trustworthy
۲٬۴۶۰
ویرایش
صحیفه سجادیه: تفاوت میان نسخه‌ها
←محتوا: اصلاح ارقام
(←جایگاه: اصلاح ارقام) |
(←محتوا: اصلاح ارقام) |
||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
==محتوا== | ==محتوا== | ||
صحیفه سجادیه را تنها شامل راز و نیاز با خدا و بیان حاجت در پیشگاه وی ندانسته‌اند. صحیفه سجادیه را مجموعه‌ای از علوم و معارف اسلامی معرفی کرده‌اند که مسائل عقیدتی، فرهنگی، اجتماعی و پاره‌ای از قوانین طبیعی و احکام شرعی را در قالب دعا مطرح کرده است. | صحیفه سجادیه را تنها شامل راز و نیاز با خدا و بیان حاجت در پیشگاه وی ندانسته‌اند. صحیفه سجادیه را مجموعه‌ای از علوم و معارف اسلامی معرفی کرده‌اند که مسائل عقیدتی، فرهنگی، اجتماعی و پاره‌ای از قوانین طبیعی و احکام شرعی را در قالب دعا مطرح کرده است. | ||
امام سجاد(ع)، مسايل تربيتي، فردي، اجتماعي و ايدئولوژيكي را در قالب دعا بيان نموده است كه با تفكر و تعمق در آموزه‌هاي آن، مي‌توان به معدن معارف ناب الهي واصل شد. امام سجاد(ع) در همه موضوع‌ها، با شيوه‌اي ابتكاري و خلاقيتي منحصر به فرد، تصوير روشني از معارف اسلامي و جامعه اسلامي زمان خويش را ارايه مي‌دهد و تكليف مسلمانان را بيان مي‌نمايد. | |||
'''هماهنگي با قرآن در شروع با حمد و ستایش الهی''' | |||
قرآن كريم بعد از بسم الله الرحمن الرحيم، با كلمه «الحمدلله» آغاز مي‌شود، صحيفه سجاديه نيز با كلمه «الحمدلله» شروع مي‌شود: {{متن عربی|الْحَمْدُ لِلَّهِ الْأَوَّلِ بِلَا أَوَّلٍ كَانَ قَبْلَهُ، وَ الْآخِرِ بِلَا آخِرٍ يَكُونُ بَعْدَه|<ref>على بن الحسين، امام چهارم عليه السلام، الصحيفه السجاديه، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش، دعای اول، ص۲۸.</ref> ترجمه= سپاس خداوند را كه نخستين موجود است و پيش از او هيچ نبود و آخرين موجود است و پس از او هيچ نباشد.}} | |||
امام سجاد(ع) در اين دعا، خداوند را به خاطر نعمت‌هاي فراوانش حمد مي‌نمايد و از خداوند متعال حمدي را درخواست مي‌كند كه صعود به اعلي عليين، هم نشيني با فرشتگان و پيامبران ـ عليهم السّلام ـ از آثار ارزشمند آن است. | |||
با تفكر در برتري خداوند بر مخلوقات؛ خداوندي كه وجود مطلق و بي‌نهايت است، به گسترة بينش الهي امام پي مي‌بريم. در پايان دعا آنچه را كه آرزوي همه اولياي الهي است، از خدا درخواست مي‌كند و ياد شهيدان را زنده مي‌كند: متن عربی|و نصيرُ بِهِ في نظمِ الشُهداءِ بِسُيوفِ أعدائهِ، إنّهُ وليٍّ حميدٌ|<ref>على بن الحسين، امام چهارم عليه السلام، الصحيفه السجاديه، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش، دعای اول، ص۳۲.</ref> ترجمه= خداوند را سپاس...، آن گونه سپاسي كه در سلك شهيدان قرار گيريم، آنان كه با شمشيرهاي دشمنان خدا كشته شدند.}} | |||
آسيب شناسي دقيق صفات نيكو | |||
صحيفه سجاديه، نقطه‌هاي ضربه پذير انسان را يادآوري مي‌نمايند. بعضي از صفات پسنديده داراي مرز دقيقي با صفات ناپسند هستند و اين نكته انسان را وامي‌دارد كه حدود صفات را به خوبي بشناسد، تا از حد خارج نشود. اين نكته در دعاهاي امام(ع) از جمله در دعاي مكارم الاخلاق با ظرافت خاصي بيان شده است. | |||
