کنیز بودن مادران هفت امام شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
حُمَیدَه همسر [[امام صادق(ع)]] و مادر امام کاظم(ع) بود.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، دارالمعرفة، ص۴۱۳.</ref> بنابر روایتی، [[امام باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]]، حمیده را از برده‌فروشی خرید و به فرزندش امام صادق(ع) بخشید.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> بنابر منابع حدیثی، امام صادق(ع)، پاسخگویی به سؤال فقهی یکی از اصحاب خود را به همسرش حمیده، ارجاع داده و از او خواست تا کنیزش را نزد حمیده بفرستد و پاسخ سؤالش را دریافت کند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱.</ref> امام صادق(ع) حمیده به همراه برخی دیگر برای ادای حقوق اهل مدینه می‌فرستاد.<ref>حر عاملی، هداية الأمة، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۱.</ref> همچنین حمیده، یکی از پنج نفری است که امام صادق(ع)، آنها را به عنوان وصی خود معرفی کرد.<ref>قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۱۵-۴۱۶.</ref> | حُمَیدَه همسر [[امام صادق(ع)]] و مادر امام کاظم(ع) بود.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، دارالمعرفة، ص۴۱۳.</ref> بنابر روایتی، [[امام باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]]، حمیده را از برده‌فروشی خرید و به فرزندش امام صادق(ع) بخشید.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.</ref> بنابر منابع حدیثی، امام صادق(ع)، پاسخگویی به سؤال فقهی یکی از اصحاب خود را به همسرش حمیده، ارجاع داده و از او خواست تا کنیزش را نزد حمیده بفرستد و پاسخ سؤالش را دریافت کند.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱.</ref> امام صادق(ع) حمیده به همراه برخی دیگر برای ادای حقوق اهل مدینه می‌فرستاد.<ref>حر عاملی، هداية الأمة، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۱.</ref> همچنین حمیده، یکی از پنج نفری است که امام صادق(ع)، آنها را به عنوان وصی خود معرفی کرد.<ref>قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۱۵-۴۱۶.</ref> | ||
* '''مادر امام رضا(ع)''' | * '''مادر امام رضا(ع)''' | ||
[[نجمه]] | [[نجمه]] مادر امام رضا(ع)<ref>صدوق، عیون اخبارالرضا، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۱۴.</ref> از زنان مؤمن، پارسا و نجیب بود. نجمه که کنیزی از مغرب بود توسط حمیده (همسر امام صادق(ع)) خریداری شد. روزی حمیده، در عالم رؤیا پیامبر اسلام را در خواب دید که فرمود: «ای حمیده! نجمه را به ازدواج فرزندت «موسی» در آور، زیرا از او فرزندی به دنیا خواهد آورد که بهترین فرد روی زمین باشد.» حمیده به فرزندش [[امام کاظم(ع)]] فرمود: «پسرم! نجمه بانویی است که من هرگز بهتر از او را ندیده‌ام؛ زیرا در زیرکی و نیکی‌های اخلاقی مانندی ندارد. من او را به تو می‌بخشم، تو نیز در حق او نیکی کن!...»<ref> شیرازی، علی، زنان نمونه، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه، ص۲۴۰.</ref> | ||
* '''مادر امام جواد(ع):''' | * '''مادر امام جواد(ع):''' | ||
سَبِیکه، معروف به سبیکه نُوبِیَّه و خَیْزُران | سَبِیکه، معروف به سبیکه نُوبِیَّه و خَیْزُران مادر امام جواد(ع) بود. بنابر روایات، او کنیزی<ref>مجلسی، بحارالانوار، بیروت، ج۵۰، ص۱.</ref> از نسل [[ماریه قبطیه]] بود.<ref>کلینی، اصول کافی، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۶۶۴.</ref> [[علی بن حسین مسعودی|مسعودی]] هم در [[اثبات الوصیة]] او را ستوده است.<ref>نگاه کنید به: مسعودی، اثبات الوصیة للامام علی بن ابی طالب، ۱۳۸۴ش، ص۲۱۶.</ref> | ||
* '''مادر امام هادی(ع)''': | * '''مادر امام هادی(ع)''': | ||
