پرش به محتوا

اعتبار ابیات مدح خلفا در دیباچه شاهنامه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۲: خط ۲۲:


* هرچند این ابیات چهارگانه در بسیاری از دستنویس‌های شاهنامه هستند، به‌لحاظ بافت کلام دارای ناهمخوانی با سایر ابیات هستند؛ زیرا شاعر پس از اینکه از امام علی(ع) به عنوان خلیفه چهارم یاد می‌کند، برخلاف خلفای سه‌گانه، ابیات مدح امام علی(ع) ادامه می‌یابد.<ref>خالقی مطلق، شاهنامه از دستنویس تا متن، ص۳۷۸.</ref>  
* هرچند این ابیات چهارگانه در بسیاری از دستنویس‌های شاهنامه هستند، به‌لحاظ بافت کلام دارای ناهمخوانی با سایر ابیات هستند؛ زیرا شاعر پس از اینکه از امام علی(ع) به عنوان خلیفه چهارم یاد می‌کند، برخلاف خلفای سه‌گانه، ابیات مدح امام علی(ع) ادامه می‌یابد.<ref>خالقی مطلق، شاهنامه از دستنویس تا متن، ص۳۷۸.</ref>  
*
*با اینکه جاعل این ابیات تلاش کرده که سبک زبانی شاهنامه را رعایت کند، و تا حدی در مصرع‌های زوج موفق بوده، در مصرع‌های فرد اثر طبع و ویژگی‌های زبانی دوره جاعل دیده می‌شود.<ref>خالقی مطلق، شاهنامه از دستنویس تا متن، ص۳۷۸.</ref>
*در سراسر شاهنامه حتی یک‌بار هم واژه عربی «بعد» نیامده و فقط در بیت اول این ابیات چهارگانه دیده می‌شود. شاید گفته شود که بسیاری از واژه‌ها هم ممکن است در یک متن فقط یک‌بار بیایند. این سخن درباره واژه‌های نادر قابل قبول است، امام واژه بعد یک حرف اضافه پرکاربرد از نظر زبانی است که در شاهنامه فردوسی واژه های فارسی «پس»، «سپس»، را آورده است. برای نمونه در شاهنامه بیش از ۱۰۰۰ بار واژه پس آمده است.<ref>خالقی مطلق، شاهنامه از دستنویس تا متن، ص۳۷۹.</ref>
*رسول، که در این ابیات به‌عنوان پیامبر آمده است، در قسمت‌های دیگر شاهنامه به‌معنای فرستاده و پیک آمده است. فرستاده الهی در شاهنامه با عنوان پیغمبر یا پیامبر آمده است.<ref>خالقی مطلق، شاهنامه از دستنویس تا متن، ص۳۷۹.</ref>
*به‌جز این ابیات، در هیچ جای دیگری از شاهنامه مدح خلفای سه‌گانه دیده نمی‌شود؛ اما مدح امام علی(ع) در جاهای دیگر شاهنامه، از جمله ابیات پس از این چهار بیت، وجود دارد.<ref>خالقی مطلق، شاهنامه از دستنویس تا متن، ص۳۷۹.</ref> 


== منابع ==
== منابع ==
۶٬۸۵۳

ویرایش