۲٬۲۳۵
ویرایش
قاریان هفتگانه و اعتبار آن‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها
اصلاح ارقام
(اصلاح ارقام) |
|||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
علمای شیعه در معتبر بودن قرائت‌های هفتگانه سه دیدگاه دارند: | علمای شیعه در معتبر بودن قرائت‌های هفتگانه سه دیدگاه دارند: | ||
#برخی از علما قرائتهاي هفتگانه را [[متواتر]] می‌دانند. | #برخی از علما قرائتهاي هفتگانه را [[متواتر]] می‌دانند. | ||
# برخی | # برخی خواندن [[نماز در ادیان الهی|نماز]] و تلاوت [[قرآن]] با هر کدام از این قرائت‌ها را درست می‌دانند؛ هر چند متواتر بودن قرائت‌ها را قبول ندارند. | ||
# برخی بر این باورند که در میان این قرائت‌ها، قرائت متواتر وجود دارد هر چند برخی نیز متواتر نیستند. | # برخی بر این باورند که در میان این قرائت‌ها، قرائت متواتر وجود دارد هر چند برخی نیز متواتر نیستند. | ||
== چرایی اختلاف قرائت‌ها == | == چرایی اختلاف قرائت‌ها == | ||
مسلمانان در اصل قرآن با هم اختلافی نداشتند؛ اما | مسلمانان در اصل قرآن با هم اختلافی نداشتند؛ اما قاریان بر سر قرائت صحيح برخي كلمات قرآن با هم اختلاف پيدا كرده و هريك طبق اجتهاد خود و دلايلي كه در دست داشت، قرائت خود را توجيه می‌کرد. برخي از عوامل باعث بوجود آمدن اختلاف در قرائت‌ها شد. | ||
# '''ابتدايي بودن خط:''' خط در ميان عرب‌ها به صورت اوليه وجود داشته و عموم مردم با فنون خط و چگونگي درست‌نگاري آشنا نبودند و بسياري از كلمات را به مقياس تلفظ مي‌نوشتند. در رسم الخطِ ابتدايي، | # '''ابتدايي بودن خط:''' خط در ميان عرب‌ها به صورت اوليه وجود داشته و عموم مردم با فنون خط و چگونگي درست‌نگاري آشنا نبودند و بسياري از كلمات را به مقياس تلفظ مي‌نوشتند. در رسم الخطِ ابتدايي، برخی از كلمات به شكلي نگاشته مي‌شد كه به چند وجه قابل خواندن بود. به عنوان نمونه برخی، آيه {{قرآن|لإيلافِ قُرَيْشٍ}}<ref>سوره قريش، آیه۱.</ref> را با حذف همزه و اثبات (يا) (ليلاف قريش) می‌خواند و برخی (لئلاف قریش) می‌خواند. آيه {{قرآن|إِيلافِهِمْ رِحْلَه الشِّتَاءِ وَالصَّيْفِ}}<ref>سوره قريش، آیه۲.</ref> را برخی از قاریان با حذف (يا) و اثبات همزه (الافهم) مى‌خواند.<ref>طبرسى، فضل، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسر، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۸۲۷.</ref> | ||
# '''بي‌نقطه بودن حروف:''' در رسم‌الخط اولیه، حروف نقطه نداشت؛ ميان «س و ش»، «ب، ت و «ث»، «ج، ح و خ»، «دو ذ» و... هيچ تفاوتي در نوشتن وجود نداشت و خواننده مجبور بود با دقت در معاني جمله و تركيب كلامي، تشخيص دهد كه حرف موجود، جيم است يا حاء و يا خاء. به عنوان نمونه (فتبينوا) در آیه ۶ سوره حجرات در قرائت كسائى آمده است: (فتثبتوا) <ref> | # '''بي‌نقطه بودن حروف:''' در رسم‌الخط اولیه، حروف نقطه نداشت؛ ميان «س و ش»، «ب، ت و «ث»، «ج، ح و خ»، «دو ذ» و... هيچ تفاوتي در نوشتن وجود نداشت و خواننده مجبور بود با دقت در معاني جمله و تركيب كلامي، تشخيص دهد كه حرف موجود، جيم است يا حاء و يا خاء. به عنوان نمونه (فتبينوا) در آیه ۶ سوره حجرات در قرائت كسائى آمده است: (فتثبتوا) <ref>نشار، عمر بن قاسم، المکرر فیما تواتر من القراءات السبع و تحرر، بیروت، دار الکتب العلمية، ۱۴۲۲ق، ص۹۳.