مفهوم آیات نفی کننده معجزه برای پیامبر(ص): تفاوت میان نسخه‌ها

(تکمیل و بارگزاری)
جز (ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خداوند براي اين که مردم هلاک نشوند براي پيامبرش محمّد(ص) نفرستاد. چرا که طبق آياتي از قرآن کريم معجزه سبب هلاکت و ازبين رفتن مردم با عذاب الهي خواهد شد، آيا اين سخن منطقي است؟  
خداوند برای این که مردم هلاک نشوند برای پیامبرش محمّد(ص) نفرستاد. چرا که طبق آیاتی از قرآن کریم معجزه سبب هلاکت و ازبین رفتن مردم با عذاب الهی خواهد شد، آیا این سخن منطقی است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
[[معجزه]]، برای اثبات [[نبوت]] ضروری و لازم است و جمیع [[انبیاء]] برای اثبات نبوّت خود معجزاتی داشته‌اند. [[پیامبر(ص)]] نیز علاوه بر [[قرآن]]، دارای معجزاتی مانند اخبار غیب از آینده، اخبار از توطئه کفار، [[شق القمر]] و ... هستند. در بعضی از آیات قرآن، درخواست کفّار برای ارسال معجزات دیگر توسط پیامبر(ص)، منع شده است و دلیل آن، تکذیب آن معجزه توسط کفّار همانطور که گذشتگان نیز تکذیب کرده‌اند، تکذیب نشانه‌های موجود و عدم ایمان به معجزات جدید در صورت مشاهده، ذکر شده است. علاوه بر اینکه در تمامی این آیات درخواست معجزه توسط [[کفّار]]، همراه با استهزاء بوده است و هدف از معجزه که اثبات نبوت باشد، با اجابت به این درخواست‌ها محقق نمی‌شده است.
[[معجزه]]، برای اثبات [[نبوت]] ضروری و لازم است و جمیع [[انبیاء]] برای اثبات نبوّت خود معجزاتی داشته‌اند. [[پیامبر(ص)]] نیز علاوه بر [[قرآن]]، دارای معجزاتی مانند اخبار غیب از آینده، اخبار از توطئه کفار، [[شق القمر]] و هستند. در بعضی از آیات قرآن، درخواست کفّار برای ارسال معجزات دیگر توسط پیامبر(ص)، منع شده است و دلیل آن، تکذیب آن معجزه توسط کفّار همان‌طور که گذشتگان نیز تکذیب کرده‌اند، تکذیب نشانه‌های موجود و عدم ایمان به معجزات جدید در صورت مشاهده، ذکر شده است. علاوه بر اینکه در تمامی این آیات درخواست معجزه توسط [[کفّار]]، همراه با استهزاء بوده است و هدف از معجزه که اثبات نبوت باشد، با اجابت به این درخواست‌ها محقق نمی‌شده است.


==ضرورت داشتن معجزه==
== ضرورت داشتن معجزه ==
{{اصلی|ضرورت معجزه برای اثبات نبوت}}
{{اصلی|ضرورت معجزه برای اثبات نبوت}}
ارائه ی [[معجزه]] براي [[انبياء]] ضرورت دارد. چرا که اثبات ارسال نبی از طرف خداوند و تصدیق ادعای او نیاز به چیزی ماوراء طبیعت و ما فوق قدرت انسانی دارد، تا اتمام حجت براي مردم تمام شود.  
ارائهٔ [[معجزه]] برای [[انبیاء]] ضرورت دارد. چرا که اثبات ارسال نبی از طرف خداوند و تصدیق ادعای او نیاز به چیزی ماوراء طبیعت و ما فوق قدرت انسانی دارد، تا اتمام حجت برای مردم تمام شود.


هدف از ارائه ی معجزه، تصديق [[نبوت]] است، نه اين كه بر صدق معارف حقه‌اي كه بشر را به آن دعوت می کند، دلالت داشته باشد، چون آن معارف مانند [[توحيد]] و [[معاد]] برهاني است، و احتياج به معجزه ندارد.<ref>طباطبايي، سیّد محمّد حسین، ترجمه الميزان، مترجم: موسوي همداني، سيد محمد باقر، دفتر انتشارات جامعه مدرسين قم، ج۱، ص۱۳۴.</ref>
هدف از ارائهٔ معجزه، تصدیق [[نبوت]] است، نه این که بر صدق معارف حقه‌ای که بشر را به آن دعوت می‌کند، دلالت داشته باشد، چون آن معارف مانند [[توحید]] و [[معاد]] برهانی است، و احتیاج به معجزه ندارد.<ref>طباطبایی، سیّد محمّد حسین، ترجمه المیزان، مترجم: موسوی همدانی، سید محمد باقر، دفتر انتشارات جامعه مدرسین قم، ج۱، ص۱۳۴.</ref>


==معجزه داشتن پيامبر(ص)==
== معجزه داشتن پیامبر(ص) ==
{{اصلی|معجزات پیامبر(ص)}}
{{اصلی|معجزات پیامبر(ص)}}
قرآن کریم يك معجزه فرازمانی، جهانی، جاودانی، روحاني و معنوي است و براي آن‎ها كه اهل فكر و انديشه‎اند بهترين گواه است، اما نمي‎توان انكار كرد كه ضميمه كردن اين معجزه با معجزات محسوس مادي براي افراد عادي، اهمیت داشته است. به خصوص اين كه قرآن کریم مرتبا از اين گونه معجزات در مورد ساير پيامبران خبر مي‎دهد و بدون شك اين سبب مي‎شود كه مردم انتظار چنان معجزاتي از پيامبر اكرم(ص) داشته باشند.  
قرآن کریم یک معجزه فرازمانی، جهانی، جاودانی، روحانی و معنوی است و برای آن‌ها که اهل فکر و اندیشه‌اند بهترین گواه است، اما نمی‌توان انکار کرد که ضمیمه کردن این معجزه با معجزات محسوس مادی برای افراد عادی، اهمیت داشته است. به خصوص این که قرآن کریم مرتباً از این گونه معجزات در مورد سایر پیامبران خبر می‌دهد و بدون شک این سبب می‌شود که مردم انتظار چنان معجزاتی از پیامبر اکرم(ص) داشته باشند.


