پرش به محتوا

روابط مسلمانان با غیرمسلمانان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح ارقام)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۵: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
غير مسلمان کسي است که بر نبوت حضرت محمد(ص) اعتراف ندارد، هر چند بر يگانگي خداوند متعال و رسالت پيامبران گذشته باور داشته باشد و کسي که خداپرست نیست و پيرو مکتب‌هاي مادي و غير آسماني است.
رابطه فردی با غیر مسلمان مانند: رابطه با خويشاوندان، رابطه با دوستان، شرکت در مجالس و ...، با حفظ شرایطی مانعی ندارد؛ مانند: همراه با اخلاق اسلامی؛ رعایت عدالت درباره افرادی که با مسلمانان در صلح هستند؛ جلوگیری از مسلط شدن آنها بر مسلمانان؛ دوست نشدن در حدی که سبب كشش روحی به سمت کافران و تاثير اخلاقي از آنان شود.
 
رسول خدا(ص) با غیر مسلمانان ارتباطات اجتماعي داشت؛ با آنان در منزل‌هاي‌شان يا مكان‌هاي ديگر ديدار مي‌كرد؛ از بيماران‌شان عيادت مي‌كرد؛ هر زمان كه با جنازه مرده‌اي از آنان برخورد داشت، براي تشييع آن بر مي‌خاست.


رابطه با غیر مسلمانان گاهی رابطه فردی است که بیشتر در داخل یک کشور اتفاق می‌افتد که مسلمانان با غیر مسلمانان زندگی می‌کنند؛ مانند: رابطه با خويشاوندان غیر مسلمان؛ رابطه با دوستان غیر مسلمان؛ شرکت در مجالس غير مسلمانان؛ ازدواج با غیر مسلمانان؛ زندگي مسالمت‌آميز با غیر مسلمانان.
حرام بودن ازدواج مسلمان با كافر مشرك، اعم از ازدواج مرد مسلمان با زن كافر و زن مسلمان با مرد كافر، در قرآن آمده است.


رابطه با غیر مسلمانان گاهی رابطه بین المللی است که اصول، مرزها، شرایط و ضرورت‌هایی دارد که در روابط حکومت اسلامي با غیر مسلمانان باید مراعات شود؛ مانند: پايبندي به پيمان هاي سياسي؛ عدالت؛ نفي سلطه غير مسلمانان بر جوامع اسلامي و مسلمانان؛ حفظ عزت و سيادت اسلامي.
روابط بين المللي مسلمانان با کشورهای غير مسلمان با حفظ شرایطی ایرادی ندارد؛ مانند: جلوگیری از ارتباط زمینه‌ساز تسلط کفار بر مسلمانان؛ حفظ عدالت؛ پايبندي به پيمان‌هاي سياسي؛ حفظ عزت، استقلال و سيادت اسلامي.
 
غير مسلمان  کسي است که بر نبوت حضرت محمد(ص) اعتراف ندارد، هر چند بر يگانگي خداوند متعال و رسالت پيامبران گذشته باور داشته باشد و کسي که خداپرست نیست و پيرو مکتب‌هاي مادي و غير آسماني است.


== مفهوم شناسی غير مسلمانان ==
== مفهوم شناسی غير مسلمانان ==
خط ۲۲: خط ۲۵:


==مرزهاي اسلامي در رابطه فردي با غير مسلمانان==
==مرزهاي اسلامي در رابطه فردي با غير مسلمانان==
مسلمانان آن گاه مي‌توانند پيام الهي و نداهاي روح بخش قرآن را به گوش ديگر ملت‌ها برسانند که ارتباط با غير مسلمانان هموار باشد و روابط با غير مسلمانان به گونه‌اي پايه‌ريزي شود که به عزت و سربلندي مسلمانان و انسانيت غير مسلمانان لطمه‌اي وارد نشود؛ قران کريم با تفسير اهل بيت عصمت(ع) در رابطه با غير مسلمانان، مرزها و خط قرمز‌ها را به روشنی ترسيم کرده است.
روابط فردی بیشتر در داخل کشورهایی است که مسلمانان با غیر مسلمانان زندگی می‌کنند؛ مسلمانان آن گاه مي‌توانند پيام الهي و نداهاي روح بخش قرآن را به گوش ديگر ملت‌ها برسانند که ارتباط با غير مسلمانان هموار باشد و روابط با غير مسلمانان به گونه‌اي پايه‌ريزي شود که به عزت و سربلندي مسلمانان و انسانيت غير مسلمانان لطمه‌اي وارد نشود؛ قران کريم با تفسير اهل بيت عصمت(ع) در رابطه با غير مسلمانان، مرزها و خط قرمز‌ها را به روشنی ترسيم کرده است.


