پرش به محتوا

اقامت ملاصدرا در قم: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
اقامت ملاصدرا در قم
اقامت ملاصدرا در قم از دورانی از زندگی او دانسته شده که به


== معرفی ==
== معرفی ==
خط ۱۸: خط ۱۸:
رقبای او که مانند بسیاری از فیلسوفان و متکلمان، از فلاسفه پیش از خود تقلید می‌نمودند، و از طرفی موقعیت اجتماعی خود را نزد دیگران در خطر می‌دیدند یا بانگیزه دفاع از عقاید خود و شاید از روی حسادت، بنای بدرفتاری را با وی گذاشتند و آراء نو او را بمسخره گرفتند و به او توهین روا داشتند. این رفتارها و فشارها با روح لطیف ملاصدرا نمی‌ساخت و از طرفی ایمان و دین و تقوای او به او اجازه عمل متقابل و معامله بمثل را نمی‌داد؛ از اینرو از شیراز بصورت قهر بیرون آمد و به شهر قم رفت که در آن هنگام هنوز مرکز مهم علمی و فلسفی نشده بود. ملاصدرا در خود شهر قم هم نماند و بسبب گرما و بدی آب و هوا و شاید دلایل اجتماعی مشابه شیراز به روستایی بنام کَهَکْ در نزدیک شهر قم منزل گزید. وی در این دوران ـ که از نظر معنوی دوران طلائی زندگانی اوست ـ علی‌رغم افسردگی و غمزدگی، توانست به مرحله کشف و شهود غیب برسد و حقایق فلسفی را نه در ذهن که با دیده دل ببیند و همین سبب شد که مکتب فلسفی خود را کامل سازد.<ref>«[http://erfanvahekmat.com/دانشنامه/ملاصدرا ملاصدرا]»، عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عرت، بازدید: ۲۵ تیر ۱۴۰۳ش.</ref>
رقبای او که مانند بسیاری از فیلسوفان و متکلمان، از فلاسفه پیش از خود تقلید می‌نمودند، و از طرفی موقعیت اجتماعی خود را نزد دیگران در خطر می‌دیدند یا بانگیزه دفاع از عقاید خود و شاید از روی حسادت، بنای بدرفتاری را با وی گذاشتند و آراء نو او را بمسخره گرفتند و به او توهین روا داشتند. این رفتارها و فشارها با روح لطیف ملاصدرا نمی‌ساخت و از طرفی ایمان و دین و تقوای او به او اجازه عمل متقابل و معامله بمثل را نمی‌داد؛ از اینرو از شیراز بصورت قهر بیرون آمد و به شهر قم رفت که در آن هنگام هنوز مرکز مهم علمی و فلسفی نشده بود. ملاصدرا در خود شهر قم هم نماند و بسبب گرما و بدی آب و هوا و شاید دلایل اجتماعی مشابه شیراز به روستایی بنام کَهَکْ در نزدیک شهر قم منزل گزید. وی در این دوران ـ که از نظر معنوی دوران طلائی زندگانی اوست ـ علی‌رغم افسردگی و غمزدگی، توانست به مرحله کشف و شهود غیب برسد و حقایق فلسفی را نه در ذهن که با دیده دل ببیند و همین سبب شد که مکتب فلسفی خود را کامل سازد.<ref>«[http://erfanvahekmat.com/دانشنامه/ملاصدرا ملاصدرا]»، عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عرت، بازدید: ۲۵ تیر ۱۴۰۳ش.</ref>


