trustworthy
۳۶۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۶: | خط ۶: | ||
{{درگاه|امام حسین}}''' | {{درگاه|امام حسین}}''' | ||
'''حرکت امام حسین(ع) از مکه به کربلا''' را حرکتی در ادامه حرکت او برای احیای [[امر به معروف و نهی از منکر]] از طریق [[قیام عاشورا برای خدا یا به خواست مردم|قیام]] علیه حکومت جور [[یزید بن معاویه]] تلقی کردهاند. بهنقل از منابع تاریخی، | '''حرکت [[امام حسین علیهالسلام|امام حسین(ع)]] از [[مکه]] به [[کربلا]]''' را حرکتی در ادامه حرکت او برای احیای [[امر به معروف و نهی از منکر]] از طریق [[قیام عاشورا برای خدا یا به خواست مردم|قیام]] علیه حکومت جور [[یزید بن معاویه]] تلقی کردهاند. بهنقل از منابع تاریخی، امام حسین(ع) در روز سهشنبه هشتم ذیالحجه سال ۶۰ قمری از مکه بهسوی عراق حرکت کرد. | ||
در کنار هدف اصلی امام حسین(ع) برای خروج از مکه، نامههای مردم کوفه و دعوت آنان از امام حسین(ع) برای امامت قیام علیه حکومت شام را نیز مؤثر تلقی کردهاند. علت دیگر خروج امام حسین(ع) از مکه به سوی کربلا این دانسته شده که به دستور یزید بن معاویه قرار بود امام حسین(ع) در جریان مراسم حج ترور شود. امام(ع) بهخاطر مصون ماندن احترام مکه، بدون شرکت در مراسم حج، مکه را بهسوی عراق ترک کرد. | در کنار هدف اصلی امام حسین(ع) برای خروج از مکه، نامههای مردم [[کوفه]] و دعوت آنان از امام حسین(ع) برای [[امامت]] قیام علیه حکومت شام را نیز مؤثر تلقی کردهاند. علت دیگر خروج امام حسین(ع) از مکه به سوی کربلا این دانسته شده که به دستور یزید بن معاویه قرار بود امام حسین(ع) در جریان مراسم [[حج]] ترور شود. امام(ع) بهخاطر مصون ماندن احترام مکه، بدون شرکت در مراسم حج، مکه را بهسوی [[عراق]] ترک کرد. | ||
به نقل از شیخ | به نقل از [[شیخ مفید]]، امام حسین(ع) برای خارجشدن از مکه بهسوی عراق، حج خود را ناتمام گذاشت. او برای این کار نیت خود را از [[حج تمتع]] به [[عمره مفرده]] برگرداند و از احرام خارج شد. برخی دیگر، برخلاف نظر کسانی چون شیخ مفید گفتهاند که [[امام حسین(ع)]] برای عمره تمتع محرم نشد و عمره تمتعش را به عمره مفرده تبدیل نکرد، بلکه امام(ع) با عمره مفرده وارد مکه شد و با طواف وداع یا عمره مفردۀ ماه ذیالحجه، بدون تبدیل نیت، از مکه خارج شد. | ||
== کلیات و جایگاه == | == کلیات و جایگاه == | ||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
== علت خروج از مکه == | == علت خروج از مکه == | ||
علت اصلی خروج [[امام حسین علیهالسلام|امام حسین(ع)]] از مکه بهسوی عراق را در ادامه برنامه اصلی او برای احیای [[امر به معرف و نهی از منکر]] و قیام علیه حکومت ظلم یزید بن معاویه قلمداد کردهاند.<ref>مطهری، مرتضی، حماسه حسینی، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۱۴۰.</ref> هدفی که امام(ع) در جریان خطبهای در مکه در میان بنیهاشم از آن یاد کرده است. امام(ع) در انتهای این خطبه به کسانی که با او در سفر به کربلا همراه خواهند شد و در این راه به [[شهادت]] خواهند رسید وعده میدهد که به بهشت خواهند رسید و وعده [[رسول خدا(ص)]] در برپایی حکومت الهی در زمین را تحقق خواهند بخشید.<ref>اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، تهران، مجمع جهانی اهل بیت(ع)، ۱۴۳۳ق، ج۲، ص۲۳۹.</ref> | علت اصلی خروج [[امام حسین علیهالسلام|امام حسین(ع)]] از مکه بهسوی عراق را در ادامه برنامه اصلی او برای احیای [[امر به معرف و نهی از منکر]] و قیام علیه حکومت ظلم یزید بن معاویه قلمداد کردهاند.<ref>مطهری، مرتضی، حماسه حسینی، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۱۴۰.</ref> هدفی که امام(ع) در جریان خطبهای در مکه در میان [[بنیهاشم]] از آن یاد کرده است. امام(ع) در انتهای این خطبه به کسانی که با او در سفر به کربلا همراه خواهند شد و در این راه به [[شهادت]] خواهند رسید وعده میدهد که به [[بهشت]] خواهند رسید و وعده [[رسول خدا(ص)]] در برپایی حکومت الهی در زمین را تحقق خواهند بخشید.<ref>اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، تهران، مجمع جهانی اهل بیت(ع)، ۱۴۳۳ق، ج۲، ص۲۳۹.</ref> | ||
در خروج امام حسین(ع) از مکه بهسوی کربلا، نامههای مردم کوفه و دعوت آنان از ایشان برای امامت قیام علیه حکومت شام را نیز مؤثر دانستهاند.<ref>مطهری، حماسه حسینی، ج۱، ص۱۳۶–۱۳۸.</ref> امام حسین(ع) در مکه به نامههای متعدد کوفیان پاسخ مثبت داد و عموزاده خود [[مسلم بن عقیل]] را بهسوی کوفه فرستاد. امام(ع) در این نامه گفت اگر خواسته اکثریت مردم و نظر افراد آگاه کوفه همان باشد که در نامهها بوده، برای همراهی با قیام کوفیان بهسرعت بهسوی کوفه حرکت خواهد کرد.<ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۲۶۲؛ ابنشهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابیطالب، تحقیق یوسف البقاعی، بیروت، دارالاضواء، ۱۴۲۱ق، ج۴، ص۹۷.</ref> | در خروج امام حسین(ع) از مکه بهسوی کربلا، نامههای مردم کوفه و دعوت آنان از ایشان برای امامت قیام علیه حکومت شام را نیز مؤثر دانستهاند.<ref>مطهری، حماسه حسینی، ج۱، ص۱۳۶–۱۳۸.</ref> امام حسین(ع) در مکه به نامههای متعدد کوفیان پاسخ مثبت داد و عموزاده خود [[مسلم بن عقیل]] را بهسوی کوفه فرستاد. امام(ع) در این نامه گفت اگر خواسته اکثریت مردم و نظر افراد آگاه کوفه همان باشد که در نامهها بوده، برای همراهی با قیام کوفیان بهسرعت بهسوی کوفه حرکت خواهد کرد.<ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۲۶۲؛ ابنشهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابیطالب، تحقیق یوسف البقاعی، بیروت، دارالاضواء، ۱۴۲۱ق، ج۴، ص۹۷.</ref> | ||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
=== عمره مفره === | === عمره مفره === | ||
برخی دیگر، برخلاف نظر کسانی چون شیخ مفید گفتهاند امام حسین(ع) برای عمره تمتع محرم نشد و عمره تمتعش را به عمره مفرده تبدیل نکرد، بلکه حضرت با عمره مفرده وارد مکه شد و با طواف وداع یا عمره مفردۀ ماه ذیالحجه، بدون تبدیل نیت، از مکه خارج شد.<ref>ابراهیمی، ابراهیم، «نقد و تحلیل رویکردهای حج امام حسین(ع)»، در پژوهشهای قرآن و حدیث، شماره ۱، پاییز و زمستان ۱۳۸۸ش، ص۲۱–۲۲.</ref> برای این نظر شواهدی ارائه شده است؛ از جمله: | برخی دیگر، برخلاف نظر کسانی چون شیخ مفید گفتهاند امام حسین(ع) برای عمره تمتع محرم نشد و عمره تمتعش را به عمره مفرده تبدیل نکرد، بلکه حضرت با عمره مفرده وارد مکه شد و با طواف وداع یا عمره مفردۀ ماه ذیالحجه، بدون تبدیل نیت، از مکه خارج شد.<ref>ابراهیمی، ابراهیم، «نقد و تحلیل رویکردهای حج امام حسین(ع)»، در پژوهشهای قرآن و حدیث، شماره ۱، پاییز و زمستان ۱۳۸۸ش، ص۲۱–۲۲.</ref> برای این نظر شواهدی ارائه شده است؛ از جمله: | ||
# [[امام حسین(ع)]]، بنابر شواهد بسیار، از [[شهادت]] خود در کربلا به علم امامت اطلاع داشت و تصمیم او برای رفتن از مکه قطعی بود. همچنین پیش از حرکت از مدینه به سوی مکه، در عالم خواب از پیامبر(ص) شنیده بود: «ای حسین! گویا به همین زودی میبینم که در سرزمینی به نام کربلا کشته و ذبح میشوی».<ref>صدوق، الامالی، | # [[امام حسین(ع)]]، بنابر شواهد بسیار، از [[شهادت]] خود در کربلا به علم امامت اطلاع داشت و تصمیم او برای رفتن از مکه قطعی بود. همچنین پیش از حرکت از مدینه به سوی مکه، در عالم خواب از پیامبر(ص) شنیده بود: «ای حسین! گویا به همین زودی میبینم که در سرزمینی به نام کربلا کشته و ذبح میشوی».<ref>صدوق، الامالی، ۱۴۰۴ق، ص۱۵۲؛ شریف قرشی، حیاة الامام الحسین(ع)، ۱۳۳۴ق، ص۲۵۹.</ref> | ||
# حرکت امام حسین(ع) از مدینه به مکه، در ماههای عمره مفرده، یعنی ماههای [[رجب]] و شعبان انجام شده، نه در ماههای حج (شوال، ذیالقعده و ذیالحجه).<ref>ابومخنف، مقتل الحسین(ع)، ۱۳۹۸ق، ص۶۲-۶۸.</ref> | # حرکت امام حسین(ع) از مدینه به مکه، در ماههای عمره مفرده، یعنی ماههای [[رجب]] و شعبان انجام شده، نه در ماههای حج (شوال، ذیالقعده و ذیالحجه).<ref>ابومخنف، مقتل الحسین(ع)، ۱۳۹۸ق، ص۶۲-۶۸.</ref> | ||
# [[امام حسین(ع)]]، سه روز قبل از خروج از مکه، با ابنعباس و [[محمد حنفیه]] و برخی دیگر گفتوگو کرد. این افراد تلاش کردند تا امام حسین(ع) را از رفتن به عراق منصرف کنند.<ref>دینوری، الاخبار الطوال، ۱۳۶۸ق، ص۲۴۳-۲۴۵.</ref> | # [[امام حسین(ع)]]، سه روز قبل از خروج از مکه، با ابنعباس و [[محمد حنفیه]] و برخی دیگر گفتوگو کرد. این افراد تلاش کردند تا امام حسین(ع) را از رفتن به عراق منصرف کنند.<ref>دینوری، الاخبار الطوال، ۱۳۶۸ق، ص۲۴۳-۲۴۵.</ref> |