سحر و جادو: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲: خط ۱۲:


== تاریخچه سحر ==
== تاریخچه سحر ==
تاريخ شروع سحر و جادوگرى در زندگى بشر مشخص نيست، ولى اينقدر مى‏ توان گفت كه از زمان هاى خيلى قديم اين كار در بين مردم رواج داشته است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ جادو گردی|عنوان کتاب=تاریخ جادو گردی|نام=ایرج|نام خانوادگی=گلسرخ|صفحه=23}}</ref>
در بررسی تاریخی مسئله سحر، کشف آثار گیاهان، نخستین عامل پیدایش [[تفاوت معجزه با سحر و جادو|جادوگری]] و سحر به نظر می‌رسد. در دورانی که بشر از شناخت واقعیت بیماری‌ها عاجز بود، اولین تلاش‌ها برای توجیه بیماری بر اساس مُدرکات بود و مبنای درمان نیز در تمام زمینه‌های پزشکی در ابتدا جادوگری و [[افسون]] بود که مخلوق فکر و چاره‌اندیشی بشر و اساس اعتقادات او بوده است. قرن‌ها پیش از [[عیسی مسیح در منابع مسیحی و اسلامی|حضرت مسیح(ع)]] اختلال روانی، مترادف با سحر و جادو و [[دیدار ارواح با اهل دنیا|ارواح]] شیاطین بود. آنها بیماری را نتیجه [[تسخیر]] ارواح خبیثه می‌دانستند که چاره آن منحصر به خارج کردن آن ارواح موذی از بدن شخص مبتلا بود که طی مراسم ویژه انجام می‌گرفت. در سال ۱۴۸۶ کتابی درباره [[آفرینش جن به شکل حیوانات|تسخیر جن]] نوشته شد که در آن ویژگی‌های زشت و عادات ناپسند جادوگران و شیوه کار آنان تشریح شده بود و نشان می‌داد که بسیاری از قربانیان آنان، بیماران روانی بوده‌اند. برای درمان هر کس که کوچکترین اثری از اختلال روانی در وی بود، راهی جز افسون و جادوگری وجود نداشت.
در بررسی تاریخی مسئله سحر، کشف آثار گیاهان، نخستین عامل پیدایش [[تفاوت معجزه با سحر و جادو|جادوگری]] و سحر به نظر می‌رسد. در دورانی که بشر از شناخت واقعیت بیماری‌ها عاجز بود، اولین تلاش‌ها برای توجیه بیماری بر اساس مُدرکات بود و مبنای درمان نیز در تمام زمینه‌های پزشکی در ابتدا جادوگری و [[افسون]] بود که مخلوق فکر و چاره‌اندیشی بشر و اساس اعتقادات او بوده است. قرن‌ها پیش از [[عیسی مسیح در منابع مسیحی و اسلامی|حضرت مسیح(ع)]] اختلال روانی، مترادف با سحر و جادو و [[دیدار ارواح با اهل دنیا|ارواح]] شیاطین بود. آنها بیماری را نتیجه [[تسخیر]] ارواح خبیثه می‌دانستند که چاره آن منحصر به خارج کردن آن ارواح موذی از بدن شخص مبتلا بود که طی مراسم ویژه انجام می‌گرفت. در سال ۱۴۸۶ کتابی درباره [[آفرینش جن به شکل حیوانات|تسخیر جن]] نوشته شد که در آن ویژگی‌های زشت و عادات ناپسند جادوگران و شیوه کار آنان تشریح شده بود و نشان می‌داد که بسیاری از قربانیان آنان، بیماران روانی بوده‌اند. برای درمان هر کس که کوچکترین اثری از اختلال روانی در وی بود، راهی جز افسون و جادوگری وجود نداشت.


