دلیل بدعت بودن نماز تراویح: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارجاعات = | بازبینی =')
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی =')
 
(۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{شاخه
 
| شاخه اصلی = ادیان و مذاهب
|شاخه فرعی۱ = شیعه امامیه
|شاخه فرعی۲ = عقاید شیعه
|شاخه فرعی۳ =
}}
{{سوال}}
{{سوال}}
چرا شيعيان نماز تراويح را بدعت مي‌دانند؟
چرا شیعیان نماز تراویح را بدعت می‌دانند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
قبل از آن كه به دلايل بدعت بودن نماز تروايج بپردازيم لازم است كه تعريفي از واژه بدعت ارائه شود.
نماز یا واجب است و یا مستحب. نمازهای واجب را می توان هم فرادا خواند و هم با جماعت که برجماعت خواندن آن تاکید شده است. اما نمازهای نافله و مستحبی در دین اسلام باید فردا خوانده شود و به جماعت خواندن آن جایز نیست.
 
آنچه از تعاريف لغت‌شناسان بدست مي‌آيد اتفاق نظر همه آنها در ارائه يك معناي واحدي است كه گفته‌اند: «وقتي گفته مي‌شود فلاني در اين امر بدعت كرده» معنايش اين است كه چيز جديد و نويي كه سابقه نداشته آورده است و گفته‌اند كه بدعت به اين معناست كه بعد از اين كه دين كامل شد چيزي را به عنوان دين در ميان مردم جا انداخت.<ref>. ر.ك: الصحاح تاج اللغه و صحاح الوبيه الجوهري، اسماعيل بن حماد، ج۳، ص۱۱۸۳ وسبع چهارم، دارالعلم، بيروت.</ref>


پس روشن مي‌شود كه به هر چيز جديد و نويني اين واژه اطلاق مي‌شود اما بدعتي كه بر حرمت آن نص وارد شده است به اين معناست كه بعد از پيامبر اسلام(ص) و از روي هواي نفس و... چيزي را در دين وارد نمايند.<ref>. ر.ك: البدعه مفهومها حدّها آثارها و مواردها، علامه، سبحاني، جعفر، ص۲۳، به نقل از العين، ناشر مؤسسه امام صادق.</ref>


و ابن حزم گفته است: بدعت در دين آن است كه نه در قرآن و نه از رسول خدا(ص) چيزي در رابطه با آن عمل نرسيده باشد.<ref>. ر.ك: البدعه مفهومها حدها آثارها و مواردها، علامه سبحاني، جعفر، ص۲۶، ناشر مؤسسه امام صادق.</ref>
==بدعت بودن خواندن نماز نافله با جماعت==


از اينها كه بگذريم ابن اثير مي‌گويد: بدعت دو گونه است؛ بدعت هوا و بدعت گمراه هر چيزي كه بر خلاف دستورات خدا و پيامبر اسلام(ص) باشد آن عمل مورد مذمت و انكار است بعد روايتي از پيامبر(ص) نقل مي‌كند كه آن حضرت فرموده است كه: هر كسي كه يك سنت بدي را پي‌ريزي كند تا روز قيامت وزر و وبال آن عمل و كسي كه بدان عمل مي‌كند بر عهده آن شخص خواهد بود آنگاه اضافه كرده و مي‌گويد سخن عمر ـ كه درباره نماز تراويح گفته است (چه خوب بدعتي هست اين نماز) ـ از اين قبيل بدعت‌هاي مذموم است.<ref>. ر.ك: البدعه مفهومها حدّها آثارها و مواردها، علامه سبحاني، جعفر، ص۲۷، ناشر مؤسسه امام صادق به نقل از نهايه ابن اثير، ج۱، ص۷۹.</ref>
البته هم از نظر اهل سنت و هم از نظر شیعه خواندن نمازهای نافله با جماعت جایز نیست ازاین‌رو هم اهل سنت و هم شیعه نوافل روزانه رابه جماعت نمی خوانند. پس در فقه شیعه برپایی نمازهای مستحبی به جز [[نماز استسقاء]] به صورت جماعت مشروع نیست و بدعت در دین [[خدا]] است. بنابراین براساس روایات صحیح شیعه و [[اهل‌سنت]]، خواندن نمازهای نافله ماه مبارک رمضان به صورت جماعت بدعت است و [[پیامبر اسلام(ص)]] از انجام چنین کاری نهی فرموده است.<ref>وسائل الشیعه، الحر العاملی، شیخ محمد بن الحسن، ج۳، ابواب نافله شهر رمضان، باب ۱۰ ح ۱-۲-۴.</ref>


بعد از اين كه واژه بدعت روشن شد بحث خود را با ذكر دلايل بدعت بودن نماز تروايح ادامه مي‌دهيم.
روایاتی بسیاری درباره فضیلت اقامه [[نافله|نافله‌ها]] در [[ماه رمضان]]، از جمله نماز تراویح وجود دارد.<ref>وسائل الشیعه، حرالعاملی، شیخ محمد بن الحسن، ج۳، ابواب نافله شهر رمضان باب دهم، ح ۱–۵.</ref> شیعیان منکر [[استحباب]] نافله‌های ماه رمضان نیستند، اما معتقدند نافله ماه رمضان باید به صورت فرادا خوانده شود و اگر کسی [[نماز مستحبی]] را به صورت جماعت، اقامه کند، مرتکب [[بدعت]] شده است.<ref>وسائل الشیعه، الحر العاملی، شیخ محمد بن الحسن، ج۱۳، ص۱۴۰، نشر دارالکتب اسلامیه.</ref>
== جماعت خوانده شدن نماز تراویح توسط عمر==
برخی روایات موجود در کتاب [[صحیح بخاری]]، حاکی از آن است که چند شبی را مردم به دنبال پیامبر اسلام(ص) نماز نافله رمضان را به ایشان اقتداء کردند، اما پیامبر(ص) از این کار امتناع کرد.<ref>بخاری، صحیح البخاری، ج۱، رقم، ۳۴۲، باب فضل من قام رمضان، نشر دارالمعرفه، بیروت، بی‌تا.</ref> ولی [[عمر]] در زمان حکومت خود نافله‌های ماه رمضان را که به صورت فرادا توسط [[مسلمانان]] اقامه می‌شد، به جماعت برگزار کرد. به دستور وی ابی‌‌ بن کعب عهده‌دار امامت جماعت برای نافله‌ها شد. وقتی عمر صفوف مردم را دید خوشحال شد و گفت: «این‌گونه نماز مستحبی خواندن چه نیکو بدعتی است».<ref>بخاری، صحیح البخاری، ج۱، باب فضل من قام شهر رمضان، قم، ۳۴۲، نشر دارالمعرفه، بیروت.</ref>


نماز تروايح از جمله آن بدعت‌هايي است كه تشريع نشده است و از زبان وحي و پيامبر در مورد آن چيزي بيان نگرديده است.
در همین حدیث خود عمر خلیفه دوم به بدعت بودن آن اعتراف کرده است منتها آن را بدعت خوب دانسته است در حالی که بدعت همه اش خلاف شرع است و خوب و بد ندارد. سیوطی نیز در تاریخ خلفا، یکی از بدعت‌های عمر را برپایی نافله‌های ماه رمضان به صورت جماعت بر شمرده است.<ref>نگاه کنید به الفقه علی مذاهب الاربعه و مذهب اهل البیت، الجزیری، عبدالرحمن، غروی، سیدمحمد مازح، شیخ یاسر، ج۱، ص۴۷۳، طبع اول، نشر دارالثقلین، بیروت.</ref>


