پرش به محتوا

تاثیرات حفظ قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

ابرابزار
جز (Shahroudi صفحهٔ پیش نویس:اثرات حفظ قرآن را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به تاثیرات حفظ قرآن منتقل کرد)
(ابرابزار)
 
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۸: خط ۶:
{{درگاه|واژه‌ها}}
{{درگاه|واژه‌ها}}


[[حفظ قرآن]]، یک امر توفیقی است که منابع روایی، به آن توصیه کرده و برای آن اثرات متعددی را گزارش کرده‌اند. اثراتی همچون پاداش‌های معنوی، تقویت حافظه، هدایت انسان، آرامش روحی، نجات از تنهایی، فهم بهتر مفاهم وحیانی و صفای قلب، به عنوان تاثیر [[قرآن]] بر حافظ مورد اشاره روایات قرار گرفته‌اند.
[[حفظ قرآن]]، یک امر توفیقی است که منابع روایی، به آن توصیه کرده و برای آن اثرات متعددی را گزارش کرده‌اند. اثراتی همچون پاداش‌های معنوی، تقویت حافظه، هدایت انسان، آرامش روحی، نجات از تنهایی، فهم بهتر مفاهم وحیانی و صفای قلب، به عنوان تأثیر [[قرآن]] بر حافظ مورد اشاره روایات قرار گرفته‌اند.


== توفیقی بودن حفظ قرآن ==
== توفیقی بودن حفظ قرآن ==
خط ۱۶: خط ۱۴:
[[حفظ قرآن]] دارای آثار و برکاتی است شامل پاداش‌های أخروی و معنوی، هدایت انسان، آرامش روحی، نجات از تنهایی، فهم بهتر قرآن، تقویت حافظه و… می‌شود.
[[حفظ قرآن]] دارای آثار و برکاتی است شامل پاداش‌های أخروی و معنوی، هدایت انسان، آرامش روحی، نجات از تنهایی، فهم بهتر قرآن، تقویت حافظه و… می‌شود.


===پاداش معنوی و اُخروی ===
=== پاداش معنوی و اُخروی ===
هم‌نشینی با [[فرشتگان]]، از جمله آثار اخروی حفظ قرآن کریم برشمرده شده است. [[امام صادق (ع)|امام صادق(ع)]] در اینباره می‌فرماید: {{متن عربی|حافظ قرآنی که به آن عمل کند، با فرشتگان پیغام‌بر و نیک رفتار هم‌نشین می‌گردد.}}<ref>یعقوب کلینی، اصول کافی، ج 4، ص 405.</ref>
هم‌نشینی با [[فرشتگان]]، از جمله آثار اخروی حفظ قرآن کریم برشمرده شده است. [[امام صادق (ع)|امام صادق(ع)]] در اینباره می‌فرماید: {{متن عربی|حافظ قرآنی که به آن عمل کند، با فرشتگان پیغام‌بر و نیک رفتار هم‌نشین می‌گردد.}}<ref>یعقوب کلینی، اصول کافی، ج 4، ص 405.</ref>


خط ۲۳: خط ۲۱:
در روایات در خصوص ایمنی از عذاب الهی برای حافظان قرآن، نویدهایی وجود دارد. [[امیرمؤمنان (ع)|امیرمؤمنان(ع)]] در اینباره می‌فرماید: {{متن عربی|قرآن را تلاوت کنید و آن را به خاطر بسپارید، زبرا خداوند متعال دلی که قرآن در آن باشد عذاب نمی‌کند.}}<ref>همان، ص 19.</ref> همچنین استدلال شده است که، حفظ قرآن مجید و انس با آن، انسان را در مسیر عمل به [[ادله عقلی اثبات وحی|وحی]] و بهره جستن از معارف آن قرار می‌دهد و در نتیجه از آتش دوزخ مصون می‌دارد. همچنین در روایتی از [[حضرت محمد(ص) از دیدگاه امام علی(ع)|پیامبر اکرم(ص)]] نقل شده است که: {{متن عربی|اگر قرآن در پوستی باشد، آتش بدان نخواهد رسید}}.<ref>ابوعلی فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان، ج 1، ص 45.</ref> از این رو، نجات از آتش، یکی از آثار تکوینی حفظ قرآن نیز شمرده شده است.
در روایات در خصوص ایمنی از عذاب الهی برای حافظان قرآن، نویدهایی وجود دارد. [[امیرمؤمنان (ع)|امیرمؤمنان(ع)]] در اینباره می‌فرماید: {{متن عربی|قرآن را تلاوت کنید و آن را به خاطر بسپارید، زبرا خداوند متعال دلی که قرآن در آن باشد عذاب نمی‌کند.}}<ref>همان، ص 19.</ref> همچنین استدلال شده است که، حفظ قرآن مجید و انس با آن، انسان را در مسیر عمل به [[ادله عقلی اثبات وحی|وحی]] و بهره جستن از معارف آن قرار می‌دهد و در نتیجه از آتش دوزخ مصون می‌دارد. همچنین در روایتی از [[حضرت محمد(ص) از دیدگاه امام علی(ع)|پیامبر اکرم(ص)]] نقل شده است که: {{متن عربی|اگر قرآن در پوستی باشد، آتش بدان نخواهد رسید}}.<ref>ابوعلی فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان، ج 1، ص 45.</ref> از این رو، نجات از آتش، یکی از آثار تکوینی حفظ قرآن نیز شمرده شده است.