در [[قرآن]] در مذمت و نکوهش کافران آمده است {{قرآن|و اذا ذكروا لا يذكرون و اذا راوا آيه سيستخرون و قالوا ان هذا الا سحر مبين|ترجمه=هنگامي كه به آن‎ها تذكر داده شود پذيرا نمي‎شوند و هنگامي كه معجزه‎اي را ببينند مسخره مي‎كنند و مي‎گويند: اين تنها سحر آشكاري است|سوره=صافات|آیه=۱۳-۱۵}} تعبیر از «راوا آیة» و «سحر مبین»، نشان می دهد که منظور از آیه، نمی تواند ناظر به قرآن باشد، بلکه این تعبیر با معجزات خارق العاده تناسب دارد و ساحر نامیده شدن پیامبر توسط مشرکان نیز، نشان دهنده این مطلب است که آن‌ها معجزاتی از پیامبر(ص) دیده بودند.
در [[قرآن]] در مذمت و نکوهش کافران آمده است {{قرآن|و اذا ذکروا لا یذکرون و اذا راوا آیه سیستخرون و قالوا ان هذا الا سحر مبین|ترجمه=هنگامی که به آن‌ها تذکر داده شود پذیرا نمی‌شوند و هنگامی که معجزه‌ای را ببینند مسخره می‌کنند و می‌گویند: این تنها سحر آشکاری است|سوره=صافات|آیه=۱۳–۱۵}} تعبیر از «راوا آیة» و «سحر مبین»، نشان می‌دهد که منظور از آیه، نمی‌تواند ناظر به قرآن باشد، بلکه این تعبیر با معجزات خارق‌العاده تناسب دارد و ساحر نامیده شدن پیامبر توسط مشرکان نیز، نشان دهنده این مطلب است که آن‌ها معجزاتی از پیامبر(ص) دیده بودند.


===جریان اسراء و اخبار از کاروان‌ها===
=== جریان اسراء و اخبار از کاروان‌ها ===
در [[سوره اسراء]] آمده است {{قرآن|سبحان الذي اسري بعبده ليلاً من المسجد الحرام الي المسجد الاقصي الذي باركنا حوله لنريه من آياتنا انّه هو السميع البصير|ترجمه=پاك و منزه است خدايي كه بنده‎اش را در يك شب از مسجد الحرام به مسجد اقصي كه گردا گردش را پر بركت ساختيم برد، تا آيات خود را به او نشان دهيم او شنوا و بينا است|سوره=اسراء|آیه=۱}}
در [[سوره اسراء]] آمده است {{قرآن|سبحان الذی اسری بعبده لیلاً من المسجد الحرام الی المسجد الاقصی الذی بارکنا حوله لنریه من آیاتنا انّه هو السمیع البصیر|ترجمه=پاک و منزه است خدایی که بنده‌اش را در یک شب از مسجد الحرام به مسجد اقصی که گردا گردش را پر برکت ساختیم برد، تا آیات خود را به او نشان دهیم او شنوا و بینا است|سوره=اسراء|آیه=۱}}


بدون شك، رفتن از [[مسجد الحرام]] به [[مسجد الاقصي]] و از آن فراتر رفتن به آسمان‎ها،‌ مخصوصاً در شرايط آن زمان يك امر خارق‎العاده بوده است، و روايات اسلامي نشان مي‎دهد كه مردم از طريق اخباري كه پيامبر(ص) از كاروان هايي كه در مسير راه [[مكه]] و [[شام]] بودند، در جريان اين امر قرار گرفتند.<ref>طبرسی، مجمع البيان، تهران: انتشارات ناصر خسرو، ج۶، ص۳۹۵.</ref>
بدون شک، رفتن از [[مسجد الحرام]] به[[مسجد الاقصی]] و از آن فراتر رفتن به آسمان‌ها، مخصوصاً در شرایط آن زمان یک امر خارق‌العاده بوده است، و روایات اسلامی نشان می‌دهد که مردم از طریق اخباری که پیامبر(ص) از کاروان‌هایی که در مسیر راه [[مکه]] و [[شام]] بودند، در جریان این امر قرار گرفتند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، تهران: انتشارات ناصر خسرو، ج۶، ص۳۹۵.</ref>


===اخبار از توطئه یهود===
=== اخبار از توطئه یهود ===
در [[سوره مائده]] آمده: {{قرآن|يا ايها الذين امنوا اذكروا نعمت الله عليكم اذهم قوم ان يبسطوا اليكم ايديهم مكّف ايديهم عنكم|ترجمه=اي كساني كه ايمان آورده‎ايد، نعمتي را كه خدا به شما بخشيده ياد كنيد آن زمان كه جمعي (از دشمنان) قصد داشتند دست خود را به سوي شما دراز كنند (و به شما ضربه زنند) اما خداوند دست آن‎ها را كوتاه كرد|سوره=مائده|آیه=۱۱}}
در [[سوره مائده]] آمده: {{قرآن|یا ایها الذین امنوا اذکروا نعمت الله علیکم اذهم قوم ان یبسطوا الیکم ایدیهم مکّف ایدیهم عنکم|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌اید، نعمتی را که خدا به شما بخشیده یاد کنید آن زمان که جمعی (از دشمنان) قصد داشتند دست خود را به سوی شما دراز کنند (و به شما ضربه زنند) اما خداوند دست آن‌ها را کوتاه کرد|سوره=مائده|آیه=۱۱}}


در [[شأن نزول]] این آیه آمده است، آيه شريفه اشاره ی سربسته به توطئه [[يهودیان بني نضير]] است كه درصدد كشتن [[پيامبر اسلام(ص)]] بر آمده بودند. هنگامي كه پيامبر(ص) با گروهي از ياران به سراغ آن‎ها رفتند تا درباره قراردادي صحبت كنند، آن‎ها گفتند مانعي ندارد بنشينيد و غذا ميل كنيد تا مقصود شما انجام گردد و در اين حال قصد داشتند حمله غافلگيرانه كنند و پيامبر و يارانش را از بين ببرند، خداوند، پيامبر(ص) را آگاه فرمود و او هم يارانش را با خبر ساخت و با سرعت برگشتند.
در [[شأن نزول]] این آیه آمده است، آیه شریفه اشارهٔ سربسته به توطئه [[یهودیان بنی نضیر]] است که درصدد کشتن [[پیامبر اسلام(ص)]] برآمده بودند. هنگامی که پیامبر(ص) با گروهی از یاران به سراغ آن‌ها رفتند تا درباره قراردادی صحبت کنند، آن‌ها گفتند مانعی ندارد بنشینید و غذا میل کنید تا مقصود شما انجام گردد و در این حال قصد داشتند حمله غافلگیرانه کنند و پیامبر و یارانش را از بین ببرند، خداوند، پیامبر(ص) را آگاه فرمود و او هم یارانش را با خبر ساخت و با سرعت برگشتند.