=== رابطه با خويشاوندان غیر مسلمان===
=== رابطه با خويشاوندان غیر مسلمان===
گاهي ممکن است يکي از خويشاوندان مسلمانان، غير مسلمان باشد که با مسلمانان در صلحند؛ در اين صورت بر مسلمان واجب است که با اخلاق اسلامي با خويشاوند خود رفتار کند.امام خميني(ره) حقّ بخشش، صدقه دادن، وقف كردن، ارث بردن، وصيّت كردن و وكيل شدن را براي آنان پذيرفته و اجازه داده تا از زكات به غيرمسلمانان پرداخت شود و بر مسلمانان واجب كرده تا بر خويشاوندان خويش از اهل ذمّه انفاق كنند.<ref>موسوی خمینی، روح اله، تحرير الوسيله، نجف، بي نا، بي تا، ج۱، ص۵۵۲ و ۵۵۷ . ج۲ ، ص۵۶ و ۹۱.</ref> این یعنی اسلام حقوقِ اجتماعي غير مسلمانان را هم رعايت كرده و دستور خوش‌رفتاري با خویشاوندان غیر مسلمان را داده است.<ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۲، ص۱۶۰.</ref>
گاهي ممکن است يکي از خويشاوندان مسلمانان، غير مسلمان باشد که با مسلمانان در صلحند؛ در اين صورت بر مسلمان واجب است که با اخلاق اسلامي با خويشاوند خود رفتار کند. امام خميني(ره) حقّ بخشش، صدقه دادن، وقف كردن، ارث بردن، وصيّت كردن و وكيل شدن را براي آنان پذيرفته و اجازه داده تا از زكات به غيرمسلمانان پرداخت شود و بر مسلمانان واجب كرده تا بر خويشاوندان خويش از اهل ذمّه انفاق كنند.<ref>موسوی خمینی، روح اله، تحرير الوسيله، نجف، بي نا، بي تا، ج۱، ص۵۵۲ و ۵۵۷ . ج۲ ، ص۵۶ و ۹۱.</ref> این یعنی اسلام حقوقِ اجتماعي غير مسلمانان را هم رعايت كرده و دستور خوش‌رفتاري با خویشاوندان غیر مسلمان را داده است.<ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۲، ص۱۶۰.</ref>


=== رابطه با دوستان غیر مسلمان===
=== رابطه با دوستان غیر مسلمان===
دوستي با كافران در آياتي چند، مورد نكوهش و نهي قرار گرفته است: {{قرآن|يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْيَهُودَ وَ النَّصارى‏ أَوْلِياءَ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمينَ|ترجمه=اي كساني كه ايمان آورده ايد، يهوديان و نصاري را به دوستي مگيريد، بعض آنان دوستان بعض ديگر. هر كس از شما با آنان دوستي كند، او هم از آنان خواهد بود. خداوند گروه ستمكاران را هرگز هدايت نمي كند.|سوره=مائده|آیه=۵۱}} در آیات دیگر نیز به این رابطه اشاره شده است.<ref> سوره مجادله، آیه۲۲. سوره مائده، آیه۵۷. سوره توبه، آیه۲۳. سوره نساء، آیه۱۳۹ و ۱۴۴. سوره ممتحنه، آیه۱۳. سوره بقره، آیه۱۰۹. سوره آل عمران، آیه۶۹ و ۱۱۸.</ref>
دوستي با كافران در آياتي چند، مورد نكوهش و نهي قرار گرفته است: {{قرآن|يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْيَهُودَ وَ النَّصارى‏ أَوْلِياءَ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمينَ|ترجمه=اي كساني كه ايمان آورده ايد، يهوديان و نصاري را به دوستي مگيريد، بعض آنان دوستان بعض ديگر. هر كس از شما با آنان دوستي كند، او هم از آنان خواهد بود. خداوند گروه ستمكاران را هرگز هدايت نمي كند.|سوره=مائده|آیه=۵۱}} در آیات دیگر نیز به این رابطه اشاره شده است.<ref> سوره مجادله، آیه۲۲. سوره مائده، آیه۵۷. سوره توبه، آیه۲۳. سوره نساء، آیه۱۳۹ و ۱۴۴. سوره ممتحنه، آیه۱۳. سوره بقره، آیه۱۰۹. سوره آل عمران، آیه۶۹ و ۱۱۸.</ref>
آنچه نكوهش شده است، دوست داشتن كافران، اعتماد کردن برآنها و در نتیجه مسلط شدن آنها بر مسلمانان است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=المیزان فی تفسیر القرآن|ترجمه عنوان=محمد باقر موسوی همدانی|سال=1374|نام=محمد حسین|نام خانوادگی=طباطبایی|ناشر=دفتر انتشارات اسلامی|جلد=5|صفحه=603|مکان=قم}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر نمونه|سال=۱۳۷۱|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|ناشر=دار الکتب الاسلامیه|جلد=4|صفحه=410|مکان=تهران}}</ref> اين بدان معناست كه دوستي، سبب كشش روحی به سمت کافران، بي‌ارادگي و تاثير اخلاقي از آنان، مقهور شدن، خودباختگي در برابر بيگانگان و قبول سيادت آنان شود. اما ابراز دوستي در معاشرت‌ها، با حفظ استقلال و شخصيت ديني، مانعي ندارد. بلكه مورد تشويق قرآن است که می‌گوید خدا شما را از نيكى كردن و رعايت عدالت نسبت به كسانى كه در راه دين با شما پيكار نكردند و از خانه و ديارتان بيرون نراندند نهى نمى‏‌كند؛ چرا كه خداوند عدالت‏‌پيشگان را دوست دارد: {{قرآن|لا يَنْهاكُمُ‏ اللَّهُ عَنِ الَّذينَ لَمْ يُقاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَ لَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطينَ|سوره=ممتحنه|آیه=۸}} در ادامه می‌گوید که خدا تنها شما را از دوستى و رابطه با كسانى نهى مى‏‌كند كه در امر دين با شما پيكار كردند و شما را از خانه‌هاي‌تان بيرون راندند يا به بيرون‏راندن شما كمك كردند و هر كس با آنان رابطه دوستى داشته باشد، ستمگر است: {{ قرآن|إِنَّما يَنْهاكُمُ‏ اللَّهُ عَنِ الَّذينَ قاتَلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَ أَخْرَجُوكُمْ مِنْ دِيارِكُمْ وَ ظاهَرُوا عَلى‏ إِخْراجِكُمْ أَنْ تَوَلَّوْهُمْ وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ|سوره=ممتحنه|آیه=۹}}


