امام زمان(ع) در تفاسیر اهلسنت: تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{سوال}} در تفاسير اهل سنت چه آياتي بر وجود مقدس امام زمان(عج) و قيام...» ایجاد کرد) |
جز (ابرابزار) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
در | در تفاسیر اهل سنت چه آیاتی بر وجود مقدس امام زمان(عج) و قیام آن حضرت تفسیر شده است؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
پیروان ادیان سه گانهٔ آسمانی (مسلمانان، مسیحیان، یهودیان) باور دارند آیندهٔ نهایی مسیر زندگی خاکی، پیروزی ایمان بر کفر، حاکمیت حق و علم و عدالت، وراثت زمین به صالحان، پایان خرافات و گمراهی و ستم و هرگونه انحراف است. آنان همچنین اتفاق نظر دارند شخصی که خداوند عهد و پیمانش را به دست او تحقق میبخشد، از فرزندان حضرت ابراهیم – علیه السلام - بوده است، و شریعتی که بر اساس آن حکومت میکند دین پیامبری است که خداوند در آخر زمان، وی را مبعوث میکند…»}}<ref>فصلنامه تخصصی انتظار، سال اوّل، شماره اول، پاییز ۱۳۸۰، صاحب امتیاز بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود، ص۱۷۱، مقاله سامی بدری.</ref> | |||
آیاتی از قرآن کریم درباره حضرت مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه شریف ـ است و روایات فراوانی نیز عهدهدار تفسیر آن آیاتند و اکنون برخی از آن آیات که از منظر مفسران اهل سنت به حضرت مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه شریف ـ اختصاص دارند را بررسی میکنیم. | |||
۱. {{قرآن|هُوَ | ۱. {{قرآن|هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدی وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ<ref>توبه/۳۳.</ref> | ||
«او | «او کسی است که رسولش را با هدایت و آیین حق فرستاد، تا آن را بر همه آیینها غالب گرداند، هر چند مشرکان را خوش نیاید» | ||
در | در تفسیر قرطبی آمده است: «پیروزی اسلام بر دیگر ادیان، هنگام قیام مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه شریف ـ است در آن زمان، مردمان یا باید مسلمان شوند یا جزیه دهند؛ و این که گفته شده است مهدی همان عیسی است نادرست است زیرا اخبار صحیح به گونه ای متواتر وارد شده که مهدی از خاندان پیامبر(ص) است …»}}<ref>انصاری قرطبی، ابو عبدالله محمد بن احمد، الجامع الاحکام القرآن، تحقیق عبدالرزاق المهدی، چاپ دارالکتاب العربی، ۱۴۱۸ه، ج۸، ص۱۱۱.</ref> | ||
و در | و در کتاب البیان در تفسیر این آیه آمده است: «کسی که خدا او را بر همه ادیان چیره میگرداند، مهدی از فرزندان فاطمه است.<ref>سید مؤمن بن حسن الشبلنجی، نورالابصار، چاپ دارالجیل، ص۳۴۳.</ref> و تفسیر کشف الاسرار که از تفاسیر معتبر اهل سنت است در شرح این آیه میگوید: «رسول در این آیه حضرت محمد(ص) است و هدی و هدایت قرآن و ایمان است و دین حق، اسلام است و خدا این دین را بر دیگر ادیان برتری میدهد، چنانکه دینی نماند مگر این که اسلام بر آن غالب آید؛ و این اتفاق بعد از این رخ خواهد داد و هنوز محقق نشده است.»<ref>میبدی رشید الدین، امام احمد، (از عالمان قرن پنجم)، کشف الاسرار، ج۴، ص۱۱۹–۱۲۰.</ref> | ||
