شرح اصول کافی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

شرح اصول کافی (کتاب) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۶ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۴۸

۱۳۸ بایت اضافه‌شده ، ۱۶ اوت

←‏تیتر

A.rezapour

automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy

۱۶٬۰۰۳

ویرایش

@@ خط ۳۹: / خط ۳۹: @@
   | نسخه الکترونیکی  =
 }}
-'''شرح اصول کافی''' اثر ملاصدرا که به شیوه ای عرفانی احادیث کتاب اصول کافی را شرح داده است.
+'''شرح اصول کافی''' اثر ملاصدرا که به شیوه‌ای عرفانی احادیث کتاب اصول کافی را شرح داده است. شرح اصول کافی، ژرف‌ترین و عمیق‌ترین شرح اصول کافی دانسته شده است. ملاصدرا، در مقدّمه شرح خود، به بیان ارزش و جایگاه حدیث در میان مسلمانان پرداخته و احادیث الکافی را بهترین احادیث نقل شده از ائمه(ع) دانسته است.
-== معرفی ==
+ملّاصدرا در کتاب خود در ابتدا، سند روایت را به نقل از الکافی ارائه می‌کند و پس از ذکر نام هر راوی، به بحث‌های رجالی درباره وثاقت یا ضعف او پرداخته، آن گاه متن روایت را نقل کرده و در پی آن، روایت را از جهت لغوی و مدلولی شرح داده است. شرح اصول الکافی در سال ۱۰۴۴ق، و در اواخر عمر ملاصدرا نوشته شده است.
-شرح اصول کافی یکی از آثار دینی اصلی ملاصدرا است و به شیوه‌ای عرفانی در باب اکثر مضامین اساسی تشیع بحث می‌کند. و شاید مهمترین تفسیری است که تاکنون بر این کتاب نوشته شده است. اگرچه این کتاب اثری حجیم است اما هرگز کامل نشد؛ زیرا شرح این متن تنها تا فصل یازدهم کتاب الحج می‌رسد و بحث به‌طور ناگهانی در وسط یک دستاورد مهم قطع می‌شود.<ref>نصر، سیدحسین، صدرالمتألهین شیرازی و حکمت متعالیه، ترجمه حسین سوزنچی، تهران، دفتر پژوهش و نشر سهرودی، ۱۳۸۷ش، ص۷۴.</ref>
+تفسیر صدرا بر این کتاب به او در میان فقهای اسلامی و علمای حدیث جایگاه خاصی بخشیده است. گفته شده امام خمینی در دو کتاب اربعین و شرح حدیث جنود عقل و جهل، متأثر از «شرح أصول الکافی ملاصدرا بوده است. این کتاب توسط محمد خواجوی در سال ۱۳۶۶ش چاپ شد.
-تفسیر صدرا بر این کتاب به او در میان فقهای اسلامی و علمای حدیث جایگاه خاصی بخشیده است.<ref>میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص۲۵.</ref>
+== معرفی ==
+شرح اصول کافی یکی از آثار دینی اصلی ملاصدرا است و به شیوه‌ای عرفانی در باب اکثر مضامین اساسی تشیع بحث می‌کند. و شاید مهم‌ترین تفسیری است که تاکنون بر این کتاب نوشته شده است. اگرچه این کتاب اثری حجیم است اما هرگز کامل نشد؛ زیرا شرح این متن تنها تا فصل یازدهم کتاب الحج می‌رسد و بحث به‌طور ناگهانی در وسط یک دستاورد مهم قطع می‌شود.<ref>نصر، سیدحسین، صدرالمتألهین شیرازی و حکمت متعالیه، ترجمه حسین سوزنچی، تهران، دفتر پژوهش و نشر سهرودی، ۱۳۸۷ش، ص۷۴.</ref> تفسیر صدرا بر این کتاب به او در میان فقهای اسلامی و علمای حدیث جایگاه خاصی بخشیده است.<ref>میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص۲۵.</ref>
