تعداد جانشینان پیامبر(ص) در احادیث اهل‌سنت: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:)
خط ۴: خط ۴:
  |شاخه فرعی۱ = شیعه امامیه
  |شاخه فرعی۱ = شیعه امامیه
  |شاخه فرعی۲ = امامان شیعه
  |شاخه فرعی۲ = امامان شیعه
  |شاخه فرعی۳ =  
  |شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آیا در کتاب‌های اهل سنت روایتی هست که گفته باشد جانشينان نبي اكرم(ص) دوازده نفرند؟
آیا در کتاب‌های اهل سنت روایتی هست که گفته باشد جانشینان نبی اکرم(ص) دوازده نفرند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
پيامبر اكرم(ص) جانشينان خاصي را به فرمان خداوند متعال براي هدايت بشر تا روز واپسين كه ايمان به آنان مايه كمال و سعادت اخروي مي باشد به امتش معرفي نموده است. در كتاب هاي شيعه روایاتی که متضمن اسامي شريف دوازده جانشین رسول اکرم (ص) مي باشد به حد تواتر مي رسد، در كتاب هاي اهل سنت روایاتی در مورد «دوازده خليفه» و «دوازده امير» ذکر شده است. در روایات دیگر عدد جانشینان پیامبر(ص) به عدد نقبای بنی اسرائیل که دوازده نفر بودند ذکر شده است.
پیامبر اکرم(ص) جانشینان خاصی را به فرمان خداوند متعال برای هدایت بشر تا روز واپسین که ایمان به آنان مایه کمال و سعادت اخروی می‌باشد به امتش معرفی نموده است. در کتاب‌های شیعه روایاتی که متضمن اسامی شریف دوازده جانشین رسول اکرم(ص) می‌باشد به حد تواتر می‌رسد، در کتاب‌های اهل سنت روایاتی در مورد «دوازده خلیفه» و «دوازده امیر» ذکر شده است. در روایات دیگر عدد جانشینان پیامبر(ص) به عدد نقبای بنی اسرائیل که دوازده نفر بودند ذکر شده است.


و مي توان روايات اهل سنت در اين زمينه را به سه دسته تقسيم كرد:
و می‌توان روایات اهل سنت در این زمینه را به سه دسته تقسیم کرد:


==دسته اول==  
== دسته اول ==
رواياتي است كه در آن ها عنوان «دوازده خليفه» ذكر شده است. اين دسته از روايات به صورت مكرر در مسند احمد، صحيح مسلم و سنن ابي داود بيان گرديده و مضمون همه آنها چنين است كه پيامبر(ص) فرمود: «اسلام پيوسته با دوازده خليفه كه همه آنان از قريش اند، عزيز خواهد بود.»<ref>امام احمدبن حنبل، مسند احمد، بيروت، دار صادر، بي تا، ج۵، ص۹۰، ۹۳، ۹۸ و ۱۰۰؛ و مسلم بن حجاج نيشابوري، صحيح مسلم، بيروت، دارالفكر، بي تا، ج۶، ص۳ و ۴؛ و سجستاني، سليمان بن اشعث، سنن ابي داود، بيروت، دارالفكر،چاپ اول، ۱۴۱۰ ق، ج۲، ص۳۰۹.</ref>
روایاتی است که در آن‌ها عنوان «دوازده خلیفه» ذکر شده است. این دسته از روایات به صورت مکرر در مسند احمد، صحیح مسلم و سنن ابی داود بیان گردیده و مضمون همه آنها چنین است که پیامبر(ص) فرمود: «اسلام پیوسته با دوازده خلیفه که همه آنان از قریش اند، عزیز خواهد بود.»<ref>امام احمدبن حنبل، مسند احمد، بیروت، دار صادر، بی تا، ج۵، ص۹۰، ۹۳، ۹۸ و ۱۰۰؛ و مسلم بن حجاج نیشابوری، صحیح مسلم، بیروت، دارالفکر، بی تا، ج۶، ص۳ و ۴؛ و سجستانی، سلیمان بن اشعث، سنن ابی داود، بیروت، دارالفکر، چاپ اول، ۱۴۱۰ ق، ج۲، ص۳۰۹.</ref>