نكته‌اي را كه در باب اين دسته آيات بايد يادآور شد، اين است كه آنچه نكوهش شده است، دوست داشتن كافران، اعتماد کردن برآنها و در نتیجه مسلط شدن آنها بر مسلمانان است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=المیزان فی تفسیر القرآن|ترجمه عنوان=محمد باقر موسوی همدانی|سال=1374|نام=محمد حسین|نام خانوادگی=طباطبایی|ناشر=دفتر انتشارات اسلامی|جلد=5|صفحه=603|مکان=قم}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر نمونه|سال=۱۳۷۱|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|ناشر=دار الکتب الاسلامیه|جلد=4|صفحه=410|مکان=تهران}}</ref>اين بدان معناست كه دوستي، سبب كشش روحی به سمت کافران، بي‌ارادگي و تاثير اخلاقي از آنان، مقهور شدن، خودباختگي در برابر بيگانگان و قبول سيادت آنان شود. اما ابراز دوستي در معاشرت‌ها، با حفظ استقلال و شخصيت ديني، مانعي ندارد. بلكه مورد تشويق قرآن است که می‌گوید خدا شما را از نيكى كردن و رعايت عدالت نسبت به كسانى كه در راه دين با شما پيكار نكردند و از خانه و ديارتان بيرون نراندند نهى نمى‏‌كند؛ چرا كه خداوند عدالت‏‌پيشگان را دوست دارد: {{قرآن|لا يَنْهاكُمُ‏ اللَّهُ عَنِ الَّذينَ لَمْ يُقاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَ لَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطينَ|سوره=ممتحنه|آیه=۸}} در ادامه می‌گوید که خدا تنها شما را از دوستى و رابطه با كسانى نهى مى‏‌كند كه در امر دين با شما پيكار كردند و شما را از خانه‌هاي‌تان بيرون راندند يا به بيرون‏راندن شما كمك كردند و هر كس با آنان رابطه دوستى داشته باشد، ستمگر است: {{ قرآن|إِنَّما يَنْهاكُمُ‏ اللَّهُ عَنِ الَّذينَ قاتَلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَ أَخْرَجُوكُمْ مِنْ دِيارِكُمْ وَ ظاهَرُوا عَلى‏ إِخْراجِكُمْ أَنْ تَوَلَّوْهُمْ وَ مَنْ يَتَوَلَّهُمْ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ|سوره=ممتحنه|آیه=۹}}
اين آيات، نشان مي‌دهد كه رفتار دوستانه با آنان كه سر جنگ ندارند پسنديده است و نسبت به دشمنان نيز خداوند مي‌خواهد دشمني به دوستي بدل گردد.<ref>خطيب، عبدالكريم، التفسير القرآنى للقرآن، بيروت، دار الفكر العربي، چاپ اول، ۱۴۲۴ق، ج۱۴، ص۹۰۳.</ref> به اين ترتيب افراد غير مسلمان به دو گروه تقسيم مى‏شوند: گروهى كه در مقابل مسلمين ايستادند و شمشير به روى آنها كشيدند، تكليف مسلمانان اين است كه از هر گونه پيوند دوستى با این گروه خوددارى کنند. اما دسته ديگر در عين كفر و شرك كارى به مسلمانان ندارند، جنگ نمی‌کنندد، حتى گروهى از آنها پيمان ترك مخاصمه با مسلمانان بسته بودند، نيكى كردن با اين دسته و اظهار محبت با آنها بى‏‌مانع بود و اگر معاهده‌‏اى با آنها بسته بودند بايد به آن وفادار ماند و در اجراى عدالت کوشید.<ref>مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ اول، ۱۳۷۱ش، ج۲۴، ص۳۱.</ref>
 
اين آيات، نشان مي‌دهد كه رفتار دوستانه با آنان كه سر جنگ ندارند پسنديده است و نسبت به دشمنان نيز خداوند مي‌خواهد دشمني به دوستي بدل گردد.<ref>خطيب، عبدالكريم، التفسير القرآنى للقرآن، بيروت، دار الفكر العربي، چاپ اول، ۱۴۲۴ق، ج۱۴، ص۹۰۳.</ref>به اين ترتيب افراد غير مسلمان به دو گروه تقسيم مى‏شوند: گروهى كه در مقابل مسلمين ايستادند و شمشير به روى آنها كشيدند، تكليف مسلمانان اين است كه از هر گونه پيوند دوستى با این گروه خوددارى کنند. اما دسته ديگرى بودند كه در عين كفر و شرك كارى به مسلمانان نداشتند، نه با آنها پيكار مى‌كردند، حتى گروهى از آنها پيمان ترك مخاصمه با مسلمانان بسته بودند، نيكى كردن با اين دسته اظهار محبت با آنها بى‏‌مانع بود و اگر معاهده‌‏اى با آنها بسته بودند بايد به آن وفا كنند و در اجراى عدالت بكوشند.<ref>مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ اول، ۱۳۷۱ش، ج۲۴، ص۳۱.</ref>


