دلیل بدعت بودن نماز تراویح: تفاوت میان نسخه‌ها

(ابرابزار)
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
 
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{شاخه
 
| شاخه اصلی = ادیان و مذاهب
|شاخه فرعی۱ = شیعه امامیه
|شاخه فرعی۲ = عقاید شیعه
|شاخه فرعی۳ =
}}
{{سوال}}
{{سوال}}
چرا شیعیان نماز تراویح را بدعت می‌دانند؟
چرا شیعیان نماز تراویح را بدعت می‌دانند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
قبل از آن که به دلایل بدعت بودن نماز تروایج بپردازیم لازم است که تعریفی از واژه بدعت ارائه شود.
نماز یا واجب است و یا مستحب. نمازهای واجب را می توان هم فرادا خواند و هم با جماعت که برجماعت خواندن آن تاکید شده است. اما نمازهای نافله و مستحبی در دین اسلام باید فردا خوانده شود و به جماعت خواندن آن جایز نیست.
 
آنچه از تعاریف لغت‌شناسان بدست می‌آید اتفاق نظر همه آنها در ارائه یک معنای واحدی است که گفته‌اند: «وقتی گفته می‌شود فلانی در این امر بدعت کرده» معنایش این است که چیز جدید و نویی که سابقه نداشته آورده است و گفته‌اند که بدعت به این معناست که بعد از این که دین کامل شد چیزی را به عنوان دین در میان مردم جا انداخت.<ref>. ر.ک. الصحاح تاج اللغه و صحاح الوبیه الجوهری، اسماعیل بن حماد، ج۳، ص۱۱۸۳ وسبع چهارم، دارالعلم، بیروت.</ref>
 
پس روشن می‌شود که به هر چیز جدید و نوینی این واژه اطلاق می‌شود اما بدعتی که بر حرمت آن نص وارد شده است به این معناست که بعد از پیامبر اسلام(ص) و از روی هوای نفس و… چیزی را در دین وارد نمایند.<ref>. ر.ک. البدعه مفهومها حدّها آثارها و مواردها، علامه، سبحانی، جعفر، ص۲۳، به نقل از العین، ناشر مؤسسه امام صادق.</ref>
 
و ابن حزم گفته است: بدعت در دین آن است که نه در قرآن و نه از رسول خدا(ص) چیزی در رابطه با آن عمل نرسیده باشد.<ref>. ر.ک. البدعه مفهومها حدها آثارها و مواردها، علامه سبحانی، جعفر، ص۲۶، ناشر مؤسسه امام صادق.</ref>
 
از اینها که بگذریم ابن اثیر می‌گوید: بدعت دو گونه است؛ بدعت هوا و بدعت گمراه هر چیزی که بر خلاف دستورات خدا و پیامبر اسلام(ص) باشد آن عمل مورد مذمت و انکار است بعد روایتی از پیامبر(ص) نقل می‌کند که آن حضرت فرموده است که: هر کسی که یک سنت بدی را پی‌ریزی کند تا روز قیامت وزر و وبال آن عمل و کسی که بدان عمل می‌کند بر عهده آن شخص خواهد بود آنگاه اضافه کرده و می‌گوید سخن عمر ـ که درباره نماز تراویح گفته است (چه خوب بدعتی هست این نماز) ـ از این قبیل بدعت‌های مذموم است.<ref>. ر.ک. البدعه مفهومها حدّها آثارها و مواردها، علامه سبحانی، جعفر، ص۲۷، ناشر مؤسسه امام صادق به نقل از نهایه ابن اثیر، ج۱، ص۷۹.</ref>
 
بعد از این که واژه بدعت روشن شد بحث خود را با ذکر دلایل بدعت بودن نماز تروایح ادامه می‌دهیم.
 
نماز تروایح از جمله آن بدعت‌هایی است که تشریع نشده است و از زبان وحی و پیامبر در مورد آن چیزی بیان نگردیده است.


== ۱. عنوان تراویح در روایات وجود ندارد. ==
حتی روایاتی که در کتب صحیح مسلم و صحیح بخاری درباره نافله ماه رمضان وارد شده است عنوانی به نام تراویح ندارند بلکه آنچه مطرح شده است عنوان «قیام شهر رمضان» است.<ref>. ر.ک.صیح بخاری، ابو عبدالله محمدبن اسماعیل، ج۱، باب فضل من قام رمضان، رقم ۳۴۲، نشر دارالمعرفه، بیروت، بی‌تا.</ref> لذا اگر نماز تراویح یک عبادت مشروع باشد باید نام و عنوان آن در متن روایات و فرمایشات پیامبر(ص) مطرح شده باشد در حالی که چنین نیست. البته ناگفته پیداست که شیعیان نافله‌های ماه مبارک رمضان را منکر نیستند بلکه در کتب روایی و فقهی شیعه هم درباره فضیلت اقامه آن نافله‌ها روایات و فتاوایی هم هست.<ref>. وسائل الشیعه، حرالعاملی، شیخ محمد بن الحسن، ج۳، ابواب نافله شهر رمضان باب دهم، ح ۱–۵.</ref> مهم این است که از نظر شیعیان نافله ماه رمضان به صورت فرادی خوانده می‌شود و اگر کسی نماز مستحبی را به صورت جماعت اقامه کند بدعت و غیر مشروع می‌باشد.<ref>. وسائل الشیعه، حرالعاملی، شیخ محمدبن الحسن، ج۱۳، ص۱۴۰، نشر دارالکتب اسلامیه.</ref>


== ۲) عدم مشروعیت جماعت در نمازهای مستحبی. ==
==بدعت بودن خواندن نماز نافله با جماعت==
شیعیان معتقدند که برپایی نمازهای مستحبی به جز نماز استقاء به صورت جماعت مشروع نیست و بدعت در دین خدا است براساس روایات صحیح شیعه و اهل سنت خواندن نمازهای نافله ماه مبارک رمضان به صورت جماعت بدعت است و پیامبر اسلام(ص) از انجام چنین کاری نهی فرموده است.<ref>. وسائل الشیعه، حرالعاملی، شیخ محمد بن الحسن، ج۳، ابواب نافله شهر رمضان، باب ۱۰ ح ۱-۲-۴.</ref>


== ۳) اعتراف عمر بر بدعت بودن نماز تروایح ==
البته هم از نظر اهل سنت و هم از نظر شیعه خواندن نمازهای نافله با جماعت جایز نیست ازاین‌رو هم اهل سنت و هم شیعه نوافل روزانه رابه جماعت نمی خوانند. پس در فقه شیعه برپایی نمازهای مستحبی به جز [[نماز استسقاء]] به صورت جماعت مشروع نیست و بدعت در دین [[خدا]] است. بنابراین براساس روایات صحیح شیعه و [[اهل‌سنت]]، خواندن نمازهای نافله ماه مبارک رمضان به صورت جماعت بدعت است و [[پیامبر اسلام(ص)]] از انجام چنین کاری نهی فرموده است.<ref>وسائل الشیعه، الحر العاملی، شیخ محمد بن الحسن، ج۳، ابواب نافله شهر رمضان، باب ۱۰ ح ۱-۲-۴.</ref>
براساس حدیث عبدالرحمان بن عبدالقاری، عمر در زمان حکومت خود نافله‌های ماه مبارک رمضان را که به صورت فرادی توسط مسلمانان اقامه می‌شد به جماعت برگزار کرد و به دستور وی ابیّ بن کعب عهده‌دار امامت جماعت برای نافله‌ها شد! وقتی عمر صفوف مردم را دید بسیار خوشحال شد و گفت: (این‌گونه نماز مستحبی خواندن چه نیکو بدعتی است!)<ref>. ر.ک. صیح بخاری، ابوعبدیه محمد بن اسماعیل، ج۱، باب فضل من قام شهر رمضان، قم، ۳۴۲، نشر دارالمعرفه، بیروت.</ref>


مطابق نقل الفقه علی المذاهب الاربعه و مذهب اهل البیت، سیوطی در تاریخ خلفا، یکی از بدعت‌های عمر را بر برپایی نافله‌های ماه رمضان به صورت جماعت شمرده است.<ref>. ر.ک. الفقه علی مذاهب الاربعه و مذهب اهل البیت، الجزیری، عبدالرحمن، غروی، سیدمحمد مازح، شیخ یاسر، ج۱، ص۴۷۳، طبع اول، نشر دارالثقلین، بیروت.</ref>
روایاتی بسیاری درباره فضیلت اقامه [[نافله|نافله‌ها]] در [[ماه رمضان]]، از جمله نماز تراویح وجود دارد.<ref>وسائل الشیعه، حرالعاملی، شیخ محمد بن الحسن، ج۳، ابواب نافله شهر رمضان باب دهم، ح ۱–۵.</ref> شیعیان منکر [[استحباب]] نافله‌های ماه رمضان نیستند، اما معتقدند نافله ماه رمضان باید به صورت فرادا خوانده شود و اگر کسی [[نماز مستحبی]] را به صورت جماعت، اقامه کند، مرتکب [[بدعت]] شده است.<ref>وسائل الشیعه، الحر العاملی، شیخ محمد بن الحسن، ج۱۳، ص۱۴۰، نشر دارالکتب اسلامیه.</ref>
== جماعت خوانده شدن نماز تراویح توسط عمر==
برخی روایات موجود در کتاب [[صحیح بخاری]]، حاکی از آن است که چند شبی را مردم به دنبال پیامبر اسلام(ص) نماز نافله رمضان را به ایشان اقتداء کردند، اما پیامبر(ص) از این کار امتناع کرد.<ref>بخاری، صحیح البخاری، ج۱، رقم، ۳۴۲، باب فضل من قام رمضان، نشر دارالمعرفه، بیروت، بی‌تا.</ref> ولی [[عمر]] در زمان حکومت خود نافله‌های ماه رمضان را که به صورت فرادا توسط [[مسلمانان]] اقامه می‌شد، به جماعت برگزار کرد. به دستور وی ابی‌‌ بن کعب عهده‌دار امامت جماعت برای نافله‌ها شد. وقتی عمر صفوف مردم را دید خوشحال شد و گفت: «این‌گونه نماز مستحبی خواندن چه نیکو بدعتی است».<ref>بخاری، صحیح البخاری، ج۱، باب فضل من قام شهر رمضان، قم، ۳۴۲، نشر دارالمعرفه، بیروت.</ref>


