automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱
ویرایش
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) (ابرابزار) |
||
خط ۸: | خط ۸: | ||
== قاعده لاضرر == | == قاعده لاضرر == | ||
قاعده «لاضرر» در دین اسلام قلمرو بسیار وسیعی دارد، و تمامی زوایای زندگی بشر را در بر | قاعده «لاضرر» در دین اسلام قلمرو بسیار وسیعی دارد، و تمامی زوایای زندگی بشر را در بر میگیرد. از جمله موارد ضرر، تخریب محیط زیست و آسیب رساندن به زندگی فردی و اجتماعی انسان است. قاعده لاضرر در قالب حدیث در حد تواتر به اثبات رسیده و اهلسنت نیز به این قاعده اهتمام ورزیده و از طریق آنها نیز وارد شده است. برخی این روایات نشاندهنده این است که شعاع قاعده لاضرر سراسر زندگی انسان را در بر میگیرد. این احادیث نشان میدهد که اسلام ضرر و زیان و آسیب رساندن به دیگران را نمیپذیرد، و بدون تردید یکی از موارد ضرر و زیان، تخریب محیط زیست انسان و دیگر موجودات زنده است. ـ از امام صادق(ع) روایت شده که پیامبر خدا در مورد شفعه در میان شرکای زمین و مسکن داوری نمود و فرمود: «ضرر و آسیب رساندن به دیگری [در اسلام [وجود ندارد.» | ||
با توجه به اینکه انفال از اموال عمومی است، و همه مردم در منافع آن شریک هستند، استفاده بهینه از اموال عمومی اقتضا دارد که زیر نظر حکومت مورد بهرهبرداری قرار گیرند تا حقوق مردم تضییع نشود، و عدهای خاص، این منابع را وسیله سودجوییهای | با توجه به اینکه انفال از اموال عمومی است، و همه مردم در منافع آن شریک هستند، استفاده بهینه از اموال عمومی اقتضا دارد که زیر نظر حکومت مورد بهرهبرداری قرار گیرند تا حقوق مردم تضییع نشود، و عدهای خاص، این منابع را وسیله سودجوییهای بیرویه و استفادههای ستمگرانه خود قرار ندهند.<ref>ناظرحسین زکی، «[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4385/4403/29831/نگاهی-گذرا-به-نقش-اسلام-در-حمایت-از-محیط-زیست نگاهی گذرا به نقش اسلام در حمایت از محیط زیست]»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه، بازدید: ۱۸ آبان ۱۴۰۳ش.</ref> | ||
== ممنوعیت قطع درخت == | == ممنوعیت قطع درخت == | ||
در احادیث متعددی، از قطع درختان و از بین بردن مزارع و گیاهان و آتش زدن آنها نهی و نکوهش شده و پرهیز از بریدن و نابود کردن درختان به عنوان عامل افزایش عمر به حساب آمده است. نیز کسانی که درختان مفید و میوه دار را نابود کنند، به عذاب الهی تهدید | در احادیث متعددی، از قطع درختان و از بین بردن مزارع و گیاهان و آتش زدن آنها نهی و نکوهش شده و پرهیز از بریدن و نابود کردن درختان به عنوان عامل افزایش عمر به حساب آمده است. نیز کسانی که درختان مفید و میوه دار را نابود کنند، به عذاب الهی تهدید شدهاند. | ||
در احادیث متعددی، از قطع درختان و از بین بردن مزارع و گیاهان و آتش زدن آنها نهی و نکوهش شده و پرهیز از بریدن و نابود کردن درختان به عنوان عامل افزایش عمر به حساب آمده است.<sup>(54)</sup> نیز کسانی که درختان مفید و میوه دار را نابود کنند، به عذاب الهی تهدید | در احادیث متعددی، از قطع درختان و از بین بردن مزارع و گیاهان و آتش زدن آنها نهی و نکوهش شده و پرهیز از بریدن و نابود کردن درختان به عنوان عامل افزایش عمر به حساب آمده است.<sup>(54)</sup> نیز کسانی که درختان مفید و میوه دار را نابود کنند، به عذاب الهی تهدید شدهاند.<sup>(55)</sup> رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ به مجاهدان اسلام سفارش و تأکید میکرد که از قطع کردن درختان، و سوزاندن مزارع شدیداً اجتناب نمایند.