تنافی بداء با وعده‌های الهی

سؤال

آیا بداء با آیاتی مانند ﴿لَا تُخْلِفُ الْمِيعَادَ﴾ در تعارض نیست؟

بداء در لغت به معنای ظهور پس از پنهان بودن است و لازمه آن، جهل و تبدیل نظر می‌باشد که در مورد خداوند کاربرد ندارد. خداوند با علم ازلی خود همه چیز را می‌داند و در اراده او تغییر راه ندارد. بداء در مورد خداوند یعنی تغییر در علم فعلی خداوند است. تغییر و تحول در علم فعلی هیچ گونه ارتباطی به تغییر و تحول در ذات پروردگار ندارد.

بداء گاهی در مورد انسان به کار می‌رود و آن جایی است که چیزی بر انسان پوشیده و پنهان بوده و سپس معلوم و آشکار شده است.

بدائی که ممکن است در آیات وعده و وعید ثابت شود بداء در مورد انسان است که چون بعضی از دلایل وعده‌های الهی بر انسان پوشیده است، انسان طبق محاسبات خود گمان می‌کند که طبق مشخصات خاص باید آن وعده اتفاق بیفتد امّا واقع نمی‌شود این به دلیل محدود بودن علم بشر بر اسباب و علت‌ها است و خداوند خلاف وعده عمل نکرده است.