عدم دخالت عارفان در امور سیاسی و اجتماعی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۶ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۴۴

سؤال

برخی از عرفا مانند سید علی قاضی طباطبایی در مسائل و اجتماعی دخالت نکرده یا نظری نداشته‌اند. آیا می‌توان گفت اینها به درد جامعه اسلامی نخورده‌اند؟

تفاوت در استعدادها و شرایط

استعداد و توانایی‌های انسان‌ها یکسان نیست، در نتیجه مسئولیت‌های انسان‌ها نیز متفاوت می‌گردد. البته اصل فطرت در همه انسان‌ها یکسان و مساوی است؛ ولی نه به این معنی که مجموع گرایش‌های انسان‌ها و زمینه رشد و کمال آدمیان در همه کاملاً مساوی باشد. هر کدام از این زمینه‌ها تابع عوامل متعدد و مختلفی هستند.

هر کس به اندازه آنچه خداوند به او داده است مسئول و پاسخگو می‌باشد. آنکه از توانایی و معلومات بیشتری بهره‌مند باشد به همان اندازه در پیشگاه خداوند بیشتر مسئولیت دارد و کسی که استعداد و توانایی کمتری دارد مسئولیت او نیز کمتر خواهد بود.

علما و عرفا نیز به اندازه توان، شرایط و موقعیت‌های خاص که در اختیار دارند نقش ایفا می‌نمایند و به همان نسبت در برابر جامعه و مردم مسئول می‌باشند و باید در مورد هر فرد توانایی‌ها و شرایط او را در نظر گرفت.

فعالیت اجتماعی عرفا

از سوی دیگر معلوم نیست که عرفای شیعه در مسائل سیاسی و اجتماعی موضع نداشته و همچون صوفیان در کنج عزلت تنها به ذکر و ورد مشغول بوده باشند. بزرگان شیعه اعم از فقیه، مجتهد، فیلسوف و عارف همیشه در مقابل حکام جور موضع منفی داشته و معترض بوده‌اند. البته این موضع بسته به شرایط مختلف دارای شدت و ضعف بوده است.

جستارهای وابسته

تفاوت عارفان شیعه با اهل تصوف

مطالعه بیشتر

حماسه و عرفان، جوادی آملی.
چهل حدیث، امام خمینی.

@@ خط ۳: / خط ۳: @@
 {{سوال}}
-برخی از عرفا مانند سید علی قاضی طباطبایی در مسائل [[سیاست|سیاسی]] و اجتماعی دخالت نکرده یا نظری نداشته‌اند. آیا می‌توان گفت اینها به درد [[جامعه اسلامی]] نخورده‌اند؟
+برخی از عرفا مانند سید علی قاضی طباطبایی در مسائل و اجتماعی دخالت نکرده یا نظری نداشته‌اند. آیا می‌توان گفت اینها به درد جامعه اسلامی نخورده‌اند؟
 {{پایان سوال}}
@@ خط ۱۷: / خط ۱۷: @@
 ==فعالیت اجتماعی عرفا==
-از سوی دیگر معلوم نیست که عرفای شیعه مانند مرحوم [[سید علی قاضی]] در مسائل سیاسی و اجتماعی موضع نداشته و همچون [[صوفیان]] در کنج عزلت تنها به ذکر و ورد مشغول بوده‌اند. بزرگان [[شیعه]] اعم از [[فقیه]]، [[مجتهد]]، [[فیلسوف]] و [[عارف]] همیشه در مقابل [[حکام جور]] موضع منفی داشته و معترض بوده‌اند. البته این موضع بسته به شرایط مختلف دارای شدت و ضعف بوده است.
+از سوی دیگر معلوم نیست که عرفای شیعه در مسائل سیاسی و اجتماعی موضع نداشته و همچون [[صوفیان]] در کنج عزلت تنها به ذکر و ورد مشغول بوده باشند. بزرگان [[شیعه]] اعم از [[فقیه]]، [[مجتهد]]، [[فیلسوف]] و [[عارف]] همیشه در مقابل [[حکام جور]] موضع منفی داشته و معترض بوده‌اند. البته این موضع بسته به شرایط مختلف دارای شدت و ضعف بوده است.
-==جایگاه عالم و عارف==
-قطعا جایگاه علمای ربانی از عابدان و عارفان بالاتر است که در قرآن می فرماید: {{قرآن|یَرْفَعِ اللّهُ الَّذینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ الَّذینَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجاتٍ|ترجمه= خداوند، آنهایی را که ایمان آوردند و همچنین صاحبان علم را (بر دیگران) برتری داده است.}} <ref>سوره مجادله، آیه 11.</ref> در روایات بسیاری عالمان بر عابدان برتری داده شده اند، پیامبر(ص) می فرمایند: «دو رکعت نمازی که عالم می گزارد، برتر از هزار رکعت نمازی است که عابد می خواند.»<ref>من لا یحضره الفقیه، ج 4.</ref>
-{{شعر|صاحب دلی به مدرسه آمد ز خانقاه
-|بشکست عهد صحبت اهل طریق را
-|گفتم میان عابد و عالم چه فرق بود
-|تا اختیار نمودی از آن این فریق را
-|گفت آن گلیم خویش به در می برد ز موج
-|وین سعی می کند که بگیرد غریق را}}
 {{پایان پاسخ}}
-{{پایان مطالعه بیشتر}}
+==جستارهای وابسته==
+* [[تفاوت عارفان شیعه با اهل تصوف]]
+{{مطالعه بیشتر}}
 ==مطالعه بیشتر==
 * حماسه و عرفان، جوادی آملی.
 * چهل حدیث، امام خمینی.
+{{پایان مطالعه بیشتر}}
-{{مطالعه بیشتر}}
 {{شاخه
   | شاخه اصلی = ادیان و مذاهب