پرش به محتوا

اعتبار کتاب استبصار شیخ طوسی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶۹: خط ۶۹:


تعداد در مجموع کتاب: ۹۲۵ باب و ۵۵۱۱ حدیث.[۱] تعداد احادیث شماره‌گذاری شده در نسخه چاپی کتاب، ۵۵۵۸ حدیث است؛ یعنی ۴۷ شماره بیشتر از آماری که مؤلّف به دست می‌دهد. آن‌گونه که محقّق کتاب متذکّر می‌شود، این اختلاف با ملاحظه شمار احادیثی که شیخ طوسی با عنوان «سند آخر» ذکر کرد، و نیز احادیث مکررّ در یک باب و کسر آنها از عدد یاد شده، تفاوت دو آمار تقریباً از بین می‌رود.[۲] مؤلّف، نیمی از روایات کتاب را- که به عبادات مربوطاند-، با اسناد کامل و نیم دیگر را مرسل نقل کرده است. شیخ طوسی در پایان کتاب، در بخشی با عنوان «مشیخه»، به سان مشیخه تهذیب، طریق خویش را به صاحبان کتب و اصول حدیثی، ذکر کرده است. با مقایسه دو مشیخه تهذیب و الاستبصار، معلوم می‌شود که میان آنها تفاوتی وجود ندارد.[۳] الاستبصار چهارمین کتاب از کتب اربعه شیعه است و به دلیل اعتبار و اهمّیت آن در گستره حدیث شیعه و نیز جایگاه و ارزش رجالی آن، با استقبال و اعتماد فراوان علمای شیعه مواجه شد. بالغ بر ۲۲ شرح و ترتیب و حاشیه و تعلیقه بر متن الاستبصار و اسانید و مشیخه آن، نگاشته شده است. ص۳۵۷.<ref>احمدی نورآبادی، مهدی؛ رحمتی، محمدکاظم، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های چهارم تا هفتم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۸۹ش، ص</ref>
تعداد در مجموع کتاب: ۹۲۵ باب و ۵۵۱۱ حدیث.[۱] تعداد احادیث شماره‌گذاری شده در نسخه چاپی کتاب، ۵۵۵۸ حدیث است؛ یعنی ۴۷ شماره بیشتر از آماری که مؤلّف به دست می‌دهد. آن‌گونه که محقّق کتاب متذکّر می‌شود، این اختلاف با ملاحظه شمار احادیثی که شیخ طوسی با عنوان «سند آخر» ذکر کرد، و نیز احادیث مکررّ در یک باب و کسر آنها از عدد یاد شده، تفاوت دو آمار تقریباً از بین می‌رود.[۲] مؤلّف، نیمی از روایات کتاب را- که به عبادات مربوطاند-، با اسناد کامل و نیم دیگر را مرسل نقل کرده است. شیخ طوسی در پایان کتاب، در بخشی با عنوان «مشیخه»، به سان مشیخه تهذیب، طریق خویش را به صاحبان کتب و اصول حدیثی، ذکر کرده است. با مقایسه دو مشیخه تهذیب و الاستبصار، معلوم می‌شود که میان آنها تفاوتی وجود ندارد.[۳] الاستبصار چهارمین کتاب از کتب اربعه شیعه است و به دلیل اعتبار و اهمّیت آن در گستره حدیث شیعه و نیز جایگاه و ارزش رجالی آن، با استقبال و اعتماد فراوان علمای شیعه مواجه شد. بالغ بر ۲۲ شرح و ترتیب و حاشیه و تعلیقه بر متن الاستبصار و اسانید و مشیخه آن، نگاشته شده است. ص۳۵۷.<ref>احمدی نورآبادی، مهدی؛ رحمتی، محمدکاظم، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های چهارم تا هفتم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۸۹ش، ص</ref>
== تیتر ==
کتاب «الاستبصار فیما اختلف من الاخبار» از مهم ترین منابع روایی شیعه در زمینه احکام فقهی و چهارمین کتاب از کتب اربعه حدیثی شیعه به شمار می رود که توسط شیخ ابو جعفر محمد بن حسن طوسی معروف به شیخ طوسی (385 ق ـ 460 ق) تدوین شده است. او این کتاب را بر اساس احادیث موجود در اصول چهار صدگانه حدیثی که از طریق مشایخ و اساتیدش به دست او رسیده بود، تنظیم و تالیف کرد.
شیخ، این کتاب را پس از تالیف و تدوین کتاب تهذیب الاحکام نوشته و در مقدمه الاستبصار اینگونه به این مسئله اشاره کرده است که به دلیل مفصل بودن کتاب تهذیب الاحکام و گستردگی احادیث آن در بسیاری از مسائل حتی مسائل غیر فقهی، تصمیم به نوشتن و تنظیم کتابی با رویکرد صرفاً فقهی گرفته و عزم را بر این امر مهم جزم کرده تا مبتدی، متوسط، و منتهی در دانش فقه به فراخور توان علمی خود از آن بهره فقهی ببرد. نخستین کتاب بی نظیر شیعی درباره جمع روایات مخالف و متضاد و نحوه برقراری سازش میان آنها.
2 ـ جامعیت خوبی نسبت به گردآوری روایات متضاد دارد.<ref>«[https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/408811/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D8%AA%D8%A8%D8%B5%D8%A7%D8%B1-%D9%81%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D9%81-%D9%85%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1 الإستبصار فیما اختلف من الأخبار]»، آیین رحمت، بازدید: ۲۴ دی ۱۴۰۲ش.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۵٬۲۵۶

ویرایش