دید منفی جوانان به مسائل جامعه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

روحیه [[بدبینی]]، یا همان [[بدبینی|منفی نگری]]، بحثی بسیار پردامنه و دقیق است و اگر ما موشکافانه نگاه کنیم، این حالت نه تنها به جوانان [[حکومت دینی|جامعه اسلامی]] ما محدود نمی‌شود؛ بلکه در همه جوامع و سنین مختلف مشاهده می‌شود؛ حتی شاید بعضی از این [[بدبینی|منفی نگری‌ها]] را هم بتوانیم علی‌رغم بار منفی واژه آن، مثبت بدانیم؛ به همین جهت ضروری است که جغرافیای بحث را روشن کنیم تا بدانیم حوزه‌های [[بدبینی]] کجاست.

حال برای راحتی ریشه‌یابی [[بدبینی|منفی نگری]] و [[بدبینی]]، باید دو حوزه [[بدبینی]] عقیدتی و [[بدبینی]] رفتاری را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

  | 2 = '''ننهند به‌جا تا نربایند دگر'''

* '''[[بدبینی]] نسبت به خود'''

این واژه هر چند در ظاهر بار منفی دارد اما در نهایت چون برای کنترل [[خودخواهی]] و [[عجب]] و [[خودپسندی]]، مفید است، باید از این مقوله با نام صفتی پسندیده یاد کرد.

[[امام علی بالاتر از انبیاء الهی|علی(ع)]] می‌فرماید: {{عربی|مؤمن صبح را به شب نمی‌گذارد و شب را به صبح سپری نمی‌کند مگر آنکه خود را متهم می‌داند و نسبت به خود سوءظن دارد}}.<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۱۱.</ref>

* '''[[بدبینی]] نسبت به [[شناخت خدا|خدا]]'''

این نوع [[بدبینی]] غالباً در مواقع بحرانی و در دل‌های افراد سست [[راهکارهای تقویت ایمان|ایمان]] پیدا می‌شود مثل وقتی که فرد به بیماری، فقر، فقدان نزدیکان و… دچار می‌شود و این گرفتاری‌ها را به [[شناخت خدا|خدا]] و عوامل معنوی نسبت می‌دهد. در صورتی که بسیاری از مشکلات را اعمال خود انسان پدیدمی‌آورند مثل واقعه [[جنگ احد]] که در [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن کریم]] بدان اشاره رفته است و بعضی گمان برند و گفتند که این شکست دلیل به ناحق بودن ماست و اگر به [[ادله عقلی اثبات وحی|وحی]] [[شناخت خدا|خدا]] و آیین حق بود شکست نمی‌خوردیم و… در صورتی که علت شکست [[غرور]]، [[طمع]] و [[نا فرمانی]] آنان بود. این [[بدبینی]] از نظر شرعی حرام و گناه کبیره است.<ref>ر. ک. دستغیب، گناهان کبیره.</ref>

دلائل این [[بدبینی]] را هم می‌توان:

* '''[[بدبینی]] نسبت به دیگران'''

هرگاه عملی از کسی سر زند که قابل تفسیر صحیح و نادرست باشد و ما آنرا به صورت نادرستی تفسیر کنیم دچار [[بدبینی]] به دیگران شده‌ایم. در [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] از این نوع [[بدبینی]] نهی شده‌ایم حتی بعضی از این نوع [[بدبینی|منفی نگری‌ها]] را هم گناه دانسته است…<ref>حجرات/۱۲.</ref>؛ البته به این نکته باید توجه داشته باشیم که گاهی [[انسان]] [[انواع اختیار|بی‌اختیار]]، نظر منفی نسبت به دیگران پیدا می‌کند؛ ولی مهم آنست که ما به این گمان منفی ترتیب اثر ندهیم.

گاهی عدم تحقیق، کمی اطلاعات و عجله در قضاوت و داوری، [[انسان]] را وادار به متهم کردن دیگران و صدور حکم ناصحیح می‌کند. تعجیل، صفتی [[شیطان در قرآن|شیطانی]] است و نتیجه آن هم [[شیطان در قرآن|شیطانی]] خواهد بود.

گاهی مدرسه و معلمین، خصوصاً معلمینی که قیافه ای مذهبی دارند به گونه ای رفتار کرده‌اند که جوان دچار [[بدبینی]] و [[بدبینی|منفی نگری]] شده است.

افرادی که خود محور هستند و همه چیز را با مقیاس خود می‌سنجند، اگر رفتاری مخالف آنچه خود می‌پسندد، ببیند، دید منفی نسبت به آن پیدا می‌کند.

مهم‌ترین عامل [[بدبینی]]، فقدان شناخت‌های لازم و صحیح یا وجود شناخت‌های غلطی است که در جوان شکل گرفته است و عدم شناخت یا شناخت غلط مانع از دیدن حقیقت می‌شود و نیافتن حقیقت انسان را به سوی [[بدبینی]] می‌کشاند.