عدم دخالت عارفان در امور سیاسی و اجتماعی: تفاوت میان نسخه‌ها

جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
{{سوال}}
{{سوال}}


برخی از عرفا مانند سید علی قاضی طباطبایی در مسائل [[سیاست|سیاسی]] و اجتماعی دخالت نمی‌کرده‌اند یا نظری نداشته‌اند و دغدغه آنها نبوده است. آیا می‌توان گفت اینها با وجود عظمت معنوی به درد [[جامعه اسلامی]] نخورده‌اند؟
برخی از عرفا مانند سید علی قاضی طباطبایی در مسائل [[سیاست|سیاسی]] و اجتماعی دخالت نکرده یا نظری نداشته‌اند. آیا می‌توان گفت اینها به درد [[جامعه اسلامی]] نخورده‌اند؟


{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
خط ۱۰: خط ۱۰:


==تفاوت در استعدادها و شرایط==
==تفاوت در استعدادها و شرایط==
استعداد و توانایی‌های انسان‌ها یکسان نیست، در نتیجه [[مسئولیت‌|مسئولیت‌های]] انسان‌ها نیز متفاوت می‌گردد. البته اصل [[فطرت]] در همه انسان‌ها یکسان و مساوی است؛ ولی نه به این معنی که مجموع گرایش‌های انسان‌ها و زمینه رشد و [[کمال]] آدمیان در همه کاملاً مساوی باشد. هر کدام از این زمینه‌ها تابع عوامل متعددی هستند.
استعداد و توانایی‌های انسان‌ها یکسان نیست، در نتیجه [[مسئولیت‌|مسئولیت‌های]] انسان‌ها نیز متفاوت می‌گردد. البته اصل [[فطرت]] در همه انسان‌ها یکسان و مساوی است؛ ولی نه به این معنی که مجموع گرایش‌های انسان‌ها و زمینه رشد و [[کمال]] آدمیان در همه کاملاً مساوی باشد. هر کدام از این زمینه‌ها تابع عوامل متعدد و مختلفی هستند.


هر کس به اندازه آنچه خداوند به او داده است مسئول و پاسخگو می‌باشد. آنکه از توانایی و معلومات بیشتری بهره‌مند باشد به همان اندازه در پیشگاه خداوند بیشتر مسئولیت دارد و کسی که استعداد و توانایی کمتری دارد مسئولیت او نیز کمتر خواهد بود.
هر کس به اندازه آنچه خداوند به او داده است مسئول و پاسخگو می‌باشد. آنکه از توانایی و معلومات بیشتری بهره‌مند باشد به همان اندازه در پیشگاه خداوند بیشتر مسئولیت دارد و کسی که استعداد و توانایی کمتری دارد مسئولیت او نیز کمتر خواهد بود.
خط ۱۸: خط ۱۸:
==فعالیت اجتماعی عرفا==
==فعالیت اجتماعی عرفا==
از سوی دیگر معلوم نیست که عرفای شیعه مانند مرحوم [[سید علی قاضی]] در مسائل سیاسی و اجتماعی موضع نداشته و همچون [[صوفیان]] در کنج عزلت تنها به ذکر و ورد مشغول بوده‌اند. بزرگان [[شیعه]] اعم از [[فقیه]]، [[مجتهد]]، [[فیلسوف]] و [[عارف]] همیشه در مقابل [[حکام جور]] موضع منفی داشته و معترض بوده‌اند. البته این موضع بسته به شرایط مختلف دارای شدت و ضعف بوده است.
از سوی دیگر معلوم نیست که عرفای شیعه مانند مرحوم [[سید علی قاضی]] در مسائل سیاسی و اجتماعی موضع نداشته و همچون [[صوفیان]] در کنج عزلت تنها به ذکر و ورد مشغول بوده‌اند. بزرگان [[شیعه]] اعم از [[فقیه]]، [[مجتهد]]، [[فیلسوف]] و [[عارف]] همیشه در مقابل [[حکام جور]] موضع منفی داشته و معترض بوده‌اند. البته این موضع بسته به شرایط مختلف دارای شدت و ضعف بوده است.
==جایگاه عالم و عارف==
قطعا جایگاه علمای ربانی از عابدان و عارفان بالاتر است که در قرآن می فرماید: {{قرآن|یَرْفَعِ اللّهُ الَّذینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ الَّذینَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجاتٍ|ترجمه= خداوند، آنهایی را که ایمان آوردند و همچنین صاحبان علم را (بر دیگران) برتری داده است.}} <ref>سوره مجادله، آیه 11.</ref> در روایات بسیاری عالمان بر عابدان برتری داده شده اند، پیامبر(ص) می فرمایند: «دو رکعت نمازی که عالم می گزارد، برتر از هزار رکعت نمازی است که عابد می خواند.»<ref>من لا یحضره الفقیه، ج 4.</ref> سعدی در این خصوص شعر معروفی دارد:
صاحب دلی به مدرسه آمد ز خانقاه
بشکست عهد صحبت اهل طریق را
گفتم میان عابد و عالم چه فرق بود
تا اختیار نمودی از آن این فریق را
گفت آن گلیم خویش به در می برد ز موج
وین سعی می کند که بگیرد غریق را
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