===شق القمر===
=== شق القمر ===
{{اصلی|شق القمر}}
{{اصلی|شق القمر}}
يكي ديگر از معجزات آن حضرت، داستان «شقّ القمر» است كه درباره آن مي‎فرمايد: {{قرآن|اقتربت الساعه و انشق القمر و ان يروا آيه يعرضوا و يقولوا سحر مستمر و كذبوا و اتبعوا اهواءهم و كل امر مستقر|ترجمه=قيامت نزديك شد و ماه از هم شكافت و هر گاه نشانه (و معجزه‎اي) را ببينند رويگردان شده مي‎گويند اين سحري است مستمر آنها (آيات خدا را) تكذيب كردند و از هواي نفس شان پيروي نمودند و هر چيزي را قرار گاهي است.|سوره=قمر|آیه=۱-۳}}
یکی دیگر از معجزات آن حضرت، داستان «شقّ القمر» است که درباره آن می‌فرماید: {{قرآن|اقتربت الساعه و انشق القمر و ان یروا آیه یعرضوا و یقولوا سحر مستمر و کذبوا و اتبعوا اهواءهم و کل امر مستقر|ترجمه=قیامت نزدیک شد و ماه از هم شکافت و هر گاه نشانه (و معجزه‌ای) را ببینند رویگردان شده می‌گویند این سحری است مستمر آنها (آیات خدا را) تکذیب کردند و از هوای نفس شان پیروی نمودند و هر چیزی را قرار گاهی است.|سوره=قمر|آیه=۱–۳}}


مشهور مفسرین، این آيه را، اشاره به شكافته شدن ماه به عنوان يك معجزه در زمان رسول اكرم(ص) می دانند. [[مرحوم طبرسي]] نيز «در مجمع البيان» حديث انشقاق ماه را از گروه زيادي از [[صحابه پيامبر(ص)]] و گروهي از مفسران نقل مي‎كند كه مطابق روايات مشهور، مشركان نزد پيامبر اكرم(ص) آمدند و گفتند: «اگر راست مي‎گويي و تو پيامبر هستي ماه را براي ما دو پاره كن» فرمود: «اگر اين كار را بكنم ايمان مي‎آوريد؟» گفتند: آري و آن شب چهاردهم ماه بود پيامبر(ص) از پيشگاه خداوند تقاضا كرد آن چه را خواسته بودند به او بدهد ناگهان ماه به دو پاره تقسيم شد و رسول خدا(صلي الله عليه و آله) آن‎ها را يك‎يك صدا مي‎زد و مي‎فرمود ببينيد و چيزي نگذشت كه دو قطعه ماه به فرمان خدا به هم پيوست و دوباره به صورت اول برگشت.<ref>جهت آگاهي بيشتر مي‎توانيد از كتب ذيل استفاده نماييد: پيام قرآن، آيت ا... مكارم شيرازي و ديگران، ج۸، ص۳۲۷-۳۱۱، ۱۳۷۵، ش، مدرسه الامام علي بن ابيطالب ـ عليه‎السلام ـ/ تفسير الميزان،‌ همان، ج۱۲، ص۱۷۵، دارالكتب الاسلاميه.</ref>
مشهور مفسرین، این آیه را، اشاره به شکافته شدن ماه به عنوان یک معجزه در زمان رسول اکرم(ص) می‌دانند. [[مرحوم طبرسی]] نیز «در مجمع البیان» حدیث انشقاق ماه را از گروه زیادی از [[صحابه پیامبر(ص)]] و گروهی از مفسران نقل می‌کند که مطابق روایات مشهور، مشرکان نزد پیامبر اکرم(ص) آمدند و گفتند: «اگر راست می‌گویی و تو پیامبر هستی ماه را برای ما دو پاره کن» فرمود: «اگر این کار را بکنم ایمان می‌آورید؟» گفتند: آری و آن شب چهاردهم ماه بود پیامبر(ص) از پیشگاه خداوند تقاضا کرد آنچه را خواسته بودند به او بدهد ناگهان ماه به دو پاره تقسیم شد و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آن‌ها را یک‌یک صدا می‌زد و می‌فرمود ببینید و چیزی نگذشت که دو قطعه ماه به فرمان خدا به هم پیوست و دوباره به صورت اول برگشت.<ref>جهت آگاهی بیشتر می‌توانید از کتب ذیل استفاده نمایید: پیام قرآن، آیت ا… مکارم شیرازی و دیگران، ج۸، ص۳۲۷–۳۱۱، ۱۳۷۵، ش، مدرسه الامام علی بن ابیطالب ـ علیه‌السلام ـ/ تفسیر المیزان، همان، ج۱۲، ص۱۷۵، دارالکتب الاسلامیه.</ref>


==آیات نفی کننده معجزه==
== آیات نفی کننده معجزه ==
با توجه به آیاتی که در ادامه می‌آید، نفی آمدن معجزه برای پیامبر(ص)، در مقابل درخواست مشرکین است که با تمسخر و استهزاء از پیامبر(ص) درخواست [[معجزه]] می‌کردند و اگر خداوند در مقابل خواسته [[مشرکان مکه]] معجزه نمي‌فرستد، به خاطر اين است که هدف معجزه که اثبات [[نبوت]] پیامبر(ص) است با درخواست کفّار محقق نمی‌شود و فایده‌ای در اجابت این درخواست‌ها وجود نداشته است.
با توجه به آیاتی که در ادامه می‌آید، نفی آمدن معجزه برای پیامبر(ص)، در مقابل درخواست مشرکین است که با تمسخر و استهزاء از پیامبر(ص) درخواست [[معجزه]] می‌کردند و اگر خداوند در مقابل خواسته [[مشرکان مکه]] معجزه نمی‌فرستد، به خاطر این است که هدف معجزه که اثبات [[نبوت]] پیامبر(ص) است با درخواست کفّار محقق نمی‌شود و فایده‌ای در اجابت این درخواست‌ها وجود نداشته است.


