معاد در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

{{تکمیل}}

هرکس که قرآن را ورق زده باشد یقین خواهد کرد که معاد یکی از مهم‌ترین مسائلی است که قرآن به آن اشاره کرده است. علامه طباطبایی تعداد آیات معاد را ۲۰۰۰ و برخی ۱۴۰۰ و آیت الله سبحانی بیش از این تعداد می‌دانند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=منشور جاوید|سال=1388|نام=جعفر|نام خانوادگی=سبحانی تبریزی|ناشر=موسسه امام صادق(ع)|جلد=11|صفحه=10|مکان=قم}}</ref> و آیت الله مصباح یزدی می‌گویند: «تلاش آنها (انبیاء) برای اثبات این اصل (معاد)، بیش از تلاشی بوده که برای اثبات توحید کرده‌اند؛ زیرا اکثر مردم، سرسختی بیشتری برای پذیرفتن این اصل، نشان می‌داده‌اند.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=آموزش عقاید|سال=1384|نام=محمدتقی|نام خانوادگی=مصباح یزدی|ناشر=شرکت چاپ و نشر بین‌الملل سازمان تبلیغات اسلامی|صفحه=342|مکان=تهران}}</ref>

== دسته‌بندی آیات معاد ==

آیت الله مصباح یزدی در یک گزارش اجمالی، دسته‌های مختلف آیات معاد را بیان می‌کنند:

* لزوم ایمان به آخرت: سوره بقره: آیه ۴، سوره نمل: آیه ۳ و…

* پی آمدهای انکار آخرت: سوره اسراء: آیه ۱۰، سوره فرقان: آیه ۱۱، سوره صبا: آیه ۸، سوره مؤمنون: آیه ۷۴ و…

* بیان نعمتهای ابدی: سوره الرحمن: آیه ۴۶ تا آخر، سوره الواقعه: آیه ۱۵–۳۸، سوره الدهر: آیه ۱۱–۲۱ و…

* بیان عذاب‌های جاودانی: سوره الحاقه: آیه ۲۰–۲۷، سوره الملک: آیه ۶–۱۱، سوره الواقعه: آیه ۴۲، ۵۶ و…

* رابطه بین اعمال نیک و بد با نتایج اخرویِ آنها ذکر گردیده است.

* پاسخ شبهات منکران :شیوه‌های گوناگونی امکان و ضرورت رستاخیز مورد تأکید و تبیین قرار گرفته است.

* منشأ تبهکاریها وکجرویها: فراموش کردن یا انکار قیامت و روز حساب؛ سوره ص: آیه ۲۶، سوره سجده: آیه 140.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=آموزش عقاید|سال=1384|نام=محمدتقی|نام خانوادگی=مصباح یزدی|ناشر= شرکت چاپ و نشر بین‌الملل سازمان تبلیغات اسلامی|صفحه=341|مکان=تهران}}</ref>

برای معاد اوصافی بسیاری است ولی به چند صفت آن اکتفا می‌کنیم:

خدای متعال می‌فرماید: {{قرآن|وَمَا هٰذِهِ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلَّا لَهْوٌ وَلَعِبٌ ۚ وَإِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِیَ الْحَیَوَانُ ۚ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ|ترجمه=این زندگی دنیا چیزی جز سرگرمی و بازی نیست؛ و زندگی واقعی سرای آخرت است، اگر می‌دانستند!|سوره=عنکبوت|آیه=۶۴}} این آیه شریفه، زندگی دنیا را منحصر در لهو و لعب کرده و با کلمه «هذه: این زندگی دنیا»، آن را تحقیر نمود، و زندگی آخرت را منحصر در حیوان یعنی زندگی واقعی کرده و این انحصار را با ادوات تأکیدی چون حرف «ان» و «حرف لام» و «ضمیر فصل هی»، و آوردن مطلب را با «جمله اسمیه»، تأکید نموده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ترجمه تفسیر المیزان|سال= 1402|نام=محمدحسین|نام خانوادگی=طباطبایی|ناشر=جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی|جلد=16|صفحه=225|مکان=قم}}</ref>

با توجه به آیه:{{قرآن|یا قَوْمِ إِنَّما هذِهِ الْحَیاةُ الدُّنْیا مَتاعٌ وَ إِنَّ الْآخِرَةَ هِیَ دارُ الْقَرارِ|ترجمه=ای قوم من! به این دنیا دل نبندید که این زندگی دنیا متاع زودگذری است و آخرت سرای همیشگی و ابدی شما است|سوره=غافر|آیه=۳۹}} آدمی بعد از زندگی ناپایدار دنیا زندگی ابدی و جاودانی دارد که عبارت است از زندگی آخرت، و این زندگی دنیا در آخرت متاعی است، و در حقیقت مقدمه‌ای است برای آن.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ترجمه تفسیر المیزان|سال= 1402|نام=محمدحسین|نام خانوادگی=طباطبایی|ناشر=جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی|جلد=17|صفحه=504|مکان=قم}}</ref>

آخرت، همین الان موجود بوده و اینگونه نیست که بعداً خلق می‌شود. آیات بسیاری به این مطلب، دلالت دارد، مانند؛ {{قرآن|لَقَدْ کُنْتَ فِی غَفْلَةٍ مِنْ هَذَا فَکَشَفْنَا عَنْکَ غِطَاءَکَ فَبَصَرُکَ الْیَوْمَ حَدِیدٌ|ترجمه=تو از این زندگی غافل بودی، ما پرده‌ات را کنار زدیم، اینک دیدگانت خیره شده است|سوره=ق|آیه=۲۲}} لغت غفلت در موردی استعمال می‌شود که آدمی از چیزی که پیش روی او و حاضر نزد او است بی‌خبر بماند، نه در مورد چیزی که اصلاً وجود ندارد، و بعدها موجود می‌شود، پس معلوم می‌شود زندگی آخرت در دنیا نیز هست، لکن پرده‌ای میانهٔ ما و آن حائل شده.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ترجمه تفسیر المیزان|سال= 1402|نام=محمدحسین|نام خانوادگی=طباطبایی|ناشر=جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی|جلد=1|صفحه=143|مکان=قم}}</ref>

با عنایت به آیات قرآن این مطلب مسلم است که وسعت آخرت بسیار بسیار وسیع می‌باشد به حدی که در توصیف بهشت که قسمتی از جهان آخرت را تشکیل می‌دهد اینجور آمده است:{{قرآن|وَسَارِعُوا إِلَی مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّکُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِینَ|ترجمه=برای رفتن به سوی مغفرت پروردگار و بهشتی که وسعت آن آسمانها و زمین است بر یکدیگر پیشی گیرید|سوره=آل عمران|آیه=۱۳۳}} در نتیجه وسعت بهشت به اندازه وسعت هفت آسمان و زمین می‌باشد.

  | تیترها = -

  | بازبینی نویسنده =