۷٬۳۴۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
میگویند امام سجاد(ع) در مجلس یزید علیه او سخنرانی کرده؛ آیا چنین اتفاقی واقعاً رخ داده است؟ | |||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
خط ۹: | خط ۹: | ||
خطبه امام سجاد(ع) در شام نشاندهنده شجاعت و فصاحت او و جایگاهش در روشنکردن راه حق، از طریق زندهکردن پیام نهضت عاشورا، دانسته شده است. گفته شده که این سخنرانی فوراً تأثیر روشنگری برجای نهاد: اعتراضها بر ضد عمل [[یزید بن معاویه]] بلند شد، شيون و گريه مجلس را فرا گرفت و جمعى بدون آنكه به خليفه مسلمانان اقتدا كنند مجلس را ترک كردند. | خطبه امام سجاد(ع) در شام نشاندهنده شجاعت و فصاحت او و جایگاهش در روشنکردن راه حق، از طریق زندهکردن پیام نهضت عاشورا، دانسته شده است. گفته شده که این سخنرانی فوراً تأثیر روشنگری برجای نهاد: اعتراضها بر ضد عمل [[یزید بن معاویه]] بلند شد، شيون و گريه مجلس را فرا گرفت و جمعى بدون آنكه به خليفه مسلمانان اقتدا كنند مجلس را ترک كردند. | ||
بنا بر منابع، خطبه امام سجاد(ع) در شام پس از واقعه عاشورا و زمانی که بازماندگان این رخداد به اسیری به شام برده شدند ایراد شده است. مطابق روايتى يزيد به خطيب دربارى خود دستور داد بر منبر برود و معاوية بن ابیسفیان را مورد ستايش قرار دهد و نسبت به امام حسين(ع) و خاندانش بدگويى كند. خطيب نيز چنين كرد که کارش با اعتراض امام سجاد(ع) و درخواست برای ایراد سخنانی همراه شد؛ درخواستی که در ابتدا با آن موافقت نشد، ولی پس از اصرار مردم با سخنانی امام(ع) موافقت شد. | بنا بر منابع، خطبه امام سجاد(ع) در شام پس از واقعه عاشورا و زمانی که بازماندگان این رخداد به اسیری به شام برده شدند ایراد شده است. مطابق روايتى يزيد به خطيب دربارى خود دستور داد بر منبر برود و معاوية بن ابیسفیان را مورد ستايش قرار دهد و نسبت به [[امام حسین علیهالسلام|امام حسين(ع)]] و خاندانش بدگويى كند. خطيب نيز چنين كرد که کارش با اعتراض امام سجاد(ع) و درخواست برای ایراد سخنانی همراه شد؛ درخواستی که در ابتدا با آن موافقت نشد، ولی پس از اصرار مردم با سخنانی امام(ع) موافقت شد. | ||
==جایگاه== | ==جایگاه== | ||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
== زمینه و شرایط ایراد خطبه == | == زمینه و شرایط ایراد خطبه == | ||
بنا بر منابع، خطبه امام سجاد(ع) در شام پس از واقعه عاشورا و زمانی که بازماندگان این رخداد به اسیری به شام برده شدند ایراد شده است.<ref>شهیدی، زندگانی علی بن الحسین(ع)، ص۷۵.</ref> مطابق روايتى يزيد به خطيب دربارى خود دستور داد بر منبر برود | بنا بر منابع، خطبه امام سجاد(ع) در شام پس از [[واقعه عاشورا]] و زمانی که بازماندگان این رخداد به اسیری به شام برده شدند ایراد شده است.<ref>شهیدی، زندگانی علی بن الحسین(ع)، ص۷۵.</ref> مطابق روايتى [[يزيد بن معاویه]] به خطيب دربارى خود دستور داد بر منبر برود و، با سوءاستفاده از وضع اسراء، معاوية بن ابیسفیان را مورد ستايش قرار دهد و نسبت به [[امام حسین علیهالسلام|امام حسين(ع)]] و خاندانش بدگويى كند. خطيب نيز چنين كرد و نسبت به امام علی(ع) و امام حسين(ع) ناسزاهای فراوان گفت.<ref>مکارم شیرازی، عاشورا ریشهها انگیزهها رویدادها پیامدها، ص۶۰۴.</ref> | ||
