معاد در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

هرکسی که قرآن را ورق زده باشد یقین خواهد کرد که [[معاد]] یکی از مهم‌ترین مسائلی است که قرآن به آن اشاره کرده است. آیت الله سبحانی می‌نویسند: «گاهی گفته می‌شود که یک سوم قرآن مربوط به قیامت و عالم پس از مرگ است. مرحوم علامه طباطبایی می‌فرمود: مجموع آیات مربوط به جهان پس از مرگ، در حدود دو هزار آیه است، در حالی که برخی با شمارش دقیق تر، آن را یک هزار و چهارصد آیه می‌دانند. ولی اگر بنا شد اشارات آیات را راجع به معاد، به حساب آوریم، آمار آیات از تعداد اخیر بالا می‌رود.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=منشور جاوید|سال=1388|نام=جعفر|نام خانوادگی=سبحانی تبریزی|ناشر=موسسه امام صادق(ع)|جلد=11|صفحه=10|مکان=قم}}</ref> و آیت الله مصباح یزدی می‌گویند: «تلاش آنها (انبیاء) برای اثبات این اصل (معاد)، بیش از تلاشی بوده که برای اثبات [[توحید]] کرده‌اند؛ زیرا اکثر مردم، سرسختی بیشتری برای پذیرفتن این اصل، نشان می‌داده‌اند.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=آموزش عقاید|سال=1384|نام=محمدتقی|نام خانوادگی=مصباح یزدی|ناشر=شرکت چاپ و نشر بین‌الملل سازمان تبلیغات اسلامی|صفحه=342|مکان=تهران}}</ref>

آیت الله مصباح یزدی در یک گزارش اجمالی، دسته‌های مختلف آیات معاد را بیان می‌کنند:

* منشأ تبهکاری‌ها وکجروی‌ها: فراموش کردن یا انکار [[قیامت]] و [[روز حساب]]؛ سوره ص: آیه ۲۶، سوره سجده: آیه 140.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=آموزش عقاید|سال=1384|نام=محمدتقی|نام خانوادگی=مصباح یزدی|ناشر= شرکت چاپ و نشر بین‌الملل سازمان تبلیغات اسلامی|صفحه=341|مکان=تهران}}</ref>

== اوصاف معاد ==

برای معاد اوصافی بسیاری است لکن در اینجا، تنها چند صفت آن را بیان می‌کنیم:

خدای متعال می‌فرماید: {{قرآن|وَمَا هٰذِهِ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلَّا لَهْوٌ وَلَعِبٌ ۚ وَإِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِیَ الْحَیَوَانُ ۚ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ|ترجمه=این زندگی دنیا چیزی جز سرگرمی و بازی نیست؛ و زندگی واقعی سرای آخرت است، اگر می‌دانستند!|سوره=عنکبوت|آیه=۶۴}} این آیه شریفه، زندگی دنیا را منحصر در لهو و لعب کرده و با کلمه «هذه: این زندگی دنیا»، آن را تحقیر نمود، و زندگی آخرت را منحصر در حیوان یعنی زندگی واقعی کرده و این انحصار را با ادوات تأکیدی چون حرف «ان» و «حرف لام» و «ضمیر فصل هی»، و آوردن مطلب را با «جمله اسمیه»، تأکید نموده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ترجمه تفسیر المیزان|سال= 1402|نام=محمدحسین|نام خانوادگی=طباطبایی|ناشر=جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی|جلد=16|صفحه=225|مکان=قم}}</ref>

با توجه به آیه:{{قرآن|یا قَوْمِ إِنَّما هذِهِ الْحَیاةُ الدُّنْیا مَتاعٌ وَ إِنَّ الْآخِرَةَ هِیَ دارُ الْقَرارِ|ترجمه=ای قوم من! به این دنیا دل نبندید که این زندگی دنیا متاع زودگذری است و آخرت سرای همیشگی و ابدی شما است|سوره=غافر|آیه=۳۹}} آدمی بعد از زندگی ناپایدار دنیا زندگی ابدی و جاودانی دارد که عبارت است از زندگی آخرت، و این زندگی دنیا در آخرت متاعی است، و در حقیقت مقدمه‌ای است برای آن.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ترجمه تفسیر المیزان|سال= 1402|نام=محمدحسین|نام خانوادگی=طباطبایی|ناشر=جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی|جلد=17|صفحه=504|مکان=قم}}</ref>

آخرت، همین الان موجود بوده و اینگونه نیست که بعداً خلق بشود. آیات بسیاری به این مطلب، دلالت دارد، مانند؛ {{قرآن|لَقَدْ کُنْتَ فِی غَفْلَةٍ مِنْ هَذَا فَکَشَفْنَا عَنْکَ غِطَاءَکَ فَبَصَرُکَ الْیَوْمَ حَدِیدٌ|ترجمه=تو از این زندگی غافل بودی، ما پرده‌ات را کنار زدیم، اینک دیدگانت خیره شده است|سوره=ق|آیه=۲۲}} لغت غفلت در موردی استعمال می‌شود که آدمی از چیزی که پیش روی او و حاضر نزد او است بی‌خبر بماند، نه در مورد چیزی که اصلاً وجود ندارد، و بعدها موجود می‌شود، پس معلوم می‌شود زندگی آخرت در دنیا نیز هست، لکن پرده‌ای میانهٔ ما و آن حائل شده.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ترجمه تفسیر المیزان|سال= 1402|نام=محمدحسین|نام خانوادگی=طباطبایی|ناشر=جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی|جلد=1|صفحه=143|مکان=قم}}</ref>

با عنایت به آیات قرآن این مطلب مسلم است که وسعت آخرت بسیار بسیار وسیع می‌باشد به حدی که در توصیف بهشت که قسمتی از جهان آخرت را تشکیل می‌دهد اینجور آمده است:{{قرآن|وَسَارِعُوا إِلَی مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّکُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِینَ|ترجمه=برای رفتن به سوی مغفرت پروردگار و بهشتی که وسعت آن آسمانها و زمین است بر یکدیگر پیشی گیرید|سوره=آل عمران|آیه=۱۳۳}} در نتیجه وسعت [[بهشت دنیوی و اخروی|بهشت]] به اندازه وسعت [[هفت آسمان]] و زمین می‌باشد.