<sup>(56)</sup> فقهای شیعه قطع درختان و تخریب مزارع را حتی در سرزمین دشمن که در حال جنگ با مسلمانان باشند، جایز نشمردهاند و آن را مکروه و ناپسند قرار دادهاند.<sup>(57)</sup> بدون تردید تشویق به درختکاری و هشدار و نهی از نابودی درختان، فوقالعاده به حفظ و بقای محیط زیست کمک میکند، و حمایت و اهتمام اسلام را به حمایت از محیط زیست میرساند.<ref>ناظرحسین زکی، «[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4385/4403/29831/نگاهی-گذرا-به-نقش-اسلام-در-حمایت-از-محیط-زیست نگاهی گذرا به نقش اسلام در حمایت از محیط زیست]»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه، بازدید: ۱۸ آبان ۱۴۰۳ش.</ref> | ||
== حمایت از حیوانات == | == حمایت از حیوانات == | ||
در اسلام تمام انسانها در برابر حمایت از حیوانات و جانداران مسؤول شناخته | در اسلام تمام انسانها در برابر حمایت از حیوانات و جانداران مسؤول شناخته شدهاند. دکتر گوستاولوبون نوشته است: «در بلاد اسلامی جمعیت حمایت از حیوانات لازم نیست، این قطعه از دنیا را میتوان بهشت حیوانات دانست؛ مسلمانان حقوق سگ، گربه و طیور را رعایت میکنند، مخصوصاً در مساجد و معابر، طیور با کمال آزادی پرواز میکنند، و در منارهها لانه دارند، مسلمانان در این باره به گونه ای هستند که باید ما اروپائیان خیلی چیزها را از آنان بیاموزیم.»<sup>(58)</sup> | ||
حضرت علی ـ علیه السلام ـ در خطبه ای که در آغاز خلافتش ایراد کرد و در آن مسؤولیت و حقوق مسلمانان را یادآوری نمود، فرمود: | حضرت علی ـ علیه السلام ـ در خطبه ای که در آغاز خلافتش ایراد کرد و در آن مسؤولیت و حقوق مسلمانان را یادآوری نمود، فرمود: | ||
«اِتَّقُوا اللّهَ فی عِبادِهِ وَ بِلادِهِ فَاِنَّکُمْ مَسْؤُولُونَ حَتّی عَنِ الْبِقاعِ وَ الْبَهائِمِ، اَطیعُوا اللّهَ وَ لا تَعْصَوْهُ» «درباره بندگان و بلادو شهرها از خداوند بترسید، (مبادا بر کسی ستم کنید و به ویرانی و تبهکاری زمین در بلاد و شهرها اقدام کنید) همه شما مسؤولید و مورد پرسش قرار | «اِتَّقُوا اللّهَ فی عِبادِهِ وَ بِلادِهِ فَاِنَّکُمْ مَسْؤُولُونَ حَتّی عَنِ الْبِقاعِ وَ الْبَهائِمِ، اَطیعُوا اللّهَ وَ لا تَعْصَوْهُ» «درباره بندگان و بلادو شهرها از خداوند بترسید، (مبادا بر کسی ستم کنید و به ویرانی و تبهکاری زمین در بلاد و شهرها اقدام کنید) همه شما مسؤولید و مورد پرسش قرار میگیرید، حتی درباره زمینها و چهارپایان (که به چه دلیل مزارع و جنگلها را از بین بردید، شهرها و خانهها را ویران نمودید، و حیوانات زبان بسته را مورد اذیت و آزار قرار دادید).»<sup>(59)</sup> در این خطبه شریف به گونه ای از «محیط زیست» حمایت شده که همانند آن در هیچ مکتب بشری دیده نشده است. در اسلام کشتن و پی کردن حیوانات بدون جهت و دلیل ممنوع شده است. | ||
در اسلام مثله کردن حیوانات و خوردن چهارپایان مثله شده، مورد نکوهش شدید قرار گرفته و در حدیث آمده است: | در اسلام مثله کردن حیوانات و خوردن چهارپایان مثله شده، مورد نکوهش شدید قرار گرفته و در حدیث آمده است: | ||
«کسی که حیوانی را مثله کند خداوند او را لعنت کرده است.<ref>ناظرحسین زکی، «[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4385/4403/29831/ | «کسی که حیوانی را مثله کند خداوند او را لعنت کرده است.<ref>ناظرحسین زکی، «[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4385/4403/29831/نگاهی-گذرا-به-نقش-اسلام-در-حمایت-از-محیط-زیست نگاهی گذرا به نقش اسلام در حمایت از محیط زیست]»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه، بازدید: ۱۸ آبان ۱۴۰۳ش.</ref> | ||
