دلیل خواستگاری حضرت خدیجه از پیامبر(ص): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
چرا حضرت خدیجه (سلام‌الله‌علیها) به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) پیشنهاد ازدواج دادند آیا این کار درستی است که زن به مرد پیشنهاد ازدواج بدهد؟
چرا حضرت خدیجه(س) به پیامبر(ص) پیشنهاد ازدواج داد؟ آیا صحیح است که زن به مرد پیشنهاد ازدواج بدهد؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{درگاه زن و خانواده}}
{{پاسخ}}[[خواستگاری]] زن از مرد، از نظر شرع اسلام [[جایز]] است. البته با توجه به ویژگی‌هایی که در زن و مرد وجود دارد، بهتر است خواستگاری از طرف مرد انجام شود؛ ولی رعایت این سفارش در همه موارد لازم نیست؛ بلکه نسبت به شرایط و حالات مختلف قابل تغییر است.


مراسم خواستگاری آنگونه که به صورت سنتی مرد به خواستگاری زن می‌رود، به گونه ای مطابق با خصوصیات و تمایلات درونی انسان‌ها می‌باشد. از آن جهت که مرد مظهر نیاز و طلب است و اوست که باید برای انتخاب و بدست آوردن همسر شایسته پاپیش گذارد و از آن جهت که زن مظهر ناز و مطلوب بودن است نباید ابراز نیاز و درخواست از طرف او باشد.<ref>نظام حقوق زن در اسلام، مبحث تفاوت‌ها.</ref> او باید منتظر بماند تا کسانی که در طلب او هستند زحمت و رنج درخواست و خواستگاری را بر خود هموار کند. اگر زن او را پسندید با او ازدواج کند و گرنه او را رد کند. این روال طبیعی و معمولی خواستگاری است که در اکثر نقاط جهان به همین صورت بوده است، کما این که جریان ازدواج امام علی(ع) با حضرت زهرا نیز به همین منوال بود. اما این قانون و حکم لازم الاجرا در تمام موارد نمی‌باشد. نسبت به شرایط و حالات مختلف قابل تغییر است، از آن جمله شرایطی است که در جریان ازدواج پیامبر اکرم(ص) با حضرت خدیجه(س) وجود داشته است که باعث شده این عقد به این صورت اتفاق بیفتد. درباره ازدواج پیامبر(ص) چند نکته لازم است ذکر شود:
خواستگاری [[حضرت خدیجه(س)]] از [[پیامبر(ص)]] دارای شرایطی بود که باعث می‌شد این خواستگاری نیکو و پسندیده باشد. این‌که خدیجه پیش از آن [[ازدواج]] کرده بود و نزدیک به ۴۰ سال سن داشت و دختری خام نبود. از سوی دیگر شهرت پیامبر(ص) به [[اخلاق|اخلاق نیکو]] و [[راستگویی]] و خواستگاری غیر مستقیم خدیجه از او، از دیگر شرایط این خواستگاری است.  


== جواز خواستگاری زن از مرد ==
{{اصلی|خواستگاری زن از مرد}}


[[خواستگاری]] زن از مرد، از نظر شرع اسلام [[جایز]] است؛ البته با توجه به ویژگی‌های که در زن و مرد وجود دارد، بهتر است خواستگاری از طرف مرد انجام شود.<ref name=":02">صافی، احمد، خانواده متعادل، انجمن اولیا و مربیان، ۱۳۷۴ش.</ref> خواستن و عشق ورزیدن از ویژگی‌های مرد، و خواسته شدن و معشوق بودن از ویژگی‌های زن است؛<ref>مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، قم: صدرا، ابتدای کتاب.</ref> بنابراین خواستگاری زن از مرد را خلاف حیثیت و کرامت زن دانسته‌اند.<ref name=":1">مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، قم: صدرا، ۱۳۷۸ش، ص۳۹ و ۴۰.</ref> همچنین به باور برخی، جواب رد شنیدن برای مرد قابل تحمل، ولی برای زن غیرقابل تحمل است.<ref name=":12">مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، قم: صدرا، ۱۳۷۸ش، ص۳۹ و ۴۰.</ref>


اول این که حضرت خدیجه دختر خویلد قبلاً ازدواج کرده بوده و دختر جوان و خامی نبوده که نیاز به اذن یا مشورت دیگران داشته باشد و در آن زمان حدود ۴۰ سال داشته.
با این همه، رعایت این سفارش که خواستگاری بهتر است از جانب مرد باشد، در همه موارد لازم نیست؛ بلکه نسبت به شرایط و حالات مختلف قابل تغییر است؛ از آن جمله، شرایطی است که در جریان ازدواج [[پیامبر اسلام(ص)]] با [[حضرت خدیجه(س)]] وجود داشته است.


