علم لدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
(جایگزینی متن - ' | ارجاعات =' به ' | ارجاعات = | بازبینی نویسنده = ')
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی نویسنده =↵ | بازبینی =شد' به ' | ارزیابی کمی = | ارزیابی کیفی = ')
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.ahmadi }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}علم لدنی چیست؟‌ چه کسانی علم لدنی دارند؟{{پایان سوال}}
{{سوال}}علم لدنی و راه‌های رسیدن به آن چیست؟{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|واژه‌ها}}
'''علم لدنی'''، علمی که از طریق [[الهام|الهامات الهی]] به دست می‌آید و در برابر [[علم اکتسابی]] قرار دارد.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، میزان الحکمة (با ترجمه فارسی)، ترجمه حمیدرضا شیخی، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۴۵۴.</ref> علم لدنی که علم حقیقی شمرده شده، نوری است که خدا آن را در قلب فردی که شایستگی آن را دارد، قرار می‌دهد.<ref name=":0">ملاصدرا، محمد‏، شرح أصول الکافی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی‏، ۱۳۸۲، چاپ اول، ج‏۲، ص۲۱۱.</ref> از این علم در [[قرآن]] با تعابیری مانند حکمت، فضل، هدایت و نور یاد شده است.<ref name=":0"/>


== مفهوم‌شناسی ==
در روایتی از [[امام علی(ع)]]، از وجود بندگانی خبر داده شده که خدا در فکر و باطن، با آنها مناجات می‌کند و در عمق خردهایشان (ذَاتِ عُقُولِهِم) با آنها سخن می‌گوید.<ref>شریف رضی، نهج البلاغه، قم، هجرت، ۱۴۱۴ ق، چاپ اول، خطبه ۲۲۲، ص۳۴۲.</ref>
علم لدنی علمی است که از طریق الهامات الهی به دست می‌آید و در برابر علم اکتسابی قرار دارد. برای رسیدن به علم لدنی، مانند علم اکتسابی نیازی به تعلیم و فراگیری نیست.<ref>محمدی ری‌شهری، محمد، میزان الحکمة (با ترجمه فارسیترجمه حمیدرضا شیخی، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث، قم،  سازمان چاپ و نشر، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۴۵۴.</ref> علم لدنی که علم حقیقی شمرده شده، نوری است که خدا آن را در قلب کسی که شایستگی آن را دارد، قرار می‌دهد.<ref name=":0">صدر الدين شيرازى، محمد‏، شرح أصول الكافي، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى‏، ۱۳۸۲، چاپ اول، ج‏۲، ص۲۱۱.</ref>
 
از این علم در قرآن با تعابیری چون حکمت، فضل، هدایت و نور یاد شده است.<ref name=":0" />
 
=== علم اکتسابی ===
علم اکتسابی یا کَسبی، علمی است که با تعلیم و فراگیری به دست می‌آید. در روایات به علم اکتسابی اشاره شده و به فراگیری آن سفارش شده است.<ref>مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، به تصحیح محمدباقر محمودی و دیگران، بیروت، دار الاحیاء التراث العربی، ج۷۵، ص۳۰۱.</ref>
 
== راهکار رسیدن به علم لدنی ==
راه رسیدن به علم لدنی، تزکیه و تهذیب دانسته شده است.<ref>ن.ک: طیب، مهدی، حدیث دوست (شرح رهنمودها و دستور العمل های سلوکی امام صادق به عنوان بصری)، تهران، سفینه، ۱۳۹۰، چاپ اول، ص۵۵ .</ref> امام علی(ع) در این باره فرمودند: «عِبَادٌ نَاجَاهُم‏ فِي‏ فِكْرِهِمْ‏ وَ كَلَّمَهُمْ فِي ذَاتِ عُقُولِهِم<ref>شريف رضي، محمد‏، نهج البلاغه، قم، هجرت، ۱۴۱۴ ق، چاپ اول، خطبه ۲۲۲، ص۳۴۲.</ref>؛ بندگانى بوده و هست كه خداوند در فكر و باطن با آنان مناجات مى‏كند و در ژرفناى خردهای‌شان با ايشان به سخن گفتن مى‏پردازد (از طریق الهام)»؛
 
== علم اکتسابی مقدمه علم لدنی ==
اما روایت دوم که می‌فرماید عالم شدن در فرآیند علم آموزی است، در مقام بیان این نکته است که غالب فراگیری دانش از طریق تعلّم حاصل می‌شود نه این که منحصراً فرا گیری علم از این طریق است و اگر به همین علمی که از طریق تعلّم حاصل شده، عمل کنیم خود این علم، مبدأ الهامات جدید می‌شود و خدای متعال حقایق جدید را به قلب انسان الهام می‌کند.<ref>حدیث دوست (شرح رهنمودها و دستور العمل های سلوکی امام صادق به عنوان بصری)، پیشین، ص۶۷.</ref> در روایتی پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) چنین فرمودند: «مَنْ‏ عَمِلَ‏ بِمَا يَعْلَمُ‏ وَرَّثَهُ‏ اللَّهُ‏ عِلْمَ‏ مَا لَمْ يَعْلَمْ؛ هر كس به آنچه مى‏داند عمل كند، خدا علم آنچه را نمى‏داند بهره او سازد»<ref>مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، بيروت، دار إحياء التراث العربي‏، ۱۴۰۳ق، چاپ دوم، ج‏۴۰، ص۱۲۸.</ref> این روایت بیان می‌کند که بر اثر عمل به دانسته‌ها، خداوند با الهام خود، علم آنچه را که نمی‌دانی به تو موهبت می‌کند.
 
