پیامدهای دروغ: تفاوت میان نسخه‌ها

(ابرابزار)
جز (اصلاح سؤال و پاسخ اولیه)
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{شاخه
 
| شاخه اصلی = اخلاق
|شاخه فرعی۱ = تهذیب نفس
|شاخه فرعی۲ = رذائل اخلاقی
|شاخه فرعی۳ = دروغ
}}
{{سوال}}
{{سوال}}
دروغ چیست و دارای چه اقسامی است؟
آسیب‌ها و پیامدهای دروغ چیست؟{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}[[دروغ]] دارای آثار منفیِ فردی و اجتماعی است. نابودی ایمان، محروم شدن از هدایت خدا و از بین رفتن [[حیا]]، برخی از پیامدهای فردی دروغ است. دروغگو در اجتماع نیز دچار آسیب‌هایی شده که مهمترین آن کاهش اعتمادِ اجتماع به او است.
{{پاسخ}}


== پیامدهای فردی ==
== پیامدهای فردی ==
. نابودی ایمان: دروغ با ایمان ناسازگار است و ضعف و نابودی آن را در پی دارد، حضرت علی(ع) فرمود: از دروغ بپرهیزید چرا که ایمان را دور می‌کند.
[[دروغ]] پیامدهای فراوانی نسبت به فرد دروغگو به همراه دارد، که برخی از آنها چنین‌اند:


محرومیت از هدایت الهی: دروغ انسان را از هدایت الهی محروم می‌سازد. پروردگار عزوجل در قرآن می‌فرماید: همانا خداوند دروغگوی ناسپاس را هدایت نمی‌کند.
* نابودی ایمان: دروغ با [[ایمان]] ناسازگار است و ضعف و نابودی آن را در پی دارد. بر اساس [[روایت|روایتی]] از [[امام علی(ع)]]، دروغ ایمان را از [[انسان]] دور می‌کند.
* محروم شدن از هدایت: دروغ انسان را از هدایت الهی محروم می‌کند. بر پایه [[قرآن]]، خداوند دروغگویِ ناسپاس را هدایت نمی‌کند.
* زمینه‌سازی کفر و نفاق: دروغ گاه زمینه [[کفر]] یا [[نفاق]] را در انسان فراهم می‌سازد. زمانی که دل دروغگو از ایمان خالی شد، کفر یا نفاق به آن راه خواهد یافت.
* از بین رفتن جوانمردی: وقتی دروغ، عادت فرد شود، ممکن است جوانمردی او از میان برود، چنانکه امام علی(ع) در روایتی به این مطلب اشاره کرده است.
* فراموشی: به گفته [[امام صادق(ع)]]، یکی از کمک‌های خداوند به انسان‌ها در مقابل دروغگویان، فراموشکار شدن آنها است. خبرهای دروغگو، با واقع مخالف است و مخالفت با واقع، مرز و معیار یکسانی ندارد؛ بنابراین، چه بسا خبرهای او از یک واقعه، با هم سازگار و یکسان نباشد.
* سرزنش و پشیمانی: سرانجام، دروغگو رسوا می‌شود و نتیجه آن، سرزنش شدن و پشیمانی از کرده خویش است.
* از بین رفتن حیا: کسی که عادت کند بدون توجه به ارزش انسانیِ دیگران، به آنها دروغ بگوید، [[حیا]] را میان خود و دیگران از بین می‌برد؛ چنانکه امام علی(ع) نیز، دروغگو را بی‌حیا دانسته است.<ref name=":0">اخلاق الاهی، آفات زبان، جلد چهارم، استاد آیت الله مجتبی تهرانی، ص۱۱۸-۱۲۴.</ref>