آبادی قلب، دیگر تاثیری است که برای حفظ قرآن گزارش شده است. پیامبر اکرم(ص) در اینباره فرموده‌اند: {{متن عربی|کسی که در درونش چیزی (سوره یا آیه‌ای) از قرآن نباشد، مانند خانه ویران است}}.<ref>علاء الدین علی بن حسام الدین هندی، کنز العمال، ج 1، ص 512، ح 2276.</ref>
آبادی قلب، دیگر تأثیری است که برای حفظ قرآن گزارش شده است. پیامبر اکرم(ص) در اینباره فرموده‌اند: {{متن عربی|کسی که در درونش چیزی (سوره یا آیه‌ای) از قرآن نباشد، مانند خانه ویران است}}.<ref>علاء الدین علی بن حسام الدین هندی، کنز العمال، ج 1، ص 512، ح 2276.</ref>


مشمول آمرزش الهی بودن، از دیگر خواص و اثرات حفظ قرآن است که در روایتی از پیامبر اکرم(ص) در اینباره آمده است: {{متن عربی|کسی که قرآن را از حفظ بخواند و گمان کند خدای تعالی او را نمی‌آمرزد، در شمار کسانی است که آیات الهی را به تمسخر گرفته‌اند}}.<ref>میرزا حسین نوری، مستدرک الوسائل، ج 4، ص 269.</ref>
مشمول آمرزش الهی بودن، از دیگر خواص و اثرات حفظ قرآن است که در روایتی از پیامبر اکرم(ص) در اینباره آمده است: {{متن عربی|کسی که قرآن را از حفظ بخواند و گمان کند خدای تعالی او را نمی‌آمرزد، در شمار کسانی است که آیات الهی را به تمسخر گرفته‌اند}}.<ref>میرزا حسین نوری، مستدرک الوسائل، ج 4، ص 269.</ref>
خط ۳۵: خط ۳۳:
گفته شده است که حافظان قرآن، پاداشی همانند پاداش انبیاء را کسب می‌کنند. در اینباره از پیامبر اکرم(ص) نقل است که فرمودند: {{متن عربی|ای سلمان،... همانا بعد از انبیا بهترین بندگان نزد خداوند، عالمانند و سپس قاریان و حافظان قرآن. آنان همانند انبیا از دنیا می‌روند، همراه آنان از گورها برانگیخته می‌شوند، در کنار آنان از صراط می‌گذرند و پاداش آن‌ها را (از خداوند) دریافت می‌کنند}}.<ref>همان، ص 17.</ref>
گفته شده است که حافظان قرآن، پاداشی همانند پاداش انبیاء را کسب می‌کنند. در اینباره از پیامبر اکرم(ص) نقل است که فرمودند: {{متن عربی|ای سلمان،... همانا بعد از انبیا بهترین بندگان نزد خداوند، عالمانند و سپس قاریان و حافظان قرآن. آنان همانند انبیا از دنیا می‌روند، همراه آنان از گورها برانگیخته می‌شوند، در کنار آنان از صراط می‌گذرند و پاداش آن‌ها را (از خداوند) دریافت می‌کنند}}.<ref>همان، ص 17.</ref>


