زمان جدایی شیعه و اهل‌سنت: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:)
خط ۴: خط ۴:
  |شاخه فرعی۱ = شیعه امامیه
  |شاخه فرعی۱ = شیعه امامیه
  |شاخه فرعی۲ = تاریخ شیعه
  |شاخه فرعی۲ = تاریخ شیعه
  |شاخه فرعی۳ =  
  |شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{سوال}}
{{سوال}}
از چه زماني مسلمين به شيعه و سني تقسيم شدند؟
از چه زمانی مسلمین به شیعه و سنی تقسیم شدند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
در طول تاریخ، در همه ادیان آسماني و غير آسماني علل و عوامل مختلف اجتماعي، رواني، و اخلاقي باعث انشعاب و تفرقه شده و فرقه ها و مذاهب مختلف را ایجاد کرده اند. در دین اسلام نیز مذاهب مختلف شکل گرفته اند.البته با انشعاب و ايجاد فرقه هاي متعدد خود اسلام منشعب نگرديده بلكه اين مسلمانان هستند كه راه هاي مختلفي را در پيش گرفته و هر كسي راه خود را دين اسلام تلقي نموده و آن را حق پنداشته است.
در طول تاریخ، در همه ادیان آسمانی و غیر آسمانی علل و عوامل مختلف اجتماعی، روانی، و اخلاقی باعث انشعاب و تفرقه شده و فرقه‌ها و مذاهب مختلف را ایجاد کرده‌اند. در دین اسلام نیز مذاهب مختلف شکل گرفته‌اند. البته با انشعاب و ایجاد فرقه‌های متعدد خود اسلام منشعب نگردیده بلکه این مسلمانان هستند که راه‌های مختلفی را در پیش گرفته و هر کسی راه خود را دین اسلام تلقی نموده و آن را حق پنداشته است.


پیامبر(ص) در موقعیت‌های متعدد علی(ع) را به عنوان جانشین خود تعیین کرده بود. از همان زمان عده ای از اصحاب در پیروی از امام علی(ع) در میان دیگران زبان‌زد و متمایز بودند. این عده از سوی پیامبر(ص) شیعیان علی(ع) نامیده شدند و در همان زمان به این عنوان مشهور بودند. پس از وفات پیامبر(ص) عده ای از صحابه بدون توجه به جانشینی امام علی(ع) پس از پیامبر(ص) در سقیفه جمع شدند و پس از جدال و کشمکش شدید با ابوبکر به عنوان حاکم بیعت کردند. از این زمان بود که شیعه از دیگران که بعدها نام اهل سنت را بر خود نهادند جدا شدند.
پیامبر (ص) در موقعیت‌های متعدد علی (ع) را به عنوان جانشین خود تعیین کرده بود. از همان زمان عده ای از اصحاب در پیروی از امام علی (ع) در میان دیگران زبان‌زد و متمایز بودند. این عده از سوی پیامبر (ص) شیعیان علی (ع) نامیده شدند و در همان زمان به این عنوان مشهور بودند. پس از وفات پیامبر (ص) عده ای از صحابه بدون توجه به جانشینی امام علی (ع) پس از پیامبر (ص) در سقیفه جمع شدند و پس از جدال و کشمکش شدید با ابوبکر به عنوان حاکم بیعت کردند. از این زمان بود که شیعه از دیگران که بعدها نام اهل سنت را بر خود نهادند جدا شدند.