به نقل از منابع، در زمانی که خطیب مشغول راندن این سخنان علیه اهلبیت(ع) بود، امام سجاد(ع) ناگهان فریاد زد: {{متن عربی|وَيْلَكَ أَيُّهَا الْخاطِبُ! لَقَدِ اشْتَرَيْتَ مَرْضاةَ الَمخْلُوقِ بِسَخَطِ الْخالِقِ، فَتَبَوَّأْ مَقْعَدَكَ مِنَ النَّارِ|ترجمه=واى بر تو اى خطيب! خشنودى مخلوق را با خشم خالق به دست آوردى؟ جايگاهت در آتش دوزخ مهيا باد!}}<ref>سید ابنطاووس، علی بن موسى، الملهوف على قتلى الطّفوف، تحقیق فارس حسّون، قم، انتشارات اسوه، ۱۴۱۷ق، ص۲۱۹.</ref> سپس امام(ع) رو به يزيد كرد و گفت:{{متن عربی|أَتَاْذَنَ لي أَنْ أرْقى هذِهِ الْأَعْوادَ فَأَتَكَلَّمَ بِكَلامٍ فيهِ للَّهِ تَعالى رِضىً، وَلِهؤُلاءِ أَجْرٌ وَثَوابٌ|ترجمه=آيا به من اجازه مىدهى كه بر بالای اين چوبها (منبر) بروم و سخنانى بگويم كه سبب خشنودى خداوند متعال گردد و اجر و پاداشى براى اين مردم در پى داشته باشد؟}} يزيد درخواست امام(ع) را نپذيرفت؛ زیرا مىدانست سرانجام این پذیرش رسوايى او خواهد بود. با این حال، مردم اصرار كردند تا يزيد اجازه دهد و باز هم يزيد نپذیرفت تا آنكه به یزید گفته شد: «به او اجازه بده، زيرا او توانی برای خواندن خطبه ندارد». یزید در برابر درخواست کنندگان گفت: «اين خاندان علم و فصاحت را به ارث بردهاند و علم و دانش را با تمام وجود، چشيدهاند». گفته شده که سرانجام با اصرار فراوان مردم، يزيد اجازه داد كه امام(ع) بر منبر برود. آنگاه امام(ع) بر منبر رفت و پس از حمد خداوند خطبه مشهور خود را انشاء نمود.<ref>خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین علیه السلام، تحقیق محمد سماوی، قم، انتشارات انوار الهدی، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۷۶.</ref> | به نقل از منابع، در زمانی که خطیب مشغول راندن این سخنان علیه اهلبیت(ع) بود، امام سجاد(ع) ناگهان فریاد زد: {{متن عربی|وَيْلَكَ أَيُّهَا الْخاطِبُ! لَقَدِ اشْتَرَيْتَ مَرْضاةَ الَمخْلُوقِ بِسَخَطِ الْخالِقِ، فَتَبَوَّأْ مَقْعَدَكَ مِنَ النَّارِ|ترجمه=واى بر تو اى خطيب! خشنودى مخلوق را با خشم خالق به دست آوردى؟ جايگاهت در آتش دوزخ مهيا باد!}}<ref>سید ابنطاووس، علی بن موسى، الملهوف على قتلى الطّفوف، تحقیق فارس حسّون، قم، انتشارات اسوه، ۱۴۱۷ق، ص۲۱۹.</ref> سپس امام(ع) رو به يزيد كرد و گفت:{{متن عربی|أَتَاْذَنَ لي أَنْ أرْقى هذِهِ الْأَعْوادَ فَأَتَكَلَّمَ بِكَلامٍ فيهِ للَّهِ تَعالى رِضىً، وَلِهؤُلاءِ أَجْرٌ وَثَوابٌ|ترجمه=آيا به من اجازه مىدهى كه بر بالای اين چوبها (منبر) بروم و سخنانى بگويم كه سبب خشنودى خداوند متعال گردد و اجر و پاداشى براى اين مردم در پى داشته باشد؟}} يزيد درخواست امام(ع) را نپذيرفت؛ زیرا مىدانست سرانجام این پذیرش رسوايى او خواهد بود. با این حال، مردم اصرار كردند تا يزيد اجازه دهد و باز هم يزيد نپذیرفت تا آنكه به یزید گفته شد: «به او اجازه بده، زيرا او توانی برای خواندن خطبه ندارد». یزید در برابر درخواست کنندگان گفت: «اين خاندان علم و فصاحت را به ارث بردهاند و علم و دانش را با تمام وجود، چشيدهاند». گفته شده که سرانجام با اصرار فراوان مردم، يزيد اجازه داد كه امام(ع) بر منبر برود. آنگاه امام(ع) بر منبر رفت و پس از حمد خداوند خطبه مشهور خود را انشاء نمود.<ref>خوارزمی، موفق بن احمد، مقتل الحسین علیه السلام، تحقیق محمد سماوی، قم، انتشارات انوار الهدی، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۷۶.</ref> |
ویرایش