* تكبر: {{متن عربی|و أعزَّني و لا تَبتَليني بالكِبر|<ref>على بن الحسين، امام چهارم عليه السلام، الصحيفه السجاديه، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش، دعای بیستم، ص9۲.</ref> ترجمه= بارالها به من عزت نفس عطا فرما و به كبر مبتلا مكن.}} امام سجاد(ع) پس از درخواست عزت نفس از ابتلاي به كبر سخن مي‌گويد، زيرا ممكن است عزت نفس در روحيه بعضي از افراد، از مرز خود تجاوز كند و آدمي را دچار خود بزرگ‌بيني و كبر نمايد». | |||
* عجب: {{متن عربی|و عبّدني لكَ و لا تُفسِد عبادَتي بالعُجب| <ref>على بن الحسين، امام چهارم عليه السلام، الصحيفه السجاديه، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش، دعای بیستم، ص۹۲.</ref> ترجمه=و توفيق عبادت ده و به خودپسندي، عبادت مرا فاسد مكن.}} عبوديت با اين اهميت، ديوار به ديوار عجب است. خطري كه عبد را تهديد مي‌كند، عجب و خودپسندي است. | |||
* منت نهادن: {{متن عربی|و أجر للناسِ علي يديَّ الخير و لا تُمحقهُ بالمنِّ|<ref>على بن الحسين، امام چهارم عليه السلام، الصحيفه السجاديه، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش، دعای بیستم، ص۹۲.</ref> ترجمه= و با دست من، خير بر مردم جاري كن و به منت نهادن، آن را ضايع مساز.}} در اين جا آفت كارهاي خير براي مردم، منت نهادن ذكر شده است كه با آيات قرآن هم خواني دارد. {{قرآن|يا أيّها الّذين آمنوا لا تُبطلوا صدقاتِكم بالمنِّ و الأذي|ترجمه= ای کسانی که ایمان آورده‌اید! بخشش‌های خود را با منت و آزار، باطل نسازید.| سوره =بقره| آيه= ۲۶۴}} | |||
امام سجاد(ع) در ضمن دعاهای خود در چندین مورد، مباحث سیاسی به ویژه مسئله «[[امامت]]» و رهبری جامعه اسلامی را مطرح کرده است، در دعایی که امام روز [[عید قربان]] و روز جمعه می‌خواندند، آمده: «.... خدایا این مقام مخصوص جانشیان و برگزیدگان تو است که آنان را در رتبه والایی قرار داده‌ای، ولی ستمگران آن را به زور، غصب و تصاحب کرده‌اند… برگزیدگان و خلفای تو، مغلوب و مقهور گشته‌اند». محققان معتقدند امام در این دعا، از مسئله امامت و رهبری امت، و غصب شدن آن توسط ستمگران، یاد می‌کند و مشروعیت حکومت [[بنی امیه|بنی‌امیه]] را نفی می‌نماید.<ref>سیره پیشوایان، ص۲۷۴ الی ۲۷۶.</ref> | امام سجاد(ع) در ضمن دعاهای خود در چندین مورد، مباحث سیاسی به ویژه مسئله «[[امامت]]» و رهبری جامعه اسلامی را مطرح کرده است، در دعایی که امام روز [[عید قربان]] و روز جمعه می‌خواندند، آمده: «.... خدایا این مقام مخصوص جانشیان و برگزیدگان تو است که آنان را در رتبه والایی قرار داده‌ای، ولی ستمگران آن را به زور، غصب و تصاحب کرده‌اند… برگزیدگان و خلفای تو، مغلوب و مقهور گشته‌اند». محققان معتقدند امام در این دعا، از مسئله امامت و رهبری امت، و غصب شدن آن توسط ستمگران، یاد می‌کند و مشروعیت حکومت [[بنی امیه|بنی‌امیه]] را نفی می‌نماید.<ref>سیره پیشوایان، ص۲۷۴ الی ۲۷۶.</ref> | ||