===هدایت انسان ===
=== هدایت انسان ===
تلاوت و انس با قرآن از سفارش‌های مکرّر [[چهارده معصوم(ع)|معصومان (ع)]] است و حفظ قرآن به‌طور طبیعی به انس با آیات الهی می‌انجامد؛ زیرا حافظ قرآن باید برای تثبیت محفوظات قرآنی‌اش دست کم روزی چند بار به قرائت قرآن بپردازد. معصومان (ع) حافظان قرآن را به تکرار آیات الهی فراخوانده، یادآور شده‌اند همانگونه که شتر بسته شده در یک نقطه چنانچه مورد دیدار پیاپی صاحبش واقع نشود جایگاهش را ترک می‌کند، محفوظات حافظ قرآن نیز اگر پیوسته مورد مراجعه و تکرار قرار نگیرد از خاطر زدوده می‌شود؛ بنابراین، حافظ ناگزیر با قرآن انس می‌گیرد و زمینه هدایت و سعادتش فراهم می‌آید.{{مدرک|date=اکتبر ۲۰۲۴}}
تلاوت و انس با قرآن از سفارش‌های مکرّر [[چهارده معصوم(ع)|معصومان(ع)]] است و حفظ قرآن به‌طور طبیعی به انس با آیات الهی می‌انجامد؛ زیرا حافظ قرآن باید برای تثبیت محفوظات قرآنی‌اش دست کم روزی چند بار به قرائت قرآن بپردازد. معصومان(ع) حافظان قرآن را به تکرار آیات الهی فراخوانده، یادآور شده‌اند همانگونه که شتر بسته شده در یک نقطه چنانچه مورد دیدار پیاپی صاحبش واقع نشود جایگاهش را ترک می‌کند، محفوظات حافظ قرآن نیز اگر پیوسته مورد مراجعه و تکرار قرار نگیرد از خاطر زدوده می‌شود؛ بنابراین، حافظ ناگزیر با قرآن انس می‌گیرد و زمینه هدایت و سعادتش فراهم می‌آید.{{مدرک|date=اکتبر ۲۰۲۴}}


حضرت علی(ع) می‌فرماید: هیچ‌کس با قرآن هم‌نشین نمی‌شود مگر اینکه از کنار آن با افزایش یا کاهش برمی‌خیزد: افزایش هدایت یا کاهش گمراهی.<ref>نهج البلاغه، خ 175.</ref>
حضرت علی(ع) می‌فرماید: هیچ‌کس با قرآن هم‌نشین نمی‌شود مگر اینکه از کنار آن با افزایش یا کاهش برمی‌خیزد: افزایش هدایت یا کاهش گمراهی.<ref>نهج البلاغه، خ 175.</ref>


===آرامش روحی ===
=== آرامش روحی ===
یاد خدا تأثیر بسزایی در روان آدمی دارد و دل در پرتو آن آرام می‌گیرد. خداوند متعال در آیه 28 سوره رعد می‌فرماید: «أَلا بِذِکرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ»، ترجمه: آگاه باش که دل‌ها با یاد خدا آرام می‌گیرد.
یاد خدا تأثیر بسزایی در روان آدمی دارد و دل در پرتو آن آرام می‌گیرد. خداوند متعال در آیه ۲۸ سوره رعد می‌فرماید: «أَلا بِذِکرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ»، ترجمه: آگاه باش که دل‌ها با یاد خدا آرام می‌گیرد.


یکی از نام‌های قرآن ، ذکر است تلاوت و حفظ قرآن نوعی ذکر خداوند است که انسان در پرتو آن از هجوم بسیاری از فشارهای روانی و اضطرابات درونی مصون می‌ماند.{{مدرک|date=اکتبر ۲۰۲۴}}
یکی از نام‌های قرآن، ذکر است تلاوت و حفظ قرآن نوعی ذکر خداوند است که انسان در پرتو آن از هجوم بسیاری از فشارهای روانی و اضطرابات درونی مصون می‌ماند.{{مدرک|date=اکتبر ۲۰۲۴}}


