نشانه‌های روز قیامت: تفاوت میان نسخه‌ها

نشانه‌های روز رستاخیز در قرآن، حوادث مهم و تکان‌دهنده‌ای است که قبل از [[قیامت]] رخ می‌دهد و می‌توان آن را به سه گروه تقسیم کرد: اول: حوادث قبل از پایان جهان مثل شق‌القمر. دوم: نشانه‌های پایان جهان که با حوادثی همراه است مثل متلاشی‌شدن کوه، زلزله‌ای عظیم و شکافته‌شدن آسمان و... سوم: نشانه‌های روز قیامت همچون دگرگونی زمین و تبدیل شدن آسمان و زمین به آسمان و زمینی دیگر.

آیاتی در [[قرآن]] بیان شده است که دلالت بر نمایان شدن نشانه‌های قیامت دارد. بعضی از این نشانه‌ها اتفاق افتاده است و بعضی دیگر قبل از قیامت اتفاق می‌افتد: {{قرآن|فَهَلْ یَنْظُرُونَ إِلاَّ السَّاعَه أَنْ تَأْتِیَهُمْ بَغْتَه فَقَدْ جاءَ أَشْراطُها|ترجمه=آیا آنها (افراد بی‌ایمان) جز این انتظاری دارند که قیامت ناگهان برپا شود، آنگاه ایمان بیاورند، در حالی که هم‌اکنون نشانه‌های آن آمده است؟|سوره=محمد|آیه=۱۸}}  در آیه دیگر، سخن از نزدیکی قیامت آمده و یکی از نشانه‌های آن را «شق القمر» می‌داند. {{قرآن|اقْتَرَبَتِ السَّاعَه وَ انْشَقَّ الْقَمَرُ|ترجمه=قیامت نزدیک شد، و ماه از هم شکافت.|سوره=قمر|آیه=۱}}

علامه طباطبایی شق القمر را یکی از نشانه‌های قیامت می‌داند که در زمان رسول الله(ص) اتفاق افتاد.<ref>طباطبايى، محمدحسين، الميزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۸۸.</ref>

ظاهر شدن دود غلیظ در آسمان یکی دیگر از نشانه‌های نزدیکی قیامت است که دود صفحه آسمان را می‌پوشاند، و به صورت عذابی در می‌آید: {{قرآن|فَارْتَقِبْ یَوْمَ تَأْتِی السَّماءُ بِدُخانٍ مُبِینٍ|ترجمه=پس در انتظار روزى باش كه آسمان دودى نمايان برمی‌‏آورد.|سوره=دخان|آیه=۱۰}} بعضی‌ها «دود» را در این آیه به معنای مجازی می‌دانند، چون در ادبیات عرب واژه «دخان» کنایه از شر و بلای فراگیر است.<ref>مكارم شيرازى، ناصر، پيام قرآن، تهرا، دار الكتب الإسلامية، چاپ نهم، ۱۳۸۶ش، ج۶، ص۲۳.</ref>

یکی از اصحاب از پیامبر اسلام(ص) سؤال می‌کند که دخان چیست؟ پیامبر(ص) آیه فوق را تلاوت می‌کند و بعد می‌فرماید: {{متن عربی|دودی است که بین مشرق و مغرب را پر می‌کند و چهل شبانه‌روز باقی می‌ماند، امّا مؤمن حالتی شبیه به زکام به او دست می‌دهد، و کافر همچون مستان خواهد بود، و دود از بینی و گوش‌ها و پشت او بیرون می‌آید.}}<ref>سیوطی، جلال‌الدین، الدر المنثور، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۹۹۲م، ج۶، ص۲۹.</ref>

از بخش دیگری از آیات قرآن استفاده می‌شود که در پایان این جهان، انقلاب عظیم در کائنات و آسمان و زمین رخ می‌دهد و مرگ این جهان، مرگ تدریجی نیست، بلکه ناگهانی و دفعی و توأم با حوادث تکان‌دهنده است. البته بعضی‌ها مرگ جهان را تدریجی می‌دانند. یعنی این‌که تمام موجودات حتی آسمان و زمین حرکت آنها به سوی معاد است. طبق صریح قرآن این آسمان و زمین تبدیل به آسمان و زمین دیگر می‌شوند: {{قرآن|یَوْمَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَیْرَ الْأَرْضِ وَ السَّماواتُ|ترجمه=روزی است که زمین به غیر این زمین، مبدل شده و آسمان‌ها نیز به غیر این آسمان‌ها، مبدل می‌شوند.|سوره=ابراهیم ۴۸}}