-شرح ملّا صدرا، در کنار دو شرح دیگر، یعنی شرح علّامه مجلسی، معروف به مرآة العقول، و شرح ملّا صالح مازندرانی، معروف به شرح اُصول الکافی، از جمله مهم‌ترین شرح‌های نوشته شده بر کتاب الکافی است. ملّا صدرا، در مقدّمه شرح خود، به بیان ارزش و جایگاه حدیث در میان مسلمانان پرداخته و احادیث الکافی را بهترین احادیث نقل شده از ائمّه علیهم السلام دانسته است. همچنین احادیث این کتاب را صدف‌های دریای حکمت و عرفان دانسته است که وی، عمر خود را صرف تفکّر و تأمّل بر اسرار و معانی آنها کرده؛ ولی به دلیل قصور فکر برخی همعصران خود، نتوانسته این جواهرات را به دیگران، عرضه کند.<ref>«[https://hadith.net/post/6505/مفهوم-عقل-دركتاب-العقل-والجهل-ا-صول-الكافى-بانگاهى-برشرح-ملا/p531/ شرح ملّاصدرا بر اُصول الکافی]»، حدیث‌نت، بازدید: ۲۷ مرداد ۱۴۰۳.</ref>
+شرح ملاصدرا، در کنار دو شرح دیگر، یعنی شرح علّامه مجلسی، معروف به مرآة العقول، و شرح ملاصالح مازندرانی، معروف به شرح اصول الکافی، از جمله مهم‌ترین شرح‌های نوشته شده بر کتاب الکافی است. ملاصدرا، در مقدّمه شرح خود، به بیان ارزش و جایگاه حدیث در میان مسلمانان پرداخته و احادیث الکافی را بهترین احادیث نقل شده از ائمه(ع) دانسته است.<ref>«[https://hadith.net/post/6505/مفهوم-عقل-دركتاب-العقل-والجهل-ا-صول-الكافى-بانگاهى-برشرح-ملا/p531/ شرح ملّاصدرا بر اُصول الکافی]»، حدیث‌نت، بازدید: ۲۷ مرداد ۱۴۰۳.</ref>
-این کتاب توسط محمد خواجوی در سال ۱۳۶۶ش چاپ شد.<ref>نصر، سیدحسین، صدرالمتألهین شیرازی و حکمت متعالیه، ترجمه حسین سوزنچی، تهران، دفتر پژوهش و نشر سهرودی، ۱۳۸۷ش، ص۷۵.</ref>
+شرح اصول الکافی در سال ۱۰۴۴ق، نوشته شده است. از این جهت شرح اصول الکافی، آخرین اثر یا از آخرین آثار ملاّصدراست که آن را در اواخر عمر، یعنی در ۶۵سالگی تألیف کرده و نسبت به دو کتاب عظیم دیگر او تفسیر و اسفار مؤخّر است.<ref>استادی، رضا، «ده نکته درباره «شرح اصول کافی» ملاّصدرا»، علوم حدیث، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۷۸ش، ص۱۰.</ref>
 == نویسنده ==
 صدرالدین محمد شیرازی(۹۷۹–۱۰۵۰ق) مشهور به ملاصدرا،<ref>کربن، هانری، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه جواد طباطبایی، تهران، مینوی خرد، ۱۳۹۲ش، ص۴۲۵.</ref> فیلسوف،<ref>زمانیان، محمدتقی، «سیری در افکار ملاصدرا»، دانشکده، شماره ۳، سال اول تابستان ۱۳۵۴ش، ص۱۴۴.</ref> عارف و بنیانگذار مکتب فلسفی [[حکمت متعالیه]] است که به عنوان سومین مکتب مهم فلسفی در جهان اسلام به‌شمار می‌رود.<ref>میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص۲۰ و ۲۴.</ref> او نظام فلسفی خود را در مهمترین کتاب خود الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة معروف به اسفار تبیین کرد.<ref>فنا، فاطمه، «حکمت متعالیه»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۳، ذیل مدخل؛ کربن، هانری، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه جواد طباطبایی، تهران، مینوی خرد، ۱۳۹۲ش، ص۴۲۵.</ref>
-== جایگاه و محتوا ==
+== جایگاه ==
-شرح اصول کافی، ژرف‌ترین و عمیق‌ترین شرحی دانسته شده است که به قلم ملاصدرا تدوین یافته است.<ref>میر احمدی، عبدالله، و مونا امانی‌پور، «[https://hadith.net/post/56553/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%AD%D8%AB-%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%DA%A9%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7/ گونه‌های تبیین مباحث ادبی در شرح اصول کافی ملاصدرا]»، حدیث نت، بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۳.