پرش به محتوا

راه‌های درمان حسد: تفاوت میان نسخه‌ها

ابرابزار
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
خط ۶: خط ۶:


== راه‌های شناختی ==
== راه‌های شناختی ==
ضعف فکری و شناختی فرد، ریشه اصلی حسادت دانسته شده است. براي جبران ضعف شناختي حسود، راههاي مختلفی سفارش شده، که برخی از آنها چنین است:  
ضعف فکری و شناختی فرد، ریشه اصلی حسادت دانسته شده است. برای جبران ضعف شناختی حسود، راه‌های مختلفی سفارش شده، که برخی از آنها چنین است:


=== توجه به گستردگي و فراواني نعمت‌ها ===
=== توجه به گستردگی و فراوانی نعمت‌ها ===
ريشه اصلي حسادت ضعف فکري در نحوه تحليل امور و بدبيني است. يعني فرد با نگاهي بدبينانه به نظام هستي و خداي متعال، به انکار وسعت فضل و رحمت الهي مي پردازد.  
ریشه اصلی حسادت ضعف فکری در نحوه تحلیل امور و بدبینی است. یعنی فرد با نگاهی بدبینانه به نظام هستی و خدای متعال، به انکار وسعت فضل و رحمت الهی می‌پردازد.


توجه به موقعيت و امکانات موجود خود: درباره توانمندي ها و موقعيت هاي بالفعل خود بيشتر بينديشيد تصويري مثبت از خود داشته باشيد و با تکيه بر آن به سوي اهداف حرکت کنيد.
توجه به موقعیت و امکانات موجود خود: درباره توانمندی‌ها و موقعیت‌های بالفعل خود بیشتر بیندیشید تصویری مثبت از خود داشته باشید و با تکیه بر آن به سوی اهداف حرکت کنید.


۴. تأمل در اين که حسادت به نعمت هاي خدادادي يک فرد در واقع بي توجهي به حکمت خداست. چون خدا بر اساس حکمتش به او نعمت بخشيده است.
۴. تأمل در این که حسادت به نعمت‌های خدادادی یک فرد در واقع بی‌توجهی به حکمت خداست. چون خدا بر اساس حکمتش به او نعمت بخشیده است.


=== شناخت عوامل حسد ===
=== شناخت عوامل حسد ===
{{اصلی|انگیزه‌های حسادت}}
{{اصلی|انگیزه‌های حسادت}}
براي رفع حسد، بايد سبب ها و عامل هاي آن را شناسايي و مرتفع كرد. يعني تكبر و دشمني و كينه و... را از خود دور كند و با درمان آن صفات زشت حسد نيز خود به خود درمان شود.<ref>اقتباس از معراج السعاده، ص۴۶۶ – ۴۶۸.</ref>
برای رفع حسد، باید سبب‌ها و عامل‌های آن را شناسایی و مرتفع کرد. یعنی تکبر و دشمنی و کینه و… را از خود دور کند و با درمان آن صفات زشت حسد نیز خود به خود درمان شود.<ref>اقتباس از معراج السعاده، ص۴۶۶ – ۴۶۸.</ref>


=== شناخت آسیب‌های حسد ===
=== شناخت آسیب‌های حسد ===
{{اصلی|پیامدهای حسد}}
{{اصلی|پیامدهای حسد}}
اولين راه مبارزه با اين مرض رواني، آگاه كردن انسان از ضررهاي فردي، اجتماعي، دنيوي و آخرتي آن است.
اولین راه مبارزه با این مرض روانی، آگاه کردن انسان از ضررهای فردی، اجتماعی، دنیوی و آخرتی آن است.


شناخت آسیب‌های حسد: بدانيم كه انسان حسود در واقع، معترض به حكمت خداست، كه چرا به افرادي فلان نعمت را بخشيده است و اين اعتراض به خدا، ظلمي بزرگ است. قرآن مجيد مي فرمايد: «به مردم در برابر آنچه خدا از فضلش به آنها بخشيده حسد مي ورزد.»<ref>نساء/ ۵۴.</ref>  
شناخت آسیب‌های حسد: بدانیم که انسان حسود در واقع، معترض به حکمت خداست، که چرا به افرادی فلان نعمت را بخشیده است و این اعتراض به خدا، ظلمی بزرگ است. قرآن مجید می‌فرماید: «به مردم در برابر آنچه خدا از فضلش به آنها بخشیده حسد می‌ورزد.»<ref>نساء/ ۵۴.</ref>


ثانيا: متوجه باشيم حسد به حاسد ضرر مي رساند زیرا صاحب اين رذيله، هم در دنيا معذّب و مبتلا است و هم در قبر و آخرت؛ در حالي كه براي محسود هيچ ضرري نمي رساند، نعمت از او زايل نمي شود، بلكه براي او نفع دنيوي و اُخروي هم دارد.<ref>امام خميني، اربعين حديث، ص۱۰۸ و ص۱۱۲.</ref>
ثانیا: متوجه باشیم حسد به حاسد ضرر می‌رساند زیرا صاحب این رذیله، هم در دنیا معذّب و مبتلا است و هم در قبر و آخرت؛ در حالی که برای محسود هیچ ضرری نمی‌رساند، نعمت از او زایل نمی‌شود، بلکه برای او نفع دنیوی و اُخروی هم دارد.<ref>امام خمینی، اربعین حدیث، ص۱۰۸ و ص۱۱۲.</ref>


پس بايد به نفس خود بفهمانيم كه اين بنده خداست و شايد خداوند به او نظر لطف داشته است، پس چرا با بنده صالح خداوند دشمني و حسادت كنيم.<ref>امام خميني، اربعين حديث، ص۱۱۲.</ref>
پس باید به نفس خود بفهمانیم که این بنده خداست و شاید خداوند به او نظر لطف داشته است، پس چرا با بنده صالح خداوند دشمنی و حسادت کنیم.<ref>امام خمینی، اربعین حدیث، ص۱۱۲.</ref>


== راه‌های عملی ==
== راه‌های عملی ==
=== عملی نکردن فکر حسادت ===
=== عملی نکردن فکر حسادت ===
مهمترين عامل جلوگيري از حسد، پيروي و عملي ننمودن حسادت و فکر خود است. زيرا هر فکري که از آن پيروي نشود، به خودي خود از بين مي رود چنانچه در روايت آمده است: «وسوسه مانند حمله کردن سگ است. اگر به او اعتنا شود ستيزه تر مي گردد و اگر بي اعتنايي شود دور مي شود».<ref>دستغيب، سيد عبدالحسين، گناهان کبيره، قم، انتشارات اسلامي وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم، ج۲، ص۳۲۲.</ref>
مهمترین عامل جلوگیری از حسد، پیروی و عملی ننمودن حسادت و فکر خود است. زیرا هر فکری که از آن پیروی نشود، به خودی خود از بین می‌رود چنانچه در روایت آمده است: «وسوسه مانند حمله کردن سگ است. اگر به او اعتنا شود ستیزه تر می‌گردد و اگر بی اعتنایی شود دور می‌شود».<ref>دستغیب، سید عبدالحسین، گناهان کبیره، قم، انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ج۲، ص۳۲۲.</ref>


=== عمل بر ضد حسد ===
=== عمل بر ضد حسد ===
علاج عمليِ حسد، آن است كه حسد و تمام اقوال و افعالي را كه حسد اقتضاء مي‌كند، محكوم كند و خود را به انجام نقيض آنها مكلف نمايد. مثلا اگر حسد، اقتضا مي‌كند كه متعرض عرض و آبروي محسود شود، زبانش را به مدح و ثناي او مكلف كند و اگر موجب قطع بخشش به او مي‌شود، خود را به بخشش بيشتري، وادار نمايد. و در نتيجه چنين رفتاري محسود به او محبت پيدا مي‌كند و در اثر محبت او، شخص حسود، محبت پيدا مي‌كند و بين آنها دوستي و موافقت ايجاد مي‌شود و همين دوستي، مادّه حسد را خشك مي‌كند و اين سختي هاي اوليه براي حسود، به صورت خُلق و خوي در مي‌آيد و ديگر برايش سخت نخواهد بود.
علاج عملیِ حسد، آن است که حسد و تمام اقوال و افعالی را که حسد اقتضاء می‌کند، محکوم کند و خود را به انجام نقیض آنها مکلف نماید. مثلاً اگر حسد، اقتضا می‌کند که متعرض عرض و آبروی محسود شود، زبانش را به مدح و ثنای او مکلف کند و اگر موجب قطع بخشش به او می‌شود، خود را به بخشش بیشتری، وادار نماید؛ و در نتیجه چنین رفتاری محسود به او محبت پیدا می‌کند و در اثر محبت او، شخص حسود، محبت پیدا می‌کند و بین آنها دوستی و موافقت ایجاد می‌شود و همین دوستی، مادّه حسد را خشک می‌کند و این سختی‌های اولیه برای حسود، به صورت خُلق و خوی در می‌آید و دیگر برایش سخت نخواهد بود.


وقتي به كسي حسد ورزيد براي رفع حسد برعكس آنچه حسد مي‌طلبد عمل كند؛ يعني خير خواهي آن فرد را بكند خود را وادار به اين اعمال كند به او كمك كند با خوش روئي برخورد كند اگر حسادت مي‌گويد غيبت او را کند؛ برعكس از او تعريف و مدح كند. خلاصه درست رفتارهاي ضد حسد را انجام دهد تا حسد به‌تدریج از او ريشه كن شود.
وقتی به کسی حسد ورزید برای رفع حسد برعکس آنچه حسد می‌طلبد عمل کند؛ یعنی خیر خواهی آن فرد را بکند خود را وادار به این اعمال کند به او کمک کند با خوش روئی برخورد کند اگر حسادت می‌گوید غیبت او را کند؛ برعکس از او تعریف و مدح کند. خلاصه درست رفتارهای ضد حسد را انجام دهد تا حسد به‌تدریج از او ریشه کن شود.


=== اظهار محبت ===
=== اظهار محبت ===
نسبت به كسي كه حسادت او در قلب ماست اظهار محبت كنيم، هر چند براي شخص مشكل و سخت باشد، ولي به خاطر آخرت خود و آسايشي كه در آينده نصيب او مي شود، سختي كار آسان مي شود. مثلا از او تعريف و تجليل كرده و نسبت به او نيكي كنيم، هر چند اين كارها در ابتدا ظاهري و مصنوعي است، ولي به زودي اين محبت ها، واقعي و حقيقي مي شوند.<ref>امام خميني، اربعين حديث، ص۱۱۲.</ref>
نسبت به کسی که حسادت او در قلب ماست اظهار محبت کنیم، هر چند برای شخص مشکل و سخت باشد، ولی به خاطر آخرت خود و آسایشی که در آینده نصیب او می‌شود، سختی کار آسان می‌شود. مثلاً از او تعریف و تجلیل کرده و نسبت به او نیکی کنیم، هر چند این کارها در ابتدا ظاهری و مصنوعی است، ولی به زودی این محبت‌ها، واقعی و حقیقی می‌شوند.<ref>امام خمینی، اربعین حدیث، ص۱۱۲.</ref>


۳. برقراري رابطه عاطفي: با فرد مورد حسادت رابطه عاطفي بيشتري برقرار نماييد و به او محبت ورزيد تا زمينه رواني مناسبي بين او و شما پديد آيد.
۳. برقراری رابطه عاطفی: با فرد مورد حسادت رابطه عاطفی بیشتری برقرار نمایید و به او محبت ورزید تا زمینه روانی مناسبی بین او و شما پدید آید.


=== خودداری از تجسس و بدگمانی ===
=== خودداری از تجسس و بدگمانی ===
در بسياري از موارد همنشيني ها و جستجو از احوالات خصوصي، موجب حسادت مي شود، پس سعي كنيم به مقدار ضرورت معاشرت كنيم و از زندگي خصوصي آنها كه موجب حسادت ما مي شود تفحص و جستجو نكنيم.
در بسیاری از موارد همنشینی‌ها و جستجو از احوالات خصوصی، موجب حسادت می‌شود، پس سعی کنیم به مقدار ضرورت معاشرت کنیم و از زندگی خصوصی آنها که موجب حسادت ما می‌شود تفحص و جستجو نکنیم.