۴) مطرح نبودن برگزاری نافله‌ها به صورت جماعت در زمان پیامبر(ص) برخی از روایات موجود در کتاب صحیح بخاری حاکی از آن است که چند شبی را مردم به دنبال پیامبر اسلام(ص) نماز نافله رمضان را به ایشان اقتداء کردند لیکن پیامبر(ص) از این کار امتناع می‌کند.<ref>. ر.ک. صحیح بخاری، ابوعبدیه محمد بن اسماعیل، ج۱، رقم، ۳۴۲، باب فضل من قام رمضان، نشر دارالمعرفه، بیروت، بی‌تا.</ref>
در همین حدیث خود عمر خلیفه دوم به بدعت بودن آن اعتراف کرده است منتها آن را بدعت خوب دانسته است در حالی که بدعت همه اش خلاف شرع است و خوب و بد ندارد. سیوطی نیز در تاریخ خلفا، یکی از بدعت‌های عمر را برپایی نافله‌های ماه رمضان به صورت جماعت بر شمرده است.<ref>نگاه کنید به الفقه علی مذاهب الاربعه و مذهب اهل البیت، الجزیری، عبدالرحمن، غروی، سیدمحمد مازح، شیخ یاسر، ج۱، ص۴۷۳، طبع اول، نشر دارالثقلین، بیروت.</ref>


با توجه به معنای لغوی بدعت و با عنایت به تعریف اصطلاحی آن عنوانی به نام نماز تراویح وجود ندارد و اگر مراد از نماز تروایح نافله‌های رمضان است شیعه منکر آن نیست بلکه برگزاری آنها به صورت جماعت بدعت در دین خداست.
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
۱. مفتاح الکرامه فی قواعد العلامه، سیدجواد العاملی حسینی، ج۳، ص۲۵۵–۲۵۹، نشر احیاء التراث العربی.
* ''مفتاح الکرامه فی قواعد العلامه''، سیدجواد العاملی حسینی، ج۳، ص۲۵۵–۲۵۹، نشر احیاء التراث العربی.
 
* ''مسالک الافهام''، زین‌الدین بن علی العاملی، الشهید الثانی، ج۱، ص۲۷۶–۲۷۷، نشر مؤسسه اسلامیه، قم.
۲. مالک الافهام، زین‌الدین بن علی العاملی، الشهید الثانی، ج۱، ص۲۷۶–۲۷۷، نشر مؤسسه اسلامیه، قم.
* ''الحاوی الکبیر فی فقه مذهب الشافعی''، ابوالحسن الماوردی اسبوی، ج۲، ص۲۹۰.
 
* ''الفنی و اشرع الکبیر فی فقه الامام احمد بن حنبل''، موفق الدین و شمس الدین ابنا قرامه، جاول، ص۸۳۴.
۳. الحاوی الکبیر فی فقه مذهب الشافعی، ابوالحسن الماوردی اسبوی، ج۲، ص۲۹۰.
 
۴. الفنی و اشرع الکبیر فی فقه الامام احمد بن حنبل، موفق الدین و شمس الدین ابنا قرامه، جاول، ص۸۳۴.
{{پایان مطالعه بیشتر}}


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
 
{{شاخه
| شاخه اصلی = اسلام
| شاخه فرعی۱ = مباحث فقهی اسلام
| شاخه فرعی۲ = مباحث فقهی خاص اهل‌سنت
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه = شد
  | تیترها =
  | تیترها = شد
  | ویرایش =
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =شد
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی نویسنده =  
  | تکمیل =
| ارزیابی کمی =شد
  | اولویت =
  | تکمیل = شد
  | کیفیت =
  | اولویت =ب
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[رده:اختلافات شیعه و سنی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۷


سؤال

چرا شیعیان نماز تراویح را بدعت می‌دانند؟

نماز یا واجب است و یا مستحب. نمازهای واجب را می توان هم فرادا خواند و هم با جماعت که برجماعت خواندن آن تاکید شده است. اما نمازهای نافله و مستحبی در دین اسلام باید فردا خوانده شود و به جماعت خواندن آن جایز نیست.