دوم این که پیامبر در تمام قریش به حسن صورت و سیرت، اخلاق نیکو، امانت و صداقت مشهور بوده است. او در میان قریش به محمد امین معروف بوده و امانتداری پیامبر عامل خوبی بوده برای جلب توجه زنی ثروت مند و تاجر به کسی که برای ازدواج انتخاب می‌کند.
== شرایط خواستگاری خدیجه(س) از پیامبر(ص) ==
خواستگاری حضرت خدیجه(س) از پیامبر(ص) دارای شرایطی بوده، که بر اساس آن، خواستگاری او از پیامبر(ص) نیکو و پسندیده است. برخی از آن شرایط چنین است:


سوم این که قبل از ازدواج آن‌ها پیامبر یک بار به عنوان بازرگانی و تجارت با مال التجاره خدیجه به همراه میسره غلام خدیجه به شام می‌رود. میسره در بازگشت برای خدیجه از این سفر چیزهایی تعریف می‌کند که همگی حاکی از بزرگی و عظمت پیامبر اکرم می‌باشد. میسره به خدیجه می‌گوید: ما از کنار هیچ درخت یا سنگریزه ای عبور نمی‌کردیم مگر این که می‌گفتند: السلام علیک یا رسول الله<ref>بحار الانوار، ج۱۶، ص۳.</ref> و جریان‌های دیگری که در کتب تاریخ و حدیث ذکر شده است. به علاوه این که خود خدیجه نیز زنی با کمالات و بزرگوار بوده. احادیث متعددی در فضایل و بزرگواری او از پیامبر اکرم نقل شده است همین بس که پیامبر همیشه از او به نیکی یاد می‌کردند.
* حضرت خدیجه(س) پیش از آن، [[ازدواج]] کرده بود و دختر جوان و خامی نبوده و در آن زمان حدود ۴۰ سال سن داشته است؛ بنابراین نیاز به [[اذن ولی برای ازدواج دختر|اذن]] یا [[مشورت|مشورت دیگران]] نداشته است.
* پیامبر(ص) در [[قریش]] به [[اخلاق|اخلاق نیکو]]، [[امانت]] و [[راستگویی]] مشهور بوده است.
* قبل از خواستگاری، پیامبر(ص) به عنوان [[تجارت]] با سرمایه خدیجه(س) به همراه میسره غلام حضرت خدیجه به [[شام]] رفت. میسره در بازگشت برای خدیجه از این سفر، مواردی را بازگو کرد که نشان از بزرگی پیامبر(ص) داشت.<ref>بحار الانوار، ج۱۶، ص۳.</ref>
* خدیجه(س) زنی کامل و دارای ارزش‌های انسانی و اخلاقی بوده و تصمیم‌گیری‌های او از روی احساسات نبوده است. بر اساس [[روایت|روایتی]]، پیامبر(ص) او را یکی از [[زنان بهشتی|چهار زن بهشتی]] دانسته است.<ref name=":0">بحار الانوار، ج۲۶، ص۲.</ref>
* حضرت خدیجه به صورت مستقیم از پیامبر(ص) خواستگاری نکرد؛ بلکه بعضی از اقوام را واسطه قرار داد تا ابراز تمایل خود را به پیامبر(ص) برساند؛ و این در زمانی بود که پیامبر(ص) تصمیم به ازدواج گرفته بودند. پیامبر(ص) پس از این که ابراز تمایل خدیجه(س) را نسبت به خود متوجه شد با این ازدواج موافقت نمود.<ref name=":0" />


حضرت فرموده‌اند: که بهترین زنان بهشت ۴ زن می‌باشند. مریم دختر عمران، خدیجه، فاطمه زهرا و آسیه. اگر نبود درباره او مگر همین روایت کافی بود برای عظمت و منزلت خدیجه.<ref name=":0">بحار الانوار، ج۲۶، ص۲.</ref>
== جستارهای وابسته ==
 