مسایل مربوط به سحر و [[تفاوت معجزه با سحر و جادو|جادو]] از روزگاران قدیم به تدریج تنظیم می‌شد و با نام [[علوم غریبه]] به صور گوناگون مورد کاربرد [[ساحران]] و جادوگران قرار می‌گرفت. در دوران اسلامی در ایران، علوم غریبه در تعالیم [[فرقه‌های شیعه|اسماعیلیّه]] رخنه عمیق داشته است و افسانه‌هایی نیز درباره اقدامات جادوگرانه آنها وجود دارد. علی‌رغم توضیح ذکر شده، در این مسئله که سحر از چه زمانی در میان بشر پدیدار شد و چه کسی آن را به دیگران انتقال داد، نظرهای فراوان داده شده که هیچ‌کدام قانع‌کننده نیست، امّا آن نظری که بیشتر با ظاهر آیات قرآنی و احادیث سازگار است این است که آغاز پیدایش سحر به صورت علمی منسجم و دانشی که از استاد به شاگرد انتقال پیدا می‌کرد به زمان [[حضرت سلیمان(ع)]] برمی‌گردد و خاستگاه آن قوم یهود است. در عصر حاضر نیز به مسئله سحر از دیدگاه‌های مختلف علمی و فلسفی پرداخته شده، به‌طوری‌که بسیاری از افعالی که در گذشته به صورت خرق عادت مطرح بوده، امروزه یک اصل مسلّم علمی است که تقویت نیروی اراده و تلقین به وسیله مرتاضان نمونه‌ای از این امور می‌باشد.
از زمان‏هاى بسيار دور اين احساس در بشر وجود داشته است كه او با موجودات شرير روبروست و در اين مقابله و رويارويى، آيين‏ه‌اى جادويى را تنها سلاح خويش يافت. اسناد به دست آمده حاكى از اين است كه اين آيين در ميان ساكنان رود [[دجله]] و [[فرات]] كه پنج هزار سال قبل از ميلاد مسيح مى‏‌زيسته‌‏اند، رواج داشته است. [[كاهنان]] اين قوم معتقد بودند كه در درون انسان نيروى خطرناكى وجود دارد كه از او محافظت مى‏‌كند اما در عين حال مى‏‌تواند مخرب هم باشد و سحر و جادو در دست تبهكاران اسلحه منحرفى بود كه مى‏ شد از آن براى مقاصد پليد استفاده كرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاريخ جادوگرى|عنوان کتاب=تاريخ جادوگرى|نام=ایرج|نام خانوادگی=گلسرخ|صفحه=22}}</ref>
 
جادوگرى تقريباً در همه‏ ى جوامع وجود داشته است و بيشتر نزد [[كلدانى‌ها]]، [[مصرى‏‌ها]]، يونانيان و رومى‌ها معمول بود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=دايرةالمعارف فارسى|عنوان کتاب=دايرةالمعارف فارسى|نام=غلام حسین|نام خانوادگی=مصاحب|جلد=1|صفحه=717}}</ref> در دوران امپراطور روم اين علم قدرى به فلسفه نزديک گرديد و از همان زمان‌‏ها بود كه ريشه كيمياگرى رشد كرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=دايرةالمعارف فارس|عنوان کتاب=دايرةالمعارف فارسى|نام=غلام حسین|نام خانوادگی=مصاحب|صفحه=10}}</ref>
 
از اواخر قرون وُسطى‏ آيين‏ هاى شيطانى باب روز شد كه مهم‏ترين آنها [[جادوى سياه]] بود. در اين دوران جادوگرى انواع و اقسام بی‌‏شمار يافت و يهودى‏ ها آن را به كتاب مقدس در زمينه سحر و جادو مطرح كردند، سپس جادوى حروف را ساختند و در پى آن فنون جادويى در ميان آنها باب شد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=دايرةالمعارف فارسى|عنوان کتاب=دايرةالمعارف فارسى|نام=غلام حسین|نام خانوادگی=مصاحب|صفحه=11}}</ref> بعداً در عصر پيامبر اسلام‏ (ص) يهوديان براى مبارزه با اسلام و مسلمانان، اين فنون را به كار مى‌یردند و براى اينكه به اين كار مذموم رنگ دينى بدهند، آن را به برخى پيامبران بزرگ همچون [[سليمان‏ (ع)]] اسناد مى‌دادند و سلطنت او را نشأت گرفته از سحر و ساحر جلوه مى‌دادند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسير تسنیم|عنوان کتاب=تفسير تسنم|نام=عبدالله|نام خانوادگی=جوادی آملی|جلد=692|صفحه=5}}</ref>
 
البته سحر قبل از حضرت سليمان‏ (ع) نيز وجود داشته است، زيرا هر پيامبرى كه مبعوث می‌شد، [[طاغوتيان]] تهمت سحر را متوجه او مى‌كردند و حتى اين اتهام در زمان حضرت نوح (ع) وجود داشت: كَذلِكَ ما أَتىَ الّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ رَسُولٍ اِلّا قالُوا ساحِرٌ اَوْ مَجْنُونٌ. «هيچ پيامبرى براى هدايت امت‏ هاى پيشين نيامد جز اينكه او را تكذيب كردند و گفتند او ساحر يا ديوانه است».(16)سوره ذاريات، آيه 52
 
آنگونه كه تاريخ بيان مى‌كند در زمان حضرت سليمان‏ (ع) عده‏اى در سرزمين‏ او به جادوگرى پرداختند. از طرف آن حضرت تمام نوشته‏‌ها و ورق‏پاره‌‏هاى آنها جمع‏ آورى شد و در محل مخصوصى نگهدارى گرديد. پس از رحلت حضرت سليمان (ع) جمعى آنها را بيرون آوردند و شروع به ترويج جادوگرى نمودند و در ضمن، اعلام كردند كه وى پيامبر نبوده، بلكه يک جادوگر بوده است كه به كمک همين فن بر كشور و امور خارق ‏العاده مسلط شده است. اين بود كه [[بنى‏ اسرائيل]] هم از آنان تبعيت كردند و در اين ميان سخت به سحر و جادو دل بستند و دست از [[تورات]] برداشتند(17). مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج‏1، ص 261.
 
از آغاز مسيحيت، [[كليسا]] براى جلوگيرى از جادوگرى به مبارزه برخاست و چه‏ بسا كسانى بودند كه به اتهام اين حرفه به دست اولياى دين مسيح شكنجه و كشته مى‌‏شدند. (18)مصاحب، غلام حسین، دايرةالمعارف فارسى، ج 1، ص 717 كليساى مسيحى اعمال سحر و جادوگرى را حتى اگر به نيت خير هم انجام مى‏‌شد، محكوم مى‏‌كرد. (19)گلسرخ، ایرج. تاريخ جادوگرى، ص 123
 
قبل از ظهور اسلام، اقوام عرب چنان با سحر و جادو خو گرفته بودند كه با آن زندگى مى‌كردند و با آن مى‏‌مردند. طلسم‏‌ها نيرومندترين محافظين آنها به شمار مى‌‏رفت و حكيمان و عقلاى آنان با سرودهاى مقدس آينده را پيشگويى مى‌نمودند. مردم عرب پس از آنكه پيامبر (ص) دين جديد و كامل اسلام را آورد، باز هم دست از اعمال جادويى خود برنداشتند، بلكه آياتى از قرآن را به اوراد و عزايم خود آوردند و بدين‏سان قدرت دين را با جادوى سنتى يك‏جا به كار گرفتند(20).گلسرخ، ایرج. تاريخ جادوگرى، ص 292
 
در زمان ما اعتقاد به اين پديده نه فقط در ميان اقوام بدوى، بلكه در محافل متمدن دنيا هنوز هم رايج است و عمر بسيار طولانى آن نشان مى‏‌دهد كه ريشه‏ هاى عميق در روح و افكار مردم دارد(21).مصاحب، غلام حسین، دايرةالمعارف فارسى، ج 1، ص 717


== تعریف سحر ==
== تعریف سحر ==
trustworthy
۳۱۰

ویرایش