صحیفه سجادیه: تفاوت میان نسخه‌ها
Mnazarzadeh (بحث | مشارکتها) (تکمیل و بارگزاری) |
Mnazarzadeh (بحث | مشارکتها) (ابرابزار) |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
|شاخه فرعی۱ = امامت خاصه | |شاخه فرعی۱ = امامت خاصه | ||
|شاخه فرعی۲ = سائر ائمه(ع) | |شاخه فرعی۲ = سائر ائمه(ع) | ||
|شاخه فرعی۳ = | |شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
کتاب صحیفه سجادیه، شامل | کتاب صحیفه سجادیه، شامل ۵۴ دعا از [[امام سجاد(ع)]] می‌باشد. این [[ادعیه]] علاوه بر راز و نیاز با خداوند، شامل مسائل عقیدتی، تربیتی، سیاسی و معارف اسلامی می‌باشد که به قالب دعا مطرح شده است. یکی از این موارد دعای امام سجاد(ع) در روز [[عید قربان]] می‌باشد که حضرت به تصریح از مسئله [[امامت]] و غصب آن توسط ظالمین و ستمگران به خداوند متعال شکایت می‌کنند. مرحوم آقا بزرگ تهرانی، ۵۰ شرح را برای کتاب صحیفه سجادیه معرفی می‌کند، علاوه بر این شروح، ترجمه‌های بسیاری به زبان‌های مختلف نوشته شده است. غیر از کتاب صحیفه سجادیه معروف که به «صحیفه کامله» معروف است، ۵ صحیفه دیگر که شامل دعاهای دیگری از امام سجادی می‌باشد گردآوری شده است. | ||
==معرفی اجمالی== | == معرفی اجمالی == | ||
مجموعه | مجموعه ۵۴ دعای [[امام سجاد(ع)]] به نام «صحیفه سجادیه» معروف است که پس از [[قرآن]]، از مهم‌ترین گنجینه‌های حقایق و معارف الهی به شمار می‌رود، به طوری که از ادوار پیشین از طرف دانشمندان برجسته، «اخت القرآن»، «انجیل اهل البیت»(ع) و «زبور آل محمد(ص)» لقب گرفته است. | ||
در سال ۱۳۵۳ | در سال ۱۳۵۳ هجری قمری مرحوم [[آیت الله مرعشی نجفی]]، نسخه ای از صحیفه سجادیه را برای علامه معاصر مؤلف تفسیر طنطاوی به «قاهره» فرستاد. وی پس از تشکر از دریافت این هدیه گران بها و ستایش فراوان از آن، در پاسخ چنین نوشت، «این از بدبختی ماست که تاکنون بر این اثر گران بهای جاوید که از مواریث نبوت است، دست نیافته بودیم، من هر چه در آن می‌نگرم، آن را ازگفتار مخلوق برتر و از کلام خالق پایین‌تر می‌یابم.» | ||
==محتوای صحیفه سجادیه== | == محتوای صحیفه سجادیه == | ||
صحیفه سجادیه تنها شامل راز و نیاز با خدا و بیان حاجت در پیشگاه وی نیست، بلکه دریای بیکرانی از علوم و معارف اسلامی است که طی آن مسائل عقیدتی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، و پاره ای از قوانین طبیعی و احکام شرعی در قالب دعا مطرح شده است. یکی از شیوه‌های تبلیغی و مبارزاتی امام سجاد(ع) تبیین معارف اسلام در قالب دعا بود. از آن جا که زمان امام چهارم شرایط اختناق آمیزی حکم فرما بود، امام بسیاری از اهداف و مقاصد خود را در قالب دعا و مناجات بیان می‌کردند. | |||
امام سجاد(ع) در ضمن | امام سجاد(ع) در ضمن دعاهای خود در چندین مورد، مباحث سیاسی به ویژه مسئله «[[امامت]]» و رهبری جامعه اسلامی را مطرح کرده است، در دعایی که امام روز [[عید قربان]] و روز جمعه می‌خواندند چنین آمده است: «.... خدایا این مقام مخصوص جانشیان و برگزیدگان تو، است که آنان را در رتبه والایی قرار داده‌ای، ولی ستمگران آن را به زور، غصب و تصاحب کرده‌اند… برگزیدگان و خلفای تو مغلوب و مقهور گشته‌اند، در حالی که می‌بینی احکام تو تغییر یافته، کتاب تو از صحنه عمل دور افتاده، فرائض و واجبات دستخوش تحریف گشته، و سنت پیامبرت متروک گشته است. خدایا دشمنان بندگان برگزیده ات از اولین و آخرین و هم چنین اتباع و پیروان شان و همه کسانی را که به کارهای آنان راضی هستند، لعنت کن و از رحمت خود دور ساز». | ||
در | در این دعا امام(ع) با صراحت از مسئله امامت و رهبری امت، و غصب شدن آن توسط ستمگران، یاد می‌کند و بدین ترتیب مشروعیت حکومت [[بنی امیه]] را نفی می‌کند.<ref>سیره پیشوایان، ص۲۷۴ الی ۲۷۶.</ref> | ||
==شرح و ترجمه== | == شرح و ترجمه == | ||
به خاطر | به خاطر اهمیت و اعتبار صحیفه سجادیه، شرح‌های بسیاری به زبان عربی و فارسی بر این کتاب نوشته شده است. مرحوم علامه «آقا بزرگ تهرانی» در کتاب «الذریعه» در حدود پنجاه شرح بر صحیفه سجادیه را نام برده است. علاوه بر این ترجمه‌های متعددی بر صحیفه نگاشته شده است، که تعدادی از آن‌ها در سال‌های اخیر چاپ و منتشر شده است.<ref>پیشوائی، مهدی، سیره پیشوایان، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، ۱۳۸۰ش، ص۲۶۹–۲۷۱.</ref> از جمله این شروح، شرحی عربی به نام ریاض السالکین در پنجاه و چهار روضه به عدد ادعیه صحیفه به قلم علی بن احمد معصوم حسینی (م۱۱۲۰ هـ ق) معروف به سید علیخان شارح است. این شرح، بزرگ‌ترین شرحی است که تاکنون بر صحیفه کامله نوشته شده است.<ref>عزیزی، عباس، فضایل و سیره چهارده معصوم در آثار علامه حسن‌زاده آملی، انتشارات صلاه، ۱۳۸۲ش، ص۳۲۹.</ref> | ||
علاوه بر | علاوه بر صحیفه مشهور و رایج که «صحیفه کامله» نامیده می‌شود، از طرف دانشمندان اسلامی پنج صحیفه دیگر نیز شامل مجموعه‌هایی دیگر از دعاهای امام سجاد(ع) گردآوری شده و به نام‌های: الصحیفه الثانیه، الصحیفه الثالثه، الصحیفه الرابعه و الصحیفه الخامسه چاپ شده است.<ref>سیره پیشوایان، ص۲۷۴، به نقل از الذریعه، شیخ آغا بزرگ تهرانی، ج۱۵، ص۱۹–۲۱.</ref> | ||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
۱ـ | == معرفی منبع جهت مطالعه بیشتر == | ||
۱ـ حیات فکری و سیاسی امامان شیعه(ع)، رسول جعفریان، ناشر انتشارات انصاریان، قم، ۱۳۸۱ش، ص۲۷۴–۲۸۰. | |||
{{پایان مطالعه بیشتر}} | {{پایان مطالعه بیشتر}} | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{پانویس}} | |||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
| ویرایش = شد | | ویرایش = شد | ||
| لینک‌دهی = شد | | لینک‌دهی = شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = شد | | تغییر مسیر = شد | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = ب | | اولویت = ب | ||
| کیفیت = ج | | کیفیت = ج | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
نسخهٔ ۱۲ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۳۲
در مورد صحیفه سجادیه توضیحاتی بفرمایید.
کتاب صحیفه سجادیه، شامل ۵۴ دعا از امام سجاد(ع) می‌باشد. این ادعیه علاوه بر راز و نیاز با خداوند، شامل مسائل عقیدتی، تربیتی، سیاسی و معارف اسلامی می‌باشد که به قالب دعا مطرح شده است. یکی از این موارد دعای امام سجاد(ع) در روز عید قربان می‌باشد که حضرت به تصریح از مسئله امامت و غصب آن توسط ظالمین و ستمگران به خداوند متعال شکایت می‌کنند. مرحوم آقا بزرگ تهرانی، ۵۰ شرح را برای کتاب صحیفه سجادیه معرفی می‌کند، علاوه بر این شروح، ترجمه‌های بسیاری به زبان‌های مختلف نوشته شده است. غیر از کتاب صحیفه سجادیه معروف که به «صحیفه کامله» معروف است، ۵ صحیفه دیگر که شامل دعاهای دیگری از امام سجادی می‌باشد گردآوری شده است.