</ref> اهتمام شارح به جایگاه متن در شرح روایات، تسلط وی در دانش حدیث را نشان می‌دهد. او با گردآوری قواعد مرتبط با مباحث ادبی اعم از لغت، اشتقاق، صرف، نحو و علوم بلاغی در فهم ظاهر احادیث کوشیده و با دقت در نقد احادیث و شرح و تفسیر آن‌ها به ویژه احادیث غریب و مشکل، سعی وافری مبذول داشته است. به گونه‌ای که تحقیقات وی پیرامون مباحث ادبی، به اثر ماندگار او جایگاهی والا بخشیده است و تسلط وی را در تبیین نکته‌های ادبی و جستارهای بلاغی نمایان می‌کند.<ref>میر احمدی، عبدالله، و مونا امانی‌پور، «[https://hadith.net/post/56553/گونه-های-تبیین-مباحث-ادبی-در-شرح-اصول-کافی-ملاصدرا/ گونه‌های تبیین مباحث ادبی در شرح اصول کافی ملاصدرا]»، حدیث نت، بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۳.</ref>
+شرح اصول کافی، ژرف‌ترین و عمیق‌ترین شرح اصول کافی دانسته شده است که به قلم ملاصدرا تدوین یافته است.<ref>میر احمدی، عبدالله، و مونا امانی‌پور، «[https://hadith.net/post/56553/%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%A8%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%AD%D8%AB-%D8%A7%D8%AF%D8%A8%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D8%B1%D8%AD-%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%DA%A9%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7/ گونه‌های تبیین مباحث ادبی در شرح اصول کافی ملاصدرا]»، حدیث نت، بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۳.</ref> اهتمام شارح به جایگاه متن در شرح روایات، تسلط وی در دانش حدیث را نشان می‌دهد. او با گردآوری قواعد مرتبط با مباحث ادبی اعم از لغت، اشتقاق، صرف، نحو و علوم بلاغی در فهم ظاهر احادیث کوشیده و با دقت در نقد احادیث و شرح و تفسیر آن‌ها به ویژه احادیث غریب و مشکل، سعی وافری مبذول داشته است. به گونه‌ای که تحقیقات وی پیرامون مباحث ادبی، به اثر ماندگار او جایگاهی والا بخشیده است و تسلط وی را در تبیین نکته‌های ادبی و جستارهای بلاغی نمایان می‌کند.<ref>میر احمدی، عبدالله، و مونا امانی‌پور، «[https://hadith.net/post/56553/گونه-های-تبیین-مباحث-ادبی-در-شرح-اصول-کافی-ملاصدرا/ گونه‌های تبیین مباحث ادبی در شرح اصول کافی ملاصدرا]»، حدیث نت، بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۳.</ref>
-دانش و عمق نگاه ملّاصدرا در زمینه دانش‌های حدیثی، اعم از فقه الحدیث، رجال الحدیث و مصطلحات حدیث نیز شگفت‌آور است. علّامه شعرانی درباره شرح اصول کافی اثر ملاصدرا گفته است: «او در این شرح، نوآوری داشته و در تبیین گفتار ائمه(ع) درباره توحید و مسائل اصولی، مباحث برهانی را آورده، نه ادلّه خطابی برای اقناع عوام… و آن که در شرح پیشگام است، بر سایر شارحان برتری دارد؛ چه، تمام آنچه در شرح‌های بعدی آمده، یا از لفظ و عین عبارت و محتوای شرح ملّاصدرا برگرفته اند، یا تنها از معنا و محتوای آن برگرفته و از مطالعه آن شرح، الهام گرفته و مطالبی نزدیک به آن را گفته‌اند. و هیچ‌کس از شارحان پس از این حدیث که شرح تحقیقی ملّاصدرا در آن پایان یافته، شرح ژرف و تحقیقی به سان شرح احادیث پیشین ارائه نکرده‌اند، مگر یاد کرد رخدادهای تاریخی یا تفاسیر لفظی یا به مناسبت نقل یک مطلب.»<ref>نصری، علی، «[https://hadith.net/post/6324/نگاهى-به-شرح-صدر-المتألهين-بر-اصول-الكافى/p328/ نگاهی به شرح صدر المتألهین بر اصول الکافی]»، حدیث نت، بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۳ش.</ref>