هفتم: از برخوردهاي اشخاص، برداشت بد نكنيم و در امور اجتماعي متعادل باشيم، و از كسي به خاطر مقام يا مال و يا... توقع بي جا نداشته باشيم.
هفتم: از برخوردهای اشخاص، برداشت بد نکنیم و در امور اجتماعی متعادل باشیم، و از کسی به خاطر مقام یا مال و یا… توقع بی جا نداشته باشیم.


===درخواست از خدا===
=== درخواست از خدا ===
دعا کنیم و از خداوند که سلطان قلبها و مقلب القلوب است، بخواهیم نسبت به مؤمنین، ما را حسود نسازد. قرآن مجید می‌فرماید: «پروردگارا: ما و برادرانمان را که در ایمان بر ما پیشی گرفتند، بیامرز و در دلهای ما حسد و کینه ای نسبت به مؤمنان قرار مده.»<ref>حشر/ ۱۰. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۵۱۴.</ref>


دعا كنيم و از خداوند كه سلطان قلبها و مقلب القلوب است، بخواهيم نسبت به مؤمنين، ما را حسود نسازد. قرآن مجيد مي فرمايد: «پروردگارا: ما و برادرانمان را كه در ايمان بر ما پيشي گرفتند، بيامرز و در دلهاي ما حسد و كينه اي نسبت به مؤمنان قرار مده.»<ref>حشر/ ۱۰. مكارم شيرازي، تفسير نمونه، ج۲۳، ص۵۱۴.</ref>
از نماز کمک بگیرد همان‌طور که می‌دانیم نماز از زشتی‌ها و بدی‌ها بازمی‌دارد؛ پس اگر به نماز اهمیت بدهد و با حضور قلب بیشتر نماز بخواند تأثیر آن در بازداری از گناهان از جمله حسد بیشتر می‌شود.


از نماز كمك بگيرد همانطور كه مي دانيم نماز از زشتي ها و بدي ها باز مي دارد؛ پس اگر به نماز اهميت بدهد و با حضور قلب بيشتر نماز بخواند تاثير آن در بازداري از گناهان از جمله حسد بيشتر مي‌شود.
۴. از نماز کمک بگیرد همان‌طور که می‌دانیم نماز از زشتی‌ها و بدی‌ها بازمی‌دارد پس اگر به نماز اهمیت بدهد و با حضور قلب بیشتر نماز بخواند تأثیر آن در بازداری از گناهان از جمله حسد بیشتر می‌شود.


۴. از نماز کمک بگيرد همانطور که مي دانيم نماز از زشتي ها و بدي ها باز مي دارد پس اگر به نماز اهميت بدهد و با حضور قلب بيشتر نماز بخواند تاثير آن در بازداري از گناهان از جمله حسد بيشتر مي شود.
به ائمه اطهار(ع) متوسل شود و با توسل به ائمه اطهار از خدا بخواهد به وی در رفع حسد کمک کند.


به ائمه‌ اطهار(ع) متوسل شود و با توسل به ائمه‌ اطهار از خدا بخواهد به وي در رفع حسد كمك كند.<span></span>
{{مطالعه بیشتر}}


{{مطالعه بیشتر}}
== مطالعه بیشتر ==
==مطالعه بیشتر==
* کتاب حسد، رضا صدر، ترجمه باقر خسرو شاهی، انتشارات حوزه علمیه قم، دفتر تبلیغات.
* كتاب حسد، رضا صدر، ترجمه باقر خسرو شاهي، انتشارات حوزه علميه قم، دفتر تبليغات.
<span></span>


==منابع==
== منابع ==
<references />
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = اخلاق
  | شاخه اصلی = اخلاق
|شاخه فرعی۱ = رذائل اخلاقی
|شاخه فرعی۱ = رذائل اخلاقی
|شاخه فرعی۲ = حسد
|شاخه فرعی۲ = حسد
|شاخه فرعی۳ =  
|شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =
  | تیترها =  
  | تیترها =
  | ویرایش =  
  | ویرایش =
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی =
  | تکمیل =  
  | تکمیل =
  | اولویت =  
  | اولویت =
  | کیفیت =  
  | کیفیت =
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
automoderated
۶٬۳۴۱

ویرایش