automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۱۰۸
ویرایش
A.rezapour (بحث | مشارکتها) |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) (←جایگاه) |
||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
== جایگاه == | == جایگاه == | ||
[[پرونده:نسخه قران بایسنغری.png|بندانگشتی|قطعهای از قرآن بایسنغری محفوظ در موزه ملک]] | [[پرونده:نسخه قران بایسنغری.png|بندانگشتی|قطعهای از قرآن بایسنغری محفوظ در موزه ملک]] | ||
قرآن بایسنغری، بزرگترین قرآن خطی جهان بهشمار میآید که | قرآن بایسنغری، بزرگترین قرآن خطی جهان بهشمار میآید که در سده نهم هجری در دوره تیموری به خط محقق کتابت شده است. بسیاری از پژوهشگران، کتابت این قرآن را به بایسنغرمیرزا، فرزند شاهرخ تیموری یا دستکم به دوران زندگی وی نسبت میدهند. بر اساس پژوهشهای انجامگرفته و با درنگ بر ویژگیهای این مصحف، به ویژه در زمینههای شیوه تذهیب، فرم نقشها، آرایهها، جنس کاغذ، نوع خط، مرکب، صحافی و تجلید، میتوان دریافت کتابت آن در دوره تیموری در منطقه شمال خراسان بزرگ، به ویژه سمرقند و بخارا، انجام پذیرفته است.<ref>«[http://malekmuseum.org/news/469/%D9%86%D8%B3%D8%AE%D9%87-%D8%B4%DA%AF%D9%81%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%BA%D8%B1%DB%8C-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-70-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%88-%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%87-%D9%85%D9%84%DB%8C-%D9%85%D9%84%DA%A9-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%AF%D8%B1%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%A2%DB%8C%D8%AF نسخه شگفتانگیز و اسرارآمیز قرآن بایسنغری پس از ۷۰ سال در کتابخانه و موزه ملی ملک به نمایش درمیآید]»، کتابخانه و موزه ملی ملک، انتشار: ۱۶ آبان ۱۳۹۵، بازدید: ۹ آذر ۱۴۰۲.</ref> | ||
بیشترین تعداد برگهای این مصحف یعنی ۱۴۴ صفحه، در کتابخانه و موزه مرکزی آستان قدس رضوی و نیز کتابخانه و موزه ملی ملک نگهداری میشود. از این تعداد، ۸ سطر در کتابخانه و موزه ملی ملک و بقیه در کتابخانه و موزه مرکزی آستان قدس رضوی جای دارند. قرآن بایسنغری از نظر اندازه صفحه و دانگ قلم، بزرگترین قرآن در تاریخ کتابآرایی ایرانی بهشمار میآید. اندازههای این قرآن ۱۰۵ و در ۱۸۷ سانتیمتر است. ساختن کاغذی با چنین اندازهها یقیناً مهارت و چیرهدستی هنرمندان کاغذساز سده نهم هجری را نشانگر است.<ref>«[http://malekmuseum.org/news/469/نسخه-شگفتانگیز-و-اسرارآمیز-قرآن-بایسنغری-پس-از-70-سال-در-کتابخانه-و-موزه-ملی-ملک-به-نمایش-درمیآید نسخه شگفتانگیز و اسرارآمیز قرآن بایسنغری پس از ۷۰ سال در کتابخانه و موزه ملی ملک به نمایش درمیآید]»، کتابخانه و موزه ملی ملک، انتشار: ۱۶ آبان ۱۳۹۵، بازدید: ۹ آذر ۱۴۰۲.</ref> | بیشترین تعداد برگهای این مصحف یعنی ۱۴۴ صفحه، در کتابخانه و موزه مرکزی آستان قدس رضوی و نیز کتابخانه و موزه ملی ملک نگهداری میشود. از این تعداد، ۸ سطر در کتابخانه و موزه ملی ملک و بقیه در کتابخانه و موزه مرکزی آستان قدس رضوی جای دارند. قرآن بایسنغری از نظر اندازه صفحه و دانگ قلم، بزرگترین قرآن در تاریخ کتابآرایی ایرانی بهشمار میآید. اندازههای این قرآن ۱۰۵ و در ۱۸۷ سانتیمتر است. ساختن کاغذی با چنین اندازهها یقیناً مهارت و چیرهدستی هنرمندان کاغذساز سده نهم هجری را نشانگر است.<ref>«[http://malekmuseum.org/news/469/نسخه-شگفتانگیز-و-اسرارآمیز-قرآن-بایسنغری-پس-از-70-سال-در-کتابخانه-و-موزه-ملی-ملک-به-نمایش-درمیآید نسخه شگفتانگیز و اسرارآمیز قرآن بایسنغری پس از ۷۰ سال در کتابخانه و موزه ملی ملک به نمایش درمیآید]»، کتابخانه و موزه ملی ملک، انتشار: ۱۶ آبان ۱۳۹۵، بازدید: ۹ آذر ۱۴۰۲.</ref> | ||
قرآن بایسنقری اهمیتش در این است که به زیباترین خط محقق نوشته شده است. این قرآن بهترین نشانه تأثیر فرهنگ و تمدن اسلامی ایران بر مهاجمان مغولی و تیموری بوده که چطور اینها را به خدمت اسلام درآورده و از آن غارتگران، هنرمندان بزرگ ساخته است. قرآن بایسنقری بزرگترین قرآن کتابت شده در طول تاریخ تمدن اسلامی است که در قرن نهم به سفارش شاهرخ شاه تیموری توسط بایسنقر میرزا کتابت شده است.<ref>«[https://defapress.ir/fa/news/213119/%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%86%D9%82%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%87-%D9%85%D9%84%DA%A9 رونمایی کتاب برگهای قرآن بایسنقری در موزه ملک]»، خبرگزاری دفاع مقدس، انتشار: ۲۵ آبان ۱۳۹۵، بازدید: ۹ آذر ۱۴۰۲ش.</ref> این اثر نفیس را یکی از شاهکارهای هنری دوره تیموری میدانند.<ref>«[https://library.razavi.ir/quran/fa/40519/%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%BA%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86 رونمایی از قرآن بایسنغر در بیست و چهارمین نمایشگاه قرآن تهران]»، سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسنادآستان قدس رضوی، انتشار: ۳۰ خرداد ۱۳۹۵، بازدید: ۹ آذر ۱۴۰۲.</ref> | |||
قرآن بایسنقری اهمیتش در این است که به زیباترین خط محقق نوشته شده | |||
این اثر نفیس را یکی از شاهکارهای هنری دوره تیموری میدانند.<ref>«[https://library.razavi.ir/quran/fa/40519/%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%86%D8%BA%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%86-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86 رونمایی از قرآن بایسنغر در بیست و چهارمین نمایشگاه قرآن تهران]»، سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسنادآستان قدس رضوی، انتشار: ۳۰ خرداد ۱۳۹۵، بازدید: ۹ آذر ۱۴۰۲.</ref> | |||
=== سرگذشت نسخههای بایسنغری === | === سرگذشت نسخههای بایسنغری === |