۲. {{قرآن| | ۲. {{قرآن|بَقِیَّه اللَّهِ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ<ref>هود/۸۶.</ref> (اگر با ایمان باشید «بقیةالله» برای شما خیر است) در نور الابصار آمده است: «چون (مهدی) ظهور کند، کعبه را پایگاه خویش قرار میدهد و ۳۱۳ نفر از یارانش به او میپیوندند، آنگاه در نخستین سخن این آیه را تلاوت میکند «بقیةالله بهتر است برای شما اگر ایمان بیاورید»، پس میگوید: «منم بقیةالله و خلیفه خدا و حجت او بر شما.»}}<ref>مؤمن بن حسن مؤمن الشبلنجی، نورالابصار، چاپ دارالجیل، بیروت، ۱۴۰۹ هـ، ص۳۴۹.</ref> | ||
۳. و من أظلم ممن منع مسجد الله أن | ۳. و من أظلم ممن منع مسجد الله أن یذکر فیها اسمه و سعی فی خرابها اولئک ما کان لهم أن یدخلوها الا خائفین لهم فی الدنیا خزی و لهم فی الاخره عذاب عظیم» (کیست ستمکار تر از آن کس که از بردن نام خدا در مساجد او جلوگیری کرد و سعی در ویرانی آنها نمود؟ شایسته نیست آنان، جز با ترس و وحشت وارد این (کانونهای عبادت) شوند. بهرهٔ آنها در دنیا فقط رسوایی و خواری است و در آخرت عذاب عظیم (الهی)). | ||
سیوطی درباره عذاب دنیوی این افراد مینویسد: «خواری و ذلّت (آنان) در دنیا زمانی فرا میرسد که مهدی به پا خیزد و قسطنطنیه را فتح کند و آنان را بکشد.»<ref>سیوطی، جلال الدین، الدّر المنثور فی التفسیر بالمأثور، دارالفکر، چاپ دوم، ج۱، ص۲۶۴.</ref>و در تفسیر طبری و تفسیر کشف الاسرار<ref>تفسیر کسف الاسرار، ج۱، ص۳۲۵.</ref> نیز به همین مطلب که سیوطی نوشته است تصریح شده است. | |||
۴. {{قرآن| | ۴. {{قرآن|یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ<ref>آل عمران/۲۰۰.</ref> (ای کسانی که ایمان آوردهاید، صبر کنید و مقاومت ورزید و مرابطه کنید و از خدا بترسید، باشد که رستگار شوید) | ||
حافظ | حافظ قندوزی ازامام محمد باقر(ع) درباره این آیه روایت کرده است که فرمود: شکیبا باشید بر ادای فرائض و واجبات، و در برابر آزار دشمنان استقامت ورزید و با امام تان مهدی مرابطه نمائید.}}<ref>حسینی شیرازی، صادق، موعودِ قرآن، ترجمه مؤسسه الامام المهدی، چاپ ۱۳۶۰، ص۲۲، به نقل از ینابیع الموده، ص۵۰۶.</ref> | ||
۵. {{قرآن|... | ۵. {{قرآن|... یسْئَلُونَکَ عَنِ السَّاعَه أَیَّانَ مُرْساها<ref>اعراف/۱۸۷.</ref> (از تو درباره ساعت میپرسند که زمان وقوع آن کی است) حافظ قندوزی از مفضل بن عمر از امام جعفر صادق(ع)، روایت کرده است که فرمود: «(منظور از) ساعت قیام قائم است.»}}<ref>حسینی شیرازی، صادق، موعودِ قرآن، ص۴۴، به نقل از ینابیع الموده، ص۴۲۹.</ref> | ||
۶. {{قرآن|اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ | ۶. {{قرآن|اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ یُحْیِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها<ref>حدید/۱۷.</ref> (بدانید که خدا زمین را پس از مرگش احیاء میکند) حافظ قندوزی مینویسد: «خداوند آنرا توسط «قائم» زنده میسازد، پس در آن ایجاد عدالت کند و زمین را توسط عدل، پس از مردنش به واسطه ظلم، زنده سازد.»}}<ref>حسینی شیرازی، صادق، موعودِ قرآن، ص۱۳۹، به نقل از ینابیع الموده، ص۵۱۴.</ref> | ||
۷. {{قرآن|فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ | ۷. {{قرآن|فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِی أَنْزَلْنا وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ<ref>تغابن/۸.</ref> (پس ایمان آرید به خدا و رسول و نوری که فرود آوردیم، و خداوند بدانچه کنید آگاه است) | ||