==دسته دوم==  
== دسته دوم ==
رواياتي است كه عنوان «دوازده امير» در آنها ذكر شده است. و با تعبيرات مختلفي در كتاب هاي اهل سنت آمده است و مضمون آنها چنين است كه پيامبر اسلام(ص) فرمود: «پيوسته اين دين بر كسي كه آنرا دشمن دارد، غالب است و هيچ مخالف و معاندی به آن ضرر نمي زند تا اينكه دوازده امير از امت من را پشت سر بگذرانند كه همگي آنان از قريش اند»، يا «كار مردم پيوسته بگذرد تا اينكه دوازده امير بر آنان حكومت كنند كه همه آنها از قريش اند.»<ref>احمد بن حنبل، مسند احمد، بيروت، دار صادر، بي تا، ج۵، ص۸۷، ۹۰، ۹۲، ۹۴، ۹۵، ۹۸، ۱۰۱؛ بخاري، محمد بن اسماعيل، صحيح بخاري، بيروت، دارالفكر، بي تا، ج۸، ص۱۳۷؛ و ترمذي، محمد بن عيسي، سنن ترمذي، بيروت، دارالفكر، ۱۴۰۳ ق، ج۳، ص۳۴، حديث ۲۳۲۳، طبراني، سلميان بن احمد، المعجم الكبير، قاهره، مكتبه ابن تيميه، بيتا، ج۲، ص۱۹۰ ـ ۲۵۵؛ و المعجم الاوسط، دارالحرمين، ج۱، ص۲۶۳ و ج۴، ص۱۸۹.</ref>
روایاتی است که عنوان «دوازده امیر» در آنها ذکر شده است؛ و با تعبیرات مختلفی در کتاب‌های اهل سنت آمده است و مضمون آنها چنین است که پیامبر اسلام(ص) فرمود: «پیوسته این دین بر کسی که آنرا دشمن دارد، غالب است و هیچ مخالف و معاندی به آن ضرر نمی‌زند تا اینکه دوازده امیر از امت من را پشت سر بگذرانند که همگی آنان از قریش اند»، یا «کار مردم پیوسته بگذرد تا اینکه دوازده امیر بر آنان حکومت کنند که همه آنها از قریش اند.»<ref>احمد بن حنبل، مسند احمد، بیروت، دار صادر، بی تا، ج۵، ص۸۷، ۹۰، ۹۲، ۹۴، ۹۵، ۹۸، ۱۰۱؛ بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، بیروت، دارالفکر، بی تا، ج۸، ص۱۳۷؛ و ترمذی، محمد بن عیسی، سنن ترمذی، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۳ ق، ج۳، ص۳۴، حدیث ۲۳۲۳، طبرانی، سلمیان بن احمد، المعجم الکبیر، قاهره، مکتبه ابن تیمیه، بیتا، ج۲، ص۱۹۰–۲۵۵؛ و المعجم الاوسط، دارالحرمین، ج۱، ص۲۶۳ و ج۴، ص۱۸۹.</ref>