بنا بر این عالم شدن گاه از طریق فراگیری علم است که غالب موارد به این صورت است و گاه از طریق الهامات الهی است که نیاز به تعلیم آن نیست بلکه زمینه فراگیری آن با عمل به دانسته‌ها و تهذیب نفس صورت می پذیرد.


راه رسیدن به علم لدنی، [[تهذیب نفس]] دانسته شده است.<ref>طیب، مهدی، حدیث دوست (شرح رهنمودها و دستورالعمل‌های سلوکی امام صادق(ع) به عنوان بصری)، تهران، سفینه، ۱۳۹۰، چاپ اول، ص۵۵.</ref> برای رسیدن به علم لدنی، برخلاف علم اکتسابی نیازی به تعلیم و فراگیری نیست؛<ref>محمدی ری‌شهری، میزان الحکمة (با ترجمه فارسی)، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۴۵۴.</ref> اگر چه فراگرفتن علم اکتسابی نیز، مقدمه رسیدن به علم لدنی شمرده شده است.<ref>حدیث دوست، ص۶۷.</ref> بر اساس روایتی از [[پیامبر(ص)]]، اگر فردی به آنچه می‌داند عمل کند، خدا علم آنچه را که نمی‌داند به او می‌دهد.<ref>مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، بیروت، دارإحیاء التراث العربی‏، ۱۴۰۳ق، چاپ دوم، ج‏۴۰، ص۱۲۸.</ref> مراد از علم در این روایت که خداوند عطا می‌کند را علم لدنی دانسته‌اند.
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
== مطالعه بیشتر ==
* گواهی، زهرا، بررسی حقوق زنان در مسئله طلاق بر اساس احکام فقه و قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۳ش.


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =  
  | شاخه اصلی = کلام
|شاخه فرعی۱ =  
| شاخه فرعی۱ =
|شاخه فرعی۲ =  
| شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =-
  | تیترها =  
  | تیترها =-
  | ویرایش =  
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی نویسنده =  
  | ارزیابی کمی =  
  | بازبینی =
  | ارزیابی کیفی =  
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =  
  | اولویت =ج
  | کیفیت =  
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۲۴

سؤال
علم لدنی و راه‌های رسیدن به آن چیست؟
درگاه‌ها
واژه-ها.png


علم لدنی، علمی که از طریق الهامات الهی به دست می‌آید و در برابر علم اکتسابی قرار دارد.[۱] علم لدنی که علم حقیقی شمرده شده، نوری است که خدا آن را در قلب فردی که شایستگی آن را دارد، قرار می‌دهد.[۲] از این علم در قرآن با تعابیری مانند حکمت، فضل، هدایت و نور یاد شده است.[۲]

در روایتی از امام علی(ع)، از وجود بندگانی خبر داده شده که خدا در فکر و باطن، با آنها مناجات می‌کند و در عمق خردهایشان (ذَاتِ عُقُولِهِم) با آنها سخن می‌گوید.[۳]

راه رسیدن به علم لدنی، تهذیب نفس دانسته شده است.[۴] برای رسیدن به علم لدنی، برخلاف علم اکتسابی نیازی به تعلیم و فراگیری نیست؛[۵] اگر چه فراگرفتن علم اکتسابی نیز، مقدمه رسیدن به علم لدنی شمرده شده است.[۶] بر اساس روایتی از پیامبر(ص)، اگر فردی به آنچه می‌داند عمل کند، خدا علم آنچه را که نمی‌داند به او می‌دهد.[۷] مراد از علم در این روایت که خداوند عطا می‌کند را علم لدنی دانسته‌اند.


منابع

  1. محمدی ری‌شهری، محمد، میزان الحکمة (با ترجمه فارسی)، ترجمه حمیدرضا شیخی، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، سازمان چاپ و نشر، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۴۵۴.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ملاصدرا، محمد‏، شرح أصول الکافی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی‏، ۱۳۸۲، چاپ اول، ج‏۲، ص۲۱۱.
  3. شریف رضی، نهج البلاغه، قم، هجرت، ۱۴۱۴ ق، چاپ اول، خطبه ۲۲۲، ص۳۴۲.
  4. طیب، مهدی، حدیث دوست (شرح رهنمودها و دستورالعمل‌های سلوکی امام صادق(ع) به عنوان بصری)، تهران، سفینه، ۱۳۹۰، چاپ اول، ص۵۵.
  5. محمدی ری‌شهری، میزان الحکمة (با ترجمه فارسی)، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۴۵۴.
  6. حدیث دوست، ص۶۷.
  7. مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، بیروت، دارإحیاء التراث العربی‏، ۱۴۰۳ق، چاپ دوم، ج‏۴۰، ص۱۲۸.