trustworthy
۱۹۲
ویرایش
مجمعالبیان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
==انگیزه تالیف== | ==انگیزه تالیف== | ||
افندی داستانی را درباره تالیف مجمعالبیان نقل می‌کند؛ زمانی که طبرسی سکته می‌کند، خانواده وی با گمان مرگ او، وی را دفن می‌کنند. او که در قبر به هوش می‌آید نذر می کند که اگر خداوند او را از قبر نجات دهد تفسیری بر قرآن بنویسد. همان شب، شخصی برای دزدیدن کفن او قبر وی را می‌شکافد و طبرسی نجات پیدا می‌کند و نذر خود را انجام می‌دهد.<ref name=":0" /> | [[عبدالله افندی|افندی]](۱۱۳۰ق)، تراجم‌نگار شیعه، داستانی را درباره تالیف مجمعالبیان نقل می‌کند؛ زمانی که طبرسی سکته می‌کند، خانواده وی با گمان مرگ او، وی را دفن می‌کنند. او که در قبر به هوش می‌آید نذر می کند که اگر خداوند او را از قبر نجات دهد تفسیری بر قرآن بنویسد. همان شب، شخصی برای دزدیدن کفن او قبر وی را می‌شکافد و طبرسی نجات پیدا می‌کند و نذر خود را انجام می‌دهد.<ref name=":0" /> | ||
این داستان را نخستین بار افندی در [[ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء|ریاض‌العلماء]] نقل می‌کند. [[محدث نوری]] بعد از نقل این داستان، بیان می‌کند که اگرچه این داستان مشهور است ولی | این داستان را نخستین بار افندی در [[ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء|ریاض‌العلماء]] نقل می‌کند. [[محدث نوری]] بعد از نقل این داستان، بیان می‌کند که اگرچه این داستان مشهور است ولی جز در کتاب افندی در کتاب دیگری پیش از او وجود ندارد.<ref name=":1" /> طبرسی عالم قرن ششم است ولی افندی عالم قرن دوازده است و منبع او برای نقل این داستان مشخص نمی‌باشد. | ||
==جایگاه== | ==جایگاه== | ||
مجمعالبیان تفسیری است که به سبب جامعیت، اتقان، استحکام مطالب، بی‌نظیر بودن ترتیب و تنظیم ابواب و روش تفسیر و تبیین مفاهیم آیات قرآن در نزد شیعه و اهل سنت جایگاهی خاص یافته است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=طبقات مفسران شیعه|تاریخ=۱۳۷۱|نام=عبدالرحیم|نام خانوادگی=عقیقی بخشایشی|ناشر=نشر نوید اسلام|جلد=۲|صفحه=۱۳۲|مکان=قم}}</ref> | |||
=== جایگاه نزد اهل‌سنت === | |||
شیخ عبدالمجید سلیم(۱۳۷۴ق)، رئیس دانشگاه الازهر، درباره مجمعالبیان می‌گوید:«مجمعالبیان کتابی است گران‌سنگ، سرشار از دانش و معرفت، آکنده از فواید و معانی، با ترتیبی نیکو و شایسته. اگر بگویم این تفسیر سرآمد تمام تفاسیر قرآن و مرجع دانشها و مباحث قرآنی است، مبالغه و گزاف نگفته‌ام و راه خطا نپیموده‌ام.»<ref name=":4">{{یادکرد کتاب|عنوان=طبقات مفسران شیعه|تاریخ=۱۳۷۱|نام=عبدالرحیم|نام خانوادگی=عقیقی بخشایشی|ناشر=نشر نوید اسلام|جلد=۲|صفحه=۱۳۳|مکان=قم}}</ref> | |||
شيخ شلتوت(۱۳۸۳ق) ،مفتى بزرگ اهل سنت و منادی وحدت جهان اسلام، در مقدمه‌ی خود بر چاپ مصری این تفسیر می‌نويسد:«مجمع‌البيان، در ميان كتابهاى تفسيرى بى‌همتا است. این تفسیر با گستردگی خاص و ژرفای ویژه، عمق معانی، تنوع مباحث، تبویب و تنظیم و ویرایش، از امتیاز و ویژگی خاصی برخوردار است که در میان تفاسیر پیشین وجود نداشت و در آثار پس از آن نیز کم نظیر است.»<ref name=":4" /><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=شناخت‌نامه تفاسیر|تاریخ=۱۳۷۸|نام=محمدعلی|نام خانوادگی=ایازی|ناشر=کتاب مبین|جلد=۱|صفحه=۲۴۰|مکان=رشت}}</ref> | |||
ذهبی(۷۴۸ق)، رجالی و تاریخ نگار اهل‌سنت، در کتاب «التفسیر و المفسرون» خود بعد از بررسی جوانب مختلف مجمعالبیان می‌گوید:«حق این است که تفسیر طبرسی کتاب بسیار بزرگ در موضوع خود است و نویسنده تبحر کاملی در فنون مختلف از علم داشته است. مجمعالبیان ترتیب خوب و زیبایی دارد و در هر موردی که وارد بحث شده است از قرائت، لغت، وجوه اعراب، شرح معانی، شأن نزول، بیان ارتباط آیات به خوبی از عهده آن بیرون آمده است. مجمعالبیان در تمام مراحل از انصاف شایسته برخوردار است و هرگز در بیان عقیده خویش راه افراط و اغراق را نمی‌پیماید.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=طبقات مفسران شیعه|تاریخ=۱۳۷۱|نام=عبدالرحیم|نام خانوادگی=عقیقی بخشایشی|ناشر=نشر نوید اسلام|جلد=۲|صفحه=۱۳۴|مکان=قم}}</ref> | |||
اهميت مجمع البيان به سبب جامعيت، اتقان و استحكام مطالب، ترتيب دقيق، تفسير روشن و سودمند و انصاف در نقد و بررسى آرا است. مرحوم [[قاضى نورالله شوشترى]] مى نويسد: «تفسير كبير او، كه مسمي به مجمع البيان است، در جامعيت او در فنون، فضل و كمال بيان، كافى و دليل وافى است».<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مجالس‌المومنین|سال=۱۳۷۷|نام=قاضی نورالله|نام خانوادگی=شوشتری|ناشر=انتشارات اسلامیه|جلد=۱|صفحه=۴۹۰|مکان=تهران}}</ref> | اهميت مجمع البيان به سبب جامعيت، اتقان و استحكام مطالب، ترتيب دقيق، تفسير روشن و سودمند و انصاف در نقد و بررسى آرا است. مرحوم [[قاضى نورالله شوشترى]] مى نويسد: «تفسير كبير او، كه مسمي به مجمع البيان است، در جامعيت او در فنون، فضل و كمال بيان، كافى و دليل وافى است».<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مجالس‌المومنین|سال=۱۳۷۷|نام=قاضی نورالله|نام خانوادگی=شوشتری|ناشر=انتشارات اسلامیه|جلد=۱|صفحه=۴۹۰|مکان=تهران}}</ref> | ||