سمانه مغربیه، بود.<ref>امین، اعیان الشیعه، دارالتعارف للمطبوعات، ج۲، ص۳۶؛ طبرسی، اعلام الوری، دارالکتب الإسلامیه، ص۳۵۵.</ref> سمانه، کنیزی بود که به دستور امام | سمانه مغربیه، مادر [[امام هادی(ع)]] بود.<ref>امین، اعیان الشیعه، دارالتعارف للمطبوعات، ج۲، ص۳۶؛ طبرسی، اعلام الوری، دارالکتب الإسلامیه، ص۳۵۵.</ref> سمانه، کنیزی بود که به دستور امام جواد(ع) به هفتاد دینار خریداری شد.<ref>حسون، أعلام النساء المؤمنات، ۱۳۷۹ش، ص۵۱۷.</ref> او بسیار [[روزه]] می‌گرفت و [[نماز]] می‌خواند.<ref>محلاتی، ریاحین الشریعه، ج۳، دارالکتب الإسلامیه، ص۲۳.</ref> امام هادی(ع) در [[حدیث|حدیثی]]، مادرش را عارف بر حقش و اهل [[بهشت]] دانسته است.<ref>طبری، دلائل الامامه، دارالذخایر، ص۲۱۶.</ref> مرقد سمانه، در [[سامرا]]، در [[حرم عسکریین]] است.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13911102000182/%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%D9%86%E2%80%8C%D8%B9%D8%B3%DA%A9%D8%B1%DB%8C-%D8%B9-%D8%AF%D9%81%D9%86-%D8%B4%D8%AF%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1 کسانی که در جوار امام حسن‌عسکری(ع) دفن شده‌اند]، خبرگزاری فارس.</ref> سمانه در زمره زنان راوی [[حدیث]] نام برده شده است.<ref>قهپایی، مجمع الرجال، نشر اسماعیلیان، ج۷، ص۱۷۶.</ref> | ||
* '''مادر امام حسن عسکری(ع)''': | * '''مادر امام حسن عسکری(ع)''': | ||
حُدَیث او وصی (متولی موقوفات و صدقات) امام عسکری(ع) و واسطه بین [[امام زمان(عج)]] و مردم بود. منابع شیعی از حُدیث به بزرگی یاد کرده و او را ستوده‌اند.<ref>منتهی الآمال، ج۲، ص۶۴۹؛ اکمال الدین صدوق</ref> [[علامه مجلسی]] در [[جلاء العیون]] او را زنِ عفیف و کریمِ در نهایت صلاح و [[ورع]] و [[تقوا]] معرفی می‌کند<ref>مظفری، مادران چهارده معصوم(ع)، ص۲۱۰. مجلسی، جلاء العیون، ص۹۸۹.</ref> و [[شیخ عباس قمی]] در [[انوار البهیه]] می‌نویسد مادر بزرگوار [[امام عسکری(ع)]] پاک‌ترین، پارساترین، پاکدامن‌ترین و والاترین بانوی زمان خود بوده و [[راویان]] او را از بانوان عارفه و صالحه برشمرده‌اند.<ref>مظفری، مادران چهارده معصوم(ع)، ص۲۱۰. قمی، انوار البهیه، ص۴۷۳.</ref> | حُدَیث او وصی (متولی موقوفات و صدقات) امام عسکری(ع) و واسطه بین [[امام زمان(عج)]] و مردم بود. منابع شیعی از حُدیث به بزرگی یاد کرده و او را ستوده‌اند.<ref>منتهی الآمال، ج۲، ص۶۴۹؛ اکمال الدین صدوق</ref> [[علامه مجلسی]] در [[جلاء العیون]] او را زنِ عفیف و کریمِ در نهایت صلاح و [[ورع]] و [[تقوا]] معرفی می‌کند<ref>مظفری، مادران چهارده معصوم(ع)، ص۲۱۰. مجلسی، جلاء العیون، ص۹۸۹.</ref> و [[شیخ عباس قمی]] در [[انوار البهیه]] می‌نویسد مادر بزرگوار [[امام عسکری(ع)]] پاک‌ترین، پارساترین، پاکدامن‌ترین و والاترین بانوی زمان خود بوده و [[راویان]] او را از بانوان عارفه و صالحه برشمرده‌اند.<ref>مظفری، مادران چهارده معصوم(ع)، ص۲۱۰. قمی، انوار البهیه، ص۴۷۳.</ref> | ||
نسخهٔ ۲۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۲۵
مادران هفت امام شیعه، کنیز بوده‌اند:
- مادر امام سجاد(ع)
شهربانو، دختر یزدگرد پادشاه ایران که پس از فتح شهرهای ایران به دست مسلمانان، اسیر و به مدینه برده شد. او توسط امام علی(ع) آزاد گردید. او به همسری امام حسین(ع) درآمد. شهربانو مادر امام سجاد(ع) است.[۱] در کتاب اصول کافی آمده است که حضرت علی(ع) به فرزندش امام حسین(ع) فرمود از همسرت شهربانو، خوب محافظت و نگهداری کن و به او نیکی نما، چرا که در آینده‌ای نزدیک برای تو فرزندی خواهد آورد که بهترین اهل زمین خواهد بود.[۲]
- مادر امام کاظم(ع)
حُمَیدَه همسر امام صادق(ع) و مادر امام کاظم(ع) بود.[۳] بنابر روایتی، امام باقر(ع)، حمیده را از برده‌فروشی خرید و به فرزندش امام صادق(ع) بخشید.[۴] بنابر منابع حدیثی، امام صادق(ع)، پاسخگویی به سؤال فقهی یکی از اصحاب خود را به همسرش حمیده، ارجاع داده و از او خواست تا کنیزش را نزد حمیده بفرستد و پاسخ سؤالش را دریافت کند.[۵] امام صادق(ع) حمیده به همراه برخی دیگر برای ادای حقوق اهل مدینه می‌فرستاد.[۶] همچنین حمیده، یکی از پنج نفری است که امام صادق(ع)، آنها را به عنوان وصی خود معرفی کرد.[۷]