مسلمانان موظفند نسبت به افراد غير مسلمان، با اخلاق حسنه و [[عدالت اجتماعی از دیدگاه امام علی(ع)|عدل اسلامي]] عمل نمايند و حقوق انساني آنان را رعايت كنند. اين اصل، در باره كساني اعتبار دارد كه بر ضد اسلام و مسلمانان توطئه و اقدام نكنند. در اين مسالمت‌آميزي بايد شرايط عزت مسلمانان مراعات گردد: {{قرآن|وَلِلَّهِ الْعِزَّه وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِينَ|سوره=منافقون|آیه= ۸}}
مسلمانان موظفند نسبت به افراد غير مسلمان، با اخلاق حسنه و [[عدالت اجتماعی از دیدگاه امام علی(ع)|عدل اسلامي]] عمل نمايند و حقوق انساني آنان را رعايت كنند. اين اصل، در باره كساني اعتبار دارد كه بر ضد اسلام و مسلمانان توطئه و اقدام نكنند. در اين مسالمت‌آميزي بايد شرايط عزت مسلمانان مراعات گردد: {{قرآن|وَلِلَّهِ الْعِزَّه وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِينَ|سوره=منافقون|آیه= ۸}}
خط ۳۹: خط ۴۱:
يكي از اصول سياست اسلام، دعوت غيرمسلمانان به اسلام است. بهترين شيوه دعوت، دعوت عملي است كه مسلمانان با معاشرت خوب خود مي‌توانند كفار را به دين اسلام فراخوانند. برخوردهاي متعددي در اين باره در تاريخ اسلام مشاهده مي‌شود كه دعوت عملي به مراتب اثر بيش‌تري از دعوت زباني داشته است.
يكي از اصول سياست اسلام، دعوت غيرمسلمانان به اسلام است. بهترين شيوه دعوت، دعوت عملي است كه مسلمانان با معاشرت خوب خود مي‌توانند كفار را به دين اسلام فراخوانند. برخوردهاي متعددي در اين باره در تاريخ اسلام مشاهده مي‌شود كه دعوت عملي به مراتب اثر بيش‌تري از دعوت زباني داشته است.


[[حضرت محمد(ص)|رسول خدا(ص)]] با غیر مسلمانان پيوندها و ارتباطات اجتماعي داشت<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=اسلام و همزیستی مسالمت آمیز|سال=1344|نام=عمید زنجانی|نام خانوادگی=عباسعلی|ناشر=دارالکتب الاسلامیة|صفحه=95|مکان=تهران}}</ref> و هميشه با آنان در منزل‌هاي‌شان يا مكان‌هاي ديگر ديدار مي‌كرد، گاهي پيامبر(ص) بر آنان وارد مي‌شد و زماني هم آنان به خدمت پيامبر مي‌آمدند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=انسان دوستی در اسلام|ترجمه عنوان=محمد حسن مهدوی اردبیلی، غلامحسین یوسفی|سال=1362|نام=مارسل|نام خانوادگی=بوازار|ناشر=طوس|صفحه=179|مکان=تهران}}</ref>
[[حضرت محمد(ص)|رسول خدا(ص)]] با غیر مسلمانان پيوندها و ارتباطات اجتماعي داشت<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=اسلام و همزیستی مسالمت آمیز|سال=1344|نام=عمید زنجانی|نام خانوادگی=عباسعلی|ناشر=دارالکتب الاسلامیة|صفحه=95|مکان=تهران}}</ref> و هميشه با آنان در منزل‌هاي‌شان يا مكان‌هاي ديگر ديدار مي‌كرد، گاهي پيامبر(ص) بر آنان وارد مي‌شد و زماني هم آنان به خدمت پيامبر مي‌آمدند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=انسان دوستی در اسلام|ترجمه عنوان=محمد حسن مهدوی اردبیلی، غلامحسین یوسفی |سال=1362|نام=مارسل|نام خانوادگی=بوازار|ناشر=طوس|صفحه=179|مکان=تهران}}</ref>
<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=خاتم پیامبران|ترجمه عنوان=حسین صابری|سال=1375|نام=محمد|نام خانوادگی=ابوزهره|ناشر=آستان قدس|جلد=3|صفحه=542|مکان=مشهد}}</ref>آن حضرت از بيماران‌شان عيادت مي‌كرد.
<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=خاتم پیامبران|ترجمه عنوان=حسین صابری|سال=1375|نام=محمد|نام خانوادگی=ابوزهره|ناشر=آستان قدس|جلد=3|صفحه=542|مکان=مشهد}}</ref>آن حضرت از بيماران‌شان عيادت مي‌كرد.
<ref>ابن اشعث، محمد بن محمد، الجعفريات (الأشعثيات)، تهران، مكتبه النينوى الحديثه، چاپ اول، بى تا، ص۱۵۹.</ref>
<ref>ابن اشعث، محمد بن محمد، الجعفريات (الأشعثيات)، تهران، مكتبه النينوى الحديثه، چاپ اول، بى تا، ص۱۵۹.</ref>
خط ۴۹: خط ۵۱:


معاشرت با غير مسلمانان تا موقعي است که آنها به باورهاي اسلامي اهانت نکرده و دشمني نورزند و نشستن با این افراد به مرور زمان مومنان را همانند آنها خواهد کرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الفرقان فى تفسير القرآن بالقرآن و السنه|سال=1406|نام=محمد|نام خانوادگی=صادقى تهرانى|ناشر=فرهنگ اسلامى|صفحه=7|صفحه‌ها=388|مکان=قم}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر الکاشف|ترجمه عنوان=موسی دانش|سال=۱۳۷۸|نام=مغنیه|نام خانوادگی=محمد جواد|ناشر=بوستان کتاب|جلد=2|صفحه=730|مکان=قم}}</ref> قرآن کريم به اين شرط اشاره کرده است: {{قرآن|وَ قَدْ نَزَّلَ عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ أَنْ إِذا سَمِعْتُمْ آياتِ اللَّهِ يُكْفَرُ بِها وَ يُسْتَهْزَأُ بِها فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا في‏ حَديثٍ غَيْرِهِ إِنَّكُمْ إِذاً مِثْلُهُمْ إِنَّ اللَّهَ جامِعُ الْمُنافِقينَ وَ الْكافِرينَ في‏ جَهَنَّمَ جَميعاً|ترجمه=و خداوند (اين حكم را) در قرآن بر شما نازل كرده كه هر گاه بشنويد افرادى آيات خدا را انكار و استهزا مى‌‏كنند، با آنها ننشينيد تا به سخن ديگرى بپردازند! و گر نه، شما هم مثل آنان خواهيد بود. خداوند، منافقان و كافران را همگى در دوزخ جمع مى‌‏كند.|سوره=نساء|آیه=۱۴۰}}
معاشرت با غير مسلمانان تا موقعي است که آنها به باورهاي اسلامي اهانت نکرده و دشمني نورزند و نشستن با این افراد به مرور زمان مومنان را همانند آنها خواهد کرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الفرقان فى تفسير القرآن بالقرآن و السنه|سال=1406|نام=محمد|نام خانوادگی=صادقى تهرانى|ناشر=فرهنگ اسلامى|صفحه=7|صفحه‌ها=388|مکان=قم}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر الکاشف|ترجمه عنوان=موسی دانش|سال=۱۳۷۸|نام=مغنیه|نام خانوادگی=محمد جواد|ناشر=بوستان کتاب|جلد=2|صفحه=730|مکان=قم}}</ref> قرآن کريم به اين شرط اشاره کرده است: {{قرآن|وَ قَدْ نَزَّلَ عَلَيْكُمْ فِي الْكِتابِ أَنْ إِذا سَمِعْتُمْ آياتِ اللَّهِ يُكْفَرُ بِها وَ يُسْتَهْزَأُ بِها فَلا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا في‏ حَديثٍ غَيْرِهِ إِنَّكُمْ إِذاً مِثْلُهُمْ إِنَّ اللَّهَ جامِعُ الْمُنافِقينَ وَ الْكافِرينَ في‏ جَهَنَّمَ جَميعاً|ترجمه=و خداوند (اين حكم را) در قرآن بر شما نازل كرده كه هر گاه بشنويد افرادى آيات خدا را انكار و استهزا مى‌‏كنند، با آنها ننشينيد تا به سخن ديگرى بپردازند! و گر نه، شما هم مثل آنان خواهيد بود. خداوند، منافقان و كافران را همگى در دوزخ جمع مى‌‏كند.|سوره=نساء|آیه=۱۴۰}}
=== رابطه با حفظ اسرار اسلامي===
منظور از اسرار هر چيزي است که غير مسلمانان و يا دشمنان بتوانند در وقت مناسب آن را به ضرر مسلمانان به کار برند؛ اعم از نکته ضعف‌هاي اقتصادي، سياسي، نظامي و... خداوند متعال در اين باره به مسلمانان هشدار مي‌دهد که مبادا آنها را محرم اسرار خود بدانید: {{قرآن|يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِكُمْ لا يَأْلُونَكُمْ خَبالاً وَدُّوا ما عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ أَفْواهِهِمْ وَ ما تُخْفي‏ صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْآياتِ إِنْ كُنْتُمْ تَعْقِلُونَ|ترجمه=اى كسانى كه ايمان آورده‏‌ايد! محرم اسرارى از غير خود، انتخاب نكنيد! آنها از هر گونه شرّ و فسادى در باره شما، كوتاهى نمى‏‌كنند. آنها دوست دارند شما در رنج و زحمت باشيد. (نشانه‏‌هاى) دشمنى از دهان (و كلام) شان آشكار شده؛ و آنچه در دل‌هاي‌شان پنهان مى‏‌دارند، از آن مهم‌تر است. ما آيات را براى شما بيان كرديم اگر انديشه كنيد!|سوره=آل عمران|آیه=۱۱۸}}