</ref> | ||
# '''نبودن علايم و حركات:''' كلمات قرآني بدون هيچگونه علامت، اعراب و حركتي نوشته مي‌شد. براي خواننده غير عرب مشكل بود تا چگونگي حركات كلمه را تشخيص دهد.به عنوان نمونه حمزه و كسائى آيه | # '''نبودن علايم و حركات:''' كلمات قرآني بدون هيچگونه علامت، اعراب و حركتي نوشته مي‌شد. براي خواننده غير عرب مشكل بود تا چگونگي حركات كلمه را تشخيص دهد.به عنوان نمونه حمزه و كسائى آيه {{قرآن|قالَ أَعْلَمُ أَنَّ اللَّهَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَديرٌ }}<ref>سوره بقره، آیه۲۵۹.</ref> را به صيغه فعل امرخوانده‌اند و ديـگـران بـه صـيـغـه فـعـل مـضارع خوانده‌اند<ref>بن حموش، مکی ، الکشف عن وجوه القراءآت السبع و عللها و حججها، محقق: رمضان، محیی الدین، بیروت، مؤسسة الرسالة، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۳۱۲.</ref> | ||
# '''نبودن الف در كلمات:''' يـكـى ديگر از عواملى كه در رسم الخط مشكل مى‌آفريد، نبودن الف در رسم الخط آن روز بود. اين امر (اسقاط الف وسط كلمه ) بعدها در بسيارى از موارد منشا اختلاف قرائت گرديد مثلا نافع و ابـوعـمـرو و ابن كثير | # '''نبودن الف در كلمات:''' يـكـى ديگر از عواملى كه در رسم الخط مشكل مى‌آفريد، نبودن الف در رسم الخط آن روز بود. اين امر (اسقاط الف وسط كلمه ) بعدها در بسيارى از موارد منشا اختلاف قرائت گرديد مثلا نافع و ابـوعـمـرو و ابن كثير {{قرآن|وَ ما يَخْدَعُونَ إِلاَّ أَنْفُسَهُمْ}} <ref>سوره بقره، آیه۹.</ref> را (و ما يُخادِعُونَ) با الف خوانده‌اند به دليل آن كـه اين كلمه در اول آيه با همين وزن و با الف نوشته شده بوده است:{{قرآن| يُخادِعُونَ اللَّهَ }} گمان برده‌اند اين كلمه هم همان گونه است.<ref>بن حموش، مکی ، الکشف عن وجوه القراءآت السبع و عللها و حججها، محقق: رمضان، محیی الدین، بیروت، مؤسسة الرسالة، ۱۴۰۲ق، ج۱، ص۲۲۴.</ref> درصورتى كه مقتضاى معناى آيه، بدون الف است و ... . | ||
# '''لهجه‌هاي مختلف قوم عرب و عواملی دیگر.'''<ref>معرفت، محمد هادي، التمهيد، قم، مؤسسه نشر اسلامي، چاپ اول، ۱۴۱۱ق، ج ۲، ص۶۰-۹. زركشي، البرهان، بيروت، دار المعرفه، ۱۴۱۰ ق، ج۱، ص ۳۱۸. حجتي، محمّد باقر، پژوهشي در تاريخ قرآن كريم، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، چاپ نهم، ۱۳۷۵، ص۲۷۷.</ref> | # '''لهجه‌هاي مختلف قوم عرب و عواملی دیگر.'''<ref>معرفت، محمد هادي، التمهيد، قم، مؤسسه نشر اسلامي، چاپ اول، ۱۴۱۱ق، ج ۲، ص۶۰-۹. زركشي، البرهان، بيروت، دار المعرفه، ۱۴۱۰ ق، ج۱، ص ۳۱۸. حجتي، محمّد باقر، پژوهشي در تاريخ قرآن كريم، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، چاپ نهم، ۱۳۷۵، ص۲۷۷.</ref> | ||