==۱ . عنوان تراويح در روايات وجود ندارد.==
حتي رواياتي كه در كتب صحيح مسلم و صحيح بخاري درباره نافله ماه رمضان وارد شده است عنواني به نام تراويح ندارند بلكه آنچه مطرح شده است عنوان «قيام شهر رمضان» است.<ref>. ر.ك:صيح بخاري، ابو عبدالله محمدبن اسماعيل، ج۱، باب فضل من قام رمضان، رقم ۳۴۲، نشر دارالمعرفه، بيروت، بي‌تا.</ref> لذا اگر نماز تراويح يك عبادت مشروع باشد بايد نام و عنوان آن در متن روايات و فرمايشات پيامبر(ص) مطرح شده باشد در حالي كه چنين نيست. البته ناگفته پيداست كه شيعيان نافله‌هاي ماه مبارك رمضان را منكر نيستند بلكه در كتب روايي و فقهي شيعه هم درباره فضيلت اقامه آن نافله‌ها روايات و فتاوايي هم هست.<ref>. وسائل الشيعه، حرالعاملي، شيخ محمد بن الحسن، ج۳، ابواب نافله شهر رمضان باب دهم، ح ۱-۵.</ref> مهم اين است كه از نظر شيعيان نافله‌ ماه رمضان به صورت فرادي خوانده مي‌شود و اگر كسي نماز مستحبي را به صورت جماعت اقامه كند بدعت و غير مشروع مي‌باشد.<ref>. وسائل الشيعه، حرالعاملي، شيخ محمدبن الحسن، ج۱۳، ص۱۴۰، نشر دارالكتب اسلاميه.</ref>
==۲) عدم مشروعيت جماعت در نمازهاي مستحبي.==
شيعيان معتقدند كه برپايي نمازهاي مستحبي به جز نماز استقاء به صورت جماعت مشروع نيست و بدعت در دين خدا است براساس روايات صحيح شيعه و اهل سنت خواندن نمازهاي نافله ماه مبارك رمضان به صورت جماعت بدعت است و پيامبر اسلام(ص) از انجام چنين كاري نهي فرموده است.<ref>. وسائل الشيعه، حرالعاملي، شيخ محمد بن الحسن، ج۳، ابواب نافله شهر رمضان، باب ۱۰ ح ۱-۲-۴.</ref>
==۳) اعتراف عمر بر بدعت بودن نماز تروايح==
براساس حديث عبدالرحمان بن عبدالقاري، عمر در زمان حكومت خود نافله‌هاي ماه مبارك رمضان را كه به صورت فرادي توسط مسلمانان اقامه مي‌شد به جماعت برگزار كرد و به دستور وي ابيّ بن كعب عهده‌دار امامت جماعت براي نافله‌ها شد! وقتي عمر صفوف مردم را ديد بسيار خوشحال شد و گفت: (اين‌گونه نماز مستحبي خواندن چه نيكو بدعتي است!)<ref>. ر.ك: صيح بخاري، ابوعبديه محمد بن اسماعيل، ج۱، باب فضل من قام شهر رمضان، قم، ۳۴۲، نشر دارالمعرفه، بيروت.</ref>
مطابق نقل الفقه علي المذاهب الاربعه و مذهب اهل البيت، سيوطي در تاريخ خلفا، يكي از بدعت‌هاي عمر را بر برپايي نافله‌هاي ماه رمضان به صورت جماعت شمرده است.<ref>. ر.ك: الفقه علي مذاهب الاربعه و مذهب اهل البيت، الجزيري، عبدالرحمن، غروي، سيدمحمد مازح، شيخ ياسر، ج۱، ص۴۷۳، طبع اول، نشر دارالثقلين، بيروت.</ref>
۴) مطرح نبودن برگزاري نافله‌ها به صورت جماعت در زمان پيامبر(ص) برخي از روايات موجود در كتاب صحيح بخاري حاكي از آن است كه چند شبي را مردم به دنبال پيامبر اسلام(ص) نماز نافله رمضان را به ايشان اقتداء كردند ليكن پيامبر(ص) از اين كار امتناع مي‌كند.<ref>.ر.ك: صحيح بخاري، ابوعبديه محمد بن اسماعيل، ج۱، رقم‌، ۳۴۲، باب فضل من قام رمضان، نشر دارالمعرفه، بيروت، بي‌تا.</ref>
با توجه به معناي لغوي بدعت و با عنايت به تعريف اصطلاحي آن عنواني به نام نماز تراويح وجود ندارد و اگر مراد از نماز تروايح نافله‌هاي رمضان است شيعه منكر آن نيست بلكه برگزاري آنها به صورت جماعت بدعت در دين خداست.
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
==مطالعه بيشتر==
== مطالعه بیشتر ==
 
* ''مفتاح الکرامه فی قواعد العلامه''، سیدجواد العاملی حسینی، ج۳، ص۲۵۵–۲۵۹، نشر احیاء التراث العربی.
۱ . مفتاح الكرامه في قواعد العلامه، سيدجواد العاملي حسيني، ج۳، ص۲۵۵-۲۵۹، نشر احياء التراث العربي.
* ''مسالک الافهام''، زین‌الدین بن علی العاملی، الشهید الثانی، ج۱، ص۲۷۶–۲۷۷، نشر مؤسسه اسلامیه، قم.
 
* ''الحاوی الکبیر فی فقه مذهب الشافعی''، ابوالحسن الماوردی اسبوی، ج۲، ص۲۹۰.
۲ . مالك الافهام، زين‌الدين بن علي العاملي، الشهيد الثاني، ج۱، ص۲۷۶-۲۷۷، نشر مؤسسه اسلاميه، قم.
* ''الفنی و اشرع الکبیر فی فقه الامام احمد بن حنبل''، موفق الدین و شمس الدین ابنا قرامه، جاول، ص۸۳۴.
 
۳ . الحاوي الكبير في فقه مذهب الشافعي، ابوالحسن الماوردي اسبوي، ج۲، ص۲۹۰.
 
۴ . الفني و اشرع الكبير في فقه الامام احمد بن حنبل، موفق الدين و شمس الدين ابنا قرامه، جاول، ص۸۳۴.
{{پایان مطالعه بیشتر}}
 
==منابع==
<references />


== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
| شاخه اصلی = اسلام
| شاخه فرعی۱ = مباحث فقهی اسلام
| شاخه فرعی۲ = مباحث فقهی خاص اهل‌سنت
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه = شد
  | تیترها =  
  | تیترها = شد
  | ویرایش =  
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =شد
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی نویسنده =  
  | تکمیل =  
| ارزیابی کمی =شد
  | اولویت =  
  | تکمیل = شد
  | کیفیت =  
  | اولویت =ب
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[Category:اختلافات شیعه و سنی]]
[[رده:اختلافات شیعه و سنی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۲۷


سؤال

چرا شیعیان نماز تراویح را بدعت می‌دانند؟

نماز یا واجب است و یا مستحب. نمازهای واجب را می توان هم فرادا خواند و هم با جماعت که برجماعت خواندن آن تاکید شده است. اما نمازهای نافله و مستحبی در دین اسلام باید فردا خوانده شود و به جماعت خواندن آن جایز نیست.