===رد درخواست معجزات پیشنهادی کفّار===
=== رد درخواست معجزات پیشنهادی کفّار ===
{{قرآن|وَ ما مَنَعَنا أَنْ نُرْسِلَ بِالْآياتِ إِلاَّ أَنْ كَذَّبَ بِهَا الْأَوَّلُونَ وَ آتَيْنا ثَمُودَ النَّاقَه مُبْصِرَه فَظَلَمُوا بِها وَ ما نُرْسِلُ بِالْآياتِ إِلاَّ تَخْويفاً|ترجمه=هيچ چيز مانع ما نبود كه اين معجزات (درخواستى بهانه‏ جويان) را بفرستيم، جز اينكه پيشينيان (كه همين درخواست ها را داشتند، و با ايشان هماهنگ بودند)، آن را تكذيب كردند (از جمله) ما به (قوم) ثمود، ناقه داديم (معجزه‌ه‏اى) كه روشنگر بود اما بر آن ستم كردند (و ناقه را كشتند). ما معجزات را فقط براى بيم دادن مى‏‌فرستيم‏|سوره=اسراء|آیه=۵۹}}
{{قرآن|وَ ما مَنَعَنا أَنْ نُرْسِلَ بِالْآیاتِ إِلاَّ أَنْ کَذَّبَ بِهَا الْأَوَّلُونَ وَ آتَیْنا ثَمُودَ النَّاقَه مُبْصِرَه فَظَلَمُوا بِها وَ ما نُرْسِلُ بِالْآیاتِ إِلاَّ تَخْویفاً|ترجمه=هیچ چیز مانع ما نبود که این معجزات (درخواستی بهانه جویان) را بفرستیم، جز اینکه پیشینیان (که همین درخواست‌ها را داشتند، و با ایشان هماهنگ بودند)، آن را تکذیب کردند (از جمله) ما به (قوم) ثمود، ناقه دادیم (معجزه‌ه‌ای) که روشنگر بود اما بر آن ستم کردند (و ناقه را کشتند). ما معجزات را فقط برای بیم دادن می‌فرستیم‏|سوره=اسراء|آیه=۵۹}}


دلیل اینکه خدا، معجزاتی كه كفار پيشنهاد مى‏‌كنند را نمی فرستد، این است که با توجه به اینکه گذشتگان (اولين) با آمدن معجزات پيشنهادى خود باز هم كفر ورزيدند، اين‌ها نيز بعد از ديدن معجزه و آيات پيشنهادى خود [[ايمان]] نخواهند آورد و در نتيجه مانند گذشتگان به [[عذاب الهی]] هلاك و يا عذاب شديد مبتلا شوند، هم چنان كه پيشينيان به عذاب مبتلا شدند.  
دلیل اینکه خدا، معجزاتی که کفار پیشنهاد می‌کنند را نمی‌فرستد، این است که با توجه به اینکه گذشتگان (اولین) با آمدن معجزات پیشنهادی خود باز هم کفر ورزیدند، این‌ها نیز بعد از دیدن معجزه و آیات پیشنهادی خود [[ایمان]] نخواهند آورد و در نتیجه مانند گذشتگان به[[عذاب الهی]] هلاک یا عذاب شدید مبتلا شوند، هم چنان‌که پیشینیان به عذاب مبتلا شدند.


[[علامه طباطبایی]] می فرماید: از آنجا كه معجزات پيشنهادى هيچ گونه مصلحتى نداشته و هيچ يك به‏‌ آن ايمان نمى‏‌آوردند، از اين نظر خدا آن آيات را نفرستاد.<ref>طباطبايي ، سیّد محمدحسين؛ الميزان،ترجمه: موسوي همداني ، محمدباقرقم ، جامعه مدرسين ، ج‏۱۳، ص: ۱۸۶</ref>
[[علامه طباطبایی]] می‌فرماید: از آنجا که معجزات پیشنهادی هیچ گونه مصلحتی نداشته و هیچ‌یک به آن ایمان نمی‌آوردند، از این نظر خدا آن آیات را نفرستاد.<ref>طباطبایی، سیّد محمدحسین؛ المیزان، ترجمه: موسوی همدانی، محمدباقرقم، جامعه مدرسین، ج‏۱۳، ص: ۱۸۶</ref>


===تکذیب قرآن و درخواست معجزه دیگر===
=== تکذیب قرآن و درخواست معجزه دیگر ===
{{قرآن| قُلْ إِنِّي عَلى‏ بَيِّنَه مِنْ رَبِّي وَ كَذَّبْتُمْ بِهِ ما عِنْدي ما تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ إِنِ الْحُكْمُ إِلاَّ لِلَّهِ يَقُصُّ الْحَقَّ وَ هُوَ خَيْرُ الْفاصِلينَ|ترجمه=بگو: من دليل روشنى از پروردگارم دارم و شما آن را تكذيب كرده‏‌ايد! آنچه شما در باره آن (از نزول عذاب الهى) عجله داريد، به دستِ من نيست! حكم و فرمان، تنها از آنِ خداست! حق را از باطل جدا مى‏كند، و او بهترين جدا كننده (حق از باطل) است. |سوره=انعام|آیه=۵۹}}
{{قرآن| قُلْ إِنِّی عَلی بَیِّنَه مِنْ رَبِّی وَ کَذَّبْتُمْ بِهِ ما عِنْدی ما تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ إِنِ الْحُکْمُ إِلاَّ لِلَّهِ یَقُصُّ الْحَقَّ وَ هُوَ خَیْرُ الْفاصِلینَ|ترجمه=بگو: من دلیل روشنی از پروردگارم دارم و شما آن را تکذیب کرده‌اید! آنچه شما درباره آن (از نزول عذاب الهی) عجله دارید، به دستِ من نیست! حکم و فرمان، تنها از آنِ خداست! حق را از باطل جدا می‌کند، و او بهترین جدا کننده (حق از باطل) است. |سوره=انعام|آیه=۵۹}}


"بينه" به معناى راهنمايى با بيان روشن است، و بينه را از اين نظر بينه گفتند كه به وسيله آن حق از باطل جدا می‌شود. مراد از مرجع ضميرى كه در جمله "وَ كَذَّبْتُمْ بِهِ" هست، قرآن کریم است. با توجه به ادامه آیه معنای آیه چنین می‌شود که: آن چيزى كه خدا [[رسالت]] مرا به آن تاييد نموده است، قرآن است و شما آن را تكذيب مى‏‌كنيد و معجزه و بينه ديگرى طلب مى‏‌نمائيد كه نه من به خودى خود اختيار آن را دارم و نه پروردگارم امر آن را به من واگذار نموده، بنابر اين، بين من و شما چيزى كه بر سر آن توافق كنيم وجود ندارد. زيرا آن معجزه‏‌هایى كه به من واگذار شده شما قبولش نداريد، و آن چيزى كه مورد قبول شما است به من واگذار نشده است.<ref>ترجمه الميزان، ج‏۷، ص: ۱۶۳</ref>
«بینه» به معنای راهنمایی با بیان روشن است، و بینه را از این نظر بینه گفتند که به وسیله آن حق از باطل جدا می‌شود. مراد از مرجع ضمیری که در جمله «وَ کَذَّبْتُمْ بِهِ» هست، قرآن کریم است. با توجه به ادامه آیه معنای آیه چنین می‌شود که: آن چیزی که خدا [[رسالت]] مرا به آن تأیید نموده است، قرآن است و شما آن را تکذیب می‌کنید و معجزه و بینه دیگری طلب می‌نمائید که نه من به خودی خود اختیار آن را دارم و نه پروردگارم امر آن را به من واگذار نموده، بنابر این، بین من و شما چیزی که بر سر آن توافق کنیم وجود ندارد. زیرا آن معجزه‌هایی که به من واگذار شده شما قبولش ندارید، و آن چیزی که مورد قبول شما است به من واگذار نشده است.<ref>ترجمه المیزان، ج‏۷، ص: ۱۶۳</ref>


