|
|
خط ۵: |
خط ۵: |
| {{پایان سوال}} | | {{پایان سوال}} |
| {{پاسخ}} | | {{پاسخ}} |
| حسد عبارت است از: تمناي زوال نعمتي از برادر مسلمان خود، از نعمت هايي که صلاح اوست. حسد از بدترين اخلاق و خبيث ترين آنهاست. حسود را قرآن کريم چنين معرفي مي کنند:
| |
|
| |
|
| {{قرآن|أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَي مَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ...}}<ref>نساء / ۵۴.</ref>.
| |
|
| |
|
| رسول خدا(ص) مي فرمايند: براي نعمت هاي خدا دشمناني است، پرسيدند: آنها چه کساني هستند؟ فرمود: «الذين يحسدن الناس علي ما آتاهم الله من فضله؛ آنان که به مردم بخاطر آنچه خدا از فضلش به آنان عطا نموده است،حسادت مي ورزند».}}<ref>فيض کاشاني، محجه البيضاء، انتشارات اسلامي جامعه مدرسين، ج۵، ص۳۲۷.</ref>
| |
|
| |
| فرد حسود، معمولا آنچه براي خود مي پسندد براي ديگران نمي خواهد، و آنچه براي خود نمي خواهد براي ديگران مي پسندد.<ref>همان.</ref>
| |
|
| |
| ==از عوامل و ريشه هاي حسادت مي توان به موارد زير اشاره كرد:==
| |
|
| |
| ۱. خباثت نفس و بخل ذاتي به بندگان خدا: يعني بدون اين که سابقه دشمني و کدورتي با کسي داشته باشد از داشتن ديگران دلگير و به گرفتاري آنان دلشاد است.
| |
|
| |
| ۲. دشمني و کينه توزي
| |
|
| |
| ۳. شهرت طلبي و موقعيت خواهي: بنابراين هر کس در مقابل او بايستد آرزوي نابودي او را دارد.
| |
|
| |
| ۴. ترس از نرسيدن به هدف: غالبا افرادي که يک هدف مشترك و محدودي دارند، چنين هراسي دارند. مانند دو هم کلاسي يا ورزشکار که مي خواهد نفر اول شوند. برادران يوسف(ع) نيز ، ترسيدند ديگر پدرشان بخاطر محبت به يوسف به آنها توجه نکند، لذا حسد كردند.
| |
|
| |
| ۵. تکبر: کافران به رسول خدا(ص) حسادت مي کردند و مي گفتند: «چگونه تحمل کنيم طفل فقير و يتيمي بر ما مقدم شود».<ref>نراقي، ملا محمد، معراج السعاده، ص۳۶۷، نويد اسلامي، قم، ۱۳۸۴.</ref>
| |
|
| |
| حال با توجه به اين مقدمه راهکارهايي را جهت برخورد با اشخاص حسود و اصلاح آنان بيان مي كنيم.براي داشتن برخورد صحيح و منطقي با فرد حسود، با تکيه بر اصول تربيتي اسلامي و مراعات برخي تکنيک هاي روان شناختي، مي توان هم از تبعات منفي حسادت حسودان ايمن بود و هم به آنان در جهت درمان اين عارضه ناهنجار اجتماعي کمک نمود. برخي از اين اصول و راهکارها عبارتند از:
| |
|
| |
|
| ۱. پناه بردن به دژ مستحکم و پولادين الهي که قرآن چنين بيان مي فرمايد: {{قرآن|وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ<ref>فلق / ۵.</ref>. | | ۱. پناه بردن به دژ مستحکم و پولادين الهي که قرآن چنين بيان مي فرمايد: {{قرآن|وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ<ref>فلق / ۵.</ref>. |
خط ۴۷: |
خط ۲۸: |
| ۵. بيهوده خود را نگران نکنيد و ترس و اضطراب به خود راه ندهيد. | | ۵. بيهوده خود را نگران نکنيد و ترس و اضطراب به خود راه ندهيد. |
|
| |
|