معرفی اجمالی
مجموعه ۵۴ دعای امام سجاد(ع) به نام «صحیفه سجادیه» معروف است که پس از قرآن، از مهم‌ترین گنجینه‌های حقایق و معارف الهی به شمار می‌رود، به طوری که از ادوار پیشین از طرف دانشمندان برجسته، «اخت القرآن»، «انجیل اهل البیت»(ع) و «زبور آل محمد(ص)» لقب گرفته است.
در سال ۱۳۵۳ هجری قمری مرحوم آیت الله مرعشی نجفی، نسخه ای از صحیفه سجادیه را برای علامه معاصر مؤلف تفسیر طنطاوی به «قاهره» فرستاد. وی پس از تشکر از دریافت این هدیه گران بها و ستایش فراوان از آن، در پاسخ چنین نوشت، «این از بدبختی ماست که تاکنون بر این اثر گران بهای جاوید که از مواریث نبوت است، دست نیافته بودیم، من هر چه در آن می‌نگرم، آن را ازگفتار مخلوق برتر و از کلام خالق پایین‌تر می‌یابم.»
محتوای صحیفه سجادیه
صحیفه سجادیه تنها شامل راز و نیاز با خدا و بیان حاجت در پیشگاه وی نیست، بلکه دریای بیکرانی از علوم و معارف اسلامی است که طی آن مسائل عقیدتی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، و پاره ای از قوانین طبیعی و احکام شرعی در قالب دعا مطرح شده است. یکی از شیوه‌های تبلیغی و مبارزاتی امام سجاد(ع) تبیین معارف اسلام در قالب دعا بود. از آن جا که زمان امام چهارم شرایط اختناق آمیزی حکم فرما بود، امام بسیاری از اهداف و مقاصد خود را در قالب دعا و مناجات بیان می‌کردند.
امام سجاد(ع) در ضمن دعاهای خود در چندین مورد، مباحث سیاسی به ویژه مسئله «امامت» و رهبری جامعه اسلامی را مطرح کرده است، در دعایی که امام روز عید قربان و روز جمعه می‌خواندند چنین آمده است: «.... خدایا این مقام مخصوص جانشیان و برگزیدگان تو، است که آنان را در رتبه والایی قرار داده‌ای، ولی ستمگران آن را به زور، غصب و تصاحب کرده‌اند… برگزیدگان و خلفای تو مغلوب و مقهور گشته‌اند، در حالی که می‌بینی احکام تو تغییر یافته، کتاب تو از صحنه عمل دور افتاده، فرائض و واجبات دستخوش تحریف گشته، و سنت پیامبرت متروک گشته است. خدایا دشمنان بندگان برگزیده ات از اولین و آخرین و هم چنین اتباع و پیروان شان و همه کسانی را که به کارهای آنان راضی هستند، لعنت کن و از رحمت خود دور ساز».
در این دعا امام(ع) با صراحت از مسئله امامت و رهبری امت، و غصب شدن آن توسط ستمگران، یاد می‌کند و بدین ترتیب مشروعیت حکومت بنی امیه را نفی می‌کند.[۱]
شرح و ترجمه
به خاطر اهمیت و اعتبار صحیفه سجادیه، شرح‌های بسیاری به زبان عربی و فارسی بر این کتاب نوشته شده است. مرحوم علامه «آقا بزرگ تهرانی» در کتاب «الذریعه» در حدود پنجاه شرح بر صحیفه سجادیه را نام برده است. علاوه بر این ترجمه‌های متعددی بر صحیفه نگاشته شده است، که تعدادی از آن‌ها در سال‌های اخیر چاپ و منتشر شده است.[۲] از جمله این شروح، شرحی عربی به نام ریاض السالکین در پنجاه و چهار روضه به عدد ادعیه صحیفه به قلم علی بن احمد معصوم حسینی (م۱۱۲۰ هـ ق) معروف به سید علیخان شارح است. این شرح، بزرگ‌ترین شرحی است که تاکنون بر صحیفه کامله نوشته شده است.[۳]
علاوه بر صحیفه مشهور و رایج که «صحیفه کامله» نامیده می‌شود، از طرف دانشمندان اسلامی پنج صحیفه دیگر نیز شامل مجموعه‌هایی دیگر از دعاهای امام سجاد(ع) گردآوری شده و به نام‌های: الصحیفه الثانیه، الصحیفه الثالثه، الصحیفه الرابعه و الصحیفه الخامسه چاپ شده است.[۴]
معرفی منبع جهت مطالعه بیشتر
۱ـ حیات فکری و سیاسی امامان شیعه(ع)، رسول جعفریان، ناشر انتشارات انصاریان، قم، ۱۳۸۱ش، ص۲۷۴–۲۸۰.