===عدم ایمان کفار در صورت مشاهده معجزه===
=== عدم ایمان کفار در صورت مشاهده معجزه ===
{{قرآن| وَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمانِهِمْ لَئِنْ جاءَتْهُمْ آيَه لَيُؤْمِنُنَّ بِها قُلْ إِنَّمَا الْآياتُ عِنْدَ اللَّهِ وَ ما يُشْعِرُكُمْ أَنَّها إِذا جاءَتْ لا يُؤْمِنُونَ|ترجمه=با نهايت اصرار، به خدا سوگند ياد كردند كه اگر نشانه‌‏اى [معجزه‌‏اى‏] براى آنان بيايد، حتماً به آن ايمان مى‏‌آورند بگو: معجزات فقط از سوى خداست (و در اختيار من نيست كه به ميل شما معجزه‌‏اى بياورم) و شما از كجا مى‏‌دانيد كه هر گاه معجزه‌‏اى بيايد (ايمان مى‏‌آورند؟ خير،) ايمان نمى‏‌آورند!|سوره=انعام|آیه=۱۰۹}}
{{قرآن| وَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَیْمانِهِمْ لَئِنْ جاءَتْهُمْ آیَه لَیُؤْمِنُنَّ بِها قُلْ إِنَّمَا الْآیاتُ عِنْدَ اللَّهِ وَ ما یُشْعِرُکُمْ أَنَّها إِذا جاءَتْ لا یُؤْمِنُونَ|ترجمه=با نهایت اصرار، به خدا سوگند یاد کردند که اگر نشانه‌ای [معجزه‌ای‏] برای آنان بیاید، حتماً به آن ایمان می‌آورند بگو: معجزات فقط از سوی خداست (و در اختیار من نیست که به میل شما معجزه‌ای بیاورم) و شما از کجا می‌دانید که هر گاه معجزه‌ای بیاید (ایمان می‌آورند؟ خیر) ایمان نمی‌آورند!|سوره=انعام|آیه=۱۰۹}}


ما حصل معناى آيه چنين است: ايشان تا آنجا كه توانستند قسم‏‌هاى غليظ و شديد خوردند كه اگر معجزه‌‏اى از ناحيه پروردگار ببينند كه دلالت بر صدق ادعاى رسول خدا و نبوت وى كند ايمان خواهند آورد، بگو اختيار آوردن آيات و معجزات به دست من نيست تا از پيش خود خواسته شما را اجابت كنم، مالك و محيط بر آنها خدا است.<ref>طباطبایی، سیّد محمّد حسین، ترجمه الميزان، ج‏۷، ص: ۴۴۱</ref>  
ما حصل معنای آیه چنین است: ایشان تا آنجا که توانستند قسم‌های غلیظ و شدید خوردند که اگر معجزه‌ای از ناحیه پروردگار ببینند که دلالت بر صدق ادعای رسول خدا و نبوت وی کند ایمان خواهند آورد، بگو اختیار آوردن آیات و معجزات به دست من نیست تا از پیش خود خواسته شما را اجابت کنم، مالک و محیط بر آنها خدا است.<ref>طباطبایی، سیّد محمّد حسین، ترجمه المیزان، ج‏۷، ص: ۴۴۱</ref>


===تمسخر مشرکین در عدم نزول معجزه===
=== تمسخر مشرکین در عدم نزول معجزه ===
{{قرآن|وَ قالُوا لَوْلا نُزِّلَ عَلَيْهِ آيَه مِنْ رَبِّهِ قُلْ إِنَّ اللَّهَ قادِرٌ عَلى‏ أَنْ يُنَزِّلَ آيَه وَ لكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لا يَعْلَمُونَ|ترجمه=و گفتند: چرا نشانه (و معجزه‌‏اى) از طرف پروردگارش بر او نازل نمى‌‏شود؟!» بگو: «خداوند، قادر است كه نشانه‏‌اى نازل كند ولى بيشتر آنها نمى‏‌دانند!|سوره=انعام|آیه=۳۷}}
{{قرآن|وَ قالُوا لَوْلا نُزِّلَ عَلَیْهِ آیَه مِنْ رَبِّهِ قُلْ إِنَّ اللَّهَ قادِرٌ عَلی أَنْ یُنَزِّلَ آیَه وَ لکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لا یَعْلَمُونَ|ترجمه=و گفتند: چرا نشانه (و معجزه‌ای) از طرف پروردگارش بر او نازل نمی‌شود؟!» بگو: «خداوند، قادر است که نشانه‌ای نازل کند ولی بیشتر آنها نمی‌دانند!|سوره=انعام|آیه=۳۷}}


اين آيه گفتار مشركين را حكايت مى‏‌كند كه به منظور عاجز ساختن رسول خدا(ص) و از روی استهزاء گفته بودند: چرا معجزه‏‌اى از ناحيه پروردگارش بر وى نازل نشد؟ نشانه تمسخر و استهزاء در این آیه تعبیر مشرکین است که گفتند: «از ناحيه پروردگارش»، و نگفتند: از ناحيه پروردگار ما، يا از ناحيه خدا.<ref>همان، ترجمه الميزان، ج‏۷، ص: ۱۰۱</ref>
این آیه گفتار مشرکین را حکایت می‌کند که به منظور عاجز ساختن رسول خدا(ص) و از روی استهزاء گفته بودند: چرا معجزه‌ای از ناحیه پروردگارش بر وی نازل نشد؟ نشانه تمسخر و استهزاء در این آیه تعبیر مشرکین است که گفتند: «از ناحیه پروردگارش»، و نگفتند: از ناحیه پروردگار ما، یا از ناحیه خدا.<ref>همان، ترجمه المیزان، ج‏۷، ص: ۱۰۱</ref>


===اخبار از معجزات پیامبران گذشته، بزرگترین معجزه===
=== اخبار از معجزات پیامبران گذشته، بزرگترین معجزه ===
{{قرآن| وَ قالُوا لَوْ لا يَأْتينا بِآيَه مِنْ رَبِّهِ أَوَلَمْ تَأْتِهِمْ بَيِّنَه ما فِي الصُّحُفِ الْأُولى|ترجمه=گفتند: چرا (پيامبر) معجزه و نشانه‏‌اى از سوى پروردگارش براى ما نمى‏‌آورد؟! (بگو:) آيا خبرهاى روشنى كه در كتاب هاى (آسمانى) نخستين بوده، براى آنها نيامد؟! |سوره=طه|آیه=۱۳۳}}‏
{{قرآن| وَ قالُوا لَوْ لا یَأْتینا بِآیَه مِنْ رَبِّهِ أَوَلَمْ تَأْتِهِمْ بَیِّنَه ما فِی الصُّحُفِ الْأُولی|ترجمه=گفتند: چرا (پیامبر) معجزه و نشانه‌ای از سوی پروردگارش برای ما نمی‌آورد؟! (بگو:) آیا خبرهای روشنی که در کتاب‌های (آسمانی) نخستین بوده، برای آنها نیامد؟! |سوره=طه|آیه=۱۳۳}}‏


اين آيه حكايت گفتار مشركين مكه است كه به عنوان تعريض به قرآن کریم گفته‏‌اند: اين قرآن آيتى نيست كه بر نبوت دلالت كند، بايد آيتى بياورد نظير آياتى كه پيغمبران نخست آوردند. و منظورشان اهانت به قرآن كريم و عاجز ساختن رسول خدا (صلي الله عليه و آله) در آوردن معجزه پيشنهادى است و جمله "أَوَلَمْ تَأْتِهِمْ بَيِّنَه ..." پاسخ از آن اعتراض است.
این آیه حکایت گفتار مشرکین مکه است که به عنوان تعریض به قرآن کریم گفته‌اند: این قرآن آیتی نیست که بر نبوت دلالت کند، باید آیتی بیاورد نظیر آیاتی که پیغمبران نخست آوردند؛ و منظورشان اهانت به قرآن کریم و عاجز ساختن رسول خدا (صلی الله علیه و آله) درآوردن معجزه پیشنهادی است و جمله "أَوَلَمْ تَأْتِهِمْ بَیِّنَه …" پاسخ از آن اعتراض است.
به عبارت دیگر اخبار از معجزات پیامبران پیشین که در قرآن آمده است، خود بزرگترین معجزه برای اثبات نبوت پیامبر(ص) است.
به عبارت دیگر اخبار از معجزات پیامبران پیشین که در قرآن آمده است، خود بزرگترین معجزه برای اثبات نبوت پیامبر(ص) است.


{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


==منابع==
== منابع ==
<references />
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
|شاخه فرعی۱ = اعجاز قرآن
|شاخه فرعی۱ = اعجاز قرآن
|شاخه فرعی۲ =  
|شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =  
|شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
خط ۸۱: خط ۸۰:
  | ویرایش = شد
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی = شد
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی =
  | تکمیل =  
  | تکمیل =
  | اولویت = ب
  | اولویت = ب
  | کیفیت = ب
  | کیفیت = ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۳:۳۸

سؤال

خداوند برای این که مردم هلاک نشوند برای پیامبرش محمّد(ص) نفرستاد. چرا که طبق آیاتی از قرآن کریم معجزه سبب هلاکت و ازبین رفتن مردم با عذاب الهی خواهد شد، آیا این سخن منطقی است؟

معجزه، برای اثبات نبوت ضروری و لازم است و جمیع انبیاء برای اثبات نبوّت خود معجزاتی داشته‌اند. پیامبر(ص) نیز علاوه بر قرآن، دارای معجزاتی مانند اخبار غیب از آینده، اخبار از توطئه کفار، شق القمر و … هستند. در بعضی از آیات قرآن، درخواست کفّار برای ارسال معجزات دیگر توسط پیامبر(ص)، منع شده است و دلیل آن، تکذیب آن معجزه توسط کفّار همان‌طور که گذشتگان نیز تکذیب کرده‌اند، تکذیب نشانه‌های موجود و عدم ایمان به معجزات جدید در صورت مشاهده، ذکر شده است. علاوه بر اینکه در تمامی این آیات درخواست معجزه توسط کفّار، همراه با استهزاء بوده است و هدف از معجزه که اثبات نبوت باشد، با اجابت به این درخواست‌ها محقق نمی‌شده است.

ضرورت داشتن معجزه

ارائهٔ معجزه برای انبیاء ضرورت دارد. چرا که اثبات ارسال نبی از طرف خداوند و تصدیق ادعای او نیاز به چیزی ماوراء طبیعت و ما فوق قدرت انسانی دارد، تا اتمام حجت برای مردم تمام شود.

هدف از ارائهٔ معجزه، تصدیق نبوت است، نه این که بر صدق معارف حقه‌ای که بشر را به آن دعوت می‌کند، دلالت داشته باشد، چون آن معارف مانند توحید و معاد برهانی است، و احتیاج به معجزه ندارد.[۱]

معجزه داشتن پیامبر(ص)

قرآن کریم یک معجزه فرازمانی، جهانی، جاودانی، روحانی و معنوی است و برای آن‌ها که اهل فکر و اندیشه‌اند بهترین گواه است، اما نمی‌توان انکار کرد که ضمیمه کردن این معجزه با معجزات محسوس مادی برای افراد عادی، اهمیت داشته است. به خصوص این که قرآن کریم مرتباً از این گونه معجزات در مورد سایر پیامبران خبر می‌دهد و بدون شک این سبب می‌شود که مردم انتظار چنان معجزاتی از پیامبر اکرم(ص) داشته باشند.

در قرآن در مذمت و نکوهش کافران آمده است ﴿و اذا ذکروا لا یذکرون و اذا راوا آیه سیستخرون و قالوا ان هذا الا سحر مبین؛ هنگامی که به آن‌ها تذکر داده شود پذیرا نمی‌شوند و هنگامی که معجزه‌ای را ببینند مسخره می‌کنند و می‌گویند: این تنها سحر آشکاری است(صافات:۱۳–۱۵) تعبیر از «راوا آیة» و «سحر مبین»، نشان می‌دهد که منظور از آیه، نمی‌تواند ناظر به قرآن باشد، بلکه این تعبیر با معجزات خارق‌العاده تناسب دارد و ساحر نامیده شدن پیامبر توسط مشرکان نیز، نشان دهنده این مطلب است که آن‌ها معجزاتی از پیامبر(ص) دیده بودند.