خط ۴۰: خط ۴۹:
  | لینک‌دهی =شد
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =شد
  | تغییر مسیر =شد
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =  
خط ۴۹: خط ۵۸:
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:عرفان]]
[[رده:تصوف]]

نسخهٔ ‏۴ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۲۳


سؤال

برخی از عرفا مانند سید علی قاضی طباطبایی در مسائل سیاسی و اجتماعی دخالت نکرده یا نظری نداشته‌اند. آیا می‌توان گفت اینها به درد جامعه اسلامی نخورده‌اند؟


تفاوت در استعدادها و شرایط

استعداد و توانایی‌های انسان‌ها یکسان نیست، در نتیجه مسئولیت‌های انسان‌ها نیز متفاوت می‌گردد. البته اصل فطرت در همه انسان‌ها یکسان و مساوی است؛ ولی نه به این معنی که مجموع گرایش‌های انسان‌ها و زمینه رشد و کمال آدمیان در همه کاملاً مساوی باشد. هر کدام از این زمینه‌ها تابع عوامل متعدد و مختلفی هستند.

هر کس به اندازه آنچه خداوند به او داده است مسئول و پاسخگو می‌باشد. آنکه از توانایی و معلومات بیشتری بهره‌مند باشد به همان اندازه در پیشگاه خداوند بیشتر مسئولیت دارد و کسی که استعداد و توانایی کمتری دارد مسئولیت او نیز کمتر خواهد بود.

علما و عرفا نیز به اندازه توان، شرایط و موقعیت‌های خاص که در اختیار دارند نقش ایفا می‌نمایند و به همان نسبت در برابر جامعه و مردم مسئول می‌باشند و باید در مورد هر فرد توانایی‌ها و شرایط او را در نظر گرفت.

فعالیت اجتماعی عرفا

از سوی دیگر معلوم نیست که عرفای شیعه مانند مرحوم سید علی قاضی در مسائل سیاسی و اجتماعی موضع نداشته و همچون صوفیان در کنج عزلت تنها به ذکر و ورد مشغول بوده‌اند. بزرگان شیعه اعم از فقیه، مجتهد، فیلسوف و عارف همیشه در مقابل حکام جور موضع منفی داشته و معترض بوده‌اند. البته این موضع بسته به شرایط مختلف دارای شدت و ضعف بوده است.

جایگاه عالم و عارف

قطعا جایگاه علمای ربانی از عابدان و عارفان بالاتر است که در قرآن می فرماید: ﴿یَرْفَعِ اللّهُ الَّذینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ الَّذینَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجاتٍ؛ خداوند، آنهایی را که ایمان آوردند و همچنین صاحبان علم را (بر دیگران) برتری داده است. [۱] در روایات بسیاری عالمان بر عابدان برتری داده شده اند، پیامبر(ص) می فرمایند: «دو رکعت نمازی که عالم می گزارد، برتر از هزار رکعت نمازی است که عابد می خواند.»[۲] سعدی در این خصوص شعر معروفی دارد:

صاحب دلی به مدرسه آمد ز خانقاه

بشکست عهد صحبت اهل طریق را گفتم میان عابد و عالم چه فرق بود تا اختیار نمودی از آن این فریق را گفت آن گلیم خویش به در می برد ز موج وین سعی می کند که بگیرد غریق را



مطالعه بیشتر

  • حماسه و عرفان، جوادی آملی.
  • چهل حدیث، امام خمینی.


  1. سوره مجادله، آیه 11.
  2. من لا یحضره الفقیه، ج 4.