# زمینه‌سازی کفر و نفاق: دروغ گاه زمینه کفر یا نفاق را در انسان فراهم می‌سازد. زمانی که دل دروغگو از ایمان خالی شد، کفر یا نفاق به آن راه خواهد یافت.
# ضعیف ساختن مروت و جوانمردی: آنگاه که دروغ، عادت فرد شود، چه بسا جوان مردی یکسره از وجود او رخت بربندد، چنان‌که در سخن گهربار حضرت علی(ع) آمده است: هر کس دروغ گوید، جوان مردی خویش را تباه سازد.
# فراموشی: از آنجا که خبرهای انسان دروغگو، با واقع مخالف است و مخالفت با واقع، حدو مرز و معیار واحدی ندارد و چه بسا خبرهای او از یک واقعه با هم سازگار و یکسان نباشد. امام صادق(ع) فرمود: همانا از کمک‌هایی که خداوند بر ضد دروغگویان می‌کند فراموشی آنهاست.
== پیامدهای اجتماعی ==
== پیامدهای اجتماعی ==
# کاهش ارزش اجتماعی: دروغگو قابل اطمینان نیست و مردم به او اعتماد نمی‌کنند از این رو نزد مردم ارزش ندارد. ارزش انسان در جامعه بشری به اطمینان و اعتماد مردم به اوست. دروغگویی رفتار ناشایستی به شمار می‌رود که اعتبار انسان را از بین می‌برد امام صادق(ع) از عیسی بن مریم(ع) نقل فرمود: کسی که بسیار دروغ گوید ارزشش نزد خدا و نزد خلق او، از بین می‌رود.
یکی از پیامدهای اجتماعی دروغ، کاهش اعتماد به او در اجتماع است. دروغگو قابل اطمینان نبوده و مردم به او اعتماد نمی‌کنند؛ از این رو نزد مردم ارزش ندارد. ارزش انسان در جامعه بشری به اطمینان و اعتماد مردم به او است. بر اساس روایتی از [[امام صادق(ع)]] کسی که زیاد دروغ می‌گوید، ارزشش نزد خدا و نزد خلق او، از بین می‌رود.<ref name=":0" />
# سرزنش و پشیمانی: سرانجام دروغگویی، سرزنش شدن و پشیمانی از کرده خویش است زیرا مردم دیر یا زود، به رفتار ناشایست و گفتار خلاف واقع دروغگو پی برده، او را خواهند شناخت.
۸. نابودی شرم و حیا: کسی که عادت کند بدون توجه به ارزش و منزلت انسانی، دیگران به آنها دروغ بگوید، پرده حیا میان خود و ایشان را دریده، بی شرم می‌شود چنان‌که سرور پرهیزکاران علی(ع) فرموده است: دروغگو بی حیاست.<ref>اخلاق الاهی، آفات زبان، جلد چهارم، استاد آیت الله مجتبی تهرانی، ص۱۱۸ ـ ۱۱۹ـ ۱۲۰ـ ۱۲۱ـ ۱۲۲ـ ۱۲۳ـ ۱۲۴.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
خط ۳۱: خط ۲۶:
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
 
{{شاخه
| شاخه اصلی = اخلاق
| شاخه فرعی۱ = تهذیب نفس
| شاخه فرعی۲ = رذائل اخلاقی
| شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۴ = دروغ
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه = شد
  | شناسه = شد
خط ۳۸: خط ۳۹:
  | لینک‌دهی = شد
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =شد
  | تغییر مسیر = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۱۲


سؤال
آسیب‌ها و پیامدهای دروغ چیست؟

دروغ دارای آثار منفیِ فردی و اجتماعی است. نابودی ایمان، محروم شدن از هدایت خدا و از بین رفتن حیا، برخی از پیامدهای فردی دروغ است. دروغگو در اجتماع نیز دچار آسیب‌هایی شده که مهمترین آن کاهش اعتمادِ اجتماع به او است.

پیامدهای فردی

دروغ پیامدهای فراوانی نسبت به فرد دروغگو به همراه دارد، که برخی از آنها چنین‌اند:

  • نابودی ایمان: دروغ با ایمان ناسازگار است و ضعف و نابودی آن را در پی دارد. بر اساس روایتی از امام علی(ع)، دروغ ایمان را از انسان دور می‌کند.
  • محروم شدن از هدایت: دروغ انسان را از هدایت الهی محروم می‌کند. بر پایه قرآن، خداوند دروغگویِ ناسپاس را هدایت نمی‌کند.
  • زمینه‌سازی کفر و نفاق: دروغ گاه زمینه کفر یا نفاق را در انسان فراهم می‌سازد. زمانی که دل دروغگو از ایمان خالی شد، کفر یا نفاق به آن راه خواهد یافت.
  • از بین رفتن جوانمردی: وقتی دروغ، عادت فرد شود، ممکن است جوانمردی او از میان برود، چنانکه امام علی(ع) در روایتی به این مطلب اشاره کرده است.
  • فراموشی: به گفته امام صادق(ع)، یکی از کمک‌های خداوند به انسان‌ها در مقابل دروغگویان، فراموشکار شدن آنها است. خبرهای دروغگو، با واقع مخالف است و مخالفت با واقع، مرز و معیار یکسانی ندارد؛ بنابراین، چه بسا خبرهای او از یک واقعه، با هم سازگار و یکسان نباشد.
  • سرزنش و پشیمانی: سرانجام، دروغگو رسوا می‌شود و نتیجه آن، سرزنش شدن و پشیمانی از کرده خویش است.
  • از بین رفتن حیا: کسی که عادت کند بدون توجه به ارزش انسانیِ دیگران، به آنها دروغ بگوید، حیا را میان خود و دیگران از بین می‌برد؛ چنانکه امام علی(ع) نیز، دروغگو را بی‌حیا دانسته است.[۱]

پیامدهای اجتماعی

یکی از پیامدهای اجتماعی دروغ، کاهش اعتماد به او در اجتماع است. دروغگو قابل اطمینان نبوده و مردم به او اعتماد نمی‌کنند؛ از این رو نزد مردم ارزش ندارد. ارزش انسان در جامعه بشری به اطمینان و اعتماد مردم به او است. بر اساس روایتی از امام صادق(ع) کسی که زیاد دروغ می‌گوید، ارزشش نزد خدا و نزد خلق او، از بین می‌رود.[۱]

جستارهای وابسته

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ اخلاق الاهی، آفات زبان، جلد چهارم، استاد آیت الله مجتبی تهرانی، ص۱۱۸-۱۲۴.