جریان اسراء و اخبار از کاروان‌ها

در سوره اسراء آمده است ﴿سبحان الذی اسری بعبده لیلاً من المسجد الحرام الی المسجد الاقصی الذی بارکنا حوله لنریه من آیاتنا انّه هو السمیع البصیر؛ پاک و منزه است خدایی که بنده‌اش را در یک شب از مسجد الحرام به مسجد اقصی که گردا گردش را پر برکت ساختیم برد، تا آیات خود را به او نشان دهیم او شنوا و بینا است(اسراء:۱)

بدون شک، رفتن از مسجد الحرام بهمسجد الاقصی و از آن فراتر رفتن به آسمان‌ها، مخصوصاً در شرایط آن زمان یک امر خارق‌العاده بوده است، و روایات اسلامی نشان می‌دهد که مردم از طریق اخباری که پیامبر(ص) از کاروان‌هایی که در مسیر راه مکه و شام بودند، در جریان این امر قرار گرفتند.[۲]

اخبار از توطئه یهود

در سوره مائده آمده: ﴿یا ایها الذین امنوا اذکروا نعمت الله علیکم اذهم قوم ان یبسطوا الیکم ایدیهم مکّف ایدیهم عنکم؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید، نعمتی را که خدا به شما بخشیده یاد کنید آن زمان که جمعی (از دشمنان) قصد داشتند دست خود را به سوی شما دراز کنند (و به شما ضربه زنند) اما خداوند دست آن‌ها را کوتاه کرد(مائده:۱۱)

در شأن نزول این آیه آمده است، آیه شریفه اشارهٔ سربسته به توطئه یهودیان بنی نضیر است که درصدد کشتن پیامبر اسلام(ص) برآمده بودند. هنگامی که پیامبر(ص) با گروهی از یاران به سراغ آن‌ها رفتند تا درباره قراردادی صحبت کنند، آن‌ها گفتند مانعی ندارد بنشینید و غذا میل کنید تا مقصود شما انجام گردد و در این حال قصد داشتند حمله غافلگیرانه کنند و پیامبر و یارانش را از بین ببرند، خداوند، پیامبر(ص) را آگاه فرمود و او هم یارانش را با خبر ساخت و با سرعت برگشتند.

شق القمر

یکی دیگر از معجزات آن حضرت، داستان «شقّ القمر» است که درباره آن می‌فرماید: ﴿اقتربت الساعه و انشق القمر و ان یروا آیه یعرضوا و یقولوا سحر مستمر و کذبوا و اتبعوا اهواءهم و کل امر مستقر؛ قیامت نزدیک شد و ماه از هم شکافت و هر گاه نشانه (و معجزه‌ای) را ببینند رویگردان شده می‌گویند این سحری است مستمر آنها (آیات خدا را) تکذیب کردند و از هوای نفس شان پیروی نمودند و هر چیزی را قرار گاهی است.(قمر:۱–۳)

مشهور مفسرین، این آیه را، اشاره به شکافته شدن ماه به عنوان یک معجزه در زمان رسول اکرم(ص) می‌دانند. مرحوم طبرسی نیز «در مجمع البیان» حدیث انشقاق ماه را از گروه زیادی از صحابه پیامبر(ص) و گروهی از مفسران نقل می‌کند که مطابق روایات مشهور، مشرکان نزد پیامبر اکرم(ص) آمدند و گفتند: «اگر راست می‌گویی و تو پیامبر هستی ماه را برای ما دو پاره کن» فرمود: «اگر این کار را بکنم ایمان می‌آورید؟» گفتند: آری و آن شب چهاردهم ماه بود پیامبر(ص) از پیشگاه خداوند تقاضا کرد آنچه را خواسته بودند به او بدهد ناگهان ماه به دو پاره تقسیم شد و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آن‌ها را یک‌یک صدا می‌زد و می‌فرمود ببینید و چیزی نگذشت که دو قطعه ماه به فرمان خدا به هم پیوست و دوباره به صورت اول برگشت.[۳]

آیات نفی کننده معجزه

با توجه به آیاتی که در ادامه می‌آید، نفی آمدن معجزه برای پیامبر(ص)، در مقابل درخواست مشرکین است که با تمسخر و استهزاء از پیامبر(ص) درخواست معجزه می‌کردند و اگر خداوند در مقابل خواسته مشرکان مکه معجزه نمی‌فرستد، به خاطر این است که هدف معجزه که اثبات نبوت پیامبر(ص) است با درخواست کفّار محقق نمی‌شود و فایده‌ای در اجابت این درخواست‌ها وجود نداشته است.

رد درخواست معجزات پیشنهادی کفّار

﴿وَ ما مَنَعَنا أَنْ نُرْسِلَ بِالْآیاتِ إِلاَّ أَنْ کَذَّبَ بِهَا الْأَوَّلُونَ وَ آتَیْنا ثَمُودَ النَّاقَه مُبْصِرَه فَظَلَمُوا بِها وَ ما نُرْسِلُ بِالْآیاتِ إِلاَّ تَخْویفاً؛ هیچ چیز مانع ما نبود که این معجزات (درخواستی بهانه جویان) را بفرستیم، جز اینکه پیشینیان (که همین درخواست‌ها را داشتند، و با ایشان هماهنگ بودند)، آن را تکذیب کردند (از جمله) ما به (قوم) ثمود، ناقه دادیم (معجزه‌ه‌ای) که روشنگر بود اما بر آن ستم کردند (و ناقه را کشتند). ما معجزات را فقط برای بیم دادن می‌فرستیم‏(اسراء:۵۹)

دلیل اینکه خدا، معجزاتی که کفار پیشنهاد می‌کنند را نمی‌فرستد، این است که با توجه به اینکه گذشتگان (اولین) با آمدن معجزات پیشنهادی خود باز هم کفر ورزیدند، این‌ها نیز بعد از دیدن معجزه و آیات پیشنهادی خود ایمان نخواهند آورد و در نتیجه مانند گذشتگان بهعذاب الهی هلاک یا عذاب شدید مبتلا شوند، هم چنان‌که پیشینیان به عذاب مبتلا شدند.

