقيه، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ دوم، ۱۴۱۳ ق، ج۲، ص۹۲.
  9. ابن بابويه، محمد بن على، الأمالي، تهران، کتابچی، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش، ص۵۴۰.
  10. معينى، محسن، «رجب»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳، ج۱۹، ذیل مدخل.
  11. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تبیین العجب فیما ورد فی فضل رجب،ص۶، به نقل از فیصل بن علی البعدانی، «فضلیت ماه رجب و بدعت های ماه رجب»، سایت نوگرا، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.
  12. قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، اسوه، ص ۱۳۹تا ۱۵۴
  13. ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، اسوه، ص۱۳۲ تا ۱۳۹.
  14. منتظری، حسينعلی، رساله توضيح المسائل، تهران، سرایی، ۱۳۸۱، ص۲۷۹.
  15. منتظری، حسينعلی، احكام و مناسك حج،‌ تهران، سایه، ۱۳۸۱، ص۲۳۷.