- مادر امام رضا(ع)
نجمه مادر امام رضا(ع)[۸] از زنان مؤمن، پارسا و نجیب بود. نجمه که کنیزی از مغرب بود توسط حمیده (همسر امام صادق(ع)) خریداری شد. روزی حمیده، در عالم رؤیا پیامبر اسلام را در خواب دید که فرمود: «ای حمیده! نجمه را به ازدواج فرزندت «موسی» در آور، زیرا از او فرزندی به دنیا خواهد آورد که بهترین فرد روی زمین باشد.» حمیده به فرزندش امام کاظم(ع) فرمود: «پسرم! نجمه بانویی است که من هرگز بهتر از او را ندیده‌ام؛ زیرا در زیرکی و نیکی‌های اخلاقی مانندی ندارد. من او را به تو می‌بخشم، تو نیز در حق او نیکی کن!...»[۹]
- مادر امام جواد(ع):
سَبِیکه، معروف به سبیکه نُوبِیَّه و خَیْزُران مادر امام جواد(ع) بود. بنابر روایات، او کنیزی[۱۰] از نسل ماریه قبطیه بود.[۱۱] مسعودی هم در اثبات الوصیة او را ستوده است.[۱۲]
- مادر امام هادی(ع):
سمانه مغربیه، مادر امام هادی(ع) بود.[۱۳] سمانه، کنیزی بود که به دستور امام جواد(ع) به هفتاد دینار خریداری شد.[۱۴] او بسیار روزه می‌گرفت و نماز می‌خواند.[۱۵] امام هادی(ع) در حدیثی، مادرش را عارف بر حقش و اهل بهشت دانسته است.[۱۶] مرقد سمانه، در سامرا، در حرم عسکریین است.[۱۷] سمانه در زمره زنان راوی حدیث نام برده شده است.[۱۸]
- مادر امام حسن عسکری(ع):
حُدَیث او وصی (متولی موقوفات و صدقات) امام عسکری(ع) و واسطه بین امام زمان(عج) و مردم بود. منابع شیعی از حُدیث به بزرگی یاد کرده و او را ستوده‌اند.[۱۹] علامه مجلسی در جلاء العیون او را زنِ عفیف و کریمِ در نهایت صلاح و ورع و تقوا معرفی می‌کند[۲۰] و شیخ عباس قمی در انوار البهیه می‌نویسد مادر بزرگوار امام عسکری(ع) پاک‌ترین، پارساترین، پاکدامن‌ترین و والاترین بانوی زمان خود بوده و راویان او را از بانوان عارفه و صالحه برشمرده‌اند.[۲۱]
- مادر امام زمان(ع)
در توصیف مادر امام زمان(عج) نیز آمده است: نرجس دختر یشوعا (پسر قیصر روم) و مادر حضرت مهدی(عج) است. میزان فضیلت و معنویت وی تا آنجا بوده است که «حکیمه خاتون» دختر امام جواد(ع) و بانویی عالی‌قدر از خاندان امامت، او را سرآمد و سرور خاندان خویش، و خود را خدمتگزار او می‌نامید.
منابع
- ↑ ترابی، احمد، امام سجاد(ع) جمال نیایشگران، انتشارات آستان قدس رضوی.
- ↑ کلینی، اصول کافی، ج۲، ص۳۶۹.
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، دارالمعرفة، ص۴۱۳.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۱، ص۴۷۷.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۴، ص۳۰۱.
- ↑ حر عاملی، هداية الأمة، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۱.
- ↑ قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر(ع)، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۴۱۵-۴۱۶.
- ↑ صدوق، عیون اخبارالرضا، ۱۳۷۸ق، ج۱، ص۱۴.
- ↑ شیرازی، علی، زنان نمونه، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه، ص۲۴۰.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، بیروت، ج۵۰، ص۱.
- ↑ کلینی، اصول کافی، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۶۶۴.
- ↑ نگاه کنید به: مسعودی، اثبات الوصیة للامام علی بن ابی طالب، ۱۳۸۴ش، ص۲۱۶.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، دارالتعارف للمطبوعات، ج۲، ص۳۶؛ طبرسی، اعلام الوری، دارالکتب الإسلامیه، ص۳۵۵.
- ↑ حسون، أعلام النساء المؤمنات، ۱۳۷۹ش، ص۵۱۷.
- ↑ محلاتی، ریاحین الشریعه، ج۳، دارالکتب الإسلامیه، ص۲۳.
- ↑ طبری، دلائل الامامه، دارالذخایر، ص۲۱۶.
- ↑ کسانی که در جوار امام حسن‌عسکری(ع) دفن شده‌اند، خبرگزاری فارس.
- ↑ قهپایی، مجمع الرجال، نشر اسماعیلیان، ج۷، ص۱۷۶.
- ↑ منتهی الآمال، ج۲، ص۶۴۹؛ اکمال الدین صدوق
- ↑ مظفری، مادران چهارده معصوم(ع)، ص۲۱۰. مجلسی، جلاء العیون، ص۹۸۹.
- ↑ مظفری، مادران چهارده معصوم(ع)، ص۲۱۰. قمی، انوار البهیه، ص۴۷۳.