علامه طباطبایی می‌فرماید: از آنجا که معجزات پیشنهادی هیچ گونه مصلحتی نداشته و هیچ‌یک به آن ایمان نمی‌آوردند، از این نظر خدا آن آیات را نفرستاد.[۴]

تکذیب قرآن و درخواست معجزه دیگر

﴿قُلْ إِنِّی عَلی بَیِّنَه مِنْ رَبِّی وَ کَذَّبْتُمْ بِهِ ما عِنْدی ما تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ إِنِ الْحُکْمُ إِلاَّ لِلَّهِ یَقُصُّ الْحَقَّ وَ هُوَ خَیْرُ الْفاصِلینَ؛ بگو: من دلیل روشنی از پروردگارم دارم و شما آن را تکذیب کرده‌اید! آنچه شما درباره آن (از نزول عذاب الهی) عجله دارید، به دستِ من نیست! حکم و فرمان، تنها از آنِ خداست! حق را از باطل جدا می‌کند، و او بهترین جدا کننده (حق از باطل) است.(انعام:۵۹)

«بینه» به معنای راهنمایی با بیان روشن است، و بینه را از این نظر بینه گفتند که به وسیله آن حق از باطل جدا می‌شود. مراد از مرجع ضمیری که در جمله «وَ کَذَّبْتُمْ بِهِ» هست، قرآن کریم است. با توجه به ادامه آیه معنای آیه چنین می‌شود که: آن چیزی که خدا رسالت مرا به آن تأیید نموده است، قرآن است و شما آن را تکذیب می‌کنید و معجزه و بینه دیگری طلب می‌نمائید که نه من به خودی خود اختیار آن را دارم و نه پروردگارم امر آن را به من واگذار نموده، بنابر این، بین من و شما چیزی که بر سر آن توافق کنیم وجود ندارد. زیرا آن معجزه‌هایی که به من واگذار شده شما قبولش ندارید، و آن چیزی که مورد قبول شما است به من واگذار نشده است.[۵]

عدم ایمان کفار در صورت مشاهده معجزه

﴿وَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَیْمانِهِمْ لَئِنْ جاءَتْهُمْ آیَه لَیُؤْمِنُنَّ بِها قُلْ إِنَّمَا الْآیاتُ عِنْدَ اللَّهِ وَ ما یُشْعِرُکُمْ أَنَّها إِذا جاءَتْ لا یُؤْمِنُونَ؛ با نهایت اصرار، به خدا سوگند یاد کردند که اگر نشانه‌ای [معجزه‌ای‏] برای آنان بیاید، حتماً به آن ایمان می‌آورند بگو: معجزات فقط از سوی خداست (و در اختیار من نیست که به میل شما معجزه‌ای بیاورم) و شما از کجا می‌دانید که هر گاه معجزه‌ای بیاید (ایمان می‌آورند؟ خیر) ایمان نمی‌آورند!(انعام:۱۰۹)

ما حصل معنای آیه چنین است: ایشان تا آنجا که توانستند قسم‌های غلیظ و شدید خوردند که اگر معجزه‌ای از ناحیه پروردگار ببینند که دلالت بر صدق ادعای رسول خدا و نبوت وی کند ایمان خواهند آورد، بگو اختیار آوردن آیات و معجزات به دست من نیست تا از پیش خود خواسته شما را اجابت کنم، مالک و محیط بر آنها خدا است.[۶]

تمسخر مشرکین در عدم نزول معجزه

﴿وَ قالُوا لَوْلا نُزِّلَ عَلَیْهِ آیَه مِنْ رَبِّهِ قُلْ إِنَّ اللَّهَ قادِرٌ عَلی أَنْ یُنَزِّلَ آیَه وَ لکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لا یَعْلَمُونَ؛ و گفتند: چرا نشانه (و معجزه‌ای) از طرف پروردگارش بر او نازل نمی‌شود؟!» بگو: «خداوند، قادر است که نشانه‌ای نازل کند ولی بیشتر آنها نمی‌دانند!(انعام:۳۷)

این آیه گفتار مشرکین را حکایت می‌کند که به منظور عاجز ساختن رسول خدا(ص) و از روی استهزاء گفته بودند: چرا معجزه‌ای از ناحیه پروردگارش بر وی نازل نشد؟ نشانه تمسخر و استهزاء در این آیه تعبیر مشرکین است که گفتند: «از ناحیه پروردگارش»، و نگفتند: از ناحیه پروردگار ما، یا از ناحیه خدا.[۷]

اخبار از معجزات پیامبران گذشته، بزرگترین معجزه

﴿وَ قالُوا لَوْ لا یَأْتینا بِآیَه مِنْ رَبِّهِ أَوَلَمْ تَأْتِهِمْ بَیِّنَه ما فِی الصُّحُفِ الْأُولی؛ گفتند: چرا (پیامبر) معجزه و نشانه‌ای از سوی پروردگارش برای ما نمی‌آورد؟! (بگو:) آیا خبرهای روشنی که در کتاب‌های (آسمانی) نخستین بوده، برای آنها نیامد؟!(طه:۱۳۳)‏

این آیه حکایت گفتار مشرکین مکه است که به عنوان تعریض به قرآن کریم گفته‌اند: این قرآن آیتی نیست که بر نبوت دلالت کند، باید آیتی بیاورد نظیر آیاتی که پیغمبران نخست آوردند؛ و منظورشان اهانت به قرآن کریم و عاجز ساختن رسول خدا (صلی الله علیه و آله) درآوردن معجزه پیشنهادی است و جمله "أَوَلَمْ تَأْتِهِمْ بَیِّنَه …" پاسخ از آن اعتراض است. به عبارت دیگر اخبار از معجزات پیامبران پیشین که در قرآن آمده است، خود بزرگترین معجزه برای اثبات نبوت پیامبر(ص) است.


منابع

  1. طباطبایی، سیّد محمّد حسین، ترجمه المیزان، مترجم: موسوی همدانی، سید محمد باقر، دفتر انتشارات جامعه مدرسین قم، ج۱، ص۱۳۴.
  2. طبرسی، مجمع البیان، تهران: انتشارات ناصر خسرو، ج۶، ص۳۹۵.
  3. جهت آگاهی بیشتر می‌توانید از کتب ذیل استفاده نمایید: پیام قرآن، آیت ا… مکارم شیرازی و دیگران، ج۸، ص۳۲۷–۳۱۱، ۱۳۷۵، ش، مدرسه الامام علی بن ابیطالب ـ علیه‌السلام ـ/ تفسیر المیزان، همان، ج۱۲، ص۱۷۵، دارالکتب الاسلامیه.
  4. طباطبایی، سیّد محمدحسین؛ المیزان، ترجمه: موسوی همدانی، محمدباقرقم، جامعه مدرسین، ج‏۱۳، ص: ۱۸۶
  5. ترجمه المیزان، ج‏۷، ص: ۱۶۳
  6. طباطبایی، سیّد محمّد حسین، ترجمه المیزان، ج‏۷، ص: ۴۴۱
  7. همان، ترجمه المیزان، ج‏۷، ص: ۱۰۱