=== ازدواج با غیر مسلمانان===
=== ازدواج با غیر مسلمانان===
خط ۵۷: خط ۵۶:


حرام بودن ازدواج مسلمان با كافر مشرك، اعم از ازدواج مرد مسلمان با زن كافر و زن مسلمان با مرد كافر، دراين دو آيه شريفه به طور صريح بيان شده است. خداوند متعال در باره زناني که با اسلام آوردن شوهرشان، هنوز در کفر خود باقي مانده‌اند دستور مي‌دهد که همسران‌شان را نگه ندارند: {{قرآن|و هرگز زنان کافر را در همسري نگه نداريد.|سوره=ممتحنه|آیه=۱۰}}
حرام بودن ازدواج مسلمان با كافر مشرك، اعم از ازدواج مرد مسلمان با زن كافر و زن مسلمان با مرد كافر، دراين دو آيه شريفه به طور صريح بيان شده است. خداوند متعال در باره زناني که با اسلام آوردن شوهرشان، هنوز در کفر خود باقي مانده‌اند دستور مي‌دهد که همسران‌شان را نگه ندارند: {{قرآن|و هرگز زنان کافر را در همسري نگه نداريد.|سوره=ممتحنه|آیه=۱۰}}
رابطه با غیر مسلمانان در داخل کشور اسلامی بایستی با حفظ اسرار اسلامي باشد. منظور از اسرار هر چيزي است که غير مسلمانان و يا دشمنان بتوانند در وقت مناسب آن را به ضرر مسلمانان به کار برند؛ اعم از نکته ضعف‌هاي اقتصادي، سياسي، نظامي و فرهنگی. خداوند به مسلمانان هشدار مي‌دهد که مبادا آنها را محرم اسرار خود بدانید: {{قرآن|يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِكُمْ لا يَأْلُونَكُمْ خَبالاً وَدُّوا ما عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ أَفْواهِهِمْ وَ ما تُخْفي‏ صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْآياتِ إِنْ كُنْتُمْ تَعْقِلُونَ| ترجمه=اى كسانى كه ايمان آورده‏‌ايد! محرم اسرارى از غير خود، انتخاب نكنيد! آنها از هر گونه شرّ و فسادى در باره شما كوتاهى نمى‏‌كنند. آنها دوست دارند شما در رنج و زحمت باشيد. (نشانه‏‌هاى) دشمنى از دهان (و كلام) شان آشكار شده و آنچه در دل‌هاي‌شان پنهان مى‏‌دارند، از آن مهم‌تر است. ما آيات را براى شما بيان كرديم اگر انديشه كنيد!|سوره=آل عمران|آیه=۱۱۸}}


== اصول و مرزهاي اسلامي در روابط بين المللي با غير مسلمانان==
== اصول و مرزهاي اسلامي در روابط بين المللي با غير مسلمانان==
=== اهمیت روابط سیاسی با غیر مسلمانان ===
=== اهمیت روابط سیاسی با غیر مسلمانان ===
یکی از ابعاد سیاست که قرآن بدان توجه دارد، مسئله روابط مسلمانان با کفار است. در قرآن به چگونگی این ارتباط توصیه‌هایی شده و در برخی موارد از ارتباط دوستانه نهی کرده و در برخی موارد، مجوز این ارتباط را داده است.
یکی از ابعاد سیاست که قرآن بدان توجه دارد، مسئله روابط مسلمانان با کشورهای کفر است. در قرآن به چگونگی این ارتباط توصیه‌هایی شده و در برخی موارد از ارتباط دوستانه نهی کرده و در برخی موارد، مجوز این ارتباط را داده است.


::'''نهی از ارتباط با غیر مسلمانان:'''
::'''نهی از ارتباط زمینه‌ساز تسلط کفار بر مسلمانان:'''


در موارد نهی، قرآن از هر ارتباطی که زمینه‌ساز تسلط کفار بر مسلمانان باشد، نهی کرده است:
در موارد نهی، قرآن از هر ارتباطی که زمینه‌ساز تسلط کفار بر مسلمانان باشد، نهی کرده است:
خط ۶۹: خط ۷۰:
* {{قرآن|ترجمه=و خداوند هرگز کافران را بر مؤمنان تسلطی نداده است.|سوره=نساء|آیه= ۱۴۱}}
* {{قرآن|ترجمه=و خداوند هرگز کافران را بر مؤمنان تسلطی نداده است.|سوره=نساء|آیه= ۱۴۱}}


::'''جواز مشروط ارتباط با غیر مسلمانان:'''
::''' ارتباط با غیر مسلمانان در حال صلح:'''