بدعت بودن خواندن نماز نافله با جماعت

البته هم از نظر اهل سنت و هم از نظر شیعه خواندن نمازهای نافله با جماعت جایز نیست ازاین‌رو هم اهل سنت و هم شیعه نوافل روزانه رابه جماعت نمی خوانند. پس در فقه شیعه برپایی نمازهای مستحبی به جز نماز استسقاء به صورت جماعت مشروع نیست و بدعت در دین خدا است. بنابراین براساس روایات صحیح شیعه و اهل‌سنت، خواندن نمازهای نافله ماه مبارک رمضان به صورت جماعت بدعت است و پیامبر اسلام(ص) از انجام چنین کاری نهی فرموده است.[۱]

روایاتی بسیاری درباره فضیلت اقامه نافله‌ها در ماه رمضان، از جمله نماز تراویح وجود دارد.[۲] شیعیان منکر استحباب نافله‌های ماه رمضان نیستند، اما معتقدند نافله ماه رمضان باید به صورت فرادا خوانده شود و اگر کسی نماز مستحبی را به صورت جماعت، اقامه کند، مرتکب بدعت شده است.[۳]

جماعت خوانده شدن نماز تراویح توسط عمر

برخی روایات موجود در کتاب صحیح بخاری، حاکی از آن است که چند شبی را مردم به دنبال پیامبر اسلام(ص) نماز نافله رمضان را به ایشان اقتداء کردند، اما پیامبر(ص) از این کار امتناع کرد.[۴] ولی عمر در زمان حکومت خود نافله‌های ماه رمضان را که به صورت فرادا توسط مسلمانان اقامه می‌شد، به جماعت برگزار کرد. به دستور وی ابی‌‌ بن کعب عهده‌دار امامت جماعت برای نافله‌ها شد. وقتی عمر صفوف مردم را دید خوشحال شد و گفت: «این‌گونه نماز مستحبی خواندن چه نیکو بدعتی است».[۵]

در همین حدیث خود عمر خلیفه دوم به بدعت بودن آن اعتراف کرده است منتها آن را بدعت خوب دانسته است در حالی که بدعت همه اش خلاف شرع است و خوب و بد ندارد. سیوطی نیز در تاریخ خلفا، یکی از بدعت‌های عمر را برپایی نافله‌های ماه رمضان به صورت جماعت بر شمرده است.[۶]


مطالعه بیشتر

  • مفتاح الکرامه فی قواعد العلامه، سیدجواد العاملی حسینی، ج۳، ص۲۵۵–۲۵۹، نشر احیاء التراث العربی.
  • مسالک الافهام، زین‌الدین بن علی العاملی، الشهید الثانی، ج۱، ص۲۷۶–۲۷۷، نشر مؤسسه اسلامیه، قم.
  • الحاوی الکبیر فی فقه مذهب الشافعی، ابوالحسن الماوردی اسبوی، ج۲، ص۲۹۰.
  • الفنی و اشرع الکبیر فی فقه الامام احمد بن حنبل، موفق الدین و شمس الدین ابنا قرامه، جاول، ص۸۳۴.

منابع

  1. وسائل الشیعه، الحر العاملی، شیخ محمد بن الحسن، ج۳، ابواب نافله شهر رمضان، باب ۱۰ ح ۱-۲-۴.
  2. وسائل الشیعه، حرالعاملی، شیخ محمد بن الحسن، ج۳، ابواب نافله شهر رمضان باب دهم، ح ۱–۵.
  3. وسائل الشیعه، الحر العاملی، شیخ محمد بن الحسن، ج۱۳، ص۱۴۰، نشر دارالکتب اسلامیه.
  4. بخاری، صحیح البخاری، ج۱، رقم، ۳۴۲، باب فضل من قام رمضان، نشر دارالمعرفه، بیروت، بی‌تا.
  5. بخاری، صحیح البخاری، ج۱، باب فضل من قام شهر رمضان، قم، ۳۴۲، نشر دارالمعرفه، بیروت.
  6. نگاه کنید به الفقه علی مذاهب الاربعه و مذهب اهل البیت، الجزیری، عبدالرحمن، غروی، سیدمحمد مازح، شیخ یاسر، ج۱، ص۴۷۳، طبع اول، نشر دارالثقلین، بیروت.