پرش به محتوا

وظایف مشترک و متمایز پیامبر و امام: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ر.ک. ' به 'نگاه کنید به '
جز (جایگزینی متن - 'ر. ک. ' به 'نگاه کنید به ')
جز (جایگزینی متن - 'ر.ک. ' به 'نگاه کنید به ')
خط ۲۳: خط ۲۳:
# محافظت و پاسداری از کیانِ آموزه‌های دینی و جلوگیری از وقوع تحریف و بدعت در آنها.
# محافظت و پاسداری از کیانِ آموزه‌های دینی و جلوگیری از وقوع تحریف و بدعت در آنها.
# داوری و قضاوت در اختلافات و نزاع‌ها بین مسلمین و تطبیق و اجرای حدود و قوانین کلی الهی.
# داوری و قضاوت در اختلافات و نزاع‌ها بین مسلمین و تطبیق و اجرای حدود و قوانین کلی الهی.
# حکومت و ریاست بر عامه مردم در همه مسائل اجتماعی و سیاسی.<ref>نگاه کنید به سبحانی، جعفر، الالهیات علی هدی الکتاب و السنه و العقل، انتشارات مرکز العالمی للدراسات الاسلامیه، ۱۴۱۲ هـ. ق، ج۴، ص۱۶، و ر.ک. جمعی از نویسندگان، انسان راه و راهنماشناسی، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۳۸۴ ش، ص۱۹۱ و ۱۹۲.</ref>
# حکومت و ریاست بر عامه مردم در همه مسائل اجتماعی و سیاسی.<ref>نگاه کنید به سبحانی، جعفر، الالهیات علی هدی الکتاب و السنه و العقل، انتشارات مرکز العالمی للدراسات الاسلامیه، ۱۴۱۲ هـ. ق، ج۴، ص۱۶، و نگاه کنید به جمعی از نویسندگان، انسان راه و راهنماشناسی، انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۳۸۴ ش، ص۱۹۱ و ۱۹۲.</ref>
== استمرار وظایف پیامبر اسلام(ص) ==
== استمرار وظایف پیامبر اسلام(ص) ==
پر واضح است که با اعلام خاتمیت دین اسلام، پس از وفات پیامبر اسلام(ص) آمدن شریعتی جدید برای همیشه، منتفی شده است. خداوند متعال ختم نبوت را این چنین اعلام می‌فرماید: «محمد، پدر هیچ‌یک از مردان شما نبوده و نیست؛ ولی فرستاده خدا و خاتم پیامبران است…»<ref>احزاب/ ۴۰.</ref> بنابراین پس از شریعت اسلام، هیچ پیامبری خواه پیامبر تشریعی یا تبلیغی<ref>پیامبران به دو گروه عمده تقسیم می‌شوند: ۱. پیامبران تشریعی که از جانب خداوند شریعت خاصی را به بشر عرضه داشتند. ۲. پیامبران تبلیغی که وظیفه تبلیغ و ترویج همان شریعتی را که از سوی پیامبر تشریعی آورده شده است به عهده داشتند.</ref> نخواهد آمد و نبوت پیامبر اسلام پایان‌دهنده سلسله پیامبران توحیدی است. این عقیده مورد اتفاق و اجماع همه مسلمانان<ref>نگاه کنید به سبحانی، جعفر، الالهیات، ج۳، ص۴۸۵.</ref> و از ضروریات دین تلقی می‌شود و منکر آن در واقع منکر اسلام و نبوت پیامبر اسلام است.<ref>نگاه کنید به مصباح یزدی، محمدتقی، راهنماشناسی، قم، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه، ۱۳۶۷، ص۳۶۷.</ref>
پر واضح است که با اعلام خاتمیت دین اسلام، پس از وفات پیامبر اسلام(ص) آمدن شریعتی جدید برای همیشه، منتفی شده است. خداوند متعال ختم نبوت را این چنین اعلام می‌فرماید: «محمد، پدر هیچ‌یک از مردان شما نبوده و نیست؛ ولی فرستاده خدا و خاتم پیامبران است…»<ref>احزاب/ ۴۰.</ref> بنابراین پس از شریعت اسلام، هیچ پیامبری خواه پیامبر تشریعی یا تبلیغی<ref>پیامبران به دو گروه عمده تقسیم می‌شوند: ۱. پیامبران تشریعی که از جانب خداوند شریعت خاصی را به بشر عرضه داشتند. ۲. پیامبران تبلیغی که وظیفه تبلیغ و ترویج همان شریعتی را که از سوی پیامبر تشریعی آورده شده است به عهده داشتند.</ref> نخواهد آمد و نبوت پیامبر اسلام پایان‌دهنده سلسله پیامبران توحیدی است. این عقیده مورد اتفاق و اجماع همه مسلمانان<ref>نگاه کنید به سبحانی، جعفر، الالهیات، ج۳، ص۴۸۵.</ref> و از ضروریات دین تلقی می‌شود و منکر آن در واقع منکر اسلام و نبوت پیامبر اسلام است.<ref>نگاه کنید به مصباح یزدی، محمدتقی، راهنماشناسی، قم، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه، ۱۳۶۷، ص۳۶۷.</ref>
خط ۳۵: خط ۳۵:
حال با دو احتمال رو به رو هستیم: احتمال اول آن است که خداوند، با علم به توانا نبودن امت اسلامی در رفع نیاز خود، امر آنان را به خودشان واگذار کرده باشد. بطلان این احتمال آشکار است؛ زیرا لازمهٔ آن این است که خداوند حکیم غرض خویش، از ارسال پیامبر (ص) و تشریع آیین اسلام و ختم نبوت را نقض کند و این از سوی حکیم، ممتنع است.
حال با دو احتمال رو به رو هستیم: احتمال اول آن است که خداوند، با علم به توانا نبودن امت اسلامی در رفع نیاز خود، امر آنان را به خودشان واگذار کرده باشد. بطلان این احتمال آشکار است؛ زیرا لازمهٔ آن این است که خداوند حکیم غرض خویش، از ارسال پیامبر (ص) و تشریع آیین اسلام و ختم نبوت را نقض کند و این از سوی حکیم، ممتنع است.