او با قدرت‌های مسلط زمان خودش درگیر بود. همین‌طور با عالم‌نمایان عصر خودش که دستشان در دست حکومت‌ها بوده؛ و به دلیل همین درگیری‌ها بهترین سال‌های عمرش را در تبعیدگاه کهک گذراند. '''- در واقع دلیل تبعیدش مخالفت با جریان غالب فکری در زمان خودش بوده است؟''' هم جریان غالب فکری هم جریان غالب اجتماعی هم جریان غالب سیاسی. آن طور که از تاریخ برمی‌آید، ملاصدرا بسیار تحت فشار آخوندهای درباری و افراد سطحی و فرصت طلب زمان خودش بوده که عرصه را بر او تنگ گرفته بودند. آیا خارج شدنش از اصفهان و استقرارش در کهکِ قم از سر فشار و ناچاری و با تصمیم شخصی خود او بوده؟ یا با فرمان حکومتی او را بردند و تبعید کردند؟ خودش کهک را انتخاب کرد یا برای او در نظر گرفتند؟ خیر این تصمیمی بود که خودش گرفت، وقتی دید بر اثر فشارها نمی‌تواند در متن جامعه زندگی کند، تدریس کند، کتاب بنویسد، مطالعه کند، عبادت کند و… ناگزیر شد که به حاشیه برود. نکتهٔ دیگر این که ملاصدرا بیش از آن که از ناحیهٔ حکومت در معرض فشار باشد، از ناحیهٔ آخوندهای سطحی یا وابسته به حکومت که نمی‌توانستند سخنان او را بفهمند یا آن را با منافع خود در تضاد می‌دیدند در فشار بوده است. ملاصدرا بیشتر به خاطر برخوردهای تندش با حکومت و ملاهای هم عصر خودش بود که به تبعید رفت تا به خاطر آرائش. بخش زیادی از آثارش را در همین دوره‌که پانزده- شانزده سال طول کشید، نوشته است.<ref>«[http://kmys.ir/1393/12/15/استاد-اکبر-ثبوت-علت-تیعید-ملاصدرا استاد اکبر ثبوت: علت تبعید ملاصدرا]»، سایت عرفان خراسان، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.</ref>
او با قدرت‌های مسلط زمان خودش درگیر بود. همین‌طور با عالم‌نمایان عصر خودش که دستشان در دست حکومت‌ها بوده؛ و به دلیل همین درگیری‌ها بهترین سال‌های عمرش را در تبعیدگاه کهک گذراند. در واقع دلیل تبعیدش مخالفت با جریان غالب فکری در زمان خودش بوده است؟ هم جریان غالب فکری هم جریان غالب اجتماعی هم جریان غالب سیاسی. آن طور که از تاریخ برمی‌آید، ملاصدرا بسیار تحت فشار آخوندهای درباری و افراد سطحی و فرصت طلب زمان خودش بوده که عرصه را بر او تنگ گرفته بودند. آیا خارج شدنش از اصفهان و استقرارش در کهکِ قم از سر فشار و ناچاری و با تصمیم شخصی خود او بوده؟ یا با فرمان حکومتی او را بردند و تبعید کردند؟ خودش کهک را انتخاب کرد یا برای او در نظر گرفتند؟ خیر این تصمیمی بود که خودش گرفت، وقتی دید بر اثر فشارها نمی‌تواند در متن جامعه زندگی کند، تدریس کند، کتاب بنویسد، مطالعه کند، عبادت کند و… ناگزیر شد که به حاشیه برود. نکتهٔ دیگر این که ملاصدرا بیش از آن که از ناحیهٔ حکومت در معرض فشار باشد، از ناحیهٔ آخوندهای سطحی یا وابسته به حکومت که نمی‌توانستند سخنان او را بفهمند یا آن را با منافع خود در تضاد می‌دیدند در فشار بوده است. ملاصدرا بیشتر به خاطر برخوردهای تندش با حکومت و ملاهای هم عصر خودش بود که به تبعید رفت تا به خاطر آرائش. بخش زیادی از آثارش را در همین دوره‌که پانزده- شانزده سال طول کشید، نوشته است.<ref>«[http://kmys.ir/1393/12/15/استاد-اکبر-ثبوت-علت-تیعید-ملاصدرا استاد اکبر ثبوت: علت تبعید ملاصدرا]»، سایت عرفان خراسان، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.</ref>


== محل سکونت ==
== محل سکونت ==
خانه تاریخی ملاصدرا در کهک یادگاری ارزشمند از اقامت این دانشمند در قم است. این خانه از خشت خام، ملات گل و سقف با تیرهای چوبی ساخته شده است و دارای فضایی گیرا و قدیمی با سقفی بلند و پوشش گنبدی با دیوارهای سیاه و اندود گل و تزئینات گچبری ساده با کاربندی های زیبا در سقف است که چهار طرف آن دارای فضاهایی چهار گوش مسقف است. خانه ملاصدرا در تاریخ ۵ دی ۱۳۷۵ با شماره ثبت ۱۸۲۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.<ref>«[https://www.irna.ir/news/83349892/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D9%85-%D9%85%D8%B1%D9%85%D8%AA-%D8%B4%D8%AF خانه تاریخی ملاصدرا در قم مرمت شد]»، ایرنا، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.</ref>
خانه تاریخی ملاصدرا در روستای کهک یادگاری ارزشمند از اقامت وی در قم دانسته شده است. این خانه از خشت خام، ملات گِل و سقف با تیرهای چوبی ساخته شده است. این خانه دارای فضایی گیرا و قدیمی با سقفی بلند و پوشش گنبدی با دیوارهای سیاه و اندود گِل و تزئینات گچبری ساده با کاربندی‌های زیبا در سقف است که چهار طرف آن دارای فضاهایی چهار گوش مسقف است. خانه ملاصدرا در تاریخ ۵ دی ۱۳۷۵ش با شماره ثبت ۱۸۲۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.<ref>«[https://www.irna.ir/news/83349892/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D9%85-%D9%85%D8%B1%D9%85%D8%AA-%D8%B4%D8%AF خانه تاریخی ملاصدرا در قم مرمت شد]»، ایرنا، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۵٬۸۱۶

ویرایش