کلمه لمم در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

'''کلمه لمم''' در [[سوره نجم]]، از فواحش و [[گناهان کبیره]] استثناء شده است. در مورد معنای این کلمه احتمالات مختلفی نظیر، [[گناه صغیره]]، نیت انجام گناه، گناهی که به صورت اتفاقی و نه از روی عادت انجام شود، داده شده است. در روایات نیز سه معنای گناه صغیره، نزدیک شدن به گناه و انجام ندادن آن و گناهی که گاهی انجام شود ولی فرد به آن عادت نکرده است، در تفسیر معنای کلمه لمم ذکر شده است.

«لَمَم» به معنی «نزدیک شدن به گناه است» و از [[گناهان صغیره]] نیز تعبیر به «لمم» می‌شود.<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، بیروت، دارالکتب، مدخل لام؛ و ابن منظور، لسان العرب، قم، نشر ادب حوزه، چاپ اول، ۱۳۶۳، ج۱۲، ص۵۴۹.</ref> این واژه در اصل از ماده «اِلمام» گرفته شده که به معنی نزدیک شدن به چیزی بدون انجام آن است و گاه به اشیاء قلیل و کم نیز اطلاق شده است.

 

قاموس القرآن در معنای لمم این چنین آورده است که «لمم» به گناهی گفته می‌شود که شخص به آن عادت نکرده و اصرار هم ندارد و گاهی از روی غفلت مرتکب می‌شود».<ref>قرشی، سید علی‌اکبر، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۱۱، ۱۳۷۲ ه‍، ج۶، ص77.</ref>

# منظور از لمم [[گناه صغیره]] است؛

# منظور، نیت انجام گناه بدون انجام آن است؛

# منظور معاصی کم اهمیت است؛

# منظور هرگونه گناه، اعم از صغیره و [[گناه کبیره|کبیره]] است، مشروط به اینکه عادت نشده باشد و اگر هم اتفاق افتاد توبه نماید؛

# لمم به معنی گناهانی است که احیاناً از انسان سر می‌زند سپس متوجه می‌شود و آن را ترک می‌گوید.

استثناء «لمم» از «کبائر» (با توجّه به اینکه ظاهر استثناء، استثناء متصل است) دلالت دارد بر اینکه «لمم» گناهی است که احیاناً و از روی غفلت از انسان سر می‌زند. به علاوه در جمله بعد، اینطور آمده است که «آمرزش پروردگار تو گسترده است» این نیز دلیل است بر اینکه گناهی از او سرزده که نیاز به غفران پروردگار دارد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چ ۱۱، ۱۳۶۸، ج۲۲، ص۵۳۷.</ref>

# در حدیثی از [[امام صادق(ع)]] آمده است: {{عربی|هو الذنب يلم به الرجل فيمكث ماشاءالله، ثمَّ يلم من بعد|ترجمه=لمم، گناهي است كه انسان به سراغ آن مي‌رود و سپس مدتي از گناه خودداري كرده و بار ديگر به آن آلوده مي‌شود}}.<ref>کلینی، محمّد بن یعقوب، اصول کافی، قم، دارالاسوه، چاپ اول، ۱۳۷۶ ه‍. ش، ج۲، باب ایمان و کفر، باب لمم.</ref>

# همچنین حضرت در روایت دیگری می‌فرمایند: {{عربی|اللمم الرجل يلم به الذنب فيستغفرالله منه|ترجمه=لمم، آن است كه انسان به سراغ گناهي رود، سپس از آن استغفار كند}}.<ref>کلینی، محمّد بن یعقوب، اصول کافی، قم، دارالاسوه، چاپ اول، ۱۳۷۶ ه‍. ش، ج۲، باب ایمان و کفر، باب لمم.</ref>

[[علامه طباطبائی(ره)|علامه طباطبائی]] می‌فرماید: روایات [[اهل‌بیت(ع)]] برای «لمم» سه معنا ذکر کرده‌اند: ۱. گناهان صغیره؛ ۲. نزدیک شدن به گناه و انجام ندادن آن؛ ۳. گناهی که گاهی انجام می‌شود ولی فرد به آن عادت نکرده است و شامل گناهان کبیره و صغیره می‌شود. از آنچه از لغت و روایت استفاده می‌شود این است که «لمم» برای هر سه معنا آمده است و شامل آن‌ها می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر المیزان|سال=1417|نام=سید محمد حسین|نام خانوادگی=طباطبایی|ناشر=قم، جامعه مدرسین|جلد=19|صفحه=1417}}</ref>