== نظافت و رعایت بهداشت == | == نظافت و رعایت بهداشت == | ||
اهتمام به نظافت و رعایت بهداشت یکی از مصادیق برجسته «حفظ محیط زیست» است. در اسلام رعایت بهداشت و نظافت و پرهیز از آلودگی از جایگاه برجسته ای برخوردار است. رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ همواره امتش را با بیانهای مختلف به پاکیزگی ترغیب | اهتمام به نظافت و رعایت بهداشت یکی از مصادیق برجسته «حفظ محیط زیست» است. در اسلام رعایت بهداشت و نظافت و پرهیز از آلودگی از جایگاه برجسته ای برخوردار است. رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ همواره امتش را با بیانهای مختلف به پاکیزگی ترغیب مینمود<sup>(65)</sup> و میفرمود: «خداوند طیب و پاک است و پاکیزگی را دوست دارد؛<sup>(66)</sup> و هر قدر که میتوانید نظافت نمایید، خداوند متعال اسلام را بر نظافت و پاکی بنا نهاده است، و به جز پاکان هرگز کسی داخل بهشت نمیشود.»<sup>(67)</sup> در اسلام، قضای حاجت در کنار نهرهای جاری و زیر درختان میوه دار مکروه و ناپسند شمرده شده است.<sup>(68)</sup> در اسلام تأکید شده است که زبالهها مانند مو، خون و ناخن دفن شوند.<sup>(69)</sup> اهمیت ویژه اسلام به نظافت و پرهیز از آلودگی، حمایت روشن اسلام را از حفظ محیط زیست، و نیالودن آن میرساند.<ref>ناظرحسین زکی، «[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4385/4403/29831/نگاهی-گذرا-به-نقش-اسلام-در-حمایت-از-محیط-زیست نگاهی گذرا به نقش اسلام در حمایت از محیط زیست]»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه، بازدید: ۱۸ آبان ۱۴۰۳ش.</ref> | ||
== تیتر == | == تیتر == | ||
نتایج نشان | نتایج نشان میدهد که جهان هستی، از نظم دقیقی برخوردار بوده و تمامی مخلوقات در تعادل و تناسب و به اندازه آفریده شدهاند و هر یک از اجزا و عناصر خلق شده، در بقا این کره خاکی و در نتیجه در ادامه زندگی انسان نقش دارند؛ بنابراین، تغییر نابجا و زیان رساندن به هر یک از اجزا این سیستم عظیم، که در آن همه چیز در تعادل و تناسب است، سبب به خطر افتادن حیات و هستی میگردد. دین مبین ''اسلام'' مشحون از توصیههای ''حفاظت'' از آنچه که خدا خلق کرده است، میباشد و این به مفهوم ''حفاظت'' از زیست گاه مخلوقات یا همان ''حفاظت'' از ''محیط زیست'' است.نتیجهگیری: در یککلام میتوان چنین نتیجهگیری کرد که در جوامع ''اسلام''ی، میبایست با بهرهگیری از تمامی امکانات قانونی، اخلاقی و شرعی موجود، از تخریب زیست کره و منابع حیاتی آن جلوگیری کرد.<ref>اسماعیلی، عباس، حفاظت محیط زیست در اسلام، مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، شماره ۴، سال ۱۳۸۶ش، ص۵۵.</ref> | ||
== تیتر == | == تیتر == | ||
تبیین محیط زیست، ضرورت اهتمام به تأمین سلامت آن، اصول مبادی زیست محیطی، | تبیین محیط زیست، ضرورت اهتمام به تأمین سلامت آن، اصول مبادی زیست محیطی، راههای نیل به محیط سالم و سرانجام، اهداف اصیل آن، از آن جهت که از حقوق اساسی بشر است از یک سو و جزو وظایف بشری است از سوی دیگر و تأمین آن از علوم انسانی پایه میگیرد و از قدرتهای بشری مایهگیری میکند چنانکه تخریب آن نیز در اثر نشناختن حقوق بشر یا انجام ندادن وظایف بشری است.<ref>جوادی آملی، عبدالله، انتظار بشر از دین، مرکز نشرِ اسراء، ۱۳۸۴ش، ص۱۹۱.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == |