ترجمه قرآن (رهنما): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۲۹: خط ۲۸:
  | محل نشر            =تهران
  | محل نشر            =تهران
  | تاریخ نشر            =
  | تاریخ نشر            =
  | نوبت چاپ            =اول
  | نوبت چاپ            =
  | شمارگان              =
  | شمارگان              =
  | شابک                  =
  | شابک                  =
خط ۳۹: خط ۳۸:
  | نسخه الکترونیکی  =
  | نسخه الکترونیکی  =
}}
}}
'''ترجمه قرآن ترجمه زین‌العابدین رهنما''' اثری شیوا، دقیق و کم غلط توصیف شده است. این ترجمه توضیحات تفسیری ارزشمندی در پانویس هرصفحه دارد. گفته شده رهنما این ترجمه را به مدت سی سال انجام داد. این ترجمه باعنوان فرعیِ «با ترجمه و جمع‌آوری تفسیر» در چهار جلد به چاپ رسید.


ترجمه زين‌العابدين رهنما نيز برای نخستين بار در سال ۱۳۴۷ در چهار جلد منتشر شد. رهنما در مقدمه اين ترجمه مطالبی درباره برخی مسائل تاريخی اسلام و قرآن همچنين برخی نكات درباره علوم قرآنی آورده كه فهم آن‌ها را برای درك قرآن لازم دانسته است. درباره معرفی هر سوره نيز نكاتی در ابتدای ترجمه آن سوره ذكر شده است. اين ترجمه پيش از انتشار، در تعدادی محدود چاپ و برای عالمان و قرآن‌پژوهان كشورهای مختلف فرستاده شده است.<ref>«[https://iqna.ir/fa/news/2191297/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%BE%D8%A7%D9%8A%D9%86%D8%AF%D9%87-%D9%88-%D8%B1%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%AA%D8%AC%D8%AF%D9%8A%D8%AF-%DA%86%D8%A7%D9%BE-%D8%B4%D9%88%D8%AF ترجمه‌های پاينده و رهنما از قرآن تجديد چاپ شود]»،‌ خبرگزاری بین المللی قرآن، انتشار: ۳۰ شهریور ۱۳۹۰ش، بازدید: ۱۹ آبان ۱۴۰۳ش.</ref>
مترجم در مقدمه‌ای مفصّل (هشتاد صفحه) به توضیح برخی از اصطلاحات و گزارشی از تاریخ قرآن و ویژگی‌های قرآن پرداخته و در بخشی دیگر، تأثیر قرآن در ادب فارسی را بررسی کرده و نمونه‌هایی از شعر فارسی نیز ذکر کرده است.  
==معرفی==


اما اثرى كه بيشترين شهرت و اعتبار را براى رهنما درپى داشت ترجمه قرآن بود كه او بيش از سى سال را صرف آن كرد. ترجمه قرآن رهنما باعنوان فرعىِ «با ترجمه و جمع آورى تفسير» از 1344 تا 1354ش در چهار جلد به چاپ رسيد. مترجم در مقدمه اى مفصّل (هشتاد صفحه) به توضيح برخى از اصطلاحات و گزارشى از تاريخ قرآن و ويژگيهاى قرآن پرداخته و در بخشى ديگر، تأثير قرآن در ادب فارسى را بررسى كرده و نمونه هايى از شعر فارسى نيز ذكر كرده است. در متن كتاب، در آغاز هر سوره، شرحى در معرفى آن سوره آورده و آيات آن را دسته بندى موضوعى كرده است. مترجم در هر صفحه از كتاب، متن عربى را در ستونى در سمت راست آورده و در ستون سمت چپ، ترجمه فارسى آن را ذكر كرده و در پانوشت هر صفحه، توضيح و تفسيرى درباره برخى از آيات و كلمات آورده است. جلد اول از فاتحة الكتاب تا آخر سوره اعراف را دربر دارد. جلد دوم شامل سوره انفال تا پايان سوره حج، جلد سوم از آغاز سوره مؤمنون تا پايان سوره فصلت، و جلد چهارم از آغاز سوره شورى تا آخر قرآن را دربر دارد (اجاق فقيهى، ص 65؛ خرمشاهى، ص 92ـ93؛ «ترجمه قرآن»، ص 164ـ165). رهنما در تهيه ترجمه قرآن، همان گونه كه در مقدمه اشاره كرده، مخاطب عام را درنظر داشته است. بنابه گفته رهنما، او همچنين كوشش كرده كه ترجمه اش را هرچه بيشتر به متن نزديك كند و تاحد امكان تركيب بندى جملات، سبك انشا و رنگ آميزى كلمات و اختصار قرآن شريف را حفظ كند و از ترجمه تحت اللفظى و ترجمه به معنى دورى كند. او هر جا ناچار به ترجمه به معنى شده ترجمه تحت اللفظى آيه را در زيرنويس همان صفحه آورده است تا خواننده را از جمله بندى اصلى آگاه سازد و نيز هر كجا ناگزير به افزودن كلمه اى بر ترجمه بوده آن كلمه را در ميان دو هلال قرار داده است تا از متن جدا گردد («ترجمه قرآن»، ص165). رهنما در ترجمه خود از ترجمه ها و تفسيرهاى قديم و جديد و همكارى كسانى چون آيت اللّه ابوالحسن شعرانى و على اصغر حلبى بهره برده است. او در مواردى كه لازم دانسته از تفسيرهاى قديم و جديد در زيرنويس استفاده كرده است. او پيش از انتشار رسمى ترجمه، چاپ آزمايشى آن را براى علماى فارسى زبان و قرآن شناس ايرانى و ديگر كشورهاى اسلامى فرستاد و نظر آنان را در اصلاح و بهبود ترجمه به كار بست. اين ترجمه يكى از كم غلط ترين و شيواترين ترجمه هاى قرآن به زبان فارسى است.<ref>حلبی، علی اصغر،‌ «رهنما، زین العابدین»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دایره المعارف اسلامی، ۱۳۹۴ش، ج۲۰، ذیل مدخل.</ref>
زین‌العابدین رهنما، نویسنده و مترجم قرآن، متولد ۱۲۷۳ش در عراق، در سال ۱۳۶۸ش در تهران درگذشت.
==نویسنده==
زين العابدين فرزند شيخ العراقين مازندرانى و نوه شيخ زين العابدين مازندرانى بود


'''رهنما، زين''' '''العابدين'''، نويسنده، مترجم قرآن (1273ش) در نجف يا كربلا به دنيا آمد. پس از تحصيل در مكتب خانه، در حوزه علميه نجف، فقه و اصول و ادبيات فارسى و عربى خواند. در 22سالگى به همراه برادرش (رضا تجدد) به تهران نقل مكان كرد و از جامه روحانيت بيرون آمد.
== معرفی و جایگاه ==
ترجمه قرآن اثر زین‌العابدین رهنما از ترجمه‌های ماندگار عصر جدید شناخته می‌شود که همراه با شرح و توضیحات کوتاه در پای صفحات در چهار جلد با حمایت سازمان اوقاف از سوی انتشارات کیهان در فاصله سال‌های ۱۳۴۵ ـ ۱۳۴۶ش منتشر شده است. مترجم ابتدا ترجمه خود را در تیراژ بسیار محدود برای ملاحظه فضلا و قرآن‌پژوهان جهان اسلام، به ویژه فارسی‌زبانان، تهیه و برای آنها ارسال کرد و سپس که نقد و نظرهای بسیاری دریافت داشت، با ترتیب اثر دادن به اظهارنظرها، تدوین و طبع نهایی را انتشار داد. مرحوم رهنما در این کار از همکاری جمعی از فضلای قرآن‌شناس به ویژه [[آیت‌الله ابوالحسن شعرانی]] و از جوان‌ترها آقایان [[محمد استعلامی]] و [[علی اصغر حلبی]] برخوردار بوده است.<ref>خرمشاهی، بهاالدین، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، تهران، ناهید،‌ دوستان، ۱۳۹۳ش، ص۵۵۴.</ref>


بدين ترتيب رهنما از نزديكان رضاشاه شد و در حكومت او، نخست مأموريت يافت براى معرفى تحولات سياسى جديد ايران به اروپا برود. بااين حال، در 1314ش، به همراه چند تن ديگر (ازجمله برادرش و على دشتى) به اتهام توطئه عليه سلطنت به زندان افتاد و چندى بعد به لبنان تبعيد شد (مكى، ج 6، ص 219؛ مرسلوند، ج 3، ص 350ـ351). رهنما در لبنان به مطالعه و نگارش پرداخت و كتاب مشهورش، يعنى ''پيامبر''، را در آنجا به پايان رساند. او در آغاز سلطنت محمدرضا پهلوى (حك : 1320ـ1357ش) به ايران بازگشت. او در 1351ش براى نگارش كتابهاى ''پيامبر'' و ''زندگانى امام حسين'' از دولت فرانسه نشان كماندور[1] را دريافت كرد (همان، ص 101). رهنما در 12 تير 1368 در تهران درگذشت. رهنما علاوه بر فعاليت سياسى و انتشار نشريه، مقالات و كتابهاى متعددى نوشت كه از ميان آنها، دو رمان تاريخى او، درباره زندگى پيامبر صلى اللّه عليه وآله وسلم و امام حسين عليه السلام، و ترجمه قرآن برايش شهرت بسيار درپى داشت.<ref>حلبی، علی اصغر،‌ «رهنما، زین العابدین»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دایره المعارف اسلامی، ۱۳۹۴ش، ج۲۰، ذیل مدخل.</ref>  
رهنما در مقدمه این ترجمه مطالبی درباره برخی مسائل تاریخی اسلام و قرآن همچنین برخی نکات درباره علوم قرآنی آورده که فهم آن‌ها را برای درک قرآن لازم دانسته است.<ref>«[https://iqna.ir/fa/news/2191297/ترجمه‌های-پاينده-و-رهنما-از-قرآن-تجديد-چاپ-شود ترجمه‌های پاینده و رهنما از قرآن تجدید چاپ شود]»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن، انتشار: ۳۰ شهریور ۱۳۹۰ش، بازدید: ۱۹ آبان ۱۴۰۳ش.</ref> این ترجمه را دارای نثری درست و دقیق دانسته‌اند که توضیحات تفسیری محققانه نیز در پای هرصفحه نوشته شده است.<ref>خرمشاهی، بهاالدین، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، تهران، ناهید،‌ دوستان، ۱۳۹۳ش، ص۵۵۴.</ref>
 
رهنما برای ترجمه قرآن بیش از سی سال را صرف آن کرد. ترجمه قرآن رهنما با عنوان فرعیِ «با ترجمه و جمع‌آوری تفسیر» در چهار جلد به چاپ رسید. این ترجمه یکی از کم‌غلط‌ترین و شیواترین ترجمه‌های قرآن به زبان فارسی است.<ref name=":0">حلبی، علی اصغر، «رهنما، زین العابدین»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دایرةالمعارف اسلامی، ۱۳۹۴ش، ج۲۰، ذیل مدخل.</ref>
 
== ویژگی‌ها ==
مترجم در مقدمه‌ای مفصّل (هشتاد صفحه) به توضیح برخی از اصطلاحاتT گزارشی از تاریخ قرآن و ویژگی‌های قرآن پرداخته است. در بخشی دیگر، تأثیر قرآن در ادب فارسی را بررسی کرده و نمونه‌هایی از شعر فارسی نیز ذکر کرده است. در متن کتاب، در آغاز هر سوره، شرحی در معرفی آن سوره آورده و آیات آن را دسته‌بندی موضوعی کرده است. مترجم در هر صفحه از کتاب، متن عربی را در ستونی در سمت راست آورده و در ستون سمت چپ، ترجمه فارسی آن را ذکر کرده و در پانوشت هر صفحه، توضیح و تفسیری درباره برخی از آیات و کلمات آورده است.<ref name=":0"/>
جلد اول از فاتحة الکتاب تا آخر سوره اعراف را دربردارد. جلد دوم شامل سوره انفال تا پایان سوره حج، جلد سوم از آغاز سوره مؤمنون تا پایان سوره فصلت و جلد چهارم از آغاز سوره شوری تا آخر قرآن را دربردارد.
 
رهنما در تهیه ترجمه قرآن، همان گونه که در مقدمه اشاره کرده، مخاطب عام را درنظر داشته است. بنابه گفته رهنما، او همچنین کوشش کرده که ترجمه‌اش را هرچه بیشتر به متن نزدیک کند و تاحد امکان ترکیب‌بندی جملات، سبک اِنشا و رنگ‌آمیزی کلمات و اختصار قرآن شریف را حفظ کند و از ترجمه تحت اللفظی و ترجمه به معنی دوری کند. او هر جا ناچار به ترجمه به معنی شده، ترجمه تحت اللفظی آیه را در زیرنویس همان صفحه آورده است تا خواننده را از جمله‌بندی اصلی آگاه سازد و نیز هر کجا ناگزیر به افزودن کلمه‌ای بر ترجمه بوده آن کلمه را در میان دو هلال قرار داده است تا از متن جدا گردد. او در مواردی که لازم دانسته از تفسیرهای قدیم و جدید در زیرنویس استفاده کرده است.<ref name=":0"/>
 
== معرفی مترجم ==
زین‌العابدین رهنما نویسنده، مترجم قرآن در سال ۱۲۷۳ش در نجف یا کربلا به دنیا آمد. وی فرزند شیخ العراقین مازندرانی و نوه شیخ زین‌العابدین مازندرانی بود. رهنما پس از تحصیل در مکتب خانه، در حوزه علمیه نجف، فقه و اصول و ادبیات فارسی و عربی خواند. در ۲۲سالگی به همراه برادرش (رضا تجدد) به تهران نقل مکان کرد و از لباس روحانیت بیرون آمد.<ref name=":0"/>
 
رهنما از نزدیکان رضاشاه بود و در حکومت او، نخست مأموریت یافت برای معرفی تحولات سیاسی جدید ایران به اروپا برود. با این حال، در ۱۳۱۴ش، به همراه چند تن دیگر (از جمله برادرش) به اتهام توطئه علیه سلطنت به زندان افتاد و چندی بعد به لبنان تبعید شد. رهنما در لبنان به مطالعه و نگارش پرداخت و کتاب مشهورش، یعنی ''پیامبر''، را در آنجا به پایان رساند. او در آغاز سلطنت محمدرضا پهلوی به ایران بازگشت. وی در ۱۳۵۱ش برای نگارش کتاب‌های ''پیامبر'' و ''زندگانی امام حسین'' از دولت فرانسه نشان کماندور را دریافت کرد. رهنما در ۱۲ تیر ۱۳۶۸ش در تهران درگذشت. رهنما علاوه بر فعالیت سیاسی و انتشار نشریه، مقالات و کتاب‌های متعددی نوشت که از میان آنها، دو رمان تاریخی او، درباره زندگی پیامبر(ص) و امام حسین(ع)، و ترجمه قرآن برایش شهرت بسیار درپی داشت.<ref name=":0"/>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۴۶

سؤال

ترجمه قرآن اثر زین‌الدین رهنما چگونه ترجمه‌ای است؟

ترجمه قرآن (رهنما)
ترجمه قرآن (رهنما)
اطلاعات کتاب
نویسندهترجمه: زین‌العابدین رهنما
تاریخ نگارشقرن چهاردهم
موضوعترجمه قرآن
زبانعربی فارسی
تعداد جلد۴
اطلاعات نشر
محل نشرتهران

