رحلت امام خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها

{{در دست ویرایش|کاربر=Shamloo }}

==تأثیر و بازتاب سیاسی و اجتماعی==

رحلت امام خمینی در نیمه خرداد ۱۳۶۸ش یکی از رخدادهای مؤثر بر تاریخ انقلاب اسلامی در ایران و از حوادث مؤثر بر جهان تلقی شده است.<ref>؟</ref> برخی آن را به‌عنوان تلخ‌ترین رخداد تاریخ انقلاب اسلامی یاد کرده‌اند.<ref>اسماعیلی، رضا، «[https://www.ibna.ir/news/339295/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D9%84%D8%AE-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA ارتحال امام خمینی(ره) تلخ‌ترین رخداد تاریخ انقلاب بوده است]»، در تارنمای ایبنا، درج: ۱۴ خرداد ۱۴۰۲ش، بازدید: ۹ خرداد ۱۴۰۳ش.</ref>  

از نظر سیاسی رحلت امام خمینی به تغییر در رأس هرم سیاسی در ایران منجر شد: صبح درگذشت امام خمینی (۱۴ خرداد) جلسه رسمی مجلس خبرگان رهبری تشکیل شد. در این جلسه وصیت‌نامه امام خمینی توسط رئیس جمهور برای حاضران قرائت شد. پس از آن، دستور این جلسه انتخاب جانشین امام خمینی به‌عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران بود که پس از بحث‌های بسیار سرانجام پیشنهاد رهبری سیدعلی خامنه‌ای، با اکثریت قاطع آراء پذیرفته شد.<ref>«[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c504_2650/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%AF_%D8%AA%D8%A7_%D8%B1%D8%AD%D9%84%D8%AA/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D9%84 ارتحال امام خمینی]»، در پرتال امام خمینی، بازدید: ۹ خرداد ۱۴۰۳ش.</ref>

تشییع پیکر امام خمینی را یکی از پرجمعیت‌ترین تشییع‌های تاریخ قلمداد کرده‌اند. گفته شده که تا ده میلیون نفر در این تشییع تاریخی شرکت کردند.<ref>«[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c504_2650/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%AF_%D8%AA%D8%A7_%D8%B1%D8%AD%D9%84%D8%AA/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D9%84 ارتحال امام خمینی]»، در پرتال امام خمینی، بازدید: ۹ خرداد ۱۴۰۳ش.</ref> خبر رحلت امام خمینی سریعاً در صدر خبرهای جهان قرار گرفت و بازتاب گسترده‌ای در منطقه و جهان داشت. به گزارش منابع، مسلمانان زیادی در جهان، اعم از شیعه و سنی، اقدام به برپایی مجالس سوگواری و ترحیم کردند.<ref>«ارتحال امام خمینی»، در پرتال امام خمینی، بازدید: ۹ خرداد ۱۴۰۳ش.</ref>

==رخدادهای منجر به رحلت==

امام‌خمینی در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۶۸ش به‌سبب درد معده، برای معاینه در بیمارستان بقیةالله(ع) جماران بستری شد. معاینات پزشکی نشان از سرطان معده و وجود زخم‌های متعدد در معده داشت.<ref>عارفی، سیدحسن، طبیب دل‌ها (خلاصه گزارش‌های طول درمان و سیر معالجات بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران)، تهران، عروج، ۱۳۷۶ش، ص۵۵۴.</ref> امام خمینی صبح روز دوم خرداد ۱۳۶۸ش برای جراحی به اتاق عمل منتقل شد؛ عملی که حدود دو ساعت و نیم به طول انجامید.<ref>عارفی، طبیب دل‌ها، ص۵۵۱.</ref> در هنگام عمل جراحی، اعضای خانواده و دفتر امام، سید علی خامنه‌ای رئیس جمهور، علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس جمهور، سید عبدالکریم موسوی اردبیلی رئیس شورای قضائی، نخست‌وزیر و سایر مسئولان ‎حکومتی حضور داشتند و عمل جراحی را از طریق‏‎ ‎‏تلویزیون مداربسته مشاهده می‌کردند.‏<ref>عارفی، طبیب دل‌ها، ص۵۵۰.</ref> در تمام مدت عمل، علایم حیاتی امام خمینی کاملاً پایدار بود و‏‎ ‎‏هیچگونه تغییر نگران‌کننده‌ای در علائم حیاتی و نبض و فشار خون گزارش نشد. ‏‎ ‎‏پس از پایان عمل امام با حال عمومی کاملاً رضایت بخش به بخش ‏‎ ICU‎‏ منتقل‏‎ ‎‏گردید.<ref>عارفی، طبیب دل‌ها، ص۵۵۳.</ref>