==دسته سوم==  
== دسته سوم ==
رواياتي است كه پيامبر اسلام(ص) تعداد خلفاء بعد از خود را مساوي با تعداد نقباء بني اسرائيل، بيان نموده است. از عبدالله بن مسعود روايت شده است كه ما از پيامبر اسلام(ص) پرسيديم كه خلفاء بعد از تو چند نفرند. رسول الله(ص) فرمود: «دوازده نفر به تعداد نقباء بني اسرائيل مي باشند.» و نيز از پيامبر اسلام(ص) نقل شده است كه فرمود: «همانا تعداد خلفاء بعد از من به تعداد نقباء موسي(ع) مي باشد.» به همين مناسبت در مجمع الزوائد ج۵، صفحه ۱۹۰، يك باب به صورت مستقل بنام «خلفاء‌ اثني عشر»، اختصاص داده شده است.<ref>مسند احمد، ج۱، ص۳۹۸، و حاكم نيشابوري، محمدبن محمد، مستدرك، بيروت، دارالمعرفه، ۱۴۰۶ ق، ج۴، ص۵۰۱. و هيثمي، نورالدين، مجمع الزوائد، بيروت، دارالمكتب العلميه،۱۴۰۸ ق، ج۵، ص۱۹۰؛ و عسقلاني، ابن حجر، فتح الباري، بيروت، دارالمعرفه للطباعه والنشر، دوم، بي تا، ج۱۳، ص۱۸۳. و المباد كفوري، تحفه الاحوذي في شرح الترمذي، بيروت، دارالكتب العلميه، اول. ۱۴۱۰ ق، ج۶، ص۲۹۴؛ و المتقي هندي، كنزالعمال،ج۱۲، ص۲۳ حديث ۳۳۸۵۷ و ۲۳۸۵۸، و ج۶، ص۸۹؛ حديث ۱۴۹۷۱، بيروت، موسسه الرساله و المعجم الكبير ج۱۰، ص۱۵۸؛ و سيوطي، جلال الدين، الجامع الصغير، بيروت، دارالفكر، ج۱، ص۳۵، حديث ۲۲۹۷، و ابوريّه، شيخ محمود، اضواء علي السنه المحمديه، دارالكتاب الاسلامي، بي تا، ص۲۳۴، و ابويعلي موصلي، احمد بن علي، مسند ابي يعلي، دارالمأموت للتراث، ج۸، ص۴۴۴ و ج۹، ص۲۲۲.</ref>
روایاتی است که پیامبر اسلام(ص) تعداد خلفاء بعد از خود را مساوی با تعداد نقباء بنی اسرائیل، بیان نموده است. از عبدالله بن مسعود روایت شده است که ما از پیامبر اسلام(ص) پرسیدیم که خلفاء بعد از تو چند نفرند. رسول الله(ص) فرمود: «دوازده نفر به تعداد نقباء بنی اسرائیل می‌باشند.» و نیز از پیامبر اسلام(ص) نقل شده است که فرمود: «همانا تعداد خلفاء بعد از من به تعداد نقباء موسی(ع) می‌باشد.» به همین مناسبت در مجمع الزوائد ج۵، صفحه ۱۹۰، یک باب به صورت مستقل بنام «خلفاء اثنی عشر»، اختصاص داده شده است.<ref>مسند احمد، ج۱، ص۳۹۸، و حاکم نیشابوری، محمدبن محمد، مستدرک، بیروت، دارالمعرفه، ۱۴۰۶ ق، ج۴، ص۵۰۱. و هیثمی، نورالدین، مجمع الزوائد، بیروت، دارالمکتب العلمیه، ۱۴۰۸ ق، ج۵، ص۱۹۰؛ و عسقلانی، ابن حجر، فتح الباری، بیروت، دارالمعرفه للطباعه والنشر، دوم، بی تا، ج۱۳، ص۱۸۳. و المباد کفوری، تحفه الاحوذی فی شرح الترمذی، بیروت، دارالکتب العلمیه، اول. ۱۴۱۰ ق، ج۶، ص۲۹۴؛ و المتقی هندی، کنزالعمال، ج۱۲، ص۲۳ حدیث ۳۳۸۵۷ و ۲۳۸۵۸، و ج۶، ص۸۹؛ حدیث ۱۴۹۷۱، بیروت، مؤسسه الرساله و المعجم الکبیر ج۱۰، ص۱۵۸؛ و سیوطی، جلال الدین، الجامع الصغیر، بیروت، دارالفکر، ج۱، ص۳۵، حدیث ۲۲۹۷، و ابوریّه، شیخ محمود، اضواء علی السنه المحمدیه، دارالکتاب الاسلامی، بی تا، ص۲۳۴، و ابویعلی موصلی، احمد بن علی، مسند ابی یعلی، دارالمأموت للتراث، ج۸، ص۴۴۴ و ج۹، ص۲۲۲.</ref>
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}  
{{مطالعه بیشتر}}
==مطالعه بيشتر==
 
* منتخب الاثر، تأليف آيه الله صافي گلپايگاني.
== برای مطالعهٔ بیشتر ==
* كفايه الاثر،‌تأليف خزاز قمي رازي.
* منتخب الاثر، تألیف آیه الله صافی گلپایگانی.
* تقريب المعارف، تأليف ابوصلاح حلبي.
* کفایه الاثر، تألیف خزاز قمی رازی.
* تقریب المعارف، تألیف ابوصلاح حلبی.
{{پایان مطالعه بیشتر}}
{{پایان مطالعه بیشتر}}


==منابع==
== منابع ==
<references />
{{پانویس}}


{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
خط ۳۷: خط ۳۸:
  | تیترها = شد
  | تیترها = شد
  | ویرایش = شد
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =
  | بازبینی =  
  | بازبینی =
  | تکمیل =  
  | تکمیل =
  | اولویت = ب
  | اولویت = ب
  | کیفیت = الف
  | کیفیت = الف
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ ‏۱۶ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۲۲:۲۸

سؤال

آیا در کتاب‌های اهل سنت روایتی هست که گفته باشد جانشینان نبی اکرم(ص) دوازده نفرند؟

پیامبر اکرم(ص) جانشینان خاصی را به فرمان خداوند متعال برای هدایت بشر تا روز واپسین که ایمان به آنان مایه کمال و سعادت اخروی می‌باشد به امتش معرفی نموده است. در کتاب‌های شیعه روایاتی که متضمن اسامی شریف دوازده جانشین رسول اکرم(ص) می‌باشد به حد تواتر می‌رسد، در کتاب‌های اهل سنت روایاتی در مورد «دوازده خلیفه» و «دوازده امیر» ذکر شده است. در روایات دیگر عدد جانشینان پیامبر(ص) به عدد نقبای بنی اسرائیل که دوازده نفر بودند ذکر شده است.