| ۶. زندگاني بزرگان دين را مطالعه کنيد و ببينيد در چنين شرايطي چه سيره و روشي داشته اند، امام صادق(ع) مي فرمايند : «نحن الحسودون» يعني ما اهل بيت(ع) مورد حسادت واقع شده ايم.<ref>مجلسي، محمد باقر، بحارالأنوار، ج۲۳، ص۸۰۴.</ref> ولي هرگز مقابله به مثل نکرده اند بلکه چشم پوشي نموده اند. | | ۶. زندگاني بزرگان دين را مطالعه کنيد و ببينيد در چنين شرايطي چه سيره و روشي داشته اند، امام صادق(ع) مي فرمايند : «نحن المحسودون» يعني ما اهل بيت(ع) مورد حسادت واقع شده ايم.<ref>مجلسي، محمد باقر، بحارالأنوار، ج۲۳، ص۸۰۴.</ref> ولي هرگز مقابله به مثل نکرده اند بلکه چشم پوشي نموده اند. |
|
| |
|
| ۷. مي توانيد در زماني که فرصت داريد جلسه اي صميمانه تشکيل دهيد و در مورد مباحث اخلاقي و خصوصا حسادت به تبادل نظر بپردازيد، و آسيب هاي آن را بيان کنيد، يقينا به گونه اي غير مستقيم مؤثر خواهد بود. | | ۷. مي توانيد در زماني که فرصت داريد جلسه اي صميمانه تشکيل دهيد و در مورد مباحث اخلاقي و خصوصا حسادت به تبادل نظر بپردازيد، و آسيب هاي آن را بيان کنيد، يقينا به گونه اي غير مستقيم مؤثر خواهد بود. |
خط ۵۵: |
خط ۳۶: |
| ۹. مي توانيد کتاب اخلاقي مانند معراج السعاده، ملا احمد نراقي و يا کتب اخلاقي ديگري که در مورد حسادت مطلب نوشته اند را به او هديه نمائيد. | | ۹. مي توانيد کتاب اخلاقي مانند معراج السعاده، ملا احمد نراقي و يا کتب اخلاقي ديگري که در مورد حسادت مطلب نوشته اند را به او هديه نمائيد. |
|
| |
|
| == خلاصه اينكه:==
| |
|
| |
|
| حسادت يک واکنش هيجاني است و جلوه هاي مختلفي دارد. ممکن است به صورت مستقيم و برخورد فيزيکي، قهر و دشمني، و يا غير مستقيم مثل بدگويي در خفا و چاپلوسي در ظاهر، بروز نمايد. آثار جسمي نامطلوب دارد مانند: اندوه مدام و رنجور شدن جسم، که امير مؤمنان علي بن ابي طالب(ع) مي فرمايد: الحسد يذهب الجسد، حسد بدن را ذوب مي کند. و از لحاظ رواني، آسايش روحي، رواني از او سلب مي شود و ممکن است در دراز مدت به بيماري هاي رواني مبتلا شود و زندگي براي او سخت و طاقت فرسا شود.<ref>برگرفته از روان شناسي رشد با نگرش به منابع اسلامي، دفتر همکاري حوزه و دانشگاه با اندکي تصرف. ج۱، ص۴۸۹.</ref>
| |
|
| |
|
| خداوند ما را از حسد ورزيدن به ديگران و مورد حسادت واقع شدن حفظ نمايد.
| | <span></span> |
| {{پایان پاسخ}}
| |
| {{مطالعه بیشتر}} | | {{مطالعه بیشتر}} |
| ==معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:== | | ==معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:== |
|
| |
|
| ۱ـ قرآن کريم.
| | * حسد، سيد رضا صدر، به اهتمام سيد باقر خسروشاهي، ج۵، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۷. |
| | |
| ۲ـ بحارالأنوار، علامه مجلسي، ج۷۳.
| |
| | |
| ۳ـ محجه البيضاء، ملا محسن فيض کاشاني، ج۵، انتشارات اسلامي جامعه مدرسين.
| |
| | |
| ۴ـ معراج السعاده، ملا احمد نراقي، نويد اسلامي، قم، ۱۳۸۴.
| |
| | |
| ۵ـ روان شناسي رشد با نگرش به منابع اسلامي، جمعي از مؤلفان، ج۱، قم، ۱۳۷۴.
| |
| | |
| ۶ـ مفاتيح الحاجات، سيد محمد رضا غياثي، نشر طلا، ج۵، ص۱۳۸۷.
| |
| | |
| ۷ـ حسد، سيد رضا صدر، به اهتمام سيد باقر خسروشاهي، ج۵، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۷.
| |
| | |
| ۸ـ روان شناسي ـ رفع نگراني ها، محسن تندکار، نجابت، قم، ۱۳۸۵.
| |
| {{پایان مطالعه بیشتر}}
| |
|
| |
|
| ==منابع== | | ==منابع== |