در مواردی ارتباط با غیر مسلمانان را این گونه توصیف می کند:
قرآن در مواردی ارتباط با غیر مسلمانان را این گونه توصیف می کند:
{{قرآن|ترجمه=خدا شما را از نیکی کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی که در امر دین با شما پیکار نکردند و از خانه و دیارتان بیرون نراندند نهی نمی‌کند، چرا که خداوند عدالت‌پیشگان را دوست دارد. تنها شما را از دوستی کسانی نهی می‌کند که در امر دین با شما پیکار کردند، و شما را از خانه‌های‌تان بیرون راندند، یا به بیرون راندن شما کمک کردند از اینکه با آنها دوستی کنید، و هر کس آنها را دوست دارد ظالم و ستمگر است.|سوره=ممتحنه|آیه= ۸–۹}}
{{قرآن|ترجمه=خدا شما را از نیکی کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی که در امر دین با شما پیکار نکردند و از خانه و دیارتان بیرون نراندند نهی نمی‌کند، چرا که خداوند عدالت‌پیشگان را دوست دارد. تنها شما را از دوستی کسانی نهی می‌کند که در امر دین با شما پیکار کردند، و شما را از خانه‌های‌تان بیرون راندند، یا به بیرون راندن شما کمک کردند از اینکه با آنها دوستی کنید، و هر کس آنها را دوست دارد ظالم و ستمگر است.|سوره=ممتحنه|آیه= ۸–۹}}


روابط مسلمانان با كفار در زواياي گوناگون اجتماعي، اقتصادي، سياسي، فرهنگي، حقوقي و... كه در قرآن كريم، به صورت زنده و با معيارهاي مشخص و ضوابط معيّن مطرح است؛ زيرا قرآن به عنوان آخرين كتاب وحي الهي، رسالت جهاني داشته و براي راهبري انسان در همه عصرها و نسل‌ها فرستاده شده است: {{قرآن|هَذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ|ترجمه=اين قرآن، وسيله بينايي همه مردم است|سوره=جاثيه|آیه= ۲۰}}
روابط مسلمانان با كفار در زواياي گوناگون اجتماعي، اقتصادي، سياسي، فرهنگي، حقوقي و... در قرآن با معيارهاي مشخص و ضوابط معيّن مطرح است. قرآن به عنوان آخرين كتاب وحي الهي، رسالت جهاني داشته{{قرآن|تَبارَكَ الَّذي نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلى‏ عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعالَمينَ نَذيراً | ترجمه= زوال ناپذير و پر بركت است كسى كه قرآن را بر بنده‏اش نازل كرد تا بيم‏دهنده جهانيان باشد.|سوره= فرقان| آیه=1}} و براي راهبري انسان در همه عصرها و نسل‌ها فرستاده شده است: {{قرآن|هَذَا بَصَائِرُ لِلنَّاسِ|ترجمه=اين قرآن، وسيله بينايي همه مردم است. |سوره=جاثيه|آیه= ۲۰}}