پس از مدتی، پزشکان حال امام‌خمینی را رضایت‌بخش اعلام کردند و این موضوع باعث خشنودی مردم ایران شد.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، تاریخ ۶ اردیبهشت ۱۳۶۸ش، ص۱-۲.</ref> با افزایش ناگهانی تعداد گلبول‌های سفید در بدن امام خمینی پزشکان به این نتیجه می‌رسند که سلول‌های سرطانی در بدن پخش شده‌اند و فعالیت اعضای حیاتی بدن را مختل کرده‌اند.<ref>عارفی، طبیب دل‌ها، ص۶۳۱-۶۳۵.</ref> از روز ۱۳ خردادماه، پزشکان در کنترل این بیماری پیش‌رونده ناتوان شدند و ‏‏وخامت حال امام خمینی با خانواده و مسئولان مملکتی در‏‎ ‏ میان گذاشته شد.‏<ref>عارفی، طبیب دل‌ها، ص۶۲۸.</ref> ‏‏کلیه افراد تیم پزشکی احضار شدند. گفته شده که در این زمان امام کاملاً آگاه به وخامت حال خویش بودند و پی در پی ذکر‏‎‎‏ می‌گـفت و می‌دانستند لحظات آخر عمر‏‎ خود را طی می‌کند.<ref>عارفی، طبیب دل‌ها، ص۶۲۸.</ref> ‏در ساعت ساعت ۲۲ و ۲۳ دقیقه شب ۱۳ خرداد ۱۳۶۸ش، پس از بی‌نتیجه ماندن تلاش‌های پزشکی، امام خمینی از دنیا رحلت کرد.<ref>عارفی، طبیب دل‌ها، ص۶۶۱.</ref>

==رخدادهای پس از رحلت==

به گزارش منابع، درباره چگونگی اعلام خبر رحلت امام خمینی نظرات مبنی بر تأخیر اعلام خبر برای مدیریت شرایط مطرح شد. این نظرات مورد موافقت سیداحمد خمینی، فرزند امام خمینی، قرار نگرفت. خبر رحلت ساعت ۷ بامداد ۱۴ خرداد از رسانه‌ها اعلام شد.<ref>بصیرت منش، حمید و اصغر میرشکاری، فصل صبر: خاطراتی از ایام بیماری و ارتحال حضرت امام، تهران، ‏‏مؤسسه تنظیم ونشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸ش، ص۱۱۵.</ref> بدن امام خمینی  حدود ساعت ۱ الی ۲ بعد از نیمه شب در حیاط جلو اتاق‏‎ ‎‏شخصی او غسل و کفن شد و سپس به سردخانه منتقل شد.<ref>بصیرت منش و میرشکاری، فصل صبر، ص۱۶۰-۱۶۱.</ref> ‏ستاد تشییع امام خمینی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که مراسم وداع با امام‌خمینی از صبح روز پانزدهم خرداد در مصلای تهران برگزار خواهد شد و محل دفن در نزدیکی بهشت زهرا خواهد بود.<ref>«[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c504_2650/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%AF_%D8%AA%D8%A7_%D8%B1%D8%AD%D9%84%D8%AA/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D9%84 ارتحال امام خمینی]»، در پرتال امام خمینی، بازدید: ۹ خرداد ۱۴۰۳ش.</ref> صبح شانزدهم خرداد، محمدرضا گلپایگانی، مرجع تقلید شیعه، به همراه انبوهی از جمعیت مشایعت‌کننده بر پیکر امام خمینی نماز خواند.

مشایعت‌کنندگان پیکر امام خمینی مسیر مصلای تهران تا بهشت زهرا(س) را برای همراهی با پیکر امام خمینی (س) طی کردند. گفته شده که حضور گسترده مردم به‌حدی بود که مراسم تدفین چند مرتبه عقب افتاد. به گزارش منابع، در مسیر تشییع در حوالی بهشت زهرا(س)، به دلیل متوقف‌شدن آمبولانس تابوت امام خمینی به یک بالگرد منتقل شد. پس از فرود بالگرد، به‌دلیل ازدحام جمعیت خاکسپاری با مشکل مواجه شد و پیکر امام بار دیگر به تهران منتقل شد. بعد از ظهر همین روز پیکر امام در تابوتی فلزی با بالگرد به بهشت زهرا منتقل شد و نهایتاً به‌خاک سپرده شد.<ref>«[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c504_2650/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%AF_%D8%AA%D8%A7_%D8%B1%D8%AD%D9%84%D8%AA/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D9%84 ارتحال امام خمینی]»، در پرتال امام خمینی، بازدید: ۹ خرداد ۱۴۰۳ش.</ref>  

به گزارش منابع مراسم سوگواری امام خمینی از چهاردهم خرداد تا چهلم روز درگذشت او در تهران و سراسر کشور ادامه داشت. مراجع تقلید محمدعلی اراکی، سیدمحمدرضا گلپایگانی، سیدشهاب الدین مرعشی نجفی و حسینعلی منتظری با انتشار پیام، درگذشت امام خمینی را تسلیت گفتند و مردم را به صبر و آرامش و پاسداشت مقام ایشان دعوت کردند. اندوه عمومی تاریخ برگزاری امتحانات مدارس و دانشگاه‌ها و نیز کنکور سراسری را یک هفته به تعویق انداخت.<ref>«[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c504_2650/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%AF_%D8%AA%D8%A7_%D8%B1%D8%AD%D9%84%D8%AA/%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%AD%D8%A7%D9%84 ارتحال امام خمینی]»، در پرتال امام خمینی، بازدید: ۹ خرداد ۱۴۰۳ش.</ref>