بدعت بودن خواندن نماز نافله با جماعت

البته هم از نظر اهل سنت و هم از نظر شیعه خواندن نمازهای نافله با جماعت جایز نیست ازاین‌رو هم اهل سنت و هم شیعه نوافل روزانه رابه جماعت نمی خوانند. پس در فقه شیعه برپایی نمازهای مستحبی به جز نماز استسقاء به صورت جماعت مشروع نیست و بدعت در دین خدا است. بنابراین براساس روایات صحیح شیعه و اهل‌سنت، خواندن نمازهای نافله ماه مبارک رمضان به صورت جماعت بدعت است و پیامبر اسلام(ص) از انجام چنین کاری نهی فرموده است.[۱]

روایاتی بسیاری درباره فضیلت اقامه نافله‌ها در ماه رمضان، از جمله نماز تراویح وجود دارد.[۲] شیعیان منکر استحباب نافله‌های ماه رمضان نیستند، اما معتقدند نافله ماه رمضان باید به صورت فرادا خوانده شود و اگر کسی نماز مستحبی را به صورت جماعت، اقامه کند، مرتکب بدعت شده است.[۳]

جماعت خوانده شدن نماز تراویح توسط عمر

برخی روایات موجود در کتاب صحیح بخاری، حاکی از آن است که چند شبی را مردم به دنبال پیامبر اسلام(ص) نماز نافله رمضان را به ایشان اقتداء کردند، اما پیامبر(ص) از این کار امتناع کرد.[۴] ولی عمر در زمان حکومت خود نافله‌های ماه رمضان را که به صورت فرادا توسط مسلمانان اقامه می‌شد، به جماعت برگزار کرد. به دستور وی ابی‌‌ بن کعب عهده‌دار امامت جماعت برای نافله‌ها شد. وقتی عمر صفوف مردم را دید خوشحال شد و گفت: «این‌گونه نماز مستحبی خواندن چه نیکو بدعتی است».[۵]

در همین حدیث خود عمر خلیفه دوم به بدعت بودن آن اعتراف کرده است منتها آن را بدعت خوب دانسته است در حالی که بدعت همه اش خلاف شرع است و خوب و بد ندارد. سیوطی نیز در تاریخ خلفا، یکی از بدعت‌های عمر را برپایی نافله‌های ماه رمضان به صورت جماعت بر شمرده است.[۶]


مطالعه بیشتر

  • مفتاح الکرامه فی قواعد العلامه، سیدجواد العاملی حسینی، ج۳، ص۲۵۵–۲۵۹، نشر احیاء التراث العربی.
  • مسالک الافهام، زین‌الدین بن علی العاملی، الشهید الثانی، ج۱، ص۲۷۶–۲۷۷، نشر مؤسسه اسلامیه، قم.
  • الحاوی الکبیر فی فقه مذهب الشافعی، ابوالحسن الماوردی اسبوی، ج۲، ص۲۹۰.
  • الفنی و اشرع الکبیر فی فقه الامام احمد بن حنبل، موفق الدین و شمس الدین ابنا قرامه، جاول، ص۸۳۴.

منابع

  1. وسائل الشیعه، الحر العاملی، شیخ محمد بن الحسن، ج۳، ابواب نافله شهر رمضان، باب ۱۰ ح ۱-۲-۴.
  2. وسائل الشیعه، حرالعاملی، شیخ محمد بن الحسن، ج۳، ابواب نافله شهر رمضان باب دهم، ح ۱–۵.
  3. وسائل الشیعه، الحر العاملی، شیخ محمد بن الحسن، ج۱۳، ص۱۴۰، نشر دارالکتب اسلامیه.
  4. بخاری، صحیح البخاری، ج۱، رقم، ۳۴۲، باب فضل من قام رمضان، نشر دارالمعرفه، بیروت، بی‌تا.
  5. بخاری، صحیح البخاری، ج۱، باب فضل من قام شهر رمضان، قم، ۳۴۲، نشر دارالمعرفه، بیروت.
  6. نگاه کنید به الفقه علی مذاهب الاربعه و مذهب اهل البیت، الجزیری، عبدالرحمن، غروی، سیدمحمد مازح، شیخ یاسر، ج۱، ص۴۷۳، طبع اول، نشر دارالثقلین، بیروت.