===اصول سياست خارجي ===
===اصول سياست خارجي ===
مقصود از اصول سياست خارجي مجموعه‌اي از آموزه‌هاي ديني است كه چارچوب كلان سياست خارجي دولت اسلامي را شكل مي‌دهد. اين مجموعه از نوعي خصلت ثبات و ماندگاري برخوردار است و اين اصول عبارتنداز:
مقصود از اصول سياست خارجي مجموعه‌اي از آموزه‌هاي ديني است كه چارچوب كلان سياست خارجي دولت اسلامي را شكل مي‌دهد. اين مجموعه از نوعي خصلت ثبات و ماندگاري برخوردار است و عبارتنداز:
# '''پايبندي به پيمان هاي سياسي:''' اصل وفاي به عهد و پيمان يكي از دستورهاي موكد اسلام است كه آيات بسياري به آن توصيه كرده‌اند.<ref>سوره اسرإء، آیه ۳۴. سوره بقره، آیه ۱۷۷. سوره مومنون، آیه ۸. سوره معارج، آیه ۳۲. سوره مائده، آیه ۱.</ref>
# '''پايبندي به پيمان‌هاي سياسي:''' اصل وفاي به عهد و پيمان يكي از دستورهاي تاکید شده در اسلام است كه آيات بسياري به آن توصيه كرده‌اند.<ref>سوره اسرإء، آیه ۳۴. سوره بقره، آیه ۱۷۷. سوره مومنون، آیه ۸. سوره معارج، آیه ۳۲. سوره مائده، آیه ۱.</ref>
# '''عدالت:''' از ديدگاه قرآن، عدالت، رفتاري است كه بيش از هر رفتار ديگري به تقوا نزديك تر است: {{قرآن|اي كساني كه ايمان آورده ايد، همواره براي خدا قيام كنيد و از روي عدالت، گواهي دهيد. و دشمني گروهي، شما را از عدالت باز ندارد، دادگر باشيد كه عدالت از هر چيزي به تقوا نزديك‌تر است.|سوره =مائده| آیه= ۸}} عدالت، عملي است كه رفتار انسان‌ها را با معيار قانون مي‌سنجد و هر كس را به تناسب رفتار نيك و بدي كه از او سر زده، پاداش مي‌دهد و مجازات مي‌كند.
# '''عدالت:''' از ديدگاه قرآن، عدالت، رفتاري است كه بيش از هر رفتار ديگري به تقوا نزديك تر است: {{قرآن|اي كساني كه ايمان آورده ايد، همواره براي خدا قيام كنيد و از روي عدالت، گواهي دهيد. و دشمني گروهي، شما را از عدالت باز ندارد، دادگر باشيد كه عدالت از هر چيزي به تقوا نزديك‌تر است.|سوره =مائده| آیه= ۸}} عدالت، عملي است كه رفتار انسان‌ها را با معيار قانون مي‌سنجد و هر كس را به تناسب رفتار نيك و بدي كه از او سر زده، پاداش مي‌دهد و مجازات مي‌كند.
# '''نفي سلطه غير مسلمانان بر جوامع اسلامي و مسلمانان:''' عنوان [[نفي‌سبيل|نفي سبيل]] برگرفته از نص آيه قرآن است: {{قرآن|وَلَن يَجْعَلَ اللّهُ لِلْکافِرِينَ عَلَي الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلاً|ترجمه=خداوند سبيل و طريقي براي كافران بر مومنان قرار نداده است.|سوره=نساء|آیه= ۱۴۱}} آيه نفي سبيل به عنوان اساس روابط خارجي دولت اسلامي مطرح مي گردد. براي نمونه اگر دولت اسلامي با غيرمسلمانان عهد و پيماني را منعقد كند به حكم صريح قرآن مبني بر وجوب وفاي به عهد {{قرآن|وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ ۖ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا|ترجمه=و به عهد و پیمان وفا کنید، زیرا [روز قیامت] درباره پیمان بازخواست خواهد شد.|سوره=اسراء|آیه= ۳۴}} لازم است كه دولت اسلامي به ميثاق و پيمان منعقد شده پايبند باشد.
# '''نفي سلطه غير مسلمانان بر جوامع اسلامي و مسلمانان:''' عنوان [[نفي‌سبيل|نفي سبيل]] برگرفته از نص آيه قرآن است: {{قرآن|وَلَن يَجْعَلَ اللّهُ لِلْکافِرِينَ عَلَي الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلاً|ترجمه=خداوند سبيل و طريقي براي كافران بر مومنان قرار نداده است.|سوره=نساء|آیه= ۱۴۱}} آيه نفي سبيل به عنوان اساس روابط خارجي دولت اسلامي مطرح مي گردد. براي نمونه اگر دولت اسلامي با غيرمسلمانان عهد و پيماني را منعقد كند به حكم صريح قرآن مبني بر وجوب وفاي به عهد {{قرآن|وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ ۖ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْئُولًا|ترجمه=و به عهد و پیمان وفا کنید، زیرا [روز قیامت] درباره پیمان بازخواست خواهد شد.|سوره=اسراء|آیه= ۳۴}} لازم است كه دولت اسلامي به ميثاق و پيمان منعقد شده پايبند باشد.
# '''حفظ عزت و سيادت اسلامي:''' اصل عزت در روابط خارجي دولت اسلامي بيانگر علو و برتري تعاليم اسلامي است. آيات دال بر عزت مومنان و مسلمانان، از مستندات فقهي اين اصل محسوب مي‌گردد.<ref>سوره نساء، آیه۱۳۸.</ref> <ref>سوره منافقون، آیه۸.</ref>
# '''حفظ عزت و سيادت اسلامي:''' اصل عزت در روابط خارجي دولت اسلامي بيانگر علو و برتري تعاليم اسلامي است. قرآن اتكاي مسلمانان به كافران و دولت‌هاي غيراسلامي را براي دست‌يابي به عزت و شوكت دنيوي ناپسند شمرده و يادآور شده كه عزت همه از آن خدا و رسول و مومنان است:
برخي آيات قرآن كريم اتكاي مسلمانان به كافران و دولت‌هاي غيراسلامي را براي دست يابي به عزت و شوكت دنيوي زشت شمرده و يادآور شده‌اند كه عزت همه از آن خدا و رسول و مومنان است، در آيه‌اي آمده است: {{قرآن|منافقان را به عذابي سخت بشارت ده، كساني كه كافران را دوست گرفتند و مومنان را رها ساختند، آيا در همنشيني آنان عزت مي‌جويند (نادرست انديشيده‌اند)، عزت همه از خداست.|سوره =نساء| آیه= ۱۳۸}}
* {{قرآن|الَّذينَ يَتَّخِذُونَ الْكافِرينَ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنينَ أَ يَبْتَغُونَ عِنْدَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَميعاً |ترجمه= همانها كه كافران را به جاى مؤمنان، دوست خود انتخاب مى‏كنند. آيا عزّت و آبرو نزد آنان مى‏جويند؟ با اينكه همه عزّتها از آن خداست؟!| سوره= نساء| آیه= 139}}
* {{قرآن| يَقُولُونَ لَئِنْ رَجَعْنا إِلَى الْمَدينَةِ لَيُخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَلَّ وَ لِلَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنينَ وَ لكِنَّ الْمُنافِقينَ لا يَعْلَمُونَ |ترجمه= آنها مى‏گويند: «اگر به مدينه بازگرديم، عزيزان ذليلان را بيرون مى‏كنند!» در حالى كه عزت مخصوص خدا و رسول او و مؤمنان است؛ ولى منافقان نمى‏دانند!| سوره = منافقون| آیه= 8}}
* {قرآن| مَنْ كانَ يُريدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَميعاً | ترجمه= کسى كه خواهان عزّت است، تمام عزّت براى خداست.| سوره= فاطر| آیه= 10}}
 
 


{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
* حقوق اقلیت‌ها، عباسعلی عمید زنجانی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۰.
* حقوق و وظایف غیر مسلمانان در جامعه اسلامی، روح الله شریعتی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۳۸۱.


==منابع==
==منابع==
trustworthy
۳٬۲۱۰

ویرایش