پرش به محتوا

شرایط شفاعت‌شوندگان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (Aslanzadeh صفحه شرایط شفاعتشوندگان را به شرایط شفاعت‌شوندگان منتقل کرد)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


{{سوال}}
{{سوال}}
در مورد شفاعت اهل بیت در قیامت توضیح دهید. چه کسانی به این شفاعت می‌رسند؟
چه کسانی مورد شفاعت واقع می‌شوند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
طبق قرآن و روایات پیامبر اسلام(ص)، اهل‌بیت(ع)، قرآن، ملائکه و مؤمنان اجازه شفاعت دارند. شفاعت شرایطی دارد که فرد باید آن را در خود ایجاد کند تا بتواند مشمول شفاعت شود.
در روايات و برخي از آيات، شرايط وقوع شفاعت، به صورت سلبي، بيان شده است؛‌ یعنی داشتن برخی خصلت‌ها و انجام برخی رفتارها موجب می‌شود که شخص از شفاعتِ شفاعت‌کنندگان محروم شود كه عمده اين روايات و شرايط را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:


==معنای شفاعت==
{{نوشتار اصلی| معنای شفاعت}}
کلمه شفاعت از ریشه شفع به معنی جفت و ضمیمه کردن چیزی به مثل خودش گرفته شده است. مفهوم شفاعت بر محور دگرگونی و تغییر موضوع به شفاعت شونده است. شخص شفاعت شونده موجباتی فراهم می‌سازد که از یک وضع نامطلوب بیرون آمده و به وسیله ارتباط با شفیع، خود را در وضع مطلوبی قرار دهد که شایسته بخشودگی گردد. شفاعت دارای قیود و شرایطی دارد. طبق قرآن و روایات پیامبر اسلام(ص)، اهل‌بیت(ع)، قرآن، ملائکه و مؤمنان اجازه شفاعت دارند.


==شفاعت کنندگان==
همچنین پیامبر اکرم(ص) فرموده است: «من در روز قیامت شفاعت می‌کنم و شفاعتم پذیرفته می‌شود، و علی هم شفاعت می‌کند و شفاعت او نیز پذیرفته می‌شود و اهل بیت من نیز شفاعت می‌کنند و شفاعت آنان هم پذیرفته می‌شود.<ref>ابن شهر آشوب محمّدبن علی، مناقب آل ابی طالب ۲/۱۵، المکتبه الحیدریه النجف الأشرف، ۱۳۷۶.</ref>


امام صادق(ع) می‌فرمایند: «در روز قیامت ما برای شیعیان گناهکارمان شفاعت می‌کنیم، امّا نیکوکاران را خدا نجات داده است.»<ref>صدوق محمّد، خصال، ص۶۲۴، منشورات جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه فی قم، ۱۴۰۳ق.</ref>
== توحيد و عدم شرك ==
توحيد و عدم شرك، شرط شفاعت است: از پيامبر اكرم روايت شده است كه: شفاعت اختصاص به گروه مؤمنين از اهل توحيد دارد و اهل شك و شرك و نيز اهل كفر و جحود از آن محروم‎اند الشفاعة لا تكون لاهل الشك والشرك و لا لاهل الكفر والجحود بل يكون للمؤمنين من اهل التوحيد.10 در قرآن نيز تأكيد شده است بر اينكه شرك گناهي نابخشودني است. ان الله لا يغفر ان يشرك به.11


== افرادی که مشمول شفاعت می‌شوند ==
== اعتقاد به شفاعت ==
شرایطی وجود دارد تا شخص بتواند مورد شفاعت قرار گیرد. گناهانی مانند ظلم، شخص را از شفاعت دور می‌کنند: {{قرآن|مَا لِلظَّالِمِینَ مِنْ حَمِیمٍ وَلَا شَفِیعٍ یُطَاعُ
اعتقاد به شفاعت، شرط بهره‎مندي از شفاعت است: امام رضا _ عليه السّلام _ از اميرالمؤمنين _ عليه السّلام _ نقل مي‎كند: من كذب شفاعة رسول الله _ صلّي الله عليه و آله _ لم تتله.12 يعني كسي كه شفاعت پيامبر (و ائمة معصومين _ عليهم السّلام _ ) را انكار كند، در قيامت از آن بهره نخواهد داشت. و نيز از پيامبر _ صلّي الله عليه و آله _ رسيده است كه: شفاعتي يوم القيامه حق فمن لم يؤمن بها لم يكن من اهلها.13 شفاعت من براي امت در قيامت حق است و كسي كه اعتقاد به آن نداشته باشد، اهل شفاعت من نخواهد بود.
| ترجمه = برای ستمکاران دوستی وجود ندارد، و نه شفاعت کننده‌ای که شفاعتش پذیرفته شود.
| سوره = غافر
| آیه = ۱۸
}}، افراد باید برای برقرار ساختن ارتباط با خداوند از گناه توبه کنند و یا حداقل در آستانه توبه قرار گیرند، خلافکاری و شکستن قوانین الهی را متوقف سازند یا لااقل تقلیل دهند و ایمان به خدا و رستاخیز را در خود زنده نگه دارند و قوانین و مقررات او را محترم بشمارند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ۱/۲۳۶، دار الکتب الإسلامیه ۱۳۷۴.</ref>


علامه طباطبایی بعد از بحث طولانی می‌گوید: «شفاعت وسیله نجات گناهکاران از اصحاب یمین است، در قرآن می‌فرماید: {{قرآن|إِنْ تَجْتَنِبُوا کَبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ|ترجمه=اگر از گناهان بزرگی که از آن نهی می‌شوید پرهیز کنید، گناهان کوچک شما را می‌پوشانیم|سوره=نساء(۴)|آیه۳۱=}} منظور آیه این است که گناهان صغیره را خدا می‌آمرزد و احتیاجی به شفاعت ندارد، پس مورد شفاعت آن عدّه از اصحاب یمین اند، که گناهان کبیره از آنان تا روز قیامت باقی مانده، و به وسیله توبه یا اعمال حسنه دیگر از بین نرفته است، هم چنان که رسول خدا فرمود: شفاعتم تنها مربوط به اهل کبائر از امتم است، و امّا نیکوکاران هیچ ناراحتی ندارند.»<ref>علامه طباطبائی محمد حسین، المیزان ترجمه سید محمّد باقر موسوی همدانی ۱/۲۸۴، پیشین.</ref>
== عدم دشمنی و عداوت با اهل بیت علیهم السلام ==
دشمني با اهل‎بيت _ عليهم السّلام _ مانع شفاعت است: امام باقر _ عليه السّلام _ مي‎فرمايد: لو ان كل ملك خلقه الله عز و جل و كل نبي بعثه الله و كل صدّيق و كل شهيد شفعوا في ناصبٍلنا اهل‎البيت ان يخرجه الله جل و عزه، من النار ما اخرجه الله ابداً و الله عزوجل يقول في كتابه (ماكثين فيها ابداً).14 اگر همة فرشتگاني كه خدا آفريده است و تمام پيامبراني كه مبعوث نموده است و همة راستگويان و شهداي راه خدا، براي كسي كه دشمني با اهل‎بيت _ عليهم السّلام _ دارد، شفاعت كنند تا او را خداوند از آتش نجات دهد، هرگز خداوند وي را از جهنم بيرون نخواهد كرد چون خودش فرموده است كه آنان در جهنم براي هميشه باقي مي‎ماند.  


رسول خدا(ص) فرمود: «هنگامی که در مقام محمود (مقام شفاعت) قرار گیرم، برای آن افراد از امّتم که مرتکب گناهان بزرگ شده‌اند شفاعت می‌کنم و خداوند شفاعتم را درباره آنان می‌پذیرد، به خدا سوگند برای کسانی که ذرّیه و فرزندان مرا آزار کرده باشند شفاعت نمی‌کنم.»<ref>شیخ حر عاملی محمّد بن الحسن، الفصول المهمه فی اصول الائمه، ص۳۶۰، پیشین.</ref>
== سبک نشمردن نماز ==
سبك شمردن نماز مانع شفاعت است: امام صادق _ عليه السّلام _ از رسول الله _ صلّي الله عليه و آله _ نقل مي‎فرمايد كه قال _ صلّي الله عليه و آله _ : لا ينال شفاعتي من استخف بصلاته و لا يرد علي الحوض لا والله.15 يعني شفاعت نمي‎رسد به كسي كه نمازش را خفيف شمارد و فرداي قيامت چنين در كنار حوض، بر من وارد نمي‎شود، بخدا قسم كه نمي‎شود.
 
== پرهیز از شرب مسکرات ==
نوشيدن مسكرات موجب محروميت از شفاعت است: پيامبر اكرم _ صلّي الله عليه و آله _ مي‎فرمايد: لا ينال شفاعتي من شرب المسكر و لا يرد علي الحوض لا والله.16 نوشنده شراب و مسكرات از شفاعت من دور است و حق و رد بر من در كنار حوض را ندارد اين جمله اخير كه در مورد استخفاف نماز و شرب مسكر از پيامبر _ صلّي الله عليه و آله _ ذكر شده است و با قسم نيز تأكيد شده است كنايه از اين است كه در فرداي قيامت وقتي كه پيامبر _ صلّي الله عليه و آله _ كنار حوض در مقام شفاعت امت قرار دارد، اين افراد امكان ورود در آن را ندارند تا بتوانند از شفاعت حضرت بهره‎مند شوند.
 
== احتراز از ظلم و ستم ==
ظالم و ستمگر از شفاعت محروم است: در قرآن كريم مي‎فرمايد: ما للظالمين من حميم و لا شفيع يطاع.17يعني افراد ستمگر در قيامت دوست و ياوري كه شفاعتش مورد پذيرش باشد، ندارد. پيامبر اكرم _ صلّي الله عليه و آله _ نيز مي‎فرمايد: اما شفاعتي ففي اصحاب الكبائر ما خلد اهل الشرك و الظلم.18 شفاعت براي اهل گناه كبيره،ذخيره شده است غير از كساني كه گناه شرك و ظلم داشته باشند.


از امام صادق(ع) نقل است: «به خدا سوگند که شیعیان خود را شفاعت می‌کنیم، به خدا سوگند، آنان را شفاعت می‌کنیم، تا این که اهل جهنم می‌گویند: اکنون ما را شفیعانی نیست…»<ref>ابن شهر آشوب محمّد بن علی، مناقب آل ابی طالب ۲/۱۴، المکتبه الحیدریه، النجف الأشرف، ۱۳۷۶.</ref>


{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
* تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی.
 
* تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی.
* الفصول المهمه فی اصول الائمه، شیخ حر عاملی.


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = ادیان و مذاهب
  | شاخه اصلی
== متن عنوان ==
= ادیان و مذاهب
  |شاخه فرعی۱ = شیعه امامیه
  |شاخه فرعی۱ = شیعه امامیه
  |شاخه فرعی۲ = عقاید شیعه
  |شاخه فرعی۲ = عقاید شیعه
automoderated
۲۴۸

ویرایش