==اهمیت مساله جانشینی پیامبر(ص)==
== اهمیت مسئله جانشینی پیامبر (ص) ==
اين مسلم است كه خداي متعال دين كاملي را با رسالت خاتم الانبياء(ص) براي بشر نعمت بزرگي قرار داده است.<ref>مائده/۳.</ref> در اين راستا يكي از برنامه هاي مهم رسمي و الهي پيامبر خدا(ص) بيان و تثبيت نعمت امامت و خلافت بعد از خودش بود<ref>مائده/۶۷.</ref> و تلاش ممتدي را براي اين امر مهم در زمان ها و مكان هاي متعددي نمودند. روايات و حوادث تاريخي متعددي از آن جمله حديث ثقلين<ref>نيشابوري، حاكم محمد بن محمد، المستدرك علي الصحيحين، بيروت، دارالمعرفه، بي تا، ج۳، ص۱۱۰.</ref>، حديث منزلت<ref>نيشابوري، مسلم بن حجاج، صحيح مسلم، بيروت، دارالفكر، بي تا، ج۷، ص۱۲۰.</ref>، حديث و واقعه تاريخي غدير<ref>ابن اثير، اسدالغابه، تهران، اسماعيليان، بي تا، ج۵، ص۲۰۵.</ref>، حديث قلم و دوات<ref>بخاري، محمد بن اسماعيل، صحيح بخاري، بيروت، دارصعب، بي تا، ج۳، ص۹۱.</ref> از جمله دلايل قطعي بر اين مطلب مي باشند.
این مسلم است که خدای متعال دین کاملی را با رسالت خاتم الانبیاء (ص) برای بشر نعمت بزرگی قرار داده است.<ref>مائده/۳.</ref> در این راستا یکی از برنامه‌های مهم رسمی و الهی پیامبر خدا (ص) بیان و تثبیت نعمت امامت و خلافت بعد از خودش بود<ref>مائده/۶۷.</ref> و تلاش ممتدی را برای این امر مهم در زمان‌ها و مکان‌های متعددی نمودند. روایات و حوادث تاریخی متعددی از آن جمله حدیث ثقلین،<ref>نیشابوری، حاکم محمد بن محمد، المستدرک علی الصحیحین، بیروت، دارالمعرفه، بی تا، ج۳، ص۱۱۰.</ref> حدیث منزلت،<ref>نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، بیروت، دارالفکر، بی تا، ج۷، ص۱۲۰.</ref> حدیث و واقعه تاریخی غدیر،<ref>ابن اثیر، اسدالغابه، تهران، اسماعیلیان، بی تا، ج۵، ص۲۰۵.</ref> حدیث قلم و دوات<ref>بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، بیروت، دارصعب، بی تا، ج۳، ص۹۱.</ref> از جمله دلایل قطعی بر این مطلب می‌باشند.


==ریشه تقسیم‌بندی==
== ریشه تقسیم‌بندی ==
عده محدودي از اصحاب بر اساس آيات قرآن كريم، هم سخنان و سفارشات رسول خدا(ص) را وحي الهي دانسته<ref>نجم/۳ و ۴.</ref> و هم معتقد به وجوب پيروي از آن حضرت بودند<ref>نساء/‌۹۵ و حشر/۷.</ref>، لذا از سخنان و دستورات آن حضرت در مسئله امامت پيروي نمودند و بر اصل اسلام باقي ماندند و اين روايات را سرلوحه هدايت خودشان قرار داده و بعد از پيامبر(ص) اعتقاد به امامت امام علي(ع) و اهل بيت(ع) را در حوزه ديني خودشان حفظ نمودند. اين دسته از مسلمين توسط خود پيامبر(ص) شيعه علی(ع) ناميده شدند<ref>طوسي، مصباح المتهجد، بيروت، موسسه فقه الشيعه، اول، ۱۴۱۱ ق، ص۱۶؛ و متقي هندي، علي، كنز العمال، بيروت، موسسه الرساله، ج۱۳، ص۱۵۶، حديث ۳۶۴۸۳.</ref> و بعد از رحلت آن حضرت بر همين نام تا امروز باقي ماندند.  
عده محدودی از اصحاب بر اساس آیات قرآن کریم، هم سخنان و سفارشات رسول خدا (ص) را وحی الهی دانسته<ref>نجم/۳ و ۴.</ref> و هم معتقد به وجوب پیروی از آن حضرت بودند،<ref>نساء/۹۵ و حشر/۷.</ref> لذا از سخنان و دستورات آن حضرت در مسئله امامت پیروی نمودند و بر اصل اسلام باقی ماندند و این روایات را سرلوحه هدایت خودشان قرار داده و بعد از پیامبر (ص) اعتقاد به امامت امام علی (ع) و اهل بیت (ع) را در حوزه دینی خودشان حفظ نمودند. این دسته از مسلمین توسط خود پیامبر (ص) شیعه علی (ع) نامیده شدند<ref>طوسی، مصباح المتهجد، بیروت، مؤسسه فقه الشیعه، اول، ۱۴۱۱ ق، ص۱۶؛ و متقی هندی، علی، کنز العمال، بیروت، مؤسسه الرساله، ج۱۳، ص۱۵۶، حدیث ۳۶۴۸۳.</ref> و بعد از رحلت آن حضرت بر همین نام تا امروز باقی ماندند.


اما عده اي از صحابه از اين اصل منحرف شدند و به دستور پيامبر خدا(ص) در مساله جانشینی و خلافت اعتنا نكردند. آنان در روز وفات حضرت پيامبر(ص) در حالي كه علي(ع) با ساير بني هاشم مشغول كفن و دفن پیامبر(ص) بودند، در سقیفه بنی ساعده جمع شدند و بعد از جدال و منازعه شديد با ابوبكر به عنوان خليفه بیعت کردند.<ref>بخاري، محمد بن اسماعيل، صحيح بخاري، بيروت، دارصعب، بي تا، ج۲، ص۲۹۱.</ref> و به این ترتیب زمام حكومت و امور سياسي و نظامي امت اسلامي را قبضه نمودند. پس از آن از بقیه مردم نیز به طرق مختلف مختلف براي ابوبكر بيعت گرفتند.
اما عده ای از صحابه از این اصل منحرف شدند و به دستور پیامبر خدا (ص) در مسئله جانشینی و خلافت اعتنا نکردند. آنان در روز وفات حضرت پیامبر (ص) در حالی که علی (ع) با سایر بنی هاشم مشغول کفن و دفن پیامبر (ص) بودند، در سقیفه بنی ساعده جمع شدند و بعد از جدال و منازعه شدید با ابوبکر به عنوان خلیفه بیعت کردند.<ref>بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، بیروت، دارصعب، بی تا، ج۲، ص۲۹۱.</ref> و به این ترتیب زمام حکومت و امور سیاسی و نظامی امت اسلامی را قبضه نمودند. پس از آن از بقیه مردم نیز به طرق مختلف مختلف برای ابوبکر بیعت گرفتند.


