trustworthy
۷٬۳۴۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳: | خط ۳: | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
بوعلی سینا شیعه بوده یا سنّی؟ | بوعلی سینا شیعه بوده یا سنّی؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}}'''مذهب ابنسینا''' تشیع دانسته شده هرچند برخی او شیعه اسماعیلی یا سنیمذهب دانستهاند.جایگاه برجسته علمی ابنسینا دلیلی بر اهمیت روشنشدن گرایش مذهبی او دانسته شده است؛ آنچنان که برای نمونه تک نگاری درباره اثبات تشیع امامی ابنسینا در دوره صفویه نگاشته شده است. | ||
از نظر برخی محققان، درباره مذهب ابنسینا (۳۷۰-۴۲۸ق)، حکیم همهچیزدان ایرانی و یکی از بزرگترین دانشمندان اسلامی، چه در زمان حیات او و چه پس از مرگ او نظرات مختلفی مطرح بوده است. این نظرات به طوری متنوع دانسته شده که برخی او را کافر و برخی مسلمان دانستهاند. اعتقاد به کفر ابنسینا به دلیل فیلسوفبودن او از سوی برخی مطرح شده است؛ قاضی نورالله شوشتری، تراجمنگار شیعه، در کتاب مجالس المؤمنین بیشتر معتقدان به کفر ابنسینا را فقهای اهلسنت و جماعت دانسته است. | |||
برخی محققان برای اثبات تشیع دوازدهامامی ابن سینا دلایلی ارائه کردهاند: از جمله اینکه در آثار ابن سینا مطالبی است که بهلحاظ ساختار و محتوا با معارف مذهبی شیعی نزدیکی دارد و اینکه ابن سینا در فضایی بهدنیا آمد و رشد علمی و فرهنگی کرد که از نظر مذهبی غلبه با مذهب تشیع بود و بیشتر حکمای آن زمان به این مذهب گرایش داشتند. | |||
==اختلاف در مذهب ابنسینا== | ==اختلاف در مذهب ابنسینا== | ||
از نظر برخی محققان، درباره مذهب ابنسینا، حکیم همهچیزدان ایرانی و یکی از بزرگترین دانشمندان اسلامی، چه در زمان حیات او و چه پس از مرگ او نظرات مختلفی مطرح بوده است.<ref>بهشتی، احمد، «مذهب اعتقادی بوعلی سینا»، در اندیشههای فلسفی،سال دوم، شماره ۴، زمستان ۱۳۸۴ش، ص۶.</ref> این نظرات را به طوری متنوع دانسته شده که برخی او را کافر و برخی مسلمان دانستهاند.<ref>گیلانی، علی بن فضلالله، توفیق التطبیق فی اثبات ان الشیخ الرئیس من الإمامیة الإثناعشریة، تحقیق محمد مصطفی حلمی، قاهره، دار احیاء الکتب العربیة، ۱۳۷۳ق، ص۳.</ref> | از نظر برخی محققان، درباره مذهب ابنسینا، حکیم همهچیزدان ایرانی و یکی از بزرگترین دانشمندان اسلامی، چه در زمان حیات او و چه پس از مرگ او نظرات مختلفی مطرح بوده است.<ref>بهشتی، احمد، «مذهب اعتقادی بوعلی سینا»، در اندیشههای فلسفی،سال دوم، شماره ۴، زمستان ۱۳۸۴ش، ص۶.</ref> این نظرات را به طوری متنوع دانسته شده که برخی او را کافر و برخی مسلمان دانستهاند.<ref>گیلانی، علی بن فضلالله، توفیق التطبیق فی اثبات ان الشیخ الرئیس من الإمامیة الإثناعشریة، تحقیق محمد مصطفی حلمی، قاهره، دار احیاء الکتب العربیة، ۱۳۷۳ق، ص۳.</ref> | ||
خط ۲۵: | خط ۳۰: | ||
==دلایل تشیع اسماعیلی== | ==دلایل تشیع اسماعیلی== | ||
برخی برای اثبات اینکه ابنسینا شیعه اسماعیلی بوده به وضعیت مذهبی خانواده او اشاره کردهاند؛ موضوعی که ابنسینا خود در ''رساله سرگذشت'' به آن اشاره کرده است: پدرم دعوت فاطمىها را پذیرفته بود، و اسماعیلىمذهب شمرده مىشد. از عقل و نفس سخن مىگفت، بر آن شیوه که داعیان این مذهب مىگویند و مىشناسند. برادرم نیز بر این عقیده بود. میان پدر و برادرم در این زمینه بسیار بحث مىشد. من سخنان آنان را مىشنیدم و مىفهمیدم، ولى بر دلم نمىنشست.<ref>ابنسینا، حسین بن عبدالله، ترجمه رساله اضحویه، ترجمه حسین خدیوجم، تهران، انتشارات اطلاعات، ۱۳۶۴ش، مقدمه مترجم، ص۱۷.</ref> برخی محققان، با تکیه بر قسمت اخیر سخن ابن سینا گفته اند که باطنیگرایی بی ضابطه و افراطی در مذهب اسماعیلی نمی توانسته شخصی چون ابن سینا را به خود جذب کند و دلیل سخن او هم ناشی از همین است.<ref>بهشتی، «مذهب اعتقادی بوعلی سینا»، ص۹.</ref> | برخی برای اثبات اینکه ابنسینا شیعه اسماعیلی بوده به وضعیت مذهبی خانواده او اشاره کردهاند؛ موضوعی که ابنسینا خود در ''رساله سرگذشت'' به آن اشاره کرده است: پدرم دعوت فاطمىها را پذیرفته بود، و اسماعیلىمذهب شمرده مىشد. از عقل و نفس سخن مىگفت، بر آن شیوه که داعیان این مذهب مىگویند و مىشناسند. برادرم نیز بر این عقیده بود. میان پدر و برادرم در این زمینه بسیار بحث مىشد. من سخنان آنان را مىشنیدم و مىفهمیدم، ولى بر دلم نمىنشست.<ref>ابنسینا، حسین بن عبدالله، ترجمه رساله اضحویه، ترجمه حسین خدیوجم، تهران، انتشارات اطلاعات، ۱۳۶۴ش، مقدمه مترجم، ص۱۷.</ref> برخی محققان، با تکیه بر قسمت اخیر سخن ابن سینا گفته اند که باطنیگرایی بی ضابطه و افراطی در مذهب اسماعیلی نمی توانسته شخصی چون ابن سینا را به خود جذب کند و دلیل سخن او هم ناشی از همین است.<ref>بهشتی، «مذهب اعتقادی بوعلی سینا»، ص۹.</ref> از میان تراجمنگاران شیعه، سید محسن امین مذهب ابن سینا را تشیع اسماعیلی دانسته است.<ref>امین، سید محسن بن عبدالکریم، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۷۲.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == |