تفاوت حکم و فتوا: تفاوت میان نسخه‌ها

ابرابزار
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
(ابرابزار)
خط ۳: خط ۳:
راه تشخیص حکم حکومتی و فتوا در احکام صادره از سوی رهبر انقلاب چیست؟
راه تشخیص حکم حکومتی و فتوا در احکام صادره از سوی رهبر انقلاب چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}فتوا، را نظر [[اجتهاد|مجتهد]] درباره مسائل و احکام کلی اسلام دانسته‌اند، بدون آنکه مجتهد آن‌را بر موارد و مصادیق خارجی تطبیق نماید. تشخیص مصادیق بر عهده تقلیدکننده گذاشته شده است.<ref name=":0" />  
{{پاسخ}}فتوا، را نظر [[اجتهاد|مجتهد]] درباره مسائل و احکام کلی اسلام دانسته‌اند، بدون آنکه مجتهد آن را بر موارد و مصادیق خارجی تطبیق نماید. تشخیص مصادیق بر عهده تقلیدکننده گذاشته شده است.<ref name=":0"/>


حکم، اگرچه در ادبیات عامه، به تمام احکام شرعی گفته می‌شود، اما در اصطلاح، نظری است که در موارد خاص صادر گردیده و جنبه دستوری و اجرایی دارد و بر مصادیق خارجی تطبیق داده می‌شود.<ref name=":0">مصباح یزدی، محمد تقی، نگاهی گذرا به نظریه ولایت فقیه، به قلم محمد مهدی نادری قمی، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۳۷۸، ص۱۲۳ و ۱۲۴.</ref>
حکم، اگرچه در ادبیات عامه، به تمام احکام شرعی گفته می‌شود، اما در اصطلاح، نظری است که در موارد خاص صادر گردیده و جنبه دستوری و اجرایی دارد و بر مصادیق خارجی تطبیق داده می‌شود.<ref name=":0">مصباح یزدی، محمد تقی، نگاهی گذرا به نظریه ولایت فقیه، به قلم محمد مهدی نادری قمی، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۳۷۸، ص۱۲۳ و ۱۲۴.</ref>


براساس این دو تعریف، تفاوت حکم و فتوا را چنین دانسته‌اند:
براساس این دو تعریف، تفاوت حکم و فتوا را چنین دانسته‌اند:
 
* فتوا بیان حکم کلی شرعی است و ارتباطی با تطبیق بر مصداق خارجی ندارد اما حکم جنبه دستوری و اجرایی دارد و بر مصداق خارجی تطبیق داده می‌شود.
* فتوا بیان حکم کلی شرعی است و ارتباطی با تطبیق بر مصداق خارجی ندارد اما حکم جنبه دستوری و اجرایی دارد و بر مصداق خارجی تطبیق داده می‌شود.  
* گستره فتوای یک مرجع در حوزه مقلدان همان مرجع تقلید است ولی حکم حاکم بر همه مردم و حتی فقهای دیگر واجب الاتباع است و نقض آن جایز نیست مگر در موارد خاص.
* گستره فتوای یک مرجع در حوزه مقلدان همان مرجع تقلید است ولی حکم حاکم بر همه مردم و حتی فقهای دیگر واجب الاتباع است و نقض آن جایز نیست مگر در موارد خاص.
* فتوا کلی است در مقابل حکم که جزئی و مصداقی است.  
* فتوا کلی است در مقابل حکم که جزئی و مصداقی است.
* در فتوا، مصالح و شرایط مکلف خاص در نظر گرفته نمی‌شود، برخلاف حکم که با توجه به مصالح و شرایط خاص صادر می‌گردد.<ref>منصوری لاریجانی، اسماعیل، ولایت، حکومت حکیمانه، قم: انتشارات خادم الرضا(ع)، ۱۳۸۲، ص۱۳۴.</ref>
* در فتوا، مصالح و شرایط مکلف خاص در نظر گرفته نمی‌شود، برخلاف حکم که با توجه به مصالح و شرایط خاص صادر می‌گردد.<ref>منصوری لاریجانی، اسماعیل، ولایت، حکومت حکیمانه، قم: انتشارات خادم الرضا(ع)، ۱۳۸۲، ص۱۳۴.</ref>


خط ۲۴: خط ۲۳:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = سیاست
  | شاخه اصلی = سیاست
  | شاخه فرعی۱ = حکومت اسلامی  
  | شاخه فرعی۱ = حکومت اسلامی
  | شاخه فرعی۲ =
  | شاخه فرعی۲ =
  | شاخه فرعی۳ =
  | شاخه فرعی۳ =
۱۱٬۸۸۰

ویرایش