چهارم این که خدیجه نیز خود مستقیماً از پیامبر خواستگاری نکرد بلکه بعضی از اقوام را واسطه قرار داد تا ابراز تمایل خود را به پیامبر برساند؛ و این در زمانی بود که پیامبر تصمیم به ازدواج گرفته بودند علت این هم که پیامبر برای تجارت سراغ خدیجه رفتند همین بود که برای فراهم کردن مقدمات ازدواج مقداری پول تهیه کنند و پیامبر بعد از این که ابراز تمایل خدیجه را نسبت به خود متوجه شد با این ازدواج موافقت کرد و مراسم عقد و ازدواج با حضور جمعی از بزرگان قریش و عموهای عروس و داماد برگزار شد.<ref name=":0" />
 
خدیجه این زن ثروتمند و مشهور قریش بعد از مراسم ازدواج به پیامبر می‌فرماید: «بیتی بیتک و انا جاریتک» خانه من خانه توست و من نیز کنیز توأم.<ref name=":0" /> سلام خدا بر او باد.
 
پس با توجه به این که هم خدیجه زن عاقل و بالغی بوده و پیامبر هم دارای امتیازات فراوانی بوده و نیز این که این جریان با واسطه اتفاق افتاده می‌توان گفت: که اشکالی ندارد، در شرایطی خاص ابراز تمایل به ازدواج از جانب خانواده دختر یا خود دختر باشد. نمونه‌های زیادی وجود دارد که پدر دختر به پسری پیشنهاد ازدواج داده است از آن جمله داستان دختران شعیب و حضرت موسی است که شعیب، موسی را برای یکی از دخترانش برگزیده و پیشنهاد ازدواج آن‌ها را مطرح می‌کند.
 
اما در این میان از نکته ای نباید غافل شد، حفظ عزت و جایگاه دختر و عروس، هم از نظر اجتماعی و هم از نظر عاطفی بسیار لازم است. برای پسر خیلی مهم نیست که از طرف دختری مورد پسند واقع نگردد، ولی برای دختر بسیار سخت است، که به پسری ابراز تمایل بکند ولی پسر او را نپذیرد لذاست که دختران به هیچ وجه نباید به راحتی خود را در معرض چنین درخواستهایی قرار دهند.


* [[خواستگاری زن از مرد]]
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
* بابایی آملی، ابراهیم، داستان ازدواج معصومین(ع)، قم: بنیاد پژوهش‌های علمی و فرهنگی نورالاصفیاء، ۱۳۸۲.
* بابایی آملی، ابراهیم، داستان ازدواج معصومین(ع)، قم، بنیاد پژوهش‌های علمی و فرهنگی نورالاصفیاء، ۱۳۸۲ش.
* میراشرفی، سیدهادی، داستان ازدواج چهارده معصوم(ع)، تهران: مبین اندیشه، ۱۳۸۸.
* میراشرفی، سیدهادی، داستان ازدواج چهارده معصوم(ع)، تهران، مبین اندیشه، ۱۳۸۸ش.
<span></span>
 


== منابع ==
== منابع ==
خط ۳۷: خط ۳۸:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = تربیت و مشاوره
  | شاخه اصلی = تربیت و مشاوره
|شاخه فرعی۱ = خانواده
| شاخه فرعی۱ = خانواده
|شاخه فرعی۲ = ازدواج
| شاخه فرعی۲ = ازدواج
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه = شد
  | تیترها =
  | تیترها = شد
  | ویرایش =
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه = شد
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی نویسنده =
| ارزیابی کمی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت = ج
  | کیفیت =
  | کیفیت = ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:خواستگاری]]
[[رده:حضرت خدیجه]]
[[رده:پیامبر اسلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۷

سؤال

چرا حضرت خدیجه(س) به پیامبر(ص) پیشنهاد ازدواج داد؟ آیا صحیح است که زن به مرد پیشنهاد ازدواج بدهد؟

الگو:درگاه زن و خانواده خواستگاری زن از مرد، از نظر شرع اسلام جایز است. البته با توجه به ویژگی‌هایی که در زن و مرد وجود دارد، بهتر است خواستگاری از طرف مرد انجام شود؛ ولی رعایت این سفارش در همه موارد لازم نیست؛ بلکه نسبت به شرایط و حالات مختلف قابل تغییر است.