علاّمه | علاّمه قبیسی مینویسد حافظ ابوجعفر محمد بن جریر طبری گفت در حجه الوداع پیامبر(ص) فرمود: ای مردم، {{قرآن|آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِی أَنْزَلْنا}} سپس فرمود: نور در من است، سپس در ـ علی است، و بعد در نسل وی باشد تا قائم مهدی.}}<ref>همان، موعودِ قرآن، ص۱۴۶، به نقل از، ماذا فی التاریخ، ج۳، ص۱۴۷–۱۴۵.</ref> | ||
۸. {{قرآن| | ۸. {{قرآن|حَتَّی إِذا رَأَوْا ما یُوعَدُونَ فَسَیَعْلَمُونَ مَنْ أَضْعَفُ ناصِراً وَ أَقَلُّ عَدَداً<ref>جن/۲۴.</ref> (تا وقتی که ببیند آنچه را وعده داده میشوند، پس به زودی بدانند که چه کسی از حیث یار ناتوانتر و از حیث عدد کمتر است) | ||
حافظ | حافظ قندوزی از امام سجاد(ع) در تفسیر این آیه نقل میکند که «ما یوعدون» (آنچه وعده داده | ||
میشوند) در این آیه «قائم» مهدی و اصحاب و یاران اویند؛ و هنگامی که «قائم» ظهور کند دشمنان او ضعیف تر و عددشان کمتر است.<ref>موعود قرآن، به نقل از ینابیع الموده، ص۵۱۵.</ref> | |||
گفتنی است که از منظر اهل سنت آیات فراوان دیگری درباره حضرت مهدی وجود دارد<ref>چون قصص/۵، انبیاء/۱۰۵، نساء/۵۹ و …</ref> که ذکر همه آنها در این پاسخنامه نمیگنجد. | |||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} | ||
== مطالعه بیشتر == | |||
# موعود قرآن، صادق حسینی شیرازی. | |||
# در انتظار ققنوس، ترجمه مهدی علیزاده. | |||
{{پایان مطالعه بیشتر}} | {{پایان مطالعه بیشتر}} | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | |||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = | | شاخه اصلی = | ||
|شاخه فرعی۱ = | |شاخه فرعی۱ = | ||
|شاخه فرعی۲ = | |شاخه فرعی۲ = | ||
|شاخه فرعی۳ = | |شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه = | ||
| تیترها = | | تیترها = | ||
| ویرایش = | | ویرایش = | ||
| لینکدهی = | | لینکدهی = | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر = | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت = | ||
| کیفیت = | | کیفیت = | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} |
نسخهٔ ۱۶ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۰۹
در تفاسیر اهل سنت چه آیاتی بر وجود مقدس امام زمان(عج) و قیام آن حضرت تفسیر شده است؟
پیروان ادیان سه گانهٔ آسمانی (مسلمانان، مسیحیان، یهودیان) باور دارند آیندهٔ نهایی مسیر زندگی خاکی، پیروزی ایمان بر کفر، حاکمیت حق و علم و عدالت، وراثت زمین به صالحان، پایان خرافات و گمراهی و ستم و هرگونه انحراف است. آنان همچنین اتفاق نظر دارند شخصی که خداوند عهد و پیمانش را به دست او تحقق میبخشد، از فرزندان حضرت ابراهیم – علیه السلام - بوده است، و شریعتی که بر اساس آن حکومت میکند دین پیامبری است که خداوند در آخر زمان، وی را مبعوث میکند…»}}[۱]
آیاتی از قرآن کریم درباره حضرت مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه شریف ـ است و روایات فراوانی نیز عهدهدار تفسیر آن آیاتند و اکنون برخی از آن آیات که از منظر مفسران اهل سنت به حضرت مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه شریف ـ اختصاص دارند را بررسی میکنیم.
۱. ﴿هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدی وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ[۲]
«او کسی است که رسولش را با هدایت و آیین حق فرستاد، تا آن را بر همه آیینها غالب گرداند، هر چند مشرکان را خوش نیاید»
در تفسیر قرطبی آمده است: «پیروزی اسلام بر دیگر ادیان، هنگام قیام مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه شریف ـ است در آن زمان، مردمان یا باید مسلمان شوند یا جزیه دهند؛ و این که گفته شده است مهدی همان عیسی است نادرست است زیرا اخبار صحیح به گونه ای متواتر وارد شده که مهدی از خاندان پیامبر(ص) است …»﴾[۳]
و در کتاب البیان در تفسیر این آیه آمده است: «کسی که خدا او را بر همه ادیان چیره میگرداند، مهدی از فرزندان فاطمه است.[۴] و تفسیر کشف الاسرار که از تفاسیر معتبر اهل سنت است در شرح این آیه میگوید: «رسول در این آیه حضرت محمد(ص) است و هدی و هدایت قرآن و ایمان است و دین حق، اسلام است و خدا این دین را بر دیگر ادیان برتری میدهد، چنانکه دینی نماند مگر این که اسلام بر آن غالب آید؛ و این اتفاق بعد از این رخ خواهد داد و هنوز محقق نشده است.»[۵]
۲. ﴿بَقِیَّه اللَّهِ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ[۶] (اگر با ایمان باشید «بقیةالله» برای شما خیر است) در نور الابصار آمده است: «چون (مهدی) ظهور کند، کعبه را پایگاه خویش قرار میدهد و ۳۱۳ نفر از یارانش به او میپیوندند، آنگاه در نخستین سخن این آیه را تلاوت میکند «بقیةالله بهتر است برای شما اگر ایمان بیاورید»، پس میگوید: «منم بقیةالله و خلیفه خدا و حجت او بر شما.»﴾[۷]
۳. و من أظلم ممن منع مسجد الله أن یذکر فیها اسمه و سعی فی خرابها اولئک ما کان لهم أن یدخلوها الا خائفین لهم فی الدنیا خزی و لهم فی الاخره عذاب عظیم» (کیست ستمکار تر از آن کس که از بردن نام خدا در مساجد او جلوگیری کرد و سعی در ویرانی آنها نمود؟ شایسته نیست آنان، جز با ترس و وحشت وارد این (کانونهای عبادت) شوند. بهرهٔ آنها در دنیا فقط رسوایی و خواری است و در آخرت عذاب عظیم (الهی)).
سیوطی درباره عذاب دنیوی این افراد مینویسد: «خواری و ذلّت (آنان) در دنیا زمانی فرا میرسد که مهدی به پا خیزد و قسطنطنیه را فتح کند و آنان را بکشد.»[۸]و در تفسیر طبری و تفسیر کشف الاسرار[۹] نیز به همین مطلب که سیوطی نوشته است تصریح شده است.
۴. ﴿یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ[۱۰] (ای کسانی که ایمان آوردهاید، صبر کنید و مقاومت ورزید و مرابطه کنید و از خدا بترسید، باشد که رستگار شوید)
حافظ قندوزی ازامام محمد باقر(ع) درباره این آیه روایت کرده است که فرمود: شکیبا باشید بر ادای فرائض و واجبات، و در برابر آزار دشمنان استقامت ورزید و با امام تان مهدی مرابطه نمائید.﴾[۱۱]
۵. ﴿... یسْئَلُونَکَ عَنِ السَّاعَه أَیَّانَ مُرْساها[۱۲] (از تو درباره ساعت میپرسند که زمان وقوع آن کی است) حافظ قندوزی از مفضل بن عمر از امام جعفر صادق(ع)، روایت کرده است که فرمود: «(منظور از) ساعت قیام قائم است.»﴾[۱۳]
۶. ﴿اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ یُحْیِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها[۱۴] (بدانید که خدا زمین را پس از مرگش احیاء میکند) حافظ قندوزی مینویسد: «خداوند آنرا توسط «قائم» زنده میسازد، پس در آن ایجاد عدالت کند و زمین را توسط عدل، پس از مردنش به واسطه ظلم، زنده سازد.»﴾[۱۵]
۷. ﴿فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِی أَنْزَلْنا وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ[۱۶] (پس ایمان آرید به خدا و رسول و نوری که فرود آوردیم، و خداوند بدانچه کنید آگاه است)
علاّمه قبیسی مینویسد حافظ ابوجعفر محمد بن جریر طبری گفت در حجه الوداع پیامبر(ص) فرمود: ای مردم، ﴿آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ النُّورِ الَّذِی أَنْزَلْنا﴾ سپس فرمود: نور در من است، سپس در ـ علی است، و بعد در نسل وی باشد تا قائم مهدی.﴾[۱۷]
۸. {{قرآن|حَتَّی إِذا رَأَوْا ما یُوعَدُونَ فَسَیَعْلَمُونَ مَنْ أَضْعَفُ ناصِراً وَ أَقَلُّ عَدَداً[۱۸] (تا وقتی که ببیند آنچه را وعده داده میشوند، پس به زودی بدانند که چه کسی از حیث یار ناتوانتر و از حیث عدد کمتر است)
حافظ قندوزی از امام سجاد(ع) در تفسیر این آیه نقل میکند که «ما یوعدون» (آنچه وعده داده میشوند) در این آیه «قائم» مهدی و اصحاب و یاران اویند؛ و هنگامی که «قائم» ظهور کند دشمنان او ضعیف تر و عددشان کمتر است.[۱۹]
گفتنی است که از منظر اهل سنت آیات فراوان دیگری درباره حضرت مهدی وجود دارد[۲۰] که ذکر همه آنها در این پاسخنامه نمیگنجد.
مطالعه بیشتر
- موعود قرآن، صادق حسینی شیرازی.
- در انتظار ققنوس، ترجمه مهدی علیزاده.
منابع
- ↑ فصلنامه تخصصی انتظار، سال اوّل، شماره اول، پاییز ۱۳۸۰، صاحب امتیاز بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود، ص۱۷۱، مقاله سامی بدری.
- ↑ توبه/۳۳.
- ↑ انصاری قرطبی، ابو عبدالله محمد بن احمد، الجامع الاحکام القرآن، تحقیق عبدالرزاق المهدی، چاپ دارالکتاب العربی، ۱۴۱۸ه، ج۸، ص۱۱۱.
- ↑ سید مؤمن بن حسن الشبلنجی، نورالابصار، چاپ دارالجیل، ص۳۴۳.
- ↑ میبدی رشید الدین، امام احمد، (از عالمان قرن پنجم)، کشف الاسرار، ج۴، ص۱۱۹–۱۲۰.
- ↑ هود/۸۶.
- ↑ مؤمن بن حسن مؤمن الشبلنجی، نورالابصار، چاپ دارالجیل، بیروت، ۱۴۰۹ هـ، ص۳۴۹.
- ↑ سیوطی، جلال الدین، الدّر المنثور فی التفسیر بالمأثور، دارالفکر، چاپ دوم، ج۱، ص۲۶۴.
- ↑ تفسیر کسف الاسرار، ج۱، ص۳۲۵.
- ↑ آل عمران/۲۰۰.
- ↑ حسینی شیرازی، صادق، موعودِ قرآن، ترجمه مؤسسه الامام المهدی، چاپ ۱۳۶۰، ص۲۲، به نقل از ینابیع الموده، ص۵۰۶.
- ↑ اعراف/۱۸۷.
- ↑ حسینی شیرازی، صادق، موعودِ قرآن، ص۴۴، به نقل از ینابیع الموده، ص۴۲۹.
- ↑ حدید/۱۷.
- ↑ حسینی شیرازی، صادق، موعودِ قرآن، ص۱۳۹، به نقل از ینابیع الموده، ص۵۱۴.
- ↑ تغابن/۸.
- ↑ همان، موعودِ قرآن، ص۱۴۶، به نقل از، ماذا فی التاریخ، ج۳، ص۱۴۷–۱۴۵.
- ↑ جن/۲۴.
- ↑ موعود قرآن، به نقل از ینابیع الموده، ص۵۱۵.
- ↑ چون قصص/۵، انبیاء/۱۰۵، نساء/۵۹ و …