ترجمه قرآن ترجمه زین‌العابدین رهنما اثری شیوا، دقیق و کم غلط توصیف شده است. این ترجمه توضیحات تفسیری ارزشمندی در پانویس هرصفحه دارد. گفته شده رهنما این ترجمه را به مدت سی سال انجام داد. این ترجمه باعنوان فرعیِ «با ترجمه و جمع‌آوری تفسیر» در چهار جلد به چاپ رسید.

مترجم در مقدمه‌ای مفصّل (هشتاد صفحه) به توضیح برخی از اصطلاحات و گزارشی از تاریخ قرآن و ویژگی‌های قرآن پرداخته و در بخشی دیگر، تأثیر قرآن در ادب فارسی را بررسی کرده و نمونه‌هایی از شعر فارسی نیز ذکر کرده است.

زین‌العابدین رهنما، نویسنده و مترجم قرآن، متولد ۱۲۷۳ش در عراق، در سال ۱۳۶۸ش در تهران درگذشت.

معرفی و جایگاه

ترجمه قرآن اثر زین‌العابدین رهنما از ترجمه‌های ماندگار عصر جدید شناخته می‌شود که همراه با شرح و توضیحات کوتاه در پای صفحات در چهار جلد با حمایت سازمان اوقاف از سوی انتشارات کیهان در فاصله سال‌های ۱۳۴۵ ـ ۱۳۴۶ش منتشر شده است. مترجم ابتدا ترجمه خود را در تیراژ بسیار محدود برای ملاحظه فضلا و قرآن‌پژوهان جهان اسلام، به ویژه فارسی‌زبانان، تهیه و برای آنها ارسال کرد و سپس که نقد و نظرهای بسیاری دریافت داشت، با ترتیب اثر دادن به اظهارنظرها، تدوین و طبع نهایی را انتشار داد. مرحوم رهنما در این کار از همکاری جمعی از فضلای قرآن‌شناس به ویژه آیت‌الله ابوالحسن شعرانی و از جوان‌ترها آقایان محمد استعلامی و علی اصغر حلبی برخوردار بوده است.[۱]

رهنما در مقدمه این ترجمه مطالبی درباره برخی مسائل تاریخی اسلام و قرآن همچنین برخی نکات درباره علوم قرآنی آورده که فهم آن‌ها را برای درک قرآن لازم دانسته است.[۲] این ترجمه را دارای نثری درست و دقیق دانسته‌اند که توضیحات تفسیری محققانه نیز در پای هرصفحه نوشته شده است.[۳]

رهنما برای ترجمه قرآن بیش از سی سال را صرف آن کرد. ترجمه قرآن رهنما با عنوان فرعیِ «با ترجمه و جمع‌آوری تفسیر» در چهار جلد به چاپ رسید. این ترجمه یکی از کم‌غلط‌ترین و شیواترین ترجمه‌های قرآن به زبان فارسی است.[۴]

ویژگی‌ها

مترجم در مقدمه‌ای مفصّل (هشتاد صفحه) به توضیح برخی از اصطلاحاتT گزارشی از تاریخ قرآن و ویژگی‌های قرآن پرداخته است. در بخشی دیگر، تأثیر قرآن در ادب فارسی را بررسی کرده و نمونه‌هایی از شعر فارسی نیز ذکر کرده است. در متن کتاب، در آغاز هر سوره، شرحی در معرفی آن سوره آورده و آیات آن را دسته‌بندی موضوعی کرده است. مترجم در هر صفحه از کتاب، متن عربی را در ستونی در سمت راست آورده و در ستون سمت چپ، ترجمه فارسی آن را ذکر کرده و در پانوشت هر صفحه، توضیح و تفسیری درباره برخی از آیات و کلمات آورده است.[۴] جلد اول از فاتحة الکتاب تا آخر سوره اعراف را دربردارد. جلد دوم شامل سوره انفال تا پایان سوره حج، جلد سوم از آغاز سوره مؤمنون تا پایان سوره فصلت و جلد چهارم از آغاز سوره شوری تا آخر قرآن را دربردارد.

