دلیل خواستگاری حضرت خدیجه از پیامبر(ص)

سؤال

چرا حضرت خدیجه(س) به پیامبر(ص) پیشنهاد ازدواج داد؟ آیا صحیح است که زن به مرد پیشنهاد ازدواج بدهد؟

الگو:درگاه زن و خانواده خواستگاری زن از مرد، از نظر شرع اسلام جایز است. البته با توجه به ویژگی‌هایی که در زن و مرد وجود دارد، بهتر است خواستگاری از طرف مرد انجام شود؛ ولی رعایت این سفارش در همه موارد لازم نیست؛ بلکه نسبت به شرایط و حالات مختلف قابل تغییر است.

خواستگاری حضرت خدیجه(س) از پیامبر(ص) دارای شرایطی بود که باعث می‌شد این خواستگاری نیکو و پسندیده باشد. این‌که خدیجه پیش از آن ازدواج کرده بود و نزدیک به ۴۰ سال سن داشت و دختری خام نبود. از سوی دیگر شهرت پیامبر(ص) به اخلاق نیکو و راستگویی و خواستگاری غیر مستقیم خدیجه از او، از دیگر شرایط این خواستگاری است.

جواز خواستگاری زن از مرد

مقالهٔ اصلی: خواستگاری زن از مرد

خواستگاری زن از مرد، از نظر شرع اسلام جایز است؛ البته با توجه به ویژگی‌های که در زن و مرد وجود دارد، بهتر است خواستگاری از طرف مرد انجام شود. خواستن و عشق ورزیدن از ویژگی‌های مرد، و خواسته شدن و معشوق بودن از ویژگی‌های زن است؛ بنابراین خواستگاری زن از مرد را خلاف حیثیت و کرامت زن دانسته‌اند. همچنین به باور برخی، جواب رد شنیدن برای مرد قابل تحمل، ولی برای زن غیرقابل تحمل است.

با این همه، رعایت این سفارش که خواستگاری بهتر است از جانب مرد باشد، در همه موارد لازم نیست؛ بلکه نسبت به شرایط و حالات مختلف قابل تغییر است؛ از آن جمله، شرایطی است که در جریان ازدواج پیامبر اسلام(ص) با حضرت خدیجه(س) وجود داشته است.

شرایط خواستگاری خدیجه(س) از پیامبر(ص)

خواستگاری حضرت خدیجه(س) از پیامبر(ص) دارای شرایطی بوده، که بر اساس آن، خواستگاری او از پیامبر(ص) نیکو و پسندیده است. برخی از آن شرایط چنین است:

• حضرت خدیجه(س) پیش از آن، ازدواج کرده بود و دختر جوان و خامی نبوده و در آن زمان حدود ۴۰ سال سن داشته است؛ بنابراین نیاز به اذن یا مشورت دیگران نداشته است.
• پیامبر(ص) در قریش به اخلاق نیکو، امانت و راستگویی مشهور بوده است.
• قبل از خواستگاری، پیامبر(ص) به عنوان تجارت با سرمایه خدیجه(س) به همراه میسره غلام حضرت خدیجه به شام رفت. میسره در بازگشت برای خدیجه از این سفر، مواردی را بازگو کرد که نشان از بزرگی پیامبر(ص) داشت.
• خدیجه(س) زنی کامل و دارای ارزش‌های انسانی و اخلاقی بوده و تصمیم‌گیری‌های او از روی احساسات نبوده است. بر اساس روایتی، پیامبر(ص) او را یکی از چهار زن بهشتی دانسته است.
• حضرت خدیجه به صورت مستقیم از پیامبر(ص) خواستگاری نکرد؛ بلکه بعضی از اقوام را واسطه قرار داد تا ابراز تمایل خود را به پیامبر(ص) برساند؛ و این در زمانی بود که پیامبر(ص) تصمیم به ازدواج گرفته بودند. پیامبر(ص) پس از این که ابراز تمایل خدیجه(س) را نسبت به خود متوجه شد با این ازدواج موافقت نمود.

مطالعه بیشتر

• بابایی آملی، ابراهیم، داستان ازدواج معصومین(ع)، قم، بنیاد پژوهش‌های علمی و فرهنگی نورالاصفیاء، ۱۳۸۲ش.
• میراشرفی، سیدهادی، داستان ازدواج چهارده معصوم(ع)، تهران، مبین اندیشه، ۱۳۸۸ش.