پرش به محتوا

سید حسن صدر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۱: خط ۵۱:
* میرزا هادی خراسانی
* میرزا هادی خراسانی
* شیخ آقا رضا اصفهانی (متوفا: ۱۳۲۲ هـ . ق).<ref>سید حسن صدر، تأسیس الشیعه، ۱۴۳۸ق، ص ۲۲ و ۲۳ و ۲۵؛ جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم، گلشن ابرار، 1385ش، ج ۲، ص ۵۴۳.ص ۵۸۰، ص ۶۲۵ و ۶۵۵؛ محمد حرزالدین، معارف الرجال،۱۳۶۵ش، ج ۱، ص ۲۴۹؛ علمای بزرگ شیعه از کلینی تا خمینی، ص ۳۳۸ و شیعه و پایه‌گذاری علوم اسلامی، ص ۱۷ ـ ۱۸.</ref>(نویسنده کتاب نقد فلسفه).
* شیخ آقا رضا اصفهانی (متوفا: ۱۳۲۲ هـ . ق).<ref>سید حسن صدر، تأسیس الشیعه، ۱۴۳۸ق، ص ۲۲ و ۲۳ و ۲۵؛ جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم، گلشن ابرار، 1385ش، ج ۲، ص ۵۴۳.ص ۵۸۰، ص ۶۲۵ و ۶۵۵؛ محمد حرزالدین، معارف الرجال،۱۳۶۵ش، ج ۱، ص ۲۴۹؛ علمای بزرگ شیعه از کلینی تا خمینی، ص ۳۳۸ و شیعه و پایه‌گذاری علوم اسلامی، ص ۱۷ ـ ۱۸.</ref>(نویسنده کتاب نقد فلسفه).
== در عرصه فرهنگ ==
آیت الله سید حسن صدر در عرفه فرهنگ، کارهای بی‌نظیری را انجام داده و در تمام عمرش نشان دهنده‌ی این بود که فردی دغدغه‌مند و غیرت مند برای اسلام است. نمونه های زیادی در این باره وجود دارد که برای مثال، چند مورد ذکر می‌شود:
* جرجی زیدان، تاریخ نویس معروف (متوفا: ۱۹۱۴ م) در کتاب (تاریخ آداب اللغة العربیه) که در چهار جلد منتشر شد، نوشت: «شیعه طایفه‌ای کوچک بود که آثار قابل اعتنایی نداشت و اکنون شیعه‌ای در دنیا وجود ندارد.» وقتی این خبر به سید حسن صدر رسید، با شیخ آقا بزرگ تهرانی و محمد حسین کاشف الغطاء هم پیمان شد تا به معرفی شیعه بپردازد. علامه سید حسن صدر درباره فعالیت‌های علمی شیعه و نقش آنان در تأسیس و تکمیل علوم اسلامی تحقیق کرد و کتاب معروف خود را به نام تأسیس الشیعه لعلوم الاسلام، تألیف کرد، که در سال ۱۳۷۰ هـ . ق در ۴۴۵ صفحه به چاپ رسید. شیخ آقا بزرگ تهرانی با تألیف الذریعة الی تصانیف الشیعه در ۲۹ جلد به معرفی آثار و تألیفات شیعه در علوم مختلف پرداخت. علامه شیخ محمد حسین کاشف الغطاء نیز نقدی بر تاریخ آداب اللغة العربیه نوشت.<ref>شیخ آقا بزرگ تهرانی، محمد رضا حکیمی، ص ۲۲ ـ ۲۳.</ref>
* فعالیت‌های فرهنگی وهابیت روز به روز گسترش می‌یافت. علامه سید حسن صدر برای دفع این فتنه، کتابی تحت عنوان «رسالة الشریفه فی الردّ علی فتاوی الوهابین» نگاشت.<ref>تأسیس الشیعه، ص ۲۰.</ref>
* کتابخانه‌ای ماندگار، علامه سید حسن صدر علاقة بسیار شدیدی به خرید و جمع‌آوری کتاب داشت. این علاقه به قدری شدید بود که برای خرید یک کتاب از هزینه‌های ضروری زندگی چشم پوشی می‌کرد. وی کتاب‌های قدیمی و خطی را جمع آروی می‌کرد و اگر کتابی بدون نام مؤلف بود، آن قدر تحقیق و تفحص می‌کرد تا نویسنده را بشناسد. اکنون کتابخانه‌اش شامل بیش از ۱۰۰۰ جلد کتاب نفیس است.<ref>تاسیس الشیعه، ص ۲۱ و ۲۲ و اعیان الشیعه، ج ۵، ص ۳۲۵.</ref>
* نویسندة پرتلاش، علامه سید شرف الدین می‌گوید: من از آیت الله سید حسن صدر شنیدم که وی در ایام جوانی شبها را معمولا برای مطالعه بیدار بود و در روز، خواب قبل یا بعد از ظهر را نمی‌شناخته، خودم نیز مشاهده کردم او در سال‌های پیری، شب و روز در کتابخانه اش قلم به دست راست و کاغذ در دست چپ، مشغول تحقیق و تألیف بود. به جرأت می‌گویم که آن بزرگوار یک چهارم عمرش را خوابید و باقی عمرش را بیدار بود؛ برعکس عموم مردم که فقط یک چهارم عمرشان را بیدارند.<ref>علمای معاصرین، ص ۱۷۰.</ref>
== آثار ==
از آیت الله سید حسن صدر، ۸۲ کتاب به یادگار مانده است که برخی از آنها به عنوان نمونه ذکر می‌شود:<ref>علمای معاصر، ص ۱۷۲.</ref>
{{ستون|۲}}
* اصول دین و اخلاق: الدرر الموسویه فی شرح العقائد الجعفریه، وی در این کتاب، ضمن تبیین اصول دین، امامت را از منابع اهل سنت اثبات می‌کند.
