۱٬۴۸۹
ویرایش
خطبه دوم امام حسین(ع) در روز عاشورا: تفاوت میان نسخه‌ها
خطبه دوم امام حسین(ع) در روز عاشورا (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۹ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۴۸
، ۲۹ دسامبر ۲۰۲۴بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
از نظر محققان، امام حسین(ع) در خطبه دوم خود در [[روز عاشورا]] تلاش کرده تا توجه مردم کوفه را به این حقیقت جلب کند که آنان با شمشیری که متعلق به خاندان پیامبر(ص) است علیه این خاندان قیام کرده‌اند و نیرویی را که اسلام به آنان ارزانی داشته بر ضد خود اسلام به کار برده‌اند. برخی از جملات این خطبه به‌عنوان شعار نهضت عاشورا قلمداد شده است. | از نظر محققان، امام حسین(ع) در خطبه دوم خود در [[روز عاشورا]] تلاش کرده تا توجه مردم کوفه را به این حقیقت جلب کند که آنان با شمشیری که متعلق به خاندان پیامبر(ص) است علیه این خاندان قیام کرده‌اند و نیرویی را که اسلام به آنان ارزانی داشته بر ضد خود اسلام به کار برده‌اند. برخی از جملات این خطبه به‌عنوان شعار نهضت عاشورا قلمداد شده است. | ||
امام حسین(ع) این خطبه را پیش از آغاز جنگ و زمانی که سپاه کوفه آماده حمله بود خواند. زمانی که امام حسین(ع) قصد کرد تا با این سخنرانیِ پایانی حجت را بر سپاه کوفه تمام کند، سپاهیان دشمن با ایجاد | امام حسین(ع) این خطبه را پیش از آغاز جنگ و زمانی که سپاه کوفه آماده حمله بود خواند. زمانی که امام حسین(ع) قصد کرد تا با این سخنرانیِ پایانی حجت را بر سپاه کوفه تمام کند، سپاهیان دشمن با ایجاد سر و صدا و هلهله از این کار جلوگیری کردند. امام حسین(ع) در این شرایط سخنان خود را شروع کرد و دلیل عدم سکوت سپاه کوفه برای نشنیدن سخنان حق را [[حرام‌خواری]] آنان برشمرد. | ||
== جایگاه و ویژگی‌ها == | == جایگاه و ویژگی‌ها == | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
به خدا سوگند! خیانت‌کاری از صفات بارز شماست که رگ و ریشه شما بر آن استوار، تنه و شاخه شما آن را به ارث برده و دل‌هایتان با این عادت نکوهیده رشد نموده و سینه‌هایتان با آن مملو گردیده است. شما به آن میوه نامبارکی می‌مانید که در گلوی باغبان رنجدیده‌اش گیر کند و در کام سارق ستمگرش شیرین و لذت‌بخش باشد.<ref>خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین علیه السلام، بی‌جا، انوار الهدی، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۸–۱۰.</ref> | به خدا سوگند! خیانت‌کاری از صفات بارز شماست که رگ و ریشه شما بر آن استوار، تنه و شاخه شما آن را به ارث برده و دل‌هایتان با این عادت نکوهیده رشد نموده و سینه‌هایتان با آن مملو گردیده است. شما به آن میوه نامبارکی می‌مانید که در گلوی باغبان رنجدیده‌اش گیر کند و در کام سارق ستمگرش شیرین و لذت‌بخش باشد.<ref>خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین علیه السلام، بی‌جا، انوار الهدی، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۸–۱۰.</ref> | ||
}} | }} | ||
خطبه دوم [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] در روز عاشورا خطبه‌ای است که در بخش مهمی از | خطبه دوم [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] در روز عاشورا خطبه‌ای است که در بخش مهمی از آن، امام(ع) مردم کوفه را به دلیل [[پیمان‌شکنی]] مورد ملامت قرار داده است. حضرت در سخنان خود به تحلیل این موضوع پرداخته که چگونه مردم کوفه که روزی در اثر جنایت‌های بنی‌امیه به‌سوی آن حضرت میل یافته و او را به عراق دعوت کرده بودند، ناگهان تغییر موضع دادند؛ تغییری که طی آن نقض عهد کردند و امام(ع) را تنها گذاشته و از [[بنی‌امیه]] پشتیبانی کردند.<ref>نجمی، محمدصادق، سخنان حسین بن علی(ع) از مدینه تا کربلا، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۱ش، ص۲۵۲.</ref> | ||