خواستگاری حضرت خدیجه(س) از پیامبر(ص) دارای شرایطی بود که باعث می‌شد این خواستگاری نیکو و پسندیده باشد. این‌که خدیجه پیش از آن ازدواج کرده بود و نزدیک به ۴۰ سال سن داشت و دختری خام نبود. از سوی دیگر شهرت پیامبر(ص) به اخلاق نیکو و راستگویی و خواستگاری غیر مستقیم خدیجه از او، از دیگر شرایط این خواستگاری است.

جواز خواستگاری زن از مرد

خواستگاری زن از مرد، از نظر شرع اسلام جایز است؛ البته با توجه به ویژگی‌های که در زن و مرد وجود دارد، بهتر است خواستگاری از طرف مرد انجام شود.[۱] خواستن و عشق ورزیدن از ویژگی‌های مرد، و خواسته شدن و معشوق بودن از ویژگی‌های زن است؛[۲] بنابراین خواستگاری زن از مرد را خلاف حیثیت و کرامت زن دانسته‌اند.[۳] همچنین به باور برخی، جواب رد شنیدن برای مرد قابل تحمل، ولی برای زن غیرقابل تحمل است.[۴]

با این همه، رعایت این سفارش که خواستگاری بهتر است از جانب مرد باشد، در همه موارد لازم نیست؛ بلکه نسبت به شرایط و حالات مختلف قابل تغییر است؛ از آن جمله، شرایطی است که در جریان ازدواج پیامبر اسلام(ص) با حضرت خدیجه(س) وجود داشته است.

شرایط خواستگاری خدیجه(س) از پیامبر(ص)

خواستگاری حضرت خدیجه(س) از پیامبر(ص) دارای شرایطی بوده، که بر اساس آن، خواستگاری او از پیامبر(ص) نیکو و پسندیده است. برخی از آن شرایط چنین است:

  • حضرت خدیجه(س) پیش از آن، ازدواج کرده بود و دختر جوان و خامی نبوده و در آن زمان حدود ۴۰ سال سن داشته است؛ بنابراین نیاز به اذن یا مشورت دیگران نداشته است.
  • پیامبر(ص) در قریش به اخلاق نیکو، امانت و راستگویی مشهور بوده است.
  • قبل از خواستگاری، پیامبر(ص) به عنوان تجارت با سرمایه خدیجه(س) به همراه میسره غلام حضرت خدیجه به شام رفت. میسره در بازگشت برای خدیجه از این سفر، مواردی را بازگو کرد که نشان از بزرگی پیامبر(ص) داشت.[۵]
  • خدیجه(س) زنی کامل و دارای ارزش‌های انسانی و اخلاقی بوده و تصمیم‌گیری‌های او از روی احساسات نبوده است. بر اساس روایتی، پیامبر(ص) او را یکی از چهار زن بهشتی دانسته است.[۶]
  • حضرت خدیجه به صورت مستقیم از پیامبر(ص) خواستگاری نکرد؛ بلکه بعضی از اقوام را واسطه قرار داد تا ابراز تمایل خود را به پیامبر(ص) برساند؛ و این در زمانی بود که پیامبر(ص) تصمیم به ازدواج گرفته بودند. پیامبر(ص) پس از این که ابراز تمایل خدیجه(س) را نسبت به خود متوجه شد با این ازدواج موافقت نمود.[۶]

جستارهای وابسته


مطالعه بیشتر

  • بابایی آملی، ابراهیم، داستان ازدواج معصومین(ع)، قم، بنیاد پژوهش‌های علمی و فرهنگی نورالاصفیاء، ۱۳۸۲ش.
  • میراشرفی، سیدهادی، داستان ازدواج چهارده معصوم(ع)، تهران، مبین اندیشه، ۱۳۸۸ش.


منابع

  1. صافی، احمد، خانواده متعادل، انجمن اولیا و مربیان، ۱۳۷۴ش.
  2. مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، قم: صدرا، ابتدای کتاب.
  3. مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، قم: صدرا، ۱۳۷۸ش، ص۳۹ و ۴۰.
  4. مطهری، مرتضی، نظام حقوق زن در اسلام، قم: صدرا، ۱۳۷۸ش، ص۳۹ و ۴۰.
  5. بحار الانوار، ج۱۶، ص۳.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ بحار الانوار، ج۲۶، ص۲.