===نجات از تنهایی ===
=== نجات از تنهایی ===
کتاب بهترین هم‌نشین تنهایی است و قرآن زیباترین، عمیق‌ترین و با نفوذترین کتاب شمرده می‌شود. امام سجاد علیه السّلام در اینباره می‌فرماید: «اگر همه مردم روی زمین از دنیا بروند، تا وقتی قرآن با من است، از هیچ چیز وحشت ندارم».{{مدرک|date=اکتبر ۲۰۲۴}}
کتاب بهترین هم‌نشین تنهایی است و قرآن زیباترین، عمیق‌ترین و با نفوذترین کتاب شمرده می‌شود. امام سجاد علیه السّلام در اینباره می‌فرماید: «اگر همه مردم روی زمین از دنیا بروند، تا وقتی قرآن با من است، از هیچ چیز وحشت ندارم».{{مدرک|date=اکتبر ۲۰۲۴}}


===فهم بهتر قرآن ===
=== فهم بهتر قرآن ===
مهم‌ترین و عمده‌ترین اثر حفظ قرآن درک بهتر آن است. حافظ به سبب تسلط بر همه آیات، ارتباط آن‌ها را نیک در می‌یابد و در پرتو آن درکی بهتر و درست‌تر از قرآن به دست می‌آورد.{{مدرک|date=اکتبر ۲۰۲۴}}
مهم‌ترین و عمده‌ترین اثر حفظ قرآن درک بهتر آن است. حافظ به سبب تسلط بر همه آیات، ارتباط آن‌ها را نیک در می‌یابد و در پرتو آن درکی بهتر و درست‌تر از قرآن به دست می‌آورد.{{مدرک|date=اکتبر ۲۰۲۴}}


===تقویت حافظه ===
=== تقویت حافظه ===
یکی از امتیازات حفظ قرآن مجید، تقویت حافظه در ضمن حفظ قرآن است. در روایات نیز به این موضوع اشاره شده است که قرائت قرآن به تقویت حافظه می‌انجامد.<ref>همان، ج 66، ص 290.</ref> از آنجا که حفظ این کتاب آسمانی به تکرار پیوسته و قرائت زیاد آن وابسته است، طبیعتا حفظ قرآن، حافظه را تقویت خواهد کرد.<ref>سیّد مجتبی حسینی، سیمای حافظان نور، صص 47 تا 53 و 61 تا 65.</ref>
یکی از امتیازات حفظ قرآن مجید، تقویت حافظه در ضمن حفظ قرآن است. در روایات نیز به این موضوع اشاره شده است که قرائت قرآن به تقویت حافظه می‌انجامد.<ref>همان، ج 66، ص 290.</ref> از آنجا که حفظ این کتاب آسمانی به تکرار پیوسته و قرائت زیاد آن وابسته است، طبیعتا حفظ قرآن، حافظه را تقویت خواهد کرد.<ref>سیّد مجتبی حسینی، سیمای حافظان نور، صص 47 تا 53 و 61 تا 65.</ref>


== منابعی برای مطالعه بیشتر درباره حفظ قرآن: ==
== منابعی برای مطالعه بیشتر درباره حفظ قرآن ==
# شهریار پرهیزکار، چگونه قرآن را حفظ کنیم، (تهران، نمایندگی ولی فقیه در نیروی مقاومت بسیج، چاپ اول، ۱۳۷۱).
# شهریار پرهیزکار، چگونه قرآن را حفظ کنیم، (تهران، نمایندگی ولی فقیه در نیروی مقاومت بسیج، چاپ اول، ۱۳۷۱).
# کاظم گرامی، روش حفظ قرآن کریم، (مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان مقدس رضوی، چاپ دوم، تیر ۷۱).
# کاظم گرامی، روش حفظ قرآن کریم، (مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان مقدس رضوی، چاپ دوم، تیر ۷۱).
خط ۷۵: خط ۷۳:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
| شناسه = -
| شناسه = شد
| تیترها = -
| تیترها = شد
| ویرایش =
| ویرایش = شد
| لینک‌دهی = -
| لینک‌دهی = شد
| ناوبری =
| ناوبری =
| نمایه =
| نمایه =
| تغییر مسیر =
| تغییر مسیر = شد
| ارجاعات =
| ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =
| بازبینی کمی = شد
| بازبینی =
| بازبینی =
| تکمیل =
| تکمیل =