=== بعضی از حوادث پایان جهان===

# '''متلاشی شدن کوه‌ها:''' قرآن برای متلاشی شدن کوه‌ها، هشت مرحله را ذکر می‌کند: مرحله نخست: کوه‌ها به لرزه در می‌آیند.<ref>سوره مزمل، آیه ۱۴.</ref> مرحله دوّم: از جا کنده می‌شوند.<ref>سوره حاقه، آیه ۱۴.</ref> مرحله سوّم: به حرکت در می‌آیند<ref>سوره طور، آیه۱۰.</ref> مرحله چهارم: درهم کوبیده می‌شوند<ref>سوره حاقه، آیه۱۴.</ref> مرحله پنجم: به صورت توده‌ای از شن‌های متراکم در می‌آیند.<ref>سوره مزمل، آیه ۱۴.</ref> مرحله ششم: به صورت گرد و غبار پراکنده می‌شوند<ref>سوره واقعه، آیه۶–۵.</ref> مرحله هفتم: به شکل پشم‌های حلاجی که با تندباد حرکت کند، و تنها رنگی از آنها در آسمان دیده شود: در می‌آیند<ref>سوره قارعه، آیه۵.</ref> و سرانجام در آخرین مرحله، شبحی از آنها همچون شبح یک سراب در یک بیابان خشک باقی می‌ماند.<ref>سوره نبأ، آیه۲۰.</ref>

# '''انفجار دریاها:''' یکی دیگر از نشانه‌های پایان این جهان، انفجار دریاها است {{قرآن|وَ إِذَا الْبِحارُ فُجِّرَتْ |ترجمه=آن زمان که دریاها منفجر گردد.|سوره=انفطار|آیه=۳}}  

# '''زلزله‌های عظیم و ویرانگر:''' {{قرآن|إِنَّ زَلْزَلَه السَّاعَه شَیْءٌ عَظِیمٌ|ترجمه=چرا كه زلزله رستاخيز امرى هولناك است.|سوره=حج|آیه=۱}} سپس می‌افزاید: {{قرآن|ترجمه=روزی که آن را می‌بینید (چنان گرفتار وحشت می‌شوید که) مادران شیرده کودکان خود را فراموش می‌کنند، هر زن بارداری جنین خود را به زمین می‌نهد؛ و مردم را مست می‌بینی، در حالی که مست نیستند، ولی عذاب خدا شدید است.|سوره=حج|آیه=۲}}  

# '''تاریک شدن خورشید و ماه و ستارگان:''' {{قرآن|إِذَا الشَّمْسُ کُوِّرَتْ وَ إِذَا النُّجُومُ انْکَدَرَتْ|ترجمه=در آن هنگام که طومار خورشید درهم پیچیده شود و ستارگان تاریک گردد.|سوره=تکویر|آیه=۲}}  

# '''شکافتن کرات آسمانی:''' {{قرآن|إِذَا السَّماءُ انْشَقَّت‏|ترجمه=در آن هنگام که آسمان (کرات آسمانی) شکافته شود.|سوره=انشقاق|آیه=۱}}

نشانه دیگر این است: {{قرآن|ترجمه=هنگامی که زمین شدیداً به لرزه درآید و بارهای سنگین خود را خارج سازد.|سوره=زلزال|آیه=۱و۲}}

زلزله‌ای که سرتاسر زمین را به هنگام رستاخیز روی می‌دهد و تمام دفینه‌ها و انسان‌ها را از قبرها بیرون می‌ریزند.

دگرگونی سطح زمین یکی دیگر از نشانه‌های شروع رستاخیز است؛ به گونه‌ای که زمین به صورت کاملا مسطح در می‌آید و انسان‌ها همگی به‌طور آشکارا به صفحه آن ظاهر می‌شوند: {{قرآن|وَ یَوْمَ نُسَیِّرُ الْجِبالَ وَ تَرَی الْأَرْضَ بارِزَه وَ حَشَرْناهُمْ فَلَمْ نُغادِرْ مِنْهُمْ أَحَداً|ترجمه=به خاطر بیاور روزی را که کوه‌ها را به حرکت درمی‌آوریم، و زمین را آشکار و مسطح می‌بینی، و همه انسان‌ها را محشور می‌کنیم، و احدی را فروگذار نخواهیم کرد.|سوره=کهف[۱۸]|آیه=۴۷}}  

* تفسیر نمونه، حضرت آیت الله مکارم شیرازی، ج۲۶، ص۱۷۰، ج۲۱، ص۴۴۶ – ۴۵۰.

* تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۲۰، ص۶۸۹.

* پیام قرآن، آیت الله مکارم شیرازی، ج۶، ص۴۵–۲۱.

* منشور جاوید، استاد جعفر سبحانی، ج۹، ص۲۶۴ – ۲۵۵.