رهنما در تهیه ترجمه قرآن، همان گونه که در مقدمه اشاره کرده، مخاطب عام را درنظر داشته است. بنابه گفته رهنما، او همچنین کوشش کرده که ترجمه‌اش را هرچه بیشتر به متن نزدیک کند و تاحد امکان ترکیب‌بندی جملات، سبک اِنشا و رنگ‌آمیزی کلمات و اختصار قرآن شریف را حفظ کند و از ترجمه تحت اللفظی و ترجمه به معنی دوری کند. او هر جا ناچار به ترجمه به معنی شده، ترجمه تحت اللفظی آیه را در زیرنویس همان صفحه آورده است تا خواننده را از جمله‌بندی اصلی آگاه سازد و نیز هر کجا ناگزیر به افزودن کلمه‌ای بر ترجمه بوده آن کلمه را در میان دو هلال قرار داده است تا از متن جدا گردد. او در مواردی که لازم دانسته از تفسیرهای قدیم و جدید در زیرنویس استفاده کرده است.[۴]

معرفی مترجم

زین‌العابدین رهنما نویسنده، مترجم قرآن در سال ۱۲۷۳ش در نجف یا کربلا به دنیا آمد. وی فرزند شیخ العراقین مازندرانی و نوه شیخ زین‌العابدین مازندرانی بود. رهنما پس از تحصیل در مکتب خانه، در حوزه علمیه نجف، فقه و اصول و ادبیات فارسی و عربی خواند. در ۲۲سالگی به همراه برادرش (رضا تجدد) به تهران نقل مکان کرد و از لباس روحانیت بیرون آمد.[۴]

رهنما از نزدیکان رضاشاه بود و در حکومت او، نخست مأموریت یافت برای معرفی تحولات سیاسی جدید ایران به اروپا برود. با این حال، در ۱۳۱۴ش، به همراه چند تن دیگر (از جمله برادرش) به اتهام توطئه علیه سلطنت به زندان افتاد و چندی بعد به لبنان تبعید شد. رهنما در لبنان به مطالعه و نگارش پرداخت و کتاب مشهورش، یعنی پیامبر، را در آنجا به پایان رساند. او در آغاز سلطنت محمدرضا پهلوی به ایران بازگشت. وی در ۱۳۵۱ش برای نگارش کتاب‌های پیامبر و زندگانی امام حسین از دولت فرانسه نشان کماندور را دریافت کرد. رهنما در ۱۲ تیر ۱۳۶۸ش در تهران درگذشت. رهنما علاوه بر فعالیت سیاسی و انتشار نشریه، مقالات و کتاب‌های متعددی نوشت که از میان آنها، دو رمان تاریخی او، درباره زندگی پیامبر(ص) و امام حسین(ع)، و ترجمه قرآن برایش شهرت بسیار درپی داشت.[۴]

منابع

  1. خرمشاهی، بهاالدین، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، تهران، ناهید،‌ دوستان، ۱۳۹۳ش، ص۵۵۴.
  2. «ترجمه‌های پاینده و رهنما از قرآن تجدید چاپ شود»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن، انتشار: ۳۰ شهریور ۱۳۹۰ش، بازدید: ۱۹ آبان ۱۴۰۳ش.
  3. خرمشاهی، بهاالدین، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، تهران، ناهید،‌ دوستان، ۱۳۹۳ش، ص۵۵۴.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ حلبی، علی اصغر، «رهنما، زین العابدین»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دایرةالمعارف اسلامی، ۱۳۹۴ش، ج۲۰، ذیل مدخل.