و می‌توان روایات اهل سنت در این زمینه را به سه دسته تقسیم کرد:

دسته اول

روایاتی است که در آن‌ها عنوان «دوازده خلیفه» ذکر شده است. این دسته از روایات به صورت مکرر در مسند احمد، صحیح مسلم و سنن ابی داود بیان گردیده و مضمون همه آنها چنین است که پیامبر(ص) فرمود: «اسلام پیوسته با دوازده خلیفه که همه آنان از قریش اند، عزیز خواهد بود.»[۱]

دسته دوم

روایاتی است که عنوان «دوازده امیر» در آنها ذکر شده است؛ و با تعبیرات مختلفی در کتاب‌های اهل سنت آمده است و مضمون آنها چنین است که پیامبر اسلام(ص) فرمود: «پیوسته این دین بر کسی که آنرا دشمن دارد، غالب است و هیچ مخالف و معاندی به آن ضرر نمی‌زند تا اینکه دوازده امیر از امت من را پشت سر بگذرانند که همگی آنان از قریش اند»، یا «کار مردم پیوسته بگذرد تا اینکه دوازده امیر بر آنان حکومت کنند که همه آنها از قریش اند.»[۲]

دسته سوم

روایاتی است که پیامبر اسلام(ص) تعداد خلفاء بعد از خود را مساوی با تعداد نقباء بنی اسرائیل، بیان نموده است. از عبدالله بن مسعود روایت شده است که ما از پیامبر اسلام(ص) پرسیدیم که خلفاء بعد از تو چند نفرند. رسول الله(ص) فرمود: «دوازده نفر به تعداد نقباء بنی اسرائیل می‌باشند.» و نیز از پیامبر اسلام(ص) نقل شده است که فرمود: «همانا تعداد خلفاء بعد از من به تعداد نقباء موسی(ع) می‌باشد.» به همین مناسبت در مجمع الزوائد ج۵، صفحه ۱۹۰، یک باب به صورت مستقل بنام «خلفاء اثنی عشر»، اختصاص داده شده است.[۳]


برای مطالعهٔ بیشتر

  • منتخب الاثر، تألیف آیه الله صافی گلپایگانی.
  • کفایه الاثر، تألیف خزاز قمی رازی.
  • تقریب المعارف، تألیف ابوصلاح حلبی.


منابع

  1. امام احمدبن حنبل، مسند احمد، بیروت، دار صادر، بی تا، ج۵، ص۹۰، ۹۳، ۹۸ و ۱۰۰؛ و مسلم بن حجاج نیشابوری، صحیح مسلم، بیروت، دارالفکر، بی تا، ج۶، ص۳ و ۴؛ و سجستانی، سلیمان بن اشعث، سنن ابی داود، بیروت، دارالفکر، چاپ اول، ۱۴۱۰ ق، ج۲، ص۳۰۹.
  2. احمد بن حنبل، مسند احمد، بیروت، دار صادر، بی تا، ج۵، ص۸۷، ۹۰، ۹۲، ۹۴، ۹۵، ۹۸، ۱۰۱؛ بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، بیروت، دارالفکر، بی تا، ج۸، ص۱۳۷؛ و ترمذی، محمد بن عیسی، سنن ترمذی، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۳ ق، ج۳، ص۳۴، حدیث ۲۳۲۳، طبرانی، سلمیان بن احمد، المعجم الکبیر، قاهره، مکتبه ابن تیمیه، بیتا، ج۲، ص۱۹۰–۲۵۵؛ و المعجم الاوسط، دارالحرمین، ج۱، ص۲۶۳ و ج۴، ص۱۸۹.
  3. مسند احمد، ج۱، ص۳۹۸، و حاکم نیشابوری، محمدبن محمد، مستدرک، بیروت، دارالمعرفه، ۱۴۰۶ ق، ج۴، ص۵۰۱. و هیثمی، نورالدین، مجمع الزوائد، بیروت، دارالمکتب العلمیه، ۱۴۰۸ ق، ج۵، ص۱۹۰؛ و عسقلانی، ابن حجر، فتح الباری، بیروت، دارالمعرفه للطباعه والنشر، دوم، بی تا، ج۱۳، ص۱۸۳. و المباد کفوری، تحفه الاحوذی فی شرح الترمذی، بیروت، دارالکتب العلمیه، اول. ۱۴۱۰ ق، ج۶، ص۲۹۴؛ و المتقی هندی، کنزالعمال، ج۱۲، ص۲۳ حدیث ۳۳۸۵۷ و ۲۳۸۵۸، و ج۶، ص۸۹؛ حدیث ۱۴۹۷۱، بیروت، مؤسسه الرساله و المعجم الکبیر ج۱۰، ص۱۵۸؛ و سیوطی، جلال الدین، الجامع الصغیر، بیروت، دارالفکر، ج۱، ص۳۵، حدیث ۲۲۹۷، و ابوریّه، شیخ محمود، اضواء علی السنه المحمدیه، دارالکتاب الاسلامی، بی تا، ص۲۳۴، و ابویعلی موصلی، احمد بن علی، مسند ابی یعلی، دارالمأموت للتراث، ج۸، ص۴۴۴ و ج۹، ص۲۲۲.