* سبیل الصالحین: این کتاب هفت راه سیر و سلوک و عبادت خدا را بیان می‌کند.
* احیاء النفوس بآداب ابن طاووس. این کتاب دربارة ارتباط بنده با خدا و بنده با اولیاء الله و بنده با ملائکه و مردم بحث می‌کند.
* سبیل الرشاد فی شرح نجاة العباد.
* تبیین مدارک السداد للمتن و الحواشی من نجاة العباد.
* تحصیل الفروع الدینیه فی فقه الامامیه.
* المسائل المهمه.
* المسائل النفسیه.
* حاشیه بر العروة الوثقی.
* حاشیه بر غایة القصوی.
* حاشیه بر نجاة العباد.
* حاشیه بر تبصره.
* حاشیه بر فصول فارسی.
* الغالیه لاهل الانظار العالیه، این کتاب در تحریم ریش تراشی است و به عربی و فارسی چاپ شده است.
* تبیین الرشاد فی لبس السواد علی الائمة الامجاد، این کتاب که به زبان فارسی چاپ شده، در مورد پوشیدن لباس سیاه برای عزاداری اهل بیت است.
* نهج السداد فی حکم اراضی السواد.
* الدر النظیم فی مسألة التتمیم، در موضوع تکمیل آب کر با آب متنجّس.
* لزوم قضاء مافات ـ من الصوم ـ فی سنة الفوات.
* تبیین الاباحه (در این که نماز خواندن با اجزاء حیوان مشکوک) جائز است.
* ابانة الصدور: در مورد ارث.
* کشف الالتباس عن قاعدة الناس (دربارة قاعدة الناس مسلطون علی اموالهم).
* الغرر فی نفی الضّرار و الضرر: دربارة بحث حکومت و ورود.
* احکام الشکوک الغیر منصوصه (روایاتی که در شک در رکعات نماز بناء را بر اکثر می‌گذارند).
* رسالة فی حکم الظن بالافعال و الشک فیها.
* الرسائل فی اجوبة المسائل: جواب به استفتائات.
* سبیل النجاة فی المعاملات.
* تعلیقة علی رسالة التقیة لشیخنا الانصاری.
* تعلیقة علی مباحث المیاه من کتاب الطهارة للشیخ الانصاری.
* الرسالة فی حکم ماء الغساله.
* رسالة فی تطهیر المیاه.
* رسالة فی مسألة تقوی العالی بالمسافل.
* تعلیقة مسبوطة علی ما کتبه الشیخ الانصاری فی صلاة الجماعه.
* رسالة فی شروط الشهادة علی الرضاع.
* رسالة فی بعض مسائل الوقف.
* رسالة فی حکم ماء الاستنجاء.
* رسالة فی الماء المضاف.
* رسالة وجیزة فی روایة الاخفات فی التسبیحات فی الرکعتین الاخیرتین.
* من الناسک فی المناسک (حدیث).
* شرح وسائل الشیعه الی احکام الشریعه: علامه شرف الدین می‌گوید: این کتاب، کتابی است که نظیر آن تألیف نشده است. این کتاب شامل علم فقه، حدیث، اصول و علم رجال است که چند جلد آن منتشر شده است.
* محاسن الرسائل فی معرفة الاوائل.<ref>تأسیس الشیعه، ص ۲۱ـ ۱۴؛ اعیان الشیعه، ج ۵، ص ۳۲۶ و الذریعه الی تصانیف الشیعه، ج ۱۹، ص ۳۷۰.</ref>
{{پایان}}
== وفات ==
هشتاد و دو سال از عمر این اسوه تقوی گذشته بود که حالش دگرگون شد و مریض گشت. وی را به منزل پسرش واقع در محله کرخ بغداد بردند تا کار مداوا راحت‌تر انجام شود؛ امّا هنگام مرگش رسیده بود. وی در غروب خورشید روز پنج شنبه ۱۱ ربیع الاول سال ۱۳۵۴هـ.ق. وفات کردند.
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
| شاخه اصلی =تاریخ تمدن اسلامی
|شاخه فرعی۱ =مشاهیر
|شاخه فرعی۲ =عالمان دینی
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
| شناسه =
| تیترها =
| ویرایش =
| لینک‌دهی =
| ناوبری =
| نمایه =
| تغییر مسیر =
| ارجاعات =
| بازبینی =
| تکمیل =
| اولویت =
| کیفیت =
}}
{{پایان متن}}
[[رده:تاریخ تمدن اسلامی]]
trustworthy
۹۰۲

ویرایش