خطای حضرت آدم و محرومیت همه انسان‌ها

سؤال

آیا با عدالت خداوند سازگار است که به خاطر خطای حضرت آدم، تمام نسل او دچار محرومیت از بهشت و این همه مشکلات شوند؟

قرآن، زمین را جایگاه، محل استقرار و آسایش انسان‌ها دانسته است. زندگی در زمین، خواست خداوند بوده و حضرت آدم(ع) تقصیر و دخالتی در این امر نداشت. حضرت آدم و حوا نیز در بهشت موعود نبوده‌اند بلکه در یکی از باغ‌های پرنعمت زمین زندگی کردند.

براساس آیه ۳۶ سوره بقره، زمین جایگاه و محل استقرار انسان‌ها است. ﴿محل استقرار و سكونت شما زمين است و تا مدتى معين از آن بهره‌‏مند می‌شوید.﴾(بقره:۳۶) زندگی بر روی زمین، تصمیم و خواست الهی بوده و حضرت آدم(ع) تقصیر و دخالتی در این امر نداشته است. حکمت خداوند همراه با رعایت مصلحت بندگان، این‌ را اقتضا کرده است.

بهشتی که حضرت آدم و حوا در آن بوده‌اند، بهشت موعود نبود بلکه از باغ‌های پرنعمت زمین بوده است. محققان چند دلیل برای این مطلب ذکر کرده‌اند:

• بهشت موعود در قیامت، نعمتی جاودانه است. در آیات قرآن به جاودانگی آن اشاره شده و بیرون رفتن از آن ممکن نیست.

• از امام صادق(ع) پیرامون بهشت آدم پرسیدند؟ امام فرمود: «باغی از باغ‌های دنیا بود که خورشید و ماه بر آن می‌تابید و اگر بهشت جاودانی بود، هرگز از آن بیرون رانده نمی‌شدند.»

• در داستان حضرت آدم، ابلیس به نزد آدم و حوا آمد، در حالی که ابلیس نمی‌تواند وارد بهشت گردد. در بهشت نه وسوسه‌های شیطانی وجود دارد و نه نافرمانی خدا.

• بهشت آدم، غیر از بهشت آخرت است؛ زیرا بهشت قیامت، پایان کار انسان‌ها و نتیجه اعمال است و بهشت حضرت آدم، آغاز سیر آدم بود.

• براساس آیات و روایات، بهشت با اعمال انسان‌ها ساخته می‌شود و در زمان حضرت آدم انسانی نبوده تا در نتیجه اعمالش بهشت ساخته شود.