-انتخاب کتاب کافی برای شرح به این دلیل بوده که او این کتاب را بهترین اثر در این موضوع می‌دانسته است؛ زیرا در تمجید از این کتاب چنین آورده است: «بهترین احادیث گردآوری شده و گرانبهاترین گفتار گوهر بار که از سوی ائمه(ع) برای ما نقل و روایت شده است.<ref>نصری، علی، «[https://hadith.net/post/6324/نگاهى-به-شرح-صدر-المتألهين-بر-اصول-الكافى/p328/ نگاهی به شرح صدر المتألهین بر اصول الکافی]»، حدیث نت، بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۳ش.</ref>
-ملّاصدرا در کتاب خود در ابتدا، سند روایت را به نقل از الکافی ارائه می‌کند و پس از ذکر نام هر راوی، به بحث‌های رجالی درباره وثاقت یا ضعف او پرداخته، آن گاه متن روایت را نقل کرده و در پی آن، روایت را از جهت لغوی و مدلولی شرح داده است.<ref>نصری، علی، «[https://hadith.net/post/6324/نگاهى-به-شرح-صدر-المتألهين-بر-اصول-الكافى/p328/ نگاهی به شرح صدر المتألهین بر اصول الکافی]»، حدیث نت، بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۳ش.</ref>
-امتیازاتی که می‌توان برای این کتاب برشمرد، به شرح ذیل است: ارائه بحث‌های مبسوط و دقیق رجالی، یادکرد دانش‌های حدیثی، شرح و بسط کامل روایات، توجه به دیدگاه‌های مختلف، ابهام زدایی، برداشت‌های دقیق.<ref>نصری، علی، «[https://hadith.net/post/6324/نگاهى-به-شرح-صدر-المتألهين-بر-اصول-الكافى/p328/ نگاهی به شرح صدر المتألهین بر اصول الکافی]»، حدیث نت، بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۳ش.</ref>
+دانش و عمق نگاه ملّاصدرا در زمینه دانش‌های حدیثی، اعم از فقه الحدیث، رجال الحدیث و مصطلحات حدیث مورد توجه عالمان قرار گرفته است. علّامه شعرانی درباره شرح اصول کافی اثر ملاصدرا گفته است: «او در این شرح، نوآوری داشته و در تبیین گفتار ائمه(ع) درباره توحید و مسائل اصولی، مباحث برهانی را آورده، نه ادلّه خطابی برای اقناع عوام… و آن که در شرح پیشگام است، بر سایر شارحان برتری دارد؛ چه، تمام آنچه در شرح‌های بعدی آمده، یا از لفظ و عین عبارت و محتوای شرح ملّاصدرا برگرفته اند، یا تنها از معنا و محتوای آن برگرفته و از مطالعه آن شرح، الهام گرفته و مطالبی نزدیک به آن را گفته‌اند. و هیچ‌کس از شارحان پس از این حدیث که شرح تحقیقی ملّاصدرا در آن پایان یافته، شرح ژرف و تحقیقی به سان شرح احادیث پیشین ارائه نکرده‌اند، مگر یاد کرد رخدادهای تاریخی یا تفاسیر لفظی یا به مناسبت نقل یک مطلب.»<ref>نصری، علی، «[https://hadith.net/post/6324/نگاهى-به-شرح-صدر-المتألهين-بر-اصول-الكافى/p328/ نگاهی به شرح صدر المتألهین بر اصول الکافی]»، حدیث نت، بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۳ش.</ref>
-== تیتر ==
+انتخاب کتاب کافی برای شرح به این دلیل بوده که او این کتاب را بهترین اثر در این موضوع می‌دانسته است؛ زیرا در تمجید از این کتاب چنین آورده است: «بهترین احادیث گردآوری شده و گرانبهاترین گفتار گوهر بار که از سوی ائمه(ع) برای ما نقل و روایت شده است<ref>استادی، رضا، «ده نکته درباره «شرح اصول کافی» ملاّصدرا»، علوم حدیث، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۷۸ش، ص۱۵.</ref>.<ref>نصری، علی، «[https://hadith.net/post/6324/نگاهى-به-شرح-صدر-المتألهين-بر-اصول-الكافى/p328/ نگاهی به شرح صدر المتألهین بر اصول الکافی]»، حدیث نت، بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۳ش.</ref> گفته شده امام خمینی در دو کتاب اربعین و شرح حدیث جنود عقل و جهل، متأثر از «شرح أصول الکافی ملاصدرا بوده است.<ref>استادی، رضا، «ده نکته درباره «شرح اصول کافی» ملاّصدرا»، علوم حدیث، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۷۸ش، ص۳۹.</ref>
-شرح أصول الکافی، شامل: کتاب العقل، کتاب فضل العلم، کتاب التوحید و… تا باب یازدهم (کتاب الحجّة) از «اصول کافی» و جمعاً شامل شرح ۵۰۳ حدیث <sup>۲</sup> است. این کتاب در سال ۱۲۸۲ق، در یک جلد رحلی چاپ سنگی سپس در سه جلد وزیری چاپ حروفی شده است. چاپ دوم آن از حدیث ۳۴۳ تا ۴۲۶ را ندارد.<ref>استادی، رضا، «ده نکته درباره «شرح اصول کافی» ملاّصدرا»، علوم حدیث، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۷۸ش، ص۸.</ref>
-شرح أصول الکافی که در سال ۱۰۴۴ق، نوشته شده است. <sup>۲</sup> سال وفات ملاّصدرا ۱۰۵۰ق، است؛ بنابراین، مسلّم است که (شرح أصول الکافی), آخرین اثر یا از آخرین آثار ملاّصدراست که آن را در اواخر عمر، یعنی در ۶۵سالگی تألیف کرده و نسبت به دو کتاب عظیم دیگر او ((تفسیر) و (اسفار)), مؤخّر است.<ref>استادی، رضا، «ده نکته درباره «شرح اصول کافی» ملاّصدرا»، علوم حدیث، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۷۸ش، ص۱۰.</ref>
+== محتوا و ویژگی ==
+شرح اصول الکافی، شامل: کتاب العقل، کتاب فضل العلم، کتاب التوحید و… تا باب یازدهم (کتاب الحجّة) از «اصول کافی» و جمعاً شامل شرح ۵۰۳ حدیث است.<ref>استادی، رضا، «ده نکته درباره «شرح اصول کافی» ملاّصدرا»، علوم حدیث، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۷۸ش، ص۱۵.</ref> ملّاصدرا در کتاب خود در ابتدا، سند روایت را به نقل از الکافی ارائه می‌کند و پس از ذکر نام هر راوی، به بحث‌های رجالی درباره وثاقت یا ضعف او پرداخته، آن گاه متن روایت را نقل کرده و در پی آن، روایت را از جهت لغوی و مدلولی شرح داده است.<ref>نصری، علی، «[https://hadith.net/post/6324/نگاهى-به-شرح-صدر-المتألهين-بر-اصول-الكافى/p328/ نگاهی به شرح صدر المتألهین بر اصول الکافی]»، حدیث نت، بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۳ش.</ref> ملاّصدرا در شرح اصول الکافی، سند احادیث را هم مورد بررسی قرارداده و از کتاب‌های رجالی مانند «رجال» و «فهرست» شیخ طوسی، «رجال» کشّی، «رجال» نجاشی، «التحریر الطاووسی»، «خلاصة الأقوال» علاّمه حلّی، نام برده و از آنها استفاده کرده است؛ امّا گفته شده که ملاّصدرا فقط به «نقد الرجال» تفرشی و «رجال وسیط» استرآبادی رجوع می‌کرده و از بقیه کتاب‌ها توسط این دو کتاب استفاده کرده است.<ref>استادی، رضا، «ده نکته درباره «شرح اصول کافی» ملاّصدرا»، علوم حدیث، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۷۸ش، ص۳۷.</ref>
