نثر طوبی (کتاب)

سؤال

نثر طوبی اثر کیست و چه کتابی است؟

نثر طوبی
اطلاعات کتاب
نام‌های دیگر	دایرةالمعارف لغات قرآن مجید
نویسنده	ابوالحسن شعرانی و محمد قریب
موضوع	لغات قرآن
اطلاعات نشر
محل نشر	تهران

نثر طوبی واژه‌نامه‌ای قرآنی اثر ابوالحسن شعرانی و محمد قریب است.

معرفی

واژه‌نامه ای قرآنی به زبان فارسی که بخش اول آن از الف تا شین نوشته قرآن‌شناس بزرگ علامه شعرانی است و تکمله آن تا حرف ی تألیف محمد قریب است. این اثر در اصل به عنوان ذیل تفسیر ابوالفتوح رازی که مرحوم شعرانی آن را تصحیح کرد و بر آن حواشی و تعلیقات افزوده نوشته شده است.

تفاوت این فرهنگ با سایر واژه‌نامه‌های قرآنی قدیم (غیر از مفردات راغب) و جدید این است که متضمن تفسیر و بحث‌های قرآن شناختی و کلامی است؛ یعنی صرفاً لغت معنی نیست. و عنوان فرعی آن به حق دائره المعارف لغات قرآن مجید نهاده شده است. چاپ دوم این اثر در سال ۱۳۹۸ق از سوی کتابفروشی اسلامیه انتشار یافته است.

نثر طوبى، كه روى جلد از آن با عنوان دائرة المعارف لغات قرآن مجيد ياد شده، تأليف مرحوم آيه اللّه علامه حاج ميرزا ابوالحسن شعرانى است. كتاب به تبيين مفاهيم قرآنى پرداخته و مى توان آن را يك دائره المعارف كوچك قرآن دانست؛ زيرا افزون بر آنكه همه مفاهيم قرآنى در آن ناميده است، مطالب ارائه شده ذيل هر مفهوم در گستره محدودى عرضه شده است.ص۳۷۰.

از مقدمه آقاى محمد قريب در آغاز جلد دوم اين كتاب بر مى آيد، علامه شعرانى به تكميل اين اثر قرآنى توفيق نيافته و از اوايل حرف عين تا آخر، توسط آقاى محمد قريب به رشته تحرير درآمده است.ص۳۷۱.

الف) بخش نخست آن تا حرف «سين» همراه با آخرين جلد تفسير ابوالفتوح رازى و جلد ديگر آن از حرف «شين» تا آخر در جلد ديگر جداگانه به عنوان ملحق تفسير چاپ شده است.

ب) هر دو بخش در يك جلد نسبتا حجيم به چاپ رسيده و در اختيار علاقه مندان قرار گرفته است.ص۳۷۲.

اين كتاب در سال ۱۳۹۸ ق به كوشش كتابفروشى اسلاميه تهران به چاپ رسيده است.

دانستنى است كه جلد نخست اين كتاب ۳۵۸ صفحه و جلد دوم آن داراى ۶۰۴ صفحه است و با توجه به انتساب مطالب اين جلد تا حرف «عين» به حضرت علامه شعرانى، حدود دويست صفحه از اين جلد نگاشته ايشان بوده و باقيمانده آن به وسيله آقاى محمد قريب تكميل شده است.ص۳۷۲.

نویسندگان

میرزا ابوالحسن شعرانی (۱۳۲۰–۱۳۹۳ق)، معروف به علامه شعرانی، فقیه، عالم ذوالفنون، فیلسوف، متبحر در علوم قرآن، حدیث، فقه، اصول فقه، کلام، فلسفه

محتوا

مباحث قرآنى (اعجاز قرآن، قرآن و زبان نمادين، روش استدلال قرآن براى اثبات وجود خداوند). مباحث حديثى (توجه به اسرائيليات، تضلع علامه شعرانى در حديث پژوهى، ديدگاه علامه شعرانى در روايات تفسير اهل بيت عليهم السلام). مباحث فلسفى ـ كلامى (دفاع از فلسفه و كلام، قاعده الواحد و ضرورت وجود واسطه فيض، خير و شر از نگاه علامه شعرانى). مباحث سياسى ـ اجتماعى؛ نگاهى به ديدگاه علامه شعرانى پيرامون حكومت، اعلاميه حقوق بشر از نگاه علامه شعرانى، تقابل جهان اسلام با جهان غرب از نگاه علاّمه شعرانى.ص۳۷۳.