امام حسین(ع) در تحلیل | امام حسین(ع) در تحلیل خود، دلیل این انحراف که هنگام ایراد خطبه به صورت امتناع از شنیدن سخن حق با ایجاد سر و صدا نمایان شده بود را، حرام‌خواری سپاه کوفه قلمداد کرده بود. حرام‌خواری که ناشی از سرازیر شدن پول‌های حرام فراوان در زمان [[خلافت معاویه]] و از طرف او به‌نام هدیه برای شکست دادن [[امام علی(ع)]] و به انزوا کشاندن [[امام حسن(ع)]] از صحنه سیاست و خلافت بود. از نظر امام(ع)، انباشته شدن شکم‌های کوفیان از این نوع غذاهای حرام، موجب شده قلب‌های آنان سیاه و چشمِ حق‌بینشان کور و گوششان برای شنیدن حرف حق کر شود.<ref>نجمی، سخنان حسین بن علی(ع) از مدینه تا کربلا، ص۲۵۳.</ref> | ||
از نظر برخی محققان امام حسین(ع) در این خطبه تلاش کرده تا توجه مردم کوفه را به این حقیقت جلب کند که آنان با شمشیری که متعلق به خاندان پیامبر(ص) است علیه این خاندان قیام کرده‌اند و نیرویی را که [[اسلام]] به آنان ارزانی داشته بر ضد خود اسلام به کار برده‌اند.<ref>نجمی، سخنان حسین بن علی(ع) از مدینه تا کربلا، ص۲۵۴.</ref> | از نظر برخی محققان امام حسین(ع) در این خطبه تلاش کرده تا توجه مردم کوفه را به این حقیقت جلب کند که آنان با شمشیری که متعلق به خاندان پیامبر(ص) است علیه این خاندان قیام کرده‌اند و نیرویی را که [[اسلام]] به آنان ارزانی داشته بر ضد خود اسلام به کار برده‌اند.<ref>نجمی، سخنان حسین بن علی(ع) از مدینه تا کربلا، ص۲۵۴.</ref> | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
== مقدمات ایراد خطبه == | == مقدمات ایراد خطبه == | ||
در منابع آمده | در منابع آمده است، پس از آنکه سپاه امام حسین(ع) و سپاه کوفه کاملاً آماده شدند، پرچم‌های سپاه عمر بن سعد برافراشته و صدای طبل و شیپورشان بلند شد. پس از این، سپاه کوفه از هر طرف، مانند حلقه انگشتری، دور خیمه‌های امام حسین(ع) را فرا گرفت. [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] پس از آنکه فرماندهان جناح راست و چپ سپاه خود را مشخص کرد، از میان لشکر خود بیرون آمد و در برابر صفوف سپاه دشمن قرار گرفت. امام(ع) از آنان خواست تا سکوت کنند و به سخنان او گوش دهند. سپاهیان کوفه همچنان سر و صدا و هلهله می‌کردند که امام حسین(ع) با جملاتی آنان را به آرامش و سکوت دعوت کرد. سپس خطبه خود را آغاز کرد.<ref>خوارزمی، مقتل الحسین علیه السلام، ج۲، ص۸.</ref> | ||
== رخدادهای هم‌زمان با ایراد خطبه == | == رخدادهای هم‌زمان با ایراد خطبه == | ||
زمانی که امام حسین(ع) قصد کرد تا با سخنرانی دوباره حجت را بر سپاه کوفه تمام کند، سپاهیانِ دشمن با ایجاد | زمانی که امام حسین(ع) قصد کرد تا با سخنرانی دوباره حجت را بر سپاه کوفه تمام کند، سپاهیانِ دشمن با ایجاد سر و صدا و هلهله از این کار جلوگیری کردند. امام حسین(ع) در این شرایط سخنان خود را شروع کرد. حضرت ابتدا، به دلیل عدم سکوت سپاه کوفه پرداخت و لقمه حرام را عامل نشنیدن سخنان حق برشمرد. این موضوع باعث شد تا لشکریان عمرسعد یکدیگر را ملامت کنند که چرا سکوت نمی‌کنند و یکدیگر را وادار به گوش‌دادن به سخنان امام(ع) کردند.<ref>نجمی، محمدصادق، سخنان حسین بن علی(ع) از مدینه تا کربلا، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۱ش، ص۲۴۶.</ref> | ||
امام حسین(ع) در | امام حسین(ع) در میانۀ خطبه اشعاری خواند که معنای حماسی داشت و تأکید می‌کرد که در جنگ میان حق و باطل، طرف حق چه شکست بخورد و چه پیروز شود پیروز حقیقی است. در انتهای خطبه امام حسین(ع) دست به [[دعا]] برداشت و سپاه کوفه را نفرین کرد. | ||
== متن و ترجمه خطبه == | == متن و ترجمه خطبه == | ||