-ملاّصدرا برای شرح احادیث اهل بیت(ع), «کافی» را انتخاب کرده است. او در دیباچه (شرح أصول الکافی) می‌گوید: بهترین احادیث و گفتارهایی که از اهل بیت(ع) برای ما روایت شده و درخشنده‌ترین سخنانی که چون مرواریدِ به هم پیوسته از آنان برای ما نقل شده، … احادیث کتاب «کافی»، تألیف امین الاسلام و ثقة الأنام، شیخ عالم،  کامل مجتهد، بارع فاخر، محمد بن یعقوب کلینی ـ أعلی اللّه قدره وأنار فی السماء بدره ـ است.<ref>استادی، رضا، «ده نکته درباره «شرح اصول کافی» ملاّصدرا»، علوم حدیث، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۷۸ش، ص۱۵.</ref>
+برخی ادعا کرده‌اند صدرالمتألهین در علم رجال، فوق‌العاده نبوده و از نسخه خطّی «شرح أصول الکافی» به خطّ مؤلف، بر می‌آید که در آغاز، تصمیم بررسی رجال سند احادیث را نداشته؛ زیرا بحث‌های مربوط به سند، در حاشیه نسخه اضافه شده است. البته ملاّصدرا در چند جا در بحث‌های رجالی، اظهار نظر و داوری هم کرده است.<ref>استادی، رضا، «ده نکته درباره «شرح اصول کافی» ملاّصدرا»، علوم حدیث، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۷۸ش، ص۳۷.</ref>
-ملاّصدرا در «شرح أصول الکافی»، سند احادیث را هم مورد بررسی قرارداده و از کتابهای رجالی زیر، نام برده و از آنها استفاده کرده است: «رجال» و «فهرست» شیخ طوسی، «رجال» کشّی، «رجال» نجاشی، «التحریر الطاووسی»، «خلاصة الأقوال» علاّمه حلّی، حاشیه شهید ثانی بر «خلاصة الأقوال»، حاشیه شیخ محمد بر حاشیه شهید، «نقد الرجال» تفرشی و «رجال وسیط» استرآبادی. <sup>۱</sup> امّا به نظر می‌رسد که ملاّصدرا فقط به دو کتاب اخیر رجوع می‌کرده و از بقیه کتابها توسط این دو کتابْ استفاده کرده است. <sup>۲</sup> واضح است که صدرالمتألهین در علم رجال، فوق‌العاده نبوده و از نسخه خطّی «شرح أصول الکافی» به خطّ مؤلف، بر می‌آید که در آغاز، تصمیم بررسی رجال سند احادیث را نداشته؛ زیرا بحثهای مربوط به سند، در حاشیه نسخه اضافه شده است. <sup>۳</sup> البته ملاّصدرا در چند جا در بحثهای رجالی، اظهار نظر و داوری هم کرده است.<ref>استادی، رضا، «ده نکته درباره «شرح اصول کافی» ملاّصدرا»، علوم حدیث، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۷۸ش، ص ۳۷.</ref>
+امتیازاتی برای این کتاب برشمرده‌اند از جمله: ارائه بحث‌های مبسوط و دقیق رجالی، یادکرد دانش‌های حدیثی، شرح و بسط کامل روایات، توجه به دیدگاه‌های مختلف، ابهام زدایی و برداشت‌های دقیق.<ref>نصری، علی، «[https://hadith.net/post/6324/نگاهى-به-شرح-صدر-المتألهين-بر-اصول-الكافى/p328/ نگاهی به شرح صدر المتألهین بر اصول الکافی]»، حدیث نت، بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۳ش.</ref>
-در عظمت و ارجمندی این شرح، کافی است که بدانیم امام خمینی (ره) در دو کتاب بسیار گرانقدر خود: «اربعین» و «شرح حدیث جنود عقل و جهل»، متأثر از «شرح أصول الکافی ملاصدرا بوده است.<ref>استادی، رضا، «ده نکته درباره «شرح اصول کافی» ملاّصدرا»، علوم حدیث، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۷۸ش، ص۳۹.</ref>
+== چاپ ==
+این کتاب در سال ۱۲۸۲ق، در یک جلد رحلی چاپ سنگی سپس در سه جلد وزیری چاپ حروفی شده است.<ref>استادی، رضا، «ده نکته درباره «شرح اصول کافی» ملاّصدرا»، علوم حدیث، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۷۸ش، ص۸.</ref> و توسط محمد خواجوی در سال ۱۳۶۶ش چاپ شد.<ref>نصر، سیدحسین، صدرالمتألهین شیرازی و حکمت متعالیه، ترجمه حسین سوزنچی، تهران، دفتر پژوهش و نشر سهرودی، ۱۳۸۷ش، ص۷۵.</ref>
 == منابع ==