اين دسته از مسلمين در ابتدا عنوان خاصي نداشتند بلكه به عنوان طرفداران عمر و ابوبكر معروف بودند. بنا بر گفته ابوحاتم رازي بعد از كشته شدن عثمان در زمان معاويه و بعد از آن به «عثمانيه» ناميده شدند و شيعيان علي(ع) در اين زمان به نام «علويه» معروف بودند تا اينكه در زمان عباسيان دیگر از کلمات علويه و عثمانيه استفاده نشد و پیروان امام علی(ع) و اهل بیت(ع) به نام اولیه خود يعني شيعه شناخته شدند و ديگران خود را «اهل سنت» نامیدند.<ref>رباني گلپايگاني، علي، فرق و مذاهب كلامي، قم، مركز جهاني علوم اسلامي، ص۱۶۸.</ref>
این دسته از مسلمین در ابتدا عنوان خاصی نداشتند بلکه به عنوان طرفداران عمر و ابوبکر معروف بودند. بنا بر گفته ابوحاتم رازی بعد از کشته شدن عثمان در زمان معاویه و بعد از آن به «عثمانیه» نامیده شدند و شیعیان علی (ع) در این زمان به نام «علویه» معروف بودند تا اینکه در زمان عباسیان دیگر از کلمات علویه و عثمانیه استفاده نشد و پیروان امام علی (ع) و اهل بیت (ع) به نام اولیه خود یعنی شیعه شناخته شدند و دیگران خود را «اهل سنت» نامیدند.<ref>ربانی گلپایگانی، علی، فرق و مذاهب کلامی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ص۱۶۸.</ref>
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}  
{{مطالعه بیشتر}}
==مطالعه بيشتر==


* روابط امام علي(ع) و خلفاء، رجبي، موسوي كاشمري و رهدار.
== برای مطالعهٔ بیشتر ==
* المراجعات، شيخ شرف الدين عاملي.
* روابط امام علی (ع) و خلفاء، رجبی، موسوی کاشمری و رهدار.
* چكيده انديشه ها، دكتر محمد تيجاني.
* المراجعات، شیخ شرف الدین عاملی.
* چکیده اندیشه‌ها، دکتر محمد تیجانی.
{{پایان مطالعه بیشتر}}
{{پایان مطالعه بیشتر}}


==منابع==
== منابع ==
<references />
{{پانویس|۲}}


{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
خط ۳۹: خط ۳۹:
  | تیترها = شد
  | تیترها = شد
  | ویرایش = شد
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =
  | بازبینی =  
  | بازبینی =
  | تکمیل =  
  | تکمیل =
  | اولویت =  
  | اولویت =
  | کیفیت =  
  | کیفیت =
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ ‏۱۵ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۲۰:۴۰

سؤال

از چه زمانی مسلمین به شیعه و سنی تقسیم شدند؟

در طول تاریخ، در همه ادیان آسمانی و غیر آسمانی علل و عوامل مختلف اجتماعی، روانی، و اخلاقی باعث انشعاب و تفرقه شده و فرقه‌ها و مذاهب مختلف را ایجاد کرده‌اند. در دین اسلام نیز مذاهب مختلف شکل گرفته‌اند. البته با انشعاب و ایجاد فرقه‌های متعدد خود اسلام منشعب نگردیده بلکه این مسلمانان هستند که راه‌های مختلفی را در پیش گرفته و هر کسی راه خود را دین اسلام تلقی نموده و آن را حق پنداشته است.

پیامبر (ص) در موقعیت‌های متعدد علی (ع) را به عنوان جانشین خود تعیین کرده بود. از همان زمان عده ای از اصحاب در پیروی از امام علی (ع) در میان دیگران زبان‌زد و متمایز بودند. این عده از سوی پیامبر (ص) شیعیان علی (ع) نامیده شدند و در همان زمان به این عنوان مشهور بودند. پس از وفات پیامبر (ص) عده ای از صحابه بدون توجه به جانشینی امام علی (ع) پس از پیامبر (ص) در سقیفه جمع شدند و پس از جدال و کشمکش شدید با ابوبکر به عنوان حاکم بیعت کردند. از این زمان بود که شیعه از دیگران که بعدها نام اهل سنت را بر خود نهادند جدا شدند.

اهمیت مسئله جانشینی پیامبر (ص)

این مسلم است که خدای متعال دین کاملی را با رسالت خاتم الانبیاء (ص) برای بشر نعمت بزرگی قرار داده است.[۱] در این راستا یکی از برنامه‌های مهم رسمی و الهی پیامبر خدا (ص) بیان و تثبیت نعمت امامت و خلافت بعد از خودش بود[۲] و تلاش ممتدی را برای این امر مهم در زمان‌ها و مکان‌های متعددی نمودند. روایات و حوادث تاریخی متعددی از آن جمله حدیث ثقلین،[۳] حدیث منزلت،[۴] حدیث و واقعه تاریخی غدیر،[۵] حدیث قلم و دوات[۶] از جمله دلایل قطعی بر این مطلب می‌باشند.

ریشه تقسیم‌بندی

عده محدودی از اصحاب بر اساس آیات قرآن کریم، هم سخنان و سفارشات رسول خدا (ص) را وحی الهی دانسته[۷] و هم معتقد به وجوب پیروی از آن حضرت بودند،[۸] لذا از سخنان و دستورات آن حضرت در مسئله امامت پیروی نمودند و بر اصل اسلام باقی ماندند و این روایات را سرلوحه هدایت خودشان قرار داده و بعد از پیامبر (ص) اعتقاد به امامت امام علی (ع) و اهل بیت (ع) را در حوزه دینی خودشان حفظ نمودند. این دسته از مسلمین توسط خود پیامبر (ص) شیعه علی (ع) نامیده شدند[۹] و بعد از رحلت آن حضرت بر همین نام تا امروز باقی ماندند.

اما عده ای از صحابه از این اصل منحرف شدند و به دستور پیامبر خدا (ص) در مسئله جانشینی و خلافت اعتنا نکردند. آنان در روز وفات حضرت پیامبر (ص) در حالی که علی (ع) با سایر بنی هاشم مشغول کفن و دفن پیامبر (ص) بودند، در سقیفه بنی ساعده جمع شدند و بعد از جدال و منازعه شدید با ابوبکر به عنوان خلیفه بیعت کردند.[۱۰] و به این ترتیب زمام حکومت و امور سیاسی و نظامی امت اسلامی را قبضه نمودند. پس از آن از بقیه مردم نیز به طرق مختلف مختلف برای ابوبکر بیعت گرفتند.

این دسته از مسلمین در ابتدا عنوان خاصی نداشتند بلکه به عنوان طرفداران عمر و ابوبکر معروف بودند. بنا بر گفته ابوحاتم رازی بعد از کشته شدن عثمان در زمان معاویه و بعد از آن به «عثمانیه» نامیده شدند و شیعیان علی (ع) در این زمان به نام «علویه» معروف بودند تا اینکه در زمان عباسیان دیگر از کلمات علویه و عثمانیه استفاده نشد و پیروان امام علی (ع) و اهل بیت (ع) به نام اولیه خود یعنی شیعه شناخته شدند و دیگران خود را «اهل سنت» نامیدند.[۱۱]


برای مطالعهٔ بیشتر

  • روابط امام علی (ع) و خلفاء، رجبی، موسوی کاشمری و رهدار.
  • المراجعات، شیخ شرف الدین عاملی.
  • چکیده اندیشه‌ها، دکتر محمد تیجانی.


منابع

  1. مائده/۳.
  2. مائده/۶۷.
  3. نیشابوری، حاکم محمد بن محمد، المستدرک علی الصحیحین، بیروت، دارالمعرفه، بی تا، ج۳، ص۱۱۰.
  4. نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، بیروت، دارالفکر، بی تا، ج۷، ص۱۲۰.
  5. ابن اثیر، اسدالغابه، تهران، اسماعیلیان، بی تا، ج۵، ص۲۰۵.
  6. بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، بیروت، دارصعب، بی تا، ج۳، ص۹۱.
  7. نجم/۳ و ۴.
  8. نساء/۹۵ و حشر/۷.
  9. طوسی، مصباح المتهجد، بیروت، مؤسسه فقه الشیعه، اول، ۱۴۱۱ ق، ص۱۶؛ و متقی هندی، علی، کنز العمال، بیروت، مؤسسه الرساله، ج۱۳، ص۱۵۶، حدیث ۳۶۴۸۳.
  10. بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، بیروت، دارصعب، بی تا، ج۲، ص۲۹۱.
  11. ربانی گلپایگانی، علی، فرق و مذاهب کلامی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ص۱۶۸.