احتمال دوم آن است که خداوند حکیم برای حفظ شریعت اسلامی و مصونیت آن از تحریف و نیز برای استمرار هدایت مردم، اشخاصی شایسته و معصوم را از سوی خود و پیامبرش به مردم معرفی کند تا پس از پیامبر (ص) عهده‌دار مسئولیت‌ها و وظایف یاد شده گردد. بدیهی است که این احتمال صحیح است.<ref>نگاه کنید به سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی، انتشارات طه، چاپ اول، ۱۳۸۱، ج۲، ص۱۳۸؛ و ر.ک. سبحانی، جعفر، محاضرات فی االهیات، تلخیص علی ربانی گلپایگانی، مؤسسه نشر اسلامی، چاپ دوم، ص۵۲۴ و ۵۲۶.</ref>
احتمال دوم آن است که خداوند حکیم برای حفظ شریعت اسلامی و مصونیت آن از تحریف و نیز برای استمرار هدایت مردم، اشخاصی شایسته و معصوم را از سوی خود و پیامبرش به مردم معرفی کند تا پس از پیامبر (ص) عهده‌دار مسئولیت‌ها و وظایف یاد شده گردد. بدیهی است که این احتمال صحیح است.<ref>نگاه کنید به سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی، انتشارات طه، چاپ اول، ۱۳۸۱، ج۲، ص۱۳۸؛ و نگاه کنید به سبحانی، جعفر، محاضرات فی االهیات، تلخیص علی ربانی گلپایگانی، مؤسسه نشر اسلامی، چاپ دوم، ص۵۲۴ و ۵۲۶.</ref>


پس معلوم شد که امامت چیزی جز تداوم و استمرار وظائف و شؤون نبوت و رسالت نیست و مقام امامت مقام تحقق و عینیت بخشیدن به اهداف رسالت است.
پس معلوم شد که امامت چیزی جز تداوم و استمرار وظائف و شؤون نبوت و رسالت نیست و مقام امامت